UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

decyzja

Chronologizacja

1564, SPXVI

Pochodzenie

łac. dēcīsio 'ucięcie; rozwiązanie, decyzja'

Definicja

rozstrzygnięcie dokonywane po zastanowieniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  postanowienie

Połączenia

  • dobra, mądra, odpowiednia, rozsądna, słuszna, stosowna, trafna, właściwa; bezsensowna, błędna, nietrafna, niewłaściwa, zła; pozytywna; negatywna, odmowna; łatwa, prosta; ciężka, trudna; dramatyczna, drastyczna, odważna, radykalna; kontrowersyjna; istotna, poważna, ważna; jednoznaczna, konkretna, męska; nagła, natychmiastowa, pochopna, szybka; nowa; ostateczna; arbitralna, jednoosobowa, samodzielna, suwerenna; polityczna, życiowa decyzja; indywidualne; kluczowe, strategiczne decyzje; decyzje administracyjne, rządowe; budżetowe, ekonomiczne, finansowe, gospodarcze, inwestycyjne; kadrowe, personalne
  • decyzja wyborców; arbitra, jury; dyrektora, kierownika, prezesa, szefa; dyrekcji, kierownictwa; inspektora, komendanta, kuratora, prokuratora, sędziego, urzędnika; prokuratury, sądu, urzędu; burmistrza, marszałka, ministra, posłów, premiera, prezydenta, radnych, starosty, władz, wojewody; komisji, podkomisji, rady, zarządu; ministerstwa, parlamentu, Prezydium Sejmu, rządu, samorządu, sejmu, senatu, Trybunału Konstytucyjnego, Wysokiej Izby; jakiegoś organu; gminy, starostwa; banku, firmy, klubu; NBP, NSA, ZUS
  • decyzja z któregoś dnia, z któregoś roku
  • decyzja na przyszłość, na rok; na jakiś temat
  • decyzja z klauzulą, z rygorem
  • decyzja na papierze, na piśmie; na granicy prawa; decyzja o ewakuacji, o powrocie, o wyjeździe; o budowie, o rozbiórce; o lokalizacji, o warunkach zabudowy; o sprzedaży, o zakupie; o dofinansowaniu, o inwestycji, o oddłużeniu; o likwidacji czegoś, o powołaniu czegoś, o utworzeniu czegoś; o przyznaniu czegoś; o odroczeniu czegoś, o umorzeniu czegoś; o odmowie, o rezygnacji, o zakazie; o zmianie czegoś; o wyborze; decyzja w jakiejś kwestii, w jakiejś sprawie; w jakiejś sferze, w zakresie czegoś
  • decyzje i czyny, decyzje i deklaracje, decyzje i działania, decyzje i informacje, decyzje i odpowiedzialność, decyzje i opinie, decyzje i orzeczenia, decyzje i plany, decyzje i polecenia, decyzje i postanowienia, decyzje i pozwolenia, decyzje i propozycje, decyzje i rozporządzenia, decyzje i rozwiązania, decyzje i uchwały, decyzje i umowy, decyzje i ustalenia, decyzje i wnioski, decyzje i wybory, decyzje i zarządzenia; akty i decyzje, deklaracje i decyzje, dyrektywy i decyzje, oceny i decyzje, zachowania i decyzje
  • przedmiot; brak; realizacja, zmiana; efekt, konsekwencja, następstwo, skutek, wynik; przyczyna; kontrola, ocena; dowolność, swoboda; czas, moment; słuszność, trafność; legalność, nieważność, ważność; centralizacja, decentralizacja decyzji
  • dezaprobata, poparcie, szacunek dla decyzji; zastrzeżenia; komentarz, załącznik; prawo do decyzji; apelacja, odwołanie od decyzji; sprzeciw, weto wobec decyzji; niezadowolenie, radość, satysfakcja, zadowolenie z decyzji
  • protest przeciwko decyzji
  • odpowiedź, reakcja, skarga, zażalenie; wpływ; czas na decyzję; prośba, wniosek o decyzję; ingerencja w decyzje; odpowiedzialność za decyzje
  • kontrola nad decyzjami
  • informacja, wiadomość, wieść o decyzji; uczestnictwo, udział w decyzjach
  • istotny, kluczowy dla decyzji; krytyczny wobec decyzji; niezadowolony, zadowolony z decyzji
  • możliwy dzięki decyzji
  • odpowiedzialny za decyzję
  • sprzeczny, zgodny z decyzją
  • decyzja zapadła; obowiązuje, uprawomocniła się; wywołała coś
  • domagać się, wymagać; doczekać się, oczekiwać, spodziewać się; bać się decyzji
  • podlegać, podporządkować się; przeciwstawić się, sprzeciwić się; dziwić się decyzji
  • podjąć/podejmować, powziąć, wydać/wydawać; wymusić; podpisać; rozumieć, zrozumieć, znać; dostać, otrzymać, uzyskać; odłożyć/odkładać, odroczyć, odwlec/odwlekać, wstrzymać; przyspieszyć; akceptować, aprobować, popierać, przyjąć, respektować, szanować, uszanować, uznać, zaakceptować, zatwierdzić; wykonać; anulować, cofnąć, uchylić/uchylać, unieważnić; zastąpić, zmienić/zmieniać; kwestionować, podważać, zakwestionować, zaskarżyć; krytykować, oceniać; komentować, skomentować; konsultować; uzasadniać decyzję
  • kierować; uchylony, ustanowiony, utworzony, wprowadzony; spowodowany, wywołany; rozczarowany, usatysfakcjonowany, zachwycony, zaniepokojony, zaskoczony, zaszokowany, zbulwersowany decyzją
  • dojrzeć/dojrzewać; odnieść się, ustosunkować się; dostosować się, stosować się, zastosować się; doprowadzić; pozostawić, zostawić do decyzji; odwołać/odwoływać się; powstrzymać się, uchylić się; uzależniać coś, zależeć od decyzji; wycofać się; cieszyć się; wynikać z decyzji
  • protestować, zaprotestować przeciwko decyzji
  • reagować, zareagować; zgodzić się; powołać/powoływać się, zdać się; czekać, oczekiwać, poczekać, zaczekać; rzutować, wpłynąć/wpływać na decyzję; prosić, pytać, wystąpić o decyzję; poddany pod decyzję; ingerować w decyzje; odpowiadać za decyzje
  • zastanowić się nad decyzją; podpisać się pod decyzją; godzić się, pogodzić się, zgodzić się; dyskutować, walczyć; czekać, ociągać się, poczekać, wahać się, wstrzymać się, zwlekać; spóźnić się; pospieszyć się, spieszyć się z decyzją
  • zaważyć na decyzji; informować, mówić, poinformować; dowiedzieć się, wiedzieć; przesądzić; zawiadomienie o decyzji; określony, ustalony, wskazany w decyzji

Cytaty

Chciałaby zapomnieć o rozmowie z babką, ale musi podjąć decyzję: mówić mamie o wizycie czy nie.

źródło: NKJP: Maria Borowa: Dominika znaczy niedziela, 1993

[...] podczas nocnej narady w sztabie Juszczenki zapadła decyzja: na dziewiątą rano zwołujemy do stolicy ludzi z Kijowa i z całego kraju w proteście przeciwko sfałszowaniu wyborów.

źródło: NKJP: Marcin Wojciechowski: Pomarańczowy majdan, 2006

Przełomowym momentem może być 1987 rok, kiedy porzuciłem pracę nauczyciela [...]. Wtedy dojrzałem do decyzji, że będę muzykiem i zostawiam pracę w szkole [...].

źródło: NKJP: Krzysztof Zalewski: Nie po to gram bluesa, by być sławnym i bogatym, Tygodnik Ciechanowski, 2005-05-06

Nikt nie chce wziąć na siebie odpowiedzialności za decyzje o zamykaniu nielegalnych stacji radiowych i telewizyjnych.

źródło: NKJP: Agata Nowakowska, Waldemar Szymczyk: Z odsieczą piratom, Gazeta Wyborcza, 1993-06-19

Któregoś razu latem 1958 r. zadzwonił do mnie Zambrowski [...], poprosił mnie do siebie i oznajmił, że decyzją Biura Politycznego przestaję pełnić funkcję redaktora naczelnego PAP-u.

źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. decyzja
decyzje
D. decyzji
decyzji
neut
decyzyj
char
C. decyzji
decyzjom
B. decyzję
decyzje
N. decyzją
decyzjami
Ms. decyzji
decyzjach
W. decyzjo
decyzje
Data ostatniej modyfikacji: 25.04.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj