Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. sądzić
1. wpłynąć na coś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- jakiś fakt, gol, wynik przesądził; bitwa, cena, czyjaś decyzja, obecność, postawa przesądziła; jakieś argumenty, czynniki, okoliczności przesądziły
- przesądzić sprawę
- przesądzić o awansie, o karierze, o kierunku przemian, o końcu czegoś, o losie, o niepowodzeniu, o porażce, o przebiegu wydarzeń, o przegranej, o przyszłości, o sukcesie, o wymiarze kary, o wyniku, o wystąpieniu z partii, o zwycięstwie, o życiowym wyborze, o życiu
Cytaty
[…] było to wydarzenie, które przesądziło o całym późniejszym życiu Saszy. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Z Lodu powstałeś, w Lód się obrócisz, Esensja, 2007, nr 7 |
|
Nie wiadomo, czy o ocaleniu młodzieńca przesądził jego wiek, uroda, męstwo czy tylko kaprys Skumanda. Kronikarz utrzymywał, że odwaga, którą dorównał słynnemu przeciwnikowi i wzbudził jego podziw. źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy. Rycerze Chrystusa, 2007 |
|
Wahałam się, czy nie pojechać na ten czas do Polski, ale cena biletu lotniczego przesądziła sprawę. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996 |
|
Dziś […] sąd wysłucha biegłych lekarzy. Być może ich opinia przesądzi, czy Leszek C., uznawany za szefa grupy, wyjdzie na wolność. źródło: NKJP: Izabela Czuban: Sąd ma zgryz, Gazeta Wrocławska, 2002-04-23 |
|
Zasadnicze dysproporcje sił przesądziły na niekorzyść Indian wynik starć, ale łatwo skóry nie sprzedali. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przesądzę |
przesądzimy |
|||
2 os. |
przesądzisz |
przesądzicie |
|||
3 os. |
przesądzi |
przesądzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przesądziłem +(e)m przesądził |
przesądziłam +(e)m przesądziła |
przesądziłom +(e)m przesądziło |
przesądziliśmy +(e)śmy przesądzili |
przesądziłyśmy +(e)śmy przesądziły |
2 os. |
przesądziłeś +(e)ś przesądził |
przesądziłaś +(e)ś przesądziła |
przesądziłoś +(e)ś przesądziło |
przesądziliście +(e)ście przesądzili |
przesądziłyście +(e)ście przesądziły |
3 os. |
przesądził |
przesądziła |
przesądziło |
przesądzili |
przesądziły |
bezosobnik: przesądzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przesądźmy |
|
2 os. |
przesądź |
przesądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przesądziłbym bym przesądził |
przesądziłabym bym przesądziła |
przesądziłobym bym przesądziło |
przesądzilibyśmy byśmy przesądzili |
przesądziłybyśmy byśmy przesądziły |
2 os. |
przesądziłbyś byś przesądził |
przesądziłabyś byś przesądziła |
przesądziłobyś byś przesądziło |
przesądzilibyście byście przesądzili |
przesądziłybyście byście przesądziły |
3 os. |
przesądziłby by przesądził |
przesądziłaby by przesądziła |
przesądziłoby by przesądziło |
przesądziliby by przesądzili |
przesądziłyby by przesądziły |
bezosobnik: przesądzono by
bezokolicznik: przesądzić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przesądziwszy
gerundium: przesądzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przesądzenie |
przesądzenia |
D. | przesądzenia |
przesądzeń |
C. | przesądzeniu |
przesądzeniom |
B. | przesądzenie |
przesądzenia |
N. | przesądzeniem |
przesądzeniami |
Ms. | przesądzeniu |
przesądzeniach |
W. | przesądzenie |
przesądzenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przesądzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przesądzony |
przesądzony |
przesądzony |
przesądzone |
przesądzona |
D. | przesądzonego |
przesądzonego |
przesądzonego |
przesądzonego |
przesądzonej |
C. | przesądzonemu |
przesądzonemu |
przesądzonemu |
przesądzonemu |
przesądzonej |
B. | przesądzonego |
przesądzonego |
przesądzony |
przesądzone |
przesądzoną |
N. | przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzoną |
Ms. | przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przesądzeni |
przesądzeni |
przesądzone |
przesądzone |
D. | przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
C. | przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
B. | przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzone |
N. | przesądzonymi |
przesądzonymi |
przesądzonymi |
przesądzonymi |
Ms. | przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
odpowiednik aspektowy: przesądzać
Składnia
Rznieżywotny | + | przesądzić | + |
o CZYM
|
Rznieżywotny | + | przesądzić | + |
CO
|
Rznieżywotny | + | przesądzić | + |
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
2. przewidzieć
Definicja
Noty o użyciu
Zwykle z przeczeniem.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- trudno przesądzić
- nie można, nie móc, nie sposób przesądzić
Cytaty
Hitler powiada: „[…] nie można dziś przesądzić stanowiska włoskiego w sprawie Austrii. Będzie to zależne od tego, czy Duce w momencie pochłonięcia Austrii będzie jeszcze żył, czy nie”. źródło: NKJP: Stanisław Cat-Mackiewicz: Polityka Becka, 2009 |
|
Gen. Komorowski zakładał wprawdzie, iż miasto […] szybko znajdzie się w rękach żołnierzy AK, nie mógł jednak przesądzić, że tak się stanie i że cele przez niego wskazane zostaną zdobyte w pierwszym, decydującym ataku. źródło: NKJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie1939-1345: organizacja, personalia, polityka, 1993 |
|
Na razie jednak trudno przesądzić, czy prokuratura postawi zarzuty. źródło: NKJP: (rk): Kto pchnął nożem?, Dziennik Łódzki, 2007-01-09 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przesądzę |
przesądzimy |
|||
2 os. |
przesądzisz |
przesądzicie |
|||
3 os. |
przesądzi |
przesądzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przesądziłem +(e)m przesądził |
przesądziłam +(e)m przesądziła |
przesądziłom +(e)m przesądziło |
przesądziliśmy +(e)śmy przesądzili |
przesądziłyśmy +(e)śmy przesądziły |
2 os. |
przesądziłeś +(e)ś przesądził |
przesądziłaś +(e)ś przesądziła |
przesądziłoś +(e)ś przesądziło |
przesądziliście +(e)ście przesądzili |
przesądziłyście +(e)ście przesądziły |
3 os. |
przesądził |
przesądziła |
przesądziło |
przesądzili |
przesądziły |
bezosobnik: przesądzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przesądźmy |
|
2 os. |
przesądź |
przesądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przesądziłbym bym przesądził |
przesądziłabym bym przesądziła |
przesądziłobym bym przesądziło |
przesądzilibyśmy byśmy przesądzili |
przesądziłybyśmy byśmy przesądziły |
2 os. |
przesądziłbyś byś przesądził |
przesądziłabyś byś przesądziła |
przesądziłobyś byś przesądziło |
przesądzilibyście byście przesądzili |
przesądziłybyście byście przesądziły |
3 os. |
przesądziłby by przesądził |
przesądziłaby by przesądziła |
przesądziłoby by przesądziło |
przesądziliby by przesądzili |
przesądziłyby by przesądziły |
bezosobnik: przesądzono by
bezokolicznik: przesądzić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przesądziwszy
gerundium: przesądzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przesądzenie |
przesądzenia |
D. | przesądzenia |
przesądzeń |
C. | przesądzeniu |
przesądzeniom |
B. | przesądzenie |
przesądzenia |
N. | przesądzeniem |
przesądzeniami |
Ms. | przesądzeniu |
przesądzeniach |
W. | przesądzenie |
przesądzenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przesądzony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przesądzony |
przesądzony |
przesądzony |
przesądzone |
przesądzona |
D. | przesądzonego |
przesądzonego |
przesądzonego |
przesądzonego |
przesądzonej |
C. | przesądzonemu |
przesądzonemu |
przesądzonemu |
przesądzonemu |
przesądzonej |
B. | przesądzonego |
przesądzonego |
przesądzony |
przesądzone |
przesądzoną |
N. | przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzoną |
Ms. | przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przesądzeni |
przesądzeni |
przesądzone |
przesądzone |
D. | przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
C. | przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
przesądzonym |
B. | przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzone |
N. | przesądzonymi |
przesądzonymi |
przesądzonymi |
przesądzonymi |
Ms. | przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
przesądzonych |
odpowiednik aspektowy: przesądzać
Składnia
Rzosobowy | + | przesądzić | + |
CO
|
Rzosobowy | + | przesądzić | + |
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
3. stwierdzić
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- nie można, nie móc, nie sposób przesądzić
Cytaty
Nie sposób przesądzić, co Magdę przede wszystkim uratowało: czy zdobyta w trudnym dzieciństwie odporność czy wcześnie i trafnie dobrany obiekt miłości, która okazała się szczęśliwa i trwała. źródło: NKJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004 |
|
Trudno oczywiście przesądzić, kto pierwszy zaczął. Natomiast jest pewne, że zasiane ziarna okrucieństwa i pogardy dla śmierci, kultura gwałtu i przemocy znakomicie się rozwinęły. Wojna uświęcała przemoc jako sposób rozwiązywania konfliktów i walki o władzę. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008 |
|
[...] z lubością przyłożył cygaro do ucha i delikatnie obracając, posłuchał cichego trzasku ciasno zwiniętych liści. […] - Na pewno z przemytu - przesądził z miną znawcy. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007 |
|
- No, to prawda, że żaden z niego Polak - przesądził Rodło. źródło: NKJP: Marek Idczak: Słony wiatr, 2007 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przesądzę |
przesądzimy |
|||
2 os. |
przesądzisz |
przesądzicie |
|||
3 os. |
przesądzi |
przesądzą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przesądziłem +(e)m przesądził |
przesądziłam +(e)m przesądziła |
przesądziłom +(e)m przesądziło |
przesądziliśmy +(e)śmy przesądzili |
przesądziłyśmy +(e)śmy przesądziły |
2 os. |
przesądziłeś +(e)ś przesądził |
przesądziłaś +(e)ś przesądziła |
przesądziłoś +(e)ś przesądziło |
przesądziliście +(e)ście przesądzili |
przesądziłyście +(e)ście przesądziły |
3 os. |
przesądził |
przesądziła |
przesądziło |
przesądzili |
przesądziły |
bezosobnik: przesądzono
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przesądźmy |
|
2 os. |
przesądź |
przesądźcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przesądziłbym bym przesądził |
przesądziłabym bym przesądziła |
przesądziłobym bym przesądziło |
przesądzilibyśmy byśmy przesądzili |
przesądziłybyśmy byśmy przesądziły |
2 os. |
przesądziłbyś byś przesądził |
przesądziłabyś byś przesądziła |
przesądziłobyś byś przesądziło |
przesądzilibyście byście przesądzili |
przesądziłybyście byście przesądziły |
3 os. |
przesądziłby by przesądził |
przesądziłaby by przesądziła |
przesądziłoby by przesądziło |
przesądziliby by przesądzili |
przesądziłyby by przesądziły |
bezosobnik: przesądzono by
bezokolicznik: przesądzić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przesądziwszy
gerundium: przesądzenie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przesądzenie |
przesądzenia |
D. | przesądzenia |
przesądzeń |
C. | przesądzeniu |
przesądzeniom |
B. | przesądzenie |
przesądzenia |
N. | przesądzeniem |
przesądzeniami |
Ms. | przesądzeniu |
przesądzeniach |
W. | przesądzenie |
przesądzenia |
odpowiednik aspektowy: przesądzać
Składnia
Rzosobowy | + | przesądzić | + |
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
Rzosobowy | + | przesądzić | + |
MOWA WPROST
|