Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przyssę się |
przyssiemy się |
|||
2 os. |
przyssiesz się |
przyssiecie się |
|||
3 os. |
przyssie się |
przyssą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przyssałem się +(e)m się przyssał |
przyssałam się +(e)m się przyssała |
przyssałom się +(e)m się przyssało |
przyssaliśmy się +(e)śmy się przyssali |
przyssałyśmy się +(e)śmy się przyssały |
2 os. |
przyssałeś się +(e)ś się przyssał |
przyssałaś się +(e)ś się przyssała |
przyssałoś się +(e)ś się przyssało |
przyssaliście się +(e)ście się przyssali |
przyssałyście się +(e)ście się przyssały |
3 os. |
przyssał się |
przyssała się |
przyssało się |
przyssali się |
przyssały się |
bezosobnik: przyssano się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przyssijmy się |
|
2 os. |
przyssij się |
przyssijcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przyssałbym się bym się przyssał |
przyssałabym się bym się przyssała |
przyssałobym się bym się przyssało |
przyssalibyśmy się byśmy się przyssali |
przyssałybyśmy się byśmy się przyssały |
2 os. |
przyssałbyś się byś się przyssał |
przyssałabyś się byś się przyssała |
przyssałobyś się byś się przyssało |
przyssalibyście się byście się przyssali |
przyssałybyście się byście się przyssały |
3 os. |
przyssałby się by się przyssał |
przyssałaby się by się przyssała |
przyssałoby się by się przyssało |
przyssaliby się by się przyssali |
przyssałyby się by się przyssały |
bezosobnik: przyssano by się
bezokolicznik: przyssać się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przyssawszy się
gerundium: przyssanie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przyssanie się |
przyssania się |
D. | przyssania się |
przyssań się |
C. | przyssaniu się |
przyssaniom się |
B. | przyssanie się |
przyssania się |
N. | przyssaniem się |
przyssaniami się |
Ms. | przyssaniu się |
przyssaniach się |
W. | przyssanie się |
przyssania się |
Pochodzenie
Zob. ssać (pierś)
1. do piersi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Połączenia
- przyssać się do piersi, do cyca
Cytaty
Nasada piersi usiana piegami. Mam straszną ochotę przyssać się do nich wargami. źródło: NKJP: Józef Hen: Bruliony profesora T., 2006 |
|
Z zabraniem własnej dłoni się spóźnił. Zanim pomyślał o schowaniu jej za plecy, kobieta przyssała się do niej suchymi ustami. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003 |
|
Niedawno wróciłem z Puszczy Białowieskiej i z przerażeniem stwierdziłem, że do mojej nogi przyssał się kleszcz. źródło: NKJP: Adam Wajrak: Wajrak ostrzega..., Gazeta Wyborcza, 1995-04-21 |
|
Podano ośmiorniczki, sprawdzam, czy dadzą się przyssać do talerza, no bo co mam robić, nie jedząc ich z powodów estetycznych. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Europejka, 2004 |
|
[...] Liczne, drobne ząbki pozwalają im na bardzo szczelne i dokładne przyssanie się do skóry człowieka lub zwierzęcia. źródło: NKJP: (Magi): Sublokator kleszcz, Gazeta Wrocławska, 2002-04-27 |
Składnia
![]() |
+ | przyssać się | + |
do CZEGO +
(CZYM)
|
2. do znajomych
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przyczepić się, uczepić się | |
antonimy: | odczepić się | |
hiperonimy: | narzucić się |
Cytaty
O znajomych mówimy czasami, że są nienasyceni lub że chcą przyssać się do kogoś jak pijawka. źródło: NKJP: Agnieszka Leźnicka Łoś: Nauczyć się kochać: terapia psychoanalityczna w teorii i praktyce, 2002 |
|
Następnego ranka Wolski, jak zwykle podczas spaceru, przyssał się do opozycjonisty. źródło: NKJP: Krystian Frelichowski: Czas próby (14), Akant, 2006-12 |
|
Przyssała się do mojego dziadka, ale w końcu dostała kopa. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
![]() |
+ | przyssać się | + |
do KOGO
|
3. do kasy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | dobrać się, dorwać się |
Cytaty
Krowami zajmują się maszyny, spadkobiercy dójek przyssali się do kasy. źródło: NKJP: (X): Dójki nadal przodują, Dziennik Polski, 2000-02-04 |
|
Za wieloma spółkami stoją dawni działacze partyjni, którzy chętnie przyssaliby się do dochodowego, państwowego przedsiębiorstwa. źródło: NKJP: Witold Gadomski: Gra w Bełchatów, Gazeta Wyborcza, 1997-05-07 |
|
Przyssanie się do paliwowego dystrybutora miało gwarantować dostatnie życie. I tak przez lata było. źródło: NKJP: Daniel Szafruga: Oskubać orła, Gazeta Krakowska, 2004-11-18 |
Składnia
![]() |
+ | przyssać się | + |
do CZEGO
|
4. do winnych
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | czepić się, przyczepić się, uczepić się |
Cytaty
[...] Przyssałem się natrętnie do Zygmunta Kałużyńskiego, że podał fałszywą długość ulicy Kardynała Lemoine w Paryżu, a samego purpurata przemieścił o dwa wieki. źródło: NKJP: Ludwik Stomma: Przepraszam wuja Wacka, Polityka, 2001-03-17 |
|
Natychmiast przyssali się do zagranicznych turystów, którzy mieli bilety na przejazd, ale nie skasowali biletów za bagaże. źródło: NKJP: (MST): Przysysają się do obcokrajowców, Gazeta Krakowska, 2005-01-04 |
|
Do twojej rodziny też się przyssie, nie bój się, nie daruje ci, stara pierdoła... źródło: NKJP: Piotr Zaremba: Plama na suficie, 2004 |
Składnia
![]() |
+ | przyssać się | + |
do KOGO +
(że ZDANIE)
|
5. do jakiejś sprawy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
Do pomocy humanitarnej się przyssał. W komisjach zasiada. źródło: NKJP: Igor T. Miecik, Polityka, 2004 |
|
Zauważcie, jak politycy przyssali się do naprawiania piłki. źródło: NKJP: (X): Lustrowanie pamięci, Dziennik Polski, 2008-04-15 |
Składnia
![]() |
+ | przyssać się | + |
do CZEGO
|