Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *vojevati 'walczyć, toczyć bój'
Od: psł. *vojь ‘bój; wojsko; wojownik’ (zob. woj )
1. mieczem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | walczyć |
Połączenia
- rycerze wojowali
- wojować mieczem
- wojować z Francuzami, z Niemcami, z Polską
- wojować dalej
- pójść, zacząć; chcieć wojować
- wojujące państwa, strony
- sposób, sztuka wojowania
Cytaty
Ojciec na froncie we Flandrii wojował z Francuzami. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
|
Armenia wojuje z Azerbejdżanem o Górny Karabach i oskarża Turcję o wspieranie Baku. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wspólnota biednych i skłóconych, Gazeta Wyborcza, 1992-06-26 |
|
Ja nie wojuję mieczem. Używam go, choć przyznam, że całkiem sprawnie, tylko do zabijania. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003 |
|
Wobec umiejętności Koniecpolskiego turecki sposób wojowania stawał się anachroniczny. źródło: NKJP: Salwy pod Kamieńcem, Dziennik Polski - 2002-01-25 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wojuję |
wojujemy |
|||
2 os. |
wojujesz |
wojujecie |
|||
3 os. |
wojuje |
wojują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wojowałem +(e)m wojował |
wojowałam +(e)m wojowała |
wojowałom +(e)m wojowało |
wojowaliśmy +(e)śmy wojowali |
wojowałyśmy +(e)śmy wojowały |
2 os. |
wojowałeś +(e)ś wojował |
wojowałaś +(e)ś wojowała |
wojowałoś +(e)ś wojowało |
wojowaliście +(e)ście wojowali |
wojowałyście +(e)ście wojowały |
3 os. |
wojował |
wojowała |
wojowało |
wojowali |
wojowały |
bezosobnik: wojowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wojował będę wojować |
będę wojowała będę wojować |
będę wojowało będę wojować |
będziemy wojowali będziemy wojować |
będziemy wojowały będziemy wojować |
2 os. |
będziesz wojował będziesz wojować |
będziesz wojowała będziesz wojować |
będziesz wojowało będziesz wojować |
będziecie wojowali będziecie wojować |
będziecie wojowały będziecie wojować |
3 os. |
będzie wojował będzie wojować |
będzie wojowała będzie wojować |
będzie wojowało będzie wojować |
będą wojowali będą wojować |
będą wojowały będą wojować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wojujmy |
|
2 os. |
wojuj |
wojujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wojowałbym bym wojował |
wojowałabym bym wojowała |
wojowałobym bym wojowało |
wojowalibyśmy byśmy wojowali |
wojowałybyśmy byśmy wojowały |
2 os. |
wojowałbyś byś wojował |
wojowałabyś byś wojowała |
wojowałobyś byś wojowało |
wojowalibyście byście wojowali |
wojowałybyście byście wojowały |
3 os. |
wojowałby by wojował |
wojowałaby by wojowała |
wojowałoby by wojowało |
wojowaliby by wojowali |
wojowałyby by wojowały |
bezosobnik: wojowano by
bezokolicznik: wojować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wojując
gerundium: wojowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wojowanie |
wojowania |
D. | wojowania |
wojowań |
C. | wojowaniu |
wojowaniom |
B. | wojowanie |
wojowania |
N. | wojowaniem |
wojowaniami |
Ms. | wojowaniu |
wojowaniach |
W. | wojowanie |
wojowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wojujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wojujący |
wojujący |
wojujący |
wojujące |
wojująca |
D. | wojującego |
wojującego |
wojującego |
wojującego |
wojującej |
C. | wojującemu |
wojującemu |
wojującemu |
wojującemu |
wojującej |
B. | wojującego |
wojującego |
wojujący |
wojujące |
wojującą |
N. | wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującą |
Ms. | wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wojujący |
wojujący |
wojujące |
wojujące |
D. | wojujących |
wojujących |
wojujących |
wojujących |
C. | wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującym |
B. | wojujących |
wojujących |
wojujących |
wojujące |
N. | wojującymi |
wojującymi |
wojującymi |
wojującymi |
Ms. | wojujących |
wojujących |
wojujących |
wojujących |
Składnia
+ | wojować | + |
z KIM +
(o CO)
|
2. z konkurentami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | walczyć |
Połączenia
- wojować z prezydentem
- (nie) zamierzać wojować
Cytaty
Nie zamierzamy wojować z prezydentem, bo przecież nie o to chodzi. Trzeba będzie jednak porozmawiać, bo nie można dopuszczać do sytuacji, kiedy dokumenty budżetowe tworzy się w domu. źródło: NKJP: Tomasz Gotkowski: Tylko Zaniedbanie, Sztafeta, 2004 |
|
Ministerstwo nie chce wojować z wysokim parlamentem. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 34. posiedzenia Senatu RP, część 2, wersja robocza, 4. kadencja |
|
Od początku swego urzędowania wojował z generałami, zarzucając im skostnienie w rutynie tradycyjnych sił zbrojnych z epoki zimnej wojny [...]. źródło: NKJP: Tomasz Zalewski: Gabinet wojenny, Polityka, 2003-03-22 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wojuję |
wojujemy |
|||
2 os. |
wojujesz |
wojujecie |
|||
3 os. |
wojuje |
wojują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wojowałem +(e)m wojował |
wojowałam +(e)m wojowała |
wojowałom +(e)m wojowało |
wojowaliśmy +(e)śmy wojowali |
wojowałyśmy +(e)śmy wojowały |
2 os. |
wojowałeś +(e)ś wojował |
wojowałaś +(e)ś wojowała |
wojowałoś +(e)ś wojowało |
wojowaliście +(e)ście wojowali |
wojowałyście +(e)ście wojowały |
3 os. |
wojował |
wojowała |
wojowało |
wojowali |
wojowały |
bezosobnik: wojowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wojował będę wojować |
będę wojowała będę wojować |
będę wojowało będę wojować |
będziemy wojowali będziemy wojować |
będziemy wojowały będziemy wojować |
2 os. |
będziesz wojował będziesz wojować |
będziesz wojowała będziesz wojować |
będziesz wojowało będziesz wojować |
będziecie wojowali będziecie wojować |
będziecie wojowały będziecie wojować |
3 os. |
będzie wojował będzie wojować |
będzie wojowała będzie wojować |
będzie wojowało będzie wojować |
będą wojowali będą wojować |
będą wojowały będą wojować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wojujmy |
|
2 os. |
wojuj |
wojujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wojowałbym bym wojował |
wojowałabym bym wojowała |
wojowałobym bym wojowało |
wojowalibyśmy byśmy wojowali |
wojowałybyśmy byśmy wojowały |
2 os. |
wojowałbyś byś wojował |
wojowałabyś byś wojowała |
wojowałobyś byś wojowało |
wojowalibyście byście wojowali |
wojowałybyście byście wojowały |
3 os. |
wojowałby by wojował |
wojowałaby by wojowała |
wojowałoby by wojowało |
wojowaliby by wojowali |
wojowałyby by wojowały |
bezosobnik: wojowano by
bezokolicznik: wojować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wojując
gerundium: wojowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wojowanie |
wojowania |
D. | wojowania |
wojowań |
C. | wojowaniu |
wojowaniom |
B. | wojowanie |
wojowania |
N. | wojowaniem |
wojowaniami |
Ms. | wojowaniu |
wojowaniach |
W. | wojowanie |
wojowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wojujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wojujący |
wojujący |
wojujący |
wojujące |
wojująca |
D. | wojującego |
wojującego |
wojującego |
wojującego |
wojującej |
C. | wojującemu |
wojującemu |
wojującemu |
wojującemu |
wojującej |
B. | wojującego |
wojującego |
wojujący |
wojujące |
wojującą |
N. | wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującą |
Ms. | wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wojujący |
wojujący |
wojujące |
wojujące |
D. | wojujących |
wojujących |
wojujących |
wojujących |
C. | wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującym |
B. | wojujących |
wojujących |
wojujących |
wojujące |
N. | wojującymi |
wojującymi |
wojującymi |
wojującymi |
Ms. | wojujących |
wojujących |
wojujących |
wojujących |
Składnia
+ | wojować | + |
z KIM
|
3. z zaspami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | walczyć |
Połączenia
- wojować o miejsce gdzieś
- wojować z owadami; z religią, z terroryzmem
Cytaty
Zimą [...], kiedy w niedalekim Łańcucie dzieci dopiero wypatrują tęsknie śniegu, oni muszą już wojować z zaspami. źródło: NKJP: (WALD): Dwie husowskie rewolucje, Dziennik Polski, 2000-09-15 |
|
Panowie Inżynierowie, mówicie, że Was nikt nie słucha... A ja Wam powiadam, ja, który przez lata wojowałem o Was, że sami jesteście sobie winni. źródło: NKJP: Stefan Bratkowski: Inżynierowie i ryby, Gazeta Wyborcza, 1992-03-05 |
|
Ludzie próbujący wojować z ocieplaniem się klimatu, zostali zaliczeni w poczet tych, którzy walczą o pokój, godność, wolność. źródło: NKJP: Internet |
|
Nie musiałem wojować o miejsce na ławce czy pod ławką w sali wykładowej, żeby się przespać. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wojuję |
wojujemy |
|||
2 os. |
wojujesz |
wojujecie |
|||
3 os. |
wojuje |
wojują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wojowałem +(e)m wojował |
wojowałam +(e)m wojowała |
wojowałom +(e)m wojowało |
wojowaliśmy +(e)śmy wojowali |
wojowałyśmy +(e)śmy wojowały |
2 os. |
wojowałeś +(e)ś wojował |
wojowałaś +(e)ś wojowała |
wojowałoś +(e)ś wojowało |
wojowaliście +(e)ście wojowali |
wojowałyście +(e)ście wojowały |
3 os. |
wojował |
wojowała |
wojowało |
wojowali |
wojowały |
bezosobnik: wojowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wojował będę wojować |
będę wojowała będę wojować |
będę wojowało będę wojować |
będziemy wojowali będziemy wojować |
będziemy wojowały będziemy wojować |
2 os. |
będziesz wojował będziesz wojować |
będziesz wojowała będziesz wojować |
będziesz wojowało będziesz wojować |
będziecie wojowali będziecie wojować |
będziecie wojowały będziecie wojować |
3 os. |
będzie wojował będzie wojować |
będzie wojowała będzie wojować |
będzie wojowało będzie wojować |
będą wojowali będą wojować |
będą wojowały będą wojować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wojujmy |
|
2 os. |
wojuj |
wojujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wojowałbym bym wojował |
wojowałabym bym wojowała |
wojowałobym bym wojowało |
wojowalibyśmy byśmy wojowali |
wojowałybyśmy byśmy wojowały |
2 os. |
wojowałbyś byś wojował |
wojowałabyś byś wojowała |
wojowałobyś byś wojowało |
wojowalibyście byście wojowali |
wojowałybyście byście wojowały |
3 os. |
wojowałby by wojował |
wojowałaby by wojowała |
wojowałoby by wojowało |
wojowaliby by wojowali |
wojowałyby by wojowały |
bezosobnik: wojowano by
bezokolicznik: wojować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wojując
gerundium: wojowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wojowanie |
wojowania |
D. | wojowania |
wojowań |
C. | wojowaniu |
wojowaniom |
B. | wojowanie |
wojowania |
N. | wojowaniem |
wojowaniami |
Ms. | wojowaniu |
wojowaniach |
W. | wojowanie |
wojowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wojujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wojujący |
wojujący |
wojujący |
wojujące |
wojująca |
D. | wojującego |
wojującego |
wojującego |
wojującego |
wojującej |
C. | wojującemu |
wojującemu |
wojującemu |
wojującemu |
wojującej |
B. | wojującego |
wojującego |
wojujący |
wojujące |
wojującą |
N. | wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującą |
Ms. | wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wojujący |
wojujący |
wojujące |
wojujące |
D. | wojujących |
wojujących |
wojujących |
wojujących |
C. | wojującym |
wojującym |
wojującym |
wojującym |
B. | wojujących |
wojujących |
wojujących |
wojujące |
N. | wojującymi |
wojującymi |
wojującymi |
wojującymi |
Ms. | wojujących |
wojujących |
wojujących |
wojujących |
Składnia
+ | wojować | + |
o KOGO/CO
|
|
+ | wojować | + |
z CZYM
|