UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zarywać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Od: psł. *-ryvati (sę); zob. rwać

1. dach

Definicja

powodować, że coś pęka i zapada się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  załamywać

Połączenia

  • zarywać dach, most

Cytaty

Ciężarówka zarywa most.

źródło: Internet

Nie miejcie pretensji, jak dwa metry popiołu zaczną wam zarywać dachy.

źródło: Internet

Przejeżdżające ciężkie samochody zarywają ułożone betonowe kostki. To prawdopodobnie efekt braku odpowiedniej podbudowy.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarywam
zarywamy
2 os. zarywasz
zarywacie
3 os. zarywa
zarywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarywałem
+(e)m zarywał
zarywałam
+(e)m zarywała
zarywałom
+(e)m zarywało
zarywaliśmy
+(e)śmy zarywali
zarywałyśmy
+(e)śmy zarywały
2 os. zarywałeś
+(e)ś zarywał
zarywałaś
+(e)ś zarywała
zarywałoś
+(e)ś zarywało
zarywaliście
+(e)ście zarywali
zarywałyście
+(e)ście zarywały
3 os. zarywał
zarywała
zarywało
zarywali
zarywały

bezosobnik: zarywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę zarywał
będę zarywać
będę zarywała
będę zarywać
będę zarywało
będę zarywać
będziemy zarywali
będziemy zarywać
będziemy zarywały
będziemy zarywać
2 os. będziesz zarywał
będziesz zarywać
będziesz zarywała
będziesz zarywać
będziesz zarywało
będziesz zarywać
będziecie zarywali
będziecie zarywać
będziecie zarywały
będziecie zarywać
3 os. będzie zarywał
będzie zarywać
będzie zarywała
będzie zarywać
będzie zarywało
będzie zarywać
będą zarywali
będą zarywać
będą zarywały
będą zarywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarywajmy
2 os. zarywaj
zarywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarywałbym
bym zarywał
zarywałabym
bym zarywała
zarywałobym
bym zarywało
zarywalibyśmy
byśmy zarywali
zarywałybyśmy
byśmy zarywały
2 os. zarywałbyś
byś zarywał
zarywałabyś
byś zarywała
zarywałobyś
byś zarywało
zarywalibyście
byście zarywali
zarywałybyście
byście zarywały
3 os. zarywałby
by zarywał
zarywałaby
by zarywała
zarywałoby
by zarywało
zarywaliby
by zarywali
zarywałyby
by zarywały

bezosobnik: zarywano by

bezokolicznik: zarywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

zarywając

gerundium: zarywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarywanie
zarywania
D. zarywania
zarywań
C. zarywaniu
zarywaniom
B. zarywanie
zarywania
N. zarywaniem
zarywaniami
Ms. zarywaniu
zarywaniach
W. zarywanie
zarywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zarywający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarywający
zarywający
zarywający
zarywające
zarywająca
D. zarywającego
zarywającego
zarywającego
zarywającego
zarywającej
C. zarywającemu
zarywającemu
zarywającemu
zarywającemu
zarywającej
B. zarywającego
zarywającego
zarywający
zarywające
zarywającą
N. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającą
Ms. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarywający
zarywający
zarywające
zarywające
D. zarywających
zarywających
zarywających
zarywających
C. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
B. zarywających
zarywających
zarywających
zarywające
N. zarywającymi
zarywającymi
zarywającymi
zarywającymi
Ms. zarywających
zarywających
zarywających
zarywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarywany
zarywany
zarywany
zarywane
zarywana
D. zarywanego
zarywanego
zarywanego
zarywanego
zarywanej
C. zarywanemu
zarywanemu
zarywanemu
zarywanemu
zarywanej
B. zarywanego
zarywanego
zarywany
zarywane
zarywaną
N. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywaną
Ms. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarywani
zarywani
zarywane
zarywane
D. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywanych
C. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
B. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywane
N. zarywanymi
zarywanymi
zarywanymi
zarywanymi
Ms. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywanych

odpowiednik aspektowy: zarwać

Składnia

bez ograniczeń + zarywać +
CO

2. noc

Definicja

pot. 
zużywać czas nie na to, na co był lub powinien być przeznaczony

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

  • zarywać noc

Cytaty

Kiedy mieszkałem w Stanach, zdarzało mi się zarywać noce z powodu Nightline, gdy w kraju lub na świecie działo się coś ważnego.

źródło: KWSJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Zarywała noce, aby przy latarce śledzić złoczyńców razem z Sherlockiem Holmesem albo trzymać kciuki za kolejne pokolenia rodziny Borejków.

źródło: KWSJP: Alicja w Krainie Książek, Cosmopolitan, 2000, nr 6

A potem spisywanie, wizja lokalna, panowie policjanci zgłodnieją, pójdą jeść, zrobi się późno i powiedzą nam, że dokończy się jutro. Albo lepiej w poniedziałek, bo kto by sobie niedzielę zarywał z powodu paru bandziorów.

źródło: KWSJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarywam
zarywamy
2 os. zarywasz
zarywacie
3 os. zarywa
zarywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarywałem
+(e)m zarywał
zarywałam
+(e)m zarywała
zarywałom
+(e)m zarywało
zarywaliśmy
+(e)śmy zarywali
zarywałyśmy
+(e)śmy zarywały
2 os. zarywałeś
+(e)ś zarywał
zarywałaś
+(e)ś zarywała
zarywałoś
+(e)ś zarywało
zarywaliście
+(e)ście zarywali
zarywałyście
+(e)ście zarywały
3 os. zarywał
zarywała
zarywało
zarywali
zarywały

bezosobnik: zarywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę zarywał
będę zarywać
będę zarywała
będę zarywać
będę zarywało
będę zarywać
będziemy zarywali
będziemy zarywać
będziemy zarywały
będziemy zarywać
2 os. będziesz zarywał
będziesz zarywać
będziesz zarywała
będziesz zarywać
będziesz zarywało
będziesz zarywać
będziecie zarywali
będziecie zarywać
będziecie zarywały
będziecie zarywać
3 os. będzie zarywał
będzie zarywać
będzie zarywała
będzie zarywać
będzie zarywało
będzie zarywać
będą zarywali
będą zarywać
będą zarywały
będą zarywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarywajmy
2 os. zarywaj
zarywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarywałbym
bym zarywał
zarywałabym
bym zarywała
zarywałobym
bym zarywało
zarywalibyśmy
byśmy zarywali
zarywałybyśmy
byśmy zarywały
2 os. zarywałbyś
byś zarywał
zarywałabyś
byś zarywała
zarywałobyś
byś zarywało
zarywalibyście
byście zarywali
zarywałybyście
byście zarywały
3 os. zarywałby
by zarywał
zarywałaby
by zarywała
zarywałoby
by zarywało
zarywaliby
by zarywali
zarywałyby
by zarywały

bezosobnik: zarywano by

bezokolicznik: zarywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

zarywając

gerundium: zarywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarywanie
zarywania
D. zarywania
zarywań
C. zarywaniu
zarywaniom
B. zarywanie
zarywania
N. zarywaniem
zarywaniami
Ms. zarywaniu
zarywaniach
W. zarywanie
zarywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zarywający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarywający
zarywający
zarywający
zarywające
zarywająca
D. zarywającego
zarywającego
zarywającego
zarywającego
zarywającej
C. zarywającemu
zarywającemu
zarywającemu
zarywającemu
zarywającej
B. zarywającego
zarywającego
zarywający
zarywające
zarywającą
N. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającą
Ms. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarywający
zarywający
zarywające
zarywające
D. zarywających
zarywających
zarywających
zarywających
C. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
B. zarywających
zarywających
zarywających
zarywające
N. zarywającymi
zarywającymi
zarywającymi
zarywającymi
Ms. zarywających
zarywających
zarywających
zarywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarywany
zarywany
zarywany
zarywane
zarywana
D. zarywanego
zarywanego
zarywanego
zarywanego
zarywanej
C. zarywanemu
zarywanemu
zarywanemu
zarywanemu
zarywanej
B. zarywanego
zarywanego
zarywany
zarywane
zarywaną
N. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywaną
Ms. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarywani
zarywani
zarywane
zarywane
D. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywanych
C. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
B. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywane
N. zarywanymi
zarywanymi
zarywanymi
zarywanymi
Ms. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywanych

odpowiednik aspektowy: zarwać

Składnia

Rzosobowy + zarywać +
CO

3. sprawę

Definicja

pot. 
nie wywiązywać się z obowiązków

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zawalać

Połączenia

  • zarywać sprawę, studia

Cytaty

Niektórzy go wyzyskują, zarywają z zapłatą.

źródło: KWSJP: Władysław Dunarowski: Skazani na dożywocie, 1985

Jak nagle student poczuje pierwszy raz wolność, źle to się kończy, zarywa studia, bo korzysta z tego, czego wcześniej nie miał.

źródło: Internet

Przemysł bawełniany zarywa często plany eksportowe […]. Zapytywani o powód tego stanu rzeczy kierownicy przemysłu bawełnianego mówią z zasady, że „plany są za wielkie, za trudne jakościowo, przestarzały park maszynowy”.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarywam
zarywamy
2 os. zarywasz
zarywacie
3 os. zarywa
zarywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarywałem
+(e)m zarywał
zarywałam
+(e)m zarywała
zarywałom
+(e)m zarywało
zarywaliśmy
+(e)śmy zarywali
zarywałyśmy
+(e)śmy zarywały
2 os. zarywałeś
+(e)ś zarywał
zarywałaś
+(e)ś zarywała
zarywałoś
+(e)ś zarywało
zarywaliście
+(e)ście zarywali
zarywałyście
+(e)ście zarywały
3 os. zarywał
zarywała
zarywało
zarywali
zarywały

bezosobnik: zarywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę zarywał
będę zarywać
będę zarywała
będę zarywać
będę zarywało
będę zarywać
będziemy zarywali
będziemy zarywać
będziemy zarywały
będziemy zarywać
2 os. będziesz zarywał
będziesz zarywać
będziesz zarywała
będziesz zarywać
będziesz zarywało
będziesz zarywać
będziecie zarywali
będziecie zarywać
będziecie zarywały
będziecie zarywać
3 os. będzie zarywał
będzie zarywać
będzie zarywała
będzie zarywać
będzie zarywało
będzie zarywać
będą zarywali
będą zarywać
będą zarywały
będą zarywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarywajmy
2 os. zarywaj
zarywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarywałbym
bym zarywał
zarywałabym
bym zarywała
zarywałobym
bym zarywało
zarywalibyśmy
byśmy zarywali
zarywałybyśmy
byśmy zarywały
2 os. zarywałbyś
byś zarywał
zarywałabyś
byś zarywała
zarywałobyś
byś zarywało
zarywalibyście
byście zarywali
zarywałybyście
byście zarywały
3 os. zarywałby
by zarywał
zarywałaby
by zarywała
zarywałoby
by zarywało
zarywaliby
by zarywali
zarywałyby
by zarywały

bezosobnik: zarywano by

bezokolicznik: zarywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

zarywając

gerundium: zarywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarywanie
zarywania
D. zarywania
zarywań
C. zarywaniu
zarywaniom
B. zarywanie
zarywania
N. zarywaniem
zarywaniami
Ms. zarywaniu
zarywaniach
W. zarywanie
zarywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zarywający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarywający
zarywający
zarywający
zarywające
zarywająca
D. zarywającego
zarywającego
zarywającego
zarywającego
zarywającej
C. zarywającemu
zarywającemu
zarywającemu
zarywającemu
zarywającej
B. zarywającego
zarywającego
zarywający
zarywające
zarywającą
N. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającą
Ms. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarywający
zarywający
zarywające
zarywające
D. zarywających
zarywających
zarywających
zarywających
C. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
B. zarywających
zarywających
zarywających
zarywające
N. zarywającymi
zarywającymi
zarywającymi
zarywającymi
Ms. zarywających
zarywających
zarywających
zarywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarywany
zarywany
zarywany
zarywane
zarywana
D. zarywanego
zarywanego
zarywanego
zarywanego
zarywanej
C. zarywanemu
zarywanemu
zarywanemu
zarywanemu
zarywanej
B. zarywanego
zarywanego
zarywany
zarywane
zarywaną
N. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywaną
Ms. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarywani
zarywani
zarywane
zarywane
D. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywanych
C. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
B. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywane
N. zarywanymi
zarywanymi
zarywanymi
zarywanymi
Ms. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywanych

odpowiednik aspektowy: zarwać

Składnia

Rzosobowy + zarywać +
CO

4. dziewczynę

Definicja

pot. 
zawierać z kimś bliższą znajomość i starać się tę osobę zainteresować sobą erotycznie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  podrywać

Połączenia

  • zarywać dziewczyny, laski, panienki

Cytaty

Postanowiłem, że pójdę za przykładem moich kumpli, którzy zarywają laski na superbryki.

źródło: Internet

Lubi imprezować z kumplami, oglądać mecze i zarywać panienki.

źródło: Internet

Wolę spędzić z nią miły wieczór (i ranek) niż iść na imprezę i zarywać facetów, jak to wcześniej robiłam. Jestem szczęśliwa.

źródło: Internet

Podoba mi się chłopak, taki trochę dresiarz, ale jest miły i ogólnie fajny, jak do niego zarywać i jakie się takim chłopakom podobają dziewczyny?

źródło: Internet: zapytaj.onet.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarywam
zarywamy
2 os. zarywasz
zarywacie
3 os. zarywa
zarywają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarywałem
+(e)m zarywał
zarywałam
+(e)m zarywała
zarywałom
+(e)m zarywało
zarywaliśmy
+(e)śmy zarywali
zarywałyśmy
+(e)śmy zarywały
2 os. zarywałeś
+(e)ś zarywał
zarywałaś
+(e)ś zarywała
zarywałoś
+(e)ś zarywało
zarywaliście
+(e)ście zarywali
zarywałyście
+(e)ście zarywały
3 os. zarywał
zarywała
zarywało
zarywali
zarywały

bezosobnik: zarywano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę zarywał
będę zarywać
będę zarywała
będę zarywać
będę zarywało
będę zarywać
będziemy zarywali
będziemy zarywać
będziemy zarywały
będziemy zarywać
2 os. będziesz zarywał
będziesz zarywać
będziesz zarywała
będziesz zarywać
będziesz zarywało
będziesz zarywać
będziecie zarywali
będziecie zarywać
będziecie zarywały
będziecie zarywać
3 os. będzie zarywał
będzie zarywać
będzie zarywała
będzie zarywać
będzie zarywało
będzie zarywać
będą zarywali
będą zarywać
będą zarywały
będą zarywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarywajmy
2 os. zarywaj
zarywajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarywałbym
bym zarywał
zarywałabym
bym zarywała
zarywałobym
bym zarywało
zarywalibyśmy
byśmy zarywali
zarywałybyśmy
byśmy zarywały
2 os. zarywałbyś
byś zarywał
zarywałabyś
byś zarywała
zarywałobyś
byś zarywało
zarywalibyście
byście zarywali
zarywałybyście
byście zarywały
3 os. zarywałby
by zarywał
zarywałaby
by zarywała
zarywałoby
by zarywało
zarywaliby
by zarywali
zarywałyby
by zarywały

bezosobnik: zarywano by

bezokolicznik: zarywać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

zarywając

gerundium: zarywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarywanie
zarywania
D. zarywania
zarywań
C. zarywaniu
zarywaniom
B. zarywanie
zarywania
N. zarywaniem
zarywaniami
Ms. zarywaniu
zarywaniach
W. zarywanie
zarywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zarywający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarywający
zarywający
zarywający
zarywające
zarywająca
D. zarywającego
zarywającego
zarywającego
zarywającego
zarywającej
C. zarywającemu
zarywającemu
zarywającemu
zarywającemu
zarywającej
B. zarywającego
zarywającego
zarywający
zarywające
zarywającą
N. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającą
Ms. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarywający
zarywający
zarywające
zarywające
D. zarywających
zarywających
zarywających
zarywających
C. zarywającym
zarywającym
zarywającym
zarywającym
B. zarywających
zarywających
zarywających
zarywające
N. zarywającymi
zarywającymi
zarywającymi
zarywającymi
Ms. zarywających
zarywających
zarywających
zarywających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarywany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarywany
zarywany
zarywany
zarywane
zarywana
D. zarywanego
zarywanego
zarywanego
zarywanego
zarywanej
C. zarywanemu
zarywanemu
zarywanemu
zarywanemu
zarywanej
B. zarywanego
zarywanego
zarywany
zarywane
zarywaną
N. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywaną
Ms. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarywani
zarywani
zarywane
zarywane
D. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywanych
C. zarywanym
zarywanym
zarywanym
zarywanym
B. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywane
N. zarywanymi
zarywanymi
zarywanymi
zarywanymi
Ms. zarywanych
zarywanych
zarywanych
zarywanych

odpowiednik aspektowy: zarwać

Składnia

bez ograniczeń + zarywać +
KOGO
bez ograniczeń + zarywać +
do KOGO
Data ostatniej modyfikacji: 17.02.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj