UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przyciąć

Chronologizacja

1549, SPXVI

Pochodzenie

Zob. ciąć

1. nożyczkami

Definicja

tnąc, skrócić coś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ściąć
hiperonimy:  skrócić

Połączenia

  • przyciąć włosy, grzywkę, brodę, wąsy; sierść; pazury, racice; drzewa, krzewy, krzaki, krzak (róży,...); żywopłot; konary; korony (drzew,...); pędy, łodygi, gałęzie; chwasty; róże; liście; roślinność; papier
  • przyciąć nożyczkami; scyzorykiem; szczypczykami
  • przyciąć do połowy; do ziemi
  • krótko; nisko; nieco przyciąć; przyciąć radykalnie
  • przyciąć, depilować; przyciąć, uformować

Cytaty

[...] Ania obcina mu czubeczki pazurków. - Wczoraj znów mu trochę przycięłam nożyczkami.

źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Chamowo, 2010

Fabian wyjął z jednej z waliz wielkie cygaro w aluminiowej tubie, przyciął koniec scyzorykiem i sięgnął po karafkę z ratafią.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Excentrycy, 2007

[...] Kiedy przycięli scyzorykiem korzeń, nie było w nim czerwonej, krwawej pręgi, która jest zawsze znamieniem rydza.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Gdzie jest droga na walne?, 2007

Na dworze panowała jeszcze szarówka, gdy Stevar zerwał podręcznego, kazał się ogolić, przyciąć włosy i naszykować najlepsze odzienie.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Na osiedlu Piaski spółdzielnia przytnie jeszcze około trzydziestu drzew.

źródło: NKJP: (CES): Z drzew zostały tylko kikuty, Express Ilustrowany, 2003-07-09

Dopuszczalne jest tak drastyczne przycięcie żywopłotu w celu jego odmłodzenia.

źródło: NKJP: Anna Sztym: Równanie z niewiadomą, Dziennik Bałtycki, 2008-02-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnę
przytniemy
2 os. przytniesz
przytniecie
3 os. przytnie
przytną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłem
+(e)m przyciął
przycięłam
+(e)m przycięła
przycięłom
+(e)m przycięło
przycięliśmy
+(e)śmy przycięli
przycięłyśmy
+(e)śmy przycięły
2 os. przyciąłeś
+(e)ś przyciął
przycięłaś
+(e)ś przycięła
przycięłoś
+(e)ś przycięło
przycięliście
+(e)ście przycięli
przycięłyście
+(e)ście przycięły
3 os. przyciął
przycięła
przycięło
przycięli
przycięły

bezosobnik: przycięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnijmy
2 os. przytnij
przytnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłbym
bym przyciął
przycięłabym
bym przycięła
przycięłobym
bym przycięło
przycięlibyśmy
byśmy przycięli
przycięłybyśmy
byśmy przycięły
2 os. przyciąłbyś
byś przyciął
przycięłabyś
byś przycięła
przycięłobyś
byś przycięło
przycięlibyście
byście przycięli
przycięłybyście
byście przycięły
3 os. przyciąłby
by przyciął
przycięłaby
by przycięła
przycięłoby
by przycięło
przycięliby
by przycięli
przycięłyby
by przycięły

bezosobnik: przycięto by

bezokolicznik: przyciąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyciąwszy

gerundium: przycięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przycięcie
przycięcia
D. przycięcia
przycięć
C. przycięciu
przycięciom
B. przycięcie
przycięcia
N. przycięciem
przycięciami
Ms. przycięciu
przycięciach
W. przycięcie
przycięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przycięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przycięty
przycięty
przycięty
przycięte
przycięta
D. przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętej
C. przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętej
B. przyciętego
przyciętego
przycięty
przycięte
przyciętą
N. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętą
Ms. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przycięci
przycięci
przycięte
przycięte
D. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych
C. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
B. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przycięte
N. przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
Ms. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych

odpowiednik aspektowy: przycinać

Składnia

bez ograniczeń + przyciąć +
CO + (KOMU) + (CZYM)

2. tekst

Definicja

pot. 
skróciwszy coś lub zmniejszywszy wymiar czegoś, ograniczyć to

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Relacje znaczeniowe

synonimy:  skrócić

Połączenia

  • przyciąć wywiad; post; wydatki, płace, dotacje, oszczędności, budżet; kasę; podatek; biurokrację; tradycję

Cytaty

Jeżeli pierwsza wersja ma cztery tysiące słów, skróć ją do trzech tysięcy. Jeżeli ma około trzech tysięcy, da się prawdopodobnie przyciąć do około 2500, przez eliminację fragmentów nic nie mówiących.

źródło: NKJP: Stephen King: Przepis na horror, Gazeta Wyborcza, 1996-03-06

[...] Śmigasiewicz inteligentnie przyciął przydługi tytuł i lisio spolszczył ksywę, w związku z czym na scenie mamy po prostu „Króla Edypa”, po prostu Sofoklesa.

źródło: NKJP: (X): Kantata na śmierć rybki, Dziennik Polski, 2000-11-14

Fryderyk II przyciął mu na dobitkę dochody więc książę poetów polskich wiódł w Lidzbarku żywot o wiele skromniejszy niż się zapowiadało.

źródło: NKJP: Janina Wieczerska: Krasicki nieznany, Dziennik Bałtycki, 2010-07-16

Ministerstwo nakazało kuratorom przyciąć wydatki. Pod nóż poszły najpierw zajęcia dodatkowe.

źródło: NKJP: Beata Łabutin, Iza Bednarz, Wojciech Staszewski: MEN przykręca kurek szkołom, Gazeta Wyborcza, 1995-02-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnę
przytniemy
2 os. przytniesz
przytniecie
3 os. przytnie
przytną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłem
+(e)m przyciął
przycięłam
+(e)m przycięła
przycięłom
+(e)m przycięło
przycięliśmy
+(e)śmy przycięli
przycięłyśmy
+(e)śmy przycięły
2 os. przyciąłeś
+(e)ś przyciął
przycięłaś
+(e)ś przycięła
przycięłoś
+(e)ś przycięło
przycięliście
+(e)ście przycięli
przycięłyście
+(e)ście przycięły
3 os. przyciął
przycięła
przycięło
przycięli
przycięły

bezosobnik: przycięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnijmy
2 os. przytnij
przytnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłbym
bym przyciął
przycięłabym
bym przycięła
przycięłobym
bym przycięło
przycięlibyśmy
byśmy przycięli
przycięłybyśmy
byśmy przycięły
2 os. przyciąłbyś
byś przyciął
przycięłabyś
byś przycięła
przycięłobyś
byś przycięło
przycięlibyście
byście przycięli
przycięłybyście
byście przycięły
3 os. przyciąłby
by przyciął
przycięłaby
by przycięła
przycięłoby
by przycięło
przycięliby
by przycięli
przycięłyby
by przycięły

bezosobnik: przycięto by

bezokolicznik: przyciąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyciąwszy

gerundium: przycięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przycięcie
przycięcia
D. przycięcia
przycięć
C. przycięciu
przycięciom
B. przycięcie
przycięcia
N. przycięciem
przycięciami
Ms. przycięciu
przycięciach
W. przycięcie
przycięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przycięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przycięty
przycięty
przycięty
przycięte
przycięta
D. przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętej
C. przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętej
B. przyciętego
przyciętego
przycięty
przycięte
przyciętą
N. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętą
Ms. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przycięci
przycięci
przycięte
przycięte
D. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych
C. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
B. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przycięte
N. przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
Ms. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych

odpowiednik aspektowy: przycinać

Składnia

bez ograniczeń + przyciąć +
CO + (do CZEGO)
bez ograniczeń + przyciąć +
CO + (KOMU)

3. dopasować coś do czegoś

Definicja

tnąc, dopasować coś kształtem, rozmiarem do czegoś innego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Połączenia

  • przyciąć płytkę; obraz, obrazek, rysunek; zdjęcie; klip
  • przyciąć piłą
  • przyciąć, uprościć

Cytaty

Wykładzinę należy przyciąć do odpowiedniego rozmiaru, a na ścianie zaznaczyć obszar, który ma być nią pokryty.

źródło: NKJP: (maja): Wykładzina na ścianie, Dziennik Bałtycki, 2000-03-14

Wziąłem od siebie z domu piłę do metalu i na miejscu u Dawskich przyciąłem laskę do niewielkiego wzrostu malarki.

źródło: NKJP: Janusz Miliszkiewicz: Przygoda bycia Polakiem, 2007

Na Kościeliskiej u znanego malarza amatora, Bronisława Kłosowskiego kupiła dwa pejzaże tatrzańskie, przycięła na wymiar i skleiła delikatnie po brzegach, umieszczając w zwykłych, tandetnych ramach [...].

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

Układam płytki w miejscach, w których standardowe wymiary nie pasują, gdzie trzeba odpowiednio przyciąć płytkę piłą tarczową z diamentowymi zębami, nałożyć klej i wpasować przycięte kawałki [...].

źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

Aby uzyskać optymalny efekt, możesz dodatkowo skorzystać z opcji „dopasuj”, zmniejszając lub: „przytnij do rozmiaru”. Dzięki temu zdjęcia będą jeszcze lepiej wyglądały na wydruku.

źródło: NKJP: Bartosz Danowski: Google Picasa. Ćwiczenia praktyczne, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnę
przytniemy
2 os. przytniesz
przytniecie
3 os. przytnie
przytną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłem
+(e)m przyciął
przycięłam
+(e)m przycięła
przycięłom
+(e)m przycięło
przycięliśmy
+(e)śmy przycięli
przycięłyśmy
+(e)śmy przycięły
2 os. przyciąłeś
+(e)ś przyciął
przycięłaś
+(e)ś przycięła
przycięłoś
+(e)ś przycięło
przycięliście
+(e)ście przycięli
przycięłyście
+(e)ście przycięły
3 os. przyciął
przycięła
przycięło
przycięli
przycięły

bezosobnik: przycięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnijmy
2 os. przytnij
przytnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłbym
bym przyciął
przycięłabym
bym przycięła
przycięłobym
bym przycięło
przycięlibyśmy
byśmy przycięli
przycięłybyśmy
byśmy przycięły
2 os. przyciąłbyś
byś przyciął
przycięłabyś
byś przycięła
przycięłobyś
byś przycięło
przycięlibyście
byście przycięli
przycięłybyście
byście przycięły
3 os. przyciąłby
by przyciął
przycięłaby
by przycięła
przycięłoby
by przycięło
przycięliby
by przycięli
przycięłyby
by przycięły

bezosobnik: przycięto by

bezokolicznik: przyciąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyciąwszy

gerundium: przycięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przycięcie
przycięcia
D. przycięcia
przycięć
C. przycięciu
przycięciom
B. przycięcie
przycięcia
N. przycięciem
przycięciami
Ms. przycięciu
przycięciach
W. przycięcie
przycięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przycięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przycięty
przycięty
przycięty
przycięte
przycięta
D. przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętej
C. przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętej
B. przyciętego
przyciętego
przycięty
przycięte
przyciętą
N. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętą
Ms. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przycięci
przycięci
przycięte
przycięte
D. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych
C. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
B. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przycięte
N. przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
Ms. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych

odpowiednik aspektowy: przycinać

Składnia

bez ograniczeń + przyciąć +
CO + (do CZEGO/na CO) + (CZYM)

4. dostosować do warunków

Definicja

pot. 
dostosować coś do warunków o charakterze niematerialnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • przyciąć do czyichś wyobrażeń

Cytaty

O wielkich planach i wspaniałych pomysłach można mówić bez ograniczeń, ale gdy przychodzi do ujęcia tych zamiarów w budżetowe ramy, to obietnice trzeba przyciąć do trudnej rzeczywistości.

źródło: NKJP: (X): Tydzień w krakowskiej polityce, Dziennik Polski, 2008-11-15

- My tylko przycięliśmy, co się da, by skierować naszą ofertę do tych klientów, którzy z jednej strony marzą o zachodnim aucie, a z drugiej nie są pewni, czy ich na nie stać [...].

źródło: NKJP: Neil King Jr.: Spadek wpływów czeskiej Skody na krajowym rynku, Gazeta Wyborcza, 1995-11-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnę
przytniemy
2 os. przytniesz
przytniecie
3 os. przytnie
przytną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłem
+(e)m przyciął
przycięłam
+(e)m przycięła
przycięłom
+(e)m przycięło
przycięliśmy
+(e)śmy przycięli
przycięłyśmy
+(e)śmy przycięły
2 os. przyciąłeś
+(e)ś przyciął
przycięłaś
+(e)ś przycięła
przycięłoś
+(e)ś przycięło
przycięliście
+(e)ście przycięli
przycięłyście
+(e)ście przycięły
3 os. przyciął
przycięła
przycięło
przycięli
przycięły

bezosobnik: przycięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnijmy
2 os. przytnij
przytnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłbym
bym przyciął
przycięłabym
bym przycięła
przycięłobym
bym przycięło
przycięlibyśmy
byśmy przycięli
przycięłybyśmy
byśmy przycięły
2 os. przyciąłbyś
byś przyciął
przycięłabyś
byś przycięła
przycięłobyś
byś przycięło
przycięlibyście
byście przycięli
przycięłybyście
byście przycięły
3 os. przyciąłby
by przyciął
przycięłaby
by przycięła
przycięłoby
by przycięło
przycięliby
by przycięli
przycięłyby
by przycięły

bezosobnik: przycięto by

bezokolicznik: przyciąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyciąwszy

gerundium: przycięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przycięcie
przycięcia
D. przycięcia
przycięć
C. przycięciu
przycięciom
B. przycięcie
przycięcia
N. przycięciem
przycięciami
Ms. przycięciu
przycięciach
W. przycięcie
przycięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przycięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przycięty
przycięty
przycięty
przycięte
przycięta
D. przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętej
C. przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętej
B. przyciętego
przyciętego
przycięty
przycięte
przyciętą
N. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętą
Ms. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przycięci
przycięci
przycięte
przycięte
D. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych
C. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
B. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przycięte
N. przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
Ms. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych

odpowiednik aspektowy: przycinać

Składnia

bez ograniczeń + przyciąć +
CO + do KOGO/CZEGO

5. przycisnąć

Definicja

przycisnąć coś włożonego między coś przy zamykaniu czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Połączenia

  • brama przycięła; drzwi; zęby przycięły
  • przyciąć rękę, nogę, palce, piętę, genitalia, język, wargę
  • przyciąć drzwiami; zębami

Cytaty

No i z tego zachwytu przyciąłem sobie palec tą przeklętą parasolką.

źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

Zamilkł i przyciął zębami wargę.

źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951

Ostatnio mój pięcioletni synek przyciął psa w drzwiach balkonowych i zaczął się śmiać.

źródło: NKJP: Elżbieta Solanowska, Kazimierz Sikorski, Ewa Łapisz, Barbara Gajewska: Telewizja śmierć (3), Gazeta Wyborcza, 1997-11-08

Już pierwszego dnia są zmęczeni jeżdżeniem suwnicą albo nie nadają się, bo jednemu wkręci w coś rękę, drugi ją przytnie.

źródło: NKJP: Edyta Gietka: Dwulewo ręczni, Polityka, 2007-12-01

W podobnej sytuacji jest każdy, kto na oblodzonym chodniku złamie nogę i przy okazji zniszczy ubranie albo kogo przytną drzwi w tramwaju czy metrze i zniszczą płaszcz lub sukienkę.

źródło: NKJP: Adam Borkowski: Czy jesteśmy równi wobec prawa?, Detektyw, nr 1, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnę
przytniemy
2 os. przytniesz
przytniecie
3 os. przytnie
przytną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłem
+(e)m przyciął
przycięłam
+(e)m przycięła
przycięłom
+(e)m przycięło
przycięliśmy
+(e)śmy przycięli
przycięłyśmy
+(e)śmy przycięły
2 os. przyciąłeś
+(e)ś przyciął
przycięłaś
+(e)ś przycięła
przycięłoś
+(e)ś przycięło
przycięliście
+(e)ście przycięli
przycięłyście
+(e)ście przycięły
3 os. przyciął
przycięła
przycięło
przycięli
przycięły

bezosobnik: przycięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnijmy
2 os. przytnij
przytnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłbym
bym przyciął
przycięłabym
bym przycięła
przycięłobym
bym przycięło
przycięlibyśmy
byśmy przycięli
przycięłybyśmy
byśmy przycięły
2 os. przyciąłbyś
byś przyciął
przycięłabyś
byś przycięła
przycięłobyś
byś przycięło
przycięlibyście
byście przycięli
przycięłybyście
byście przycięły
3 os. przyciąłby
by przyciął
przycięłaby
by przycięła
przycięłoby
by przycięło
przycięliby
by przycięli
przycięłyby
by przycięły

bezosobnik: przycięto by

bezokolicznik: przyciąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyciąwszy

gerundium: przycięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przycięcie
przycięcia
D. przycięcia
przycięć
C. przycięciu
przycięciom
B. przycięcie
przycięcia
N. przycięciem
przycięciami
Ms. przycięciu
przycięciach
W. przycięcie
przycięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przycięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przycięty
przycięty
przycięty
przycięte
przycięta
D. przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętej
C. przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętej
B. przyciętego
przyciętego
przycięty
przycięte
przyciętą
N. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętą
Ms. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przycięci
przycięci
przycięte
przycięte
D. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych
C. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
B. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przycięte
N. przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
Ms. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych

odpowiednik aspektowy: przycinać

Składnia

bez ograniczeń + przyciąć +
KOGO/CO + (CZYM)
bez ograniczeń + przyciąć +
CO + (w CZYM)

6. batem

Definicja

pot. 
uderzyć kogoś lub coś czymś, co może przeciąć skórę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • przyciąć koniowi
  • przyciąć batem, rózgą

Cytaty

Maks Heimberg podszedł do mnie i przyciął mi rózgą. Co tu robisz, smarkula!

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Drohobycz, Drohobycz, 1997

A było akurat pod górkę. Przyciąłem mu przez grzbiet, po nogach. Naprężył się aż po tylne kopyta, zapierając się w ziemię. Wio! Wio!

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Zdarłem konia lejcami, bat uniosłem, tylko przyciąć i wio!

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Gdy wracał do Kalisza, na jego rogatkach został zatrzymany przez niemiecki patrol, przyciął konia batem i pędem ruszył do domu.

źródło: Jacek Cybusz: Świat oszalał. Świat zza mgły, 2019 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnę
przytniemy
2 os. przytniesz
przytniecie
3 os. przytnie
przytną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłem
+(e)m przyciął
przycięłam
+(e)m przycięła
przycięłom
+(e)m przycięło
przycięliśmy
+(e)śmy przycięli
przycięłyśmy
+(e)śmy przycięły
2 os. przyciąłeś
+(e)ś przyciął
przycięłaś
+(e)ś przycięła
przycięłoś
+(e)ś przycięło
przycięliście
+(e)ście przycięli
przycięłyście
+(e)ście przycięły
3 os. przyciął
przycięła
przycięło
przycięli
przycięły

bezosobnik: przycięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnijmy
2 os. przytnij
przytnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłbym
bym przyciął
przycięłabym
bym przycięła
przycięłobym
bym przycięło
przycięlibyśmy
byśmy przycięli
przycięłybyśmy
byśmy przycięły
2 os. przyciąłbyś
byś przyciął
przycięłabyś
byś przycięła
przycięłobyś
byś przycięło
przycięlibyście
byście przycięli
przycięłybyście
byście przycięły
3 os. przyciąłby
by przyciął
przycięłaby
by przycięła
przycięłoby
by przycięło
przycięliby
by przycięli
przycięłyby
by przycięły

bezosobnik: przycięto by

bezokolicznik: przyciąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyciąwszy

gerundium: przycięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przycięcie
przycięcia
D. przycięcia
przycięć
C. przycięciu
przycięciom
B. przycięcie
przycięcia
N. przycięciem
przycięciami
Ms. przycięciu
przycięciach
W. przycięcie
przycięcia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przycięty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przycięty
przycięty
przycięty
przycięte
przycięta
D. przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętego
przyciętej
C. przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętemu
przyciętej
B. przyciętego
przyciętego
przycięty
przycięte
przyciętą
N. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętą
Ms. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przycięci
przycięci
przycięte
przycięte
D. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych
C. przyciętym
przyciętym
przyciętym
przyciętym
B. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przycięte
N. przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
przyciętymi
Ms. przyciętych
przyciętych
przyciętych
przyciętych

odpowiednik aspektowy: przycinać

Składnia

bez ograniczeń + przyciąć +
KOMU/CZEMU | CO + (CZYM) + (po CZYM | przez CO)

7. słowami

Definicja

pot. 
sprawić komuś przykrość złośliwymi wypowiedziami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dociąć, dogryźć, dosolić, przygadać

Cytaty

Plancyna przycięła kiedyś Agryppinie i Germanikowi, że na uczcie u któregoś miejscowego królika w niesmaczny sposób udekorowano głowy obojga ciężkimi wieńcami ze szczerego złota.

źródło: NKJP: Jacek Bocheński: Tyberiusz Cezar, 2009

Wlokłeś się tu jak za konduktem - szef niesprawiedliwie przyciął szoferowi, znanemu ze swych skłonności do ryzykanckiej jazdy.

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie - rocznik 20, 1957

– Trzeba było iść z Kaszką – przycięła mu.

źródło: NKJP: Kinga Dunin: Obciach, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnę
przytniemy
2 os. przytniesz
przytniecie
3 os. przytnie
przytną

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłem
+(e)m przyciął
przycięłam
+(e)m przycięła
przycięłom
+(e)m przycięło
przycięliśmy
+(e)śmy przycięli
przycięłyśmy
+(e)śmy przycięły
2 os. przyciąłeś
+(e)ś przyciął
przycięłaś
+(e)ś przycięła
przycięłoś
+(e)ś przycięło
przycięliście
+(e)ście przycięli
przycięłyście
+(e)ście przycięły
3 os. przyciął
przycięła
przycięło
przycięli
przycięły

bezosobnik: przycięto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przytnijmy
2 os. przytnij
przytnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyciąłbym
bym przyciął
przycięłabym
bym przycięła
przycięłobym
bym przycięło
przycięlibyśmy
byśmy przycięli
przycięłybyśmy
byśmy przycięły
2 os. przyciąłbyś
byś przyciął
przycięłabyś
byś przycięła
przycięłobyś
byś przycięło
przycięlibyście
byście przycięli
przycięłybyście
byście przycięły
3 os. przyciąłby
by przyciął
przycięłaby
by przycięła
przycięłoby
by przycięło
przycięliby
by przycięli
przycięłyby
by przycięły

bezosobnik: przycięto by

bezokolicznik: przyciąć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyciąwszy

gerundium: przycięcie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przycięcie
przycięcia
D. przycięcia
przycięć
C. przycięciu
przycięciom
B. przycięcie
przycięcia
N. przycięciem
przycięciami
Ms. przycięciu
przycięciach
W. przycięcie
przycięcia

odpowiednik aspektowy: przycinać

Składnia

bez ograniczeń + przyciąć +
KOMU + że ZDANIE
bez ograniczeń + przyciąć +
MOWA WPROST + KOMU
Data ostatniej modyfikacji: 16.02.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj