UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sygnał

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

ang. signal

fr. signal

niem. Signal

z łac. signālis 'dający znak'

1. do ataku

Definicja

umowny znak o treści informacyjnej lub ostrzegawczej, przekazywany za pomocą dźwięku, obrazu, światła lub gestu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

Połączenia

dymny, dźwiękowy, świetlny; dyskretny, głośny, silny, subtelny; długi, krótki; alarmowy, ostrzegawczy; umówiony sygnał; sygnał akustyczny, dźwiękowy, muzyczny, wzrokowy; ciągły; myśliwski, policyjny;
sygnał SOS
sygnał alarmu, dzwonka, gwizdka, trąbki, syreny; karetki, pogotowia, straży pożarnej; gotowości, odjazdu
sygnał klaksonem
sygnał do ataku, do odwrotu, do powrotu, do rozpoczęcia, do startu, do wyjazdu, do wyjścia, do zatrzymania
dźwięk sygnału
sygnał ostrzega, rozległ się
dać, emitować, generować, nadać/nadawać, puścić/puszczać, włączyć/włączać; otrzymać, słyszeć, usłyszeć, zauważyć, zlekceważyć sygnał
czekać na sygnał

Cytaty

	Zdarzenie w bazie na pustyni mogło okazać się straszne, dlatego Marek dał chłopakowi delikatny sygnał, by ten milczał przy ciotce. źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008
	Wkrótce potem umundurowany funkcjonariusz dał kierowcy auta sygnał do zatrzymania, ale ten ani myślał o wykonaniu polecenia. źródło: NKJP: K.Jakubowski: Na głównych ulicach Mławy: Pościg za nietrzeźwym piratem, Tygodnik Ciechanowski, 2008-06-16
	A może wyrwał go ze snu dobiegający z oddali sygnał lokomotywy, gdzieś przed przejazdem na Kole? źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Przystanek Śmierć, 2007
	Dziś czekają, aż da im sygnał do wymarszu marszałek parady, dziesięcioletni trębacz z New Orleans. źródło: NKJP: Kamila Sławińska: Nowy Jork. Przewodnik niepraktyczny, 2008
	I teraz, jak na złość, obie pozostałe dziewczyny czekały na umówiony sygnał. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sygnał	sygnały
D.	sygnału	sygnałów
C.	sygnałowi	sygnałom
B.	sygnał	sygnały
N.	sygnałem	sygnałami
Ms.	sygnale	sygnałach
W.	sygnale	sygnały

Składnia

	+	sygnał	+	(CZEGO ) + (do CZEGO)
	+	sygnał	+	(CZEGO) + (żeby ZDANIE)

2. w słuchawce

Definicja

dźwięk słyszany w podniesionej słuchawce telefonu, informujący, że urządzenie działa i można nawiązać połączenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość telefon/telegraf

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

dźwięk

Połączenia

sygnał telefoniczny
sygnał centrali
sygnał w słuchawce
brak sygnału
usłyszeć/słyszeć sygnał

Cytaty

Aby uniknąć sytuacji, w której najpierw się przeprowadzimy, a dopiero po kilku dniach mamy sygnał w słuchawce , zamówienie na przeniesienie możemy złożyć odpowiednio wcześniej – radzi M. Piechocka.

źródło: NKJP: MAZ BEM AD BEZ KS RD D: Miejskie sprawy,

– Od soboty nie mam sygnału w telefonie stacjonarnym. Pozostaje jedynie komórka – narzeka Bogusława Macuda.

źródło: NKJP: (RL): Przez złodziei sygnału, Gazeta Krakowska, 2006-10-27

W sierpniu, gdy sprzątał mieszkanie matki, sprawdził telefon. Usłyszał sygnał. Po raz kolejny udał się więc do punktu w Oświęcimiu, domagając się wyłączenia telefonu.

źródło: NKJP: Agnieszka Filipowicz: Abonentka nie żyje, operator windykuje?, Gazeta Krakowska, 2006-10-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sygnał	sygnały
D.	sygnału	sygnałów
C.	sygnałowi	sygnałom
B.	sygnał	sygnały
N.	sygnałem	sygnałami
Ms.	sygnale	sygnałach
W.	sygnale	sygnały

Składnia

sygnał

CZEGO

3. symptom

Definicja

zjawisko, które zapowiada wystąpienie czegoś w przyszłości lub konieczność wystąpienia czegoś w przyszłości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

objaw, oznaka, przejaw, symptom

Połączenia

błędny, fałszywy, sprzeczny, właściwy, zły; czytelny, dobitny, istotny, jasny, jednoznaczny, oczywisty, ostateczny, poważny, ukryty, ważny, wyraźny; dobry, groźny, korzystny, negatywny, niepokojący, optymistyczny, ostrzegawczy, pozytywny, rozpaczliwy, uspakajający, zachęcający; mocny, silny, sygnał; sygnał polityczny, rynkowy
sygnał ożywienia, pogorszenia, poprawy; niebezpieczeństwa, niezadowolenia
sygnał dla inwestorów, dla otoczenia, dla społeczeństwa, dla zagranicy
zlekceważyć/ lekceważy; stanowić sygnał

Cytaty

Jeżeli wciąż czujemy się winni, to sygnał, że mamy coś do zrobienia.

źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci, 2001

Film stał się „forpocztą” kina moralnego niepokoju, sygnałem zbliżającego się kryzysu systemu.

źródło: NKJP: 3 nominacje i Oscar, Dziennik Polski, 2000-01-21

Dla otaczającego szkołę środowiska to sygnał, który mówi, że szkoła ta ciągle podnosi swoją jakość, rozwija się i ulepsza swoje procesy dydaktyczne.

źródło: NKJP: Łukasz Żyła: Nagrody dla utalentowanych, Tygodnik Rybnicki, 2008-12-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sygnał	sygnały
D.	sygnału	sygnałów
C.	sygnałowi	sygnałom
B.	sygnał	sygnały
N.	sygnałem	sygnałami
Ms.	sygnale	sygnałach
W.	sygnale	sygnały

Składnia

	+	sygnał	+	CZEGO
	+	sygnał	+	że ZDANIE

4. od słuchaczy

Definicja

nieoficjalna wiadomość informująca o czymś jeszcze niepotwierdzonym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wiadomość

Połączenia

liczne sygnały
sygnał od czytelników, od klientów, od mieszkańców, od osób, od rodziców, od społeczeństwa
sygnał o nieprawidłowościach
szereg sygnałów
sygnał dochodzi, dotarł; sygnały nadchodzą, napływają, pojawiają się
odebrać/odbierać, otrzymać/otrzymywać; sprawdzać sygnały
reagować na sygnał; prosić o sygnał

Cytaty

	Miałem sygnał, że może tu być moja żona. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo, 2004
	Do mnie, jako komendanta, nie dotarł żaden sygnał o jakichkolwiek problemach. źródło: NKJP: Karol Kłosowski: Z pomocy tego ośrodka skorzystało już 160 osób, Tygodnik Tucholski, 2008
	Przypomnijmy: 24 lipca o 17.44 straż pożarna otrzymała sygnał o zdarzeniu. źródło: NKJP: W.Hagedorny: Przasnysz: ZUS i bank nieczynne po pożarze, Tygodnik Ciechanowski, 2008-08-04
	Niestety każdy taki sygnał trzeba potraktować poważnie, nie można go lekceważyć, dlatego konieczna była ewakuacja. źródło: NKJP: (e.Ż): Uwaga bomba!, Nowiny Raciborskie, 2008-02-05
	Do przedstawicieli Centrum Solidarności docierają sygnały, że ktoś wie, gdzie jest schowany egzemplarz związkowy, ale go nie da, bo to nie ta Solidarność, bo jeszcze nie pora itp. źródło: NKJP: Ryszarda Socha: Długopis..., Polityka, 2001-08-25

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sygnał	sygnały
D.	sygnału	sygnałów
C.	sygnałowi	sygnałom
B.	sygnał	sygnały
N.	sygnałem	sygnałami
Ms.	sygnale	sygnałach
W.	sygnale	sygnały

Składnia

	+	sygnał	+	(od KOGO ) + że ZDANIE
	+	sygnał	+	(od KOGO) + o CZYM

5. telewizyjny

Definicja

techn.

impuls przyjmujący postać jakiejś wielkości fizycznej, przesyłany z nadajnika do odbiornika za pomocą jakiegoś łącza lub fal radiowych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

impuls, puls

Połączenia

radiowy; analogowy, cyfrowy sygnał; sygnał internetowy, satelitarny, telefoniczny, telewizyjny; wejściowy, wyjściowy
sygnał audio, stereo, wideo
sygnał z detektora, z odbiornika, z wozu transmisyjnego
sygnał o częstotliwości, o mocy jakiejś
nadajnik, odbiornik, przekaźnik, wejście; amplituda, częstotliwość, droga, faza, moc, pasmo, poziom, przebieg, wartość, źródło; analiza, kompresja, obróbka; odbiór, transmisja, wykrywanie, zanik sygnału
dostarczać, emitować, generować, nadać/nadawać, przesłać/przesyłać; wzmacniać; odebrać/odbierać, odczytać sygnał

Cytaty

	Maszt emitowałby również sygnał telewizyjny stacji publicznych i prywatnych. źródło: NKJP: M.Imielski: Przasnysz: Kiedy stanie nowy maszt?, Tygodnik Ciechanowski, 2003-03-09
	Dzięki łączności radiowej sygnał z rozsianych po mieście kamer płynie do centrum monitorowania. źródło: NKJP: Grzegorz Wawoczny: Z wizją na przestępców, Nowiny Raciborskie, 2006-02-14
	Oglądało się ciężko, bo burza co chwilę przerywała sygnał. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006
	Po uruchomieniu przekaźnika w Trzeciewnicy czekamy na budowę nadajnika w Dębowie, który zacznie dostarczać sygnał internetowy do okolicznych mieszkańców źródło: NKJP: MB: Internet bezprzewodowy w Sadkach, Nakielski Czas, 2006-02-08

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sygnał	sygnały
D.	sygnału	sygnałów
C.	sygnałowi	sygnałom
B.	sygnał	sygnały
N.	sygnałem	sygnałami
Ms.	sygnale	sygnałach
W.	sygnale	sygnały

Składnia

+	sygnał	+	CZEGO
+	sygnał	+	z CZEGO
+	sygnał	+	JAKI

6. bodziec

Definicja

bodziec wywołujący określoną reakcję fizyczną lub chemiczną w jakimś organizmie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

bodziec

Połączenia

sygnał hormonalny, nerwowy
sygnał z mózgu
reagować na sygnał

Cytaty

	Tymczasem to mózg wysyła sygnał powiekom, aby mrugały. źródło: NKJP: Dominika Kuc-Woyciechowska: Praca i Zdrowie: W oku monitora, 2008-09-05
	Palce co sekunda wysyłają do mózgu sygnał. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Transsyberyjska 58, Gazeta Wyborcza, 1992-08-29
	Na razie uczeni z Centre Medical Universitaire w Genewie odkryli jedynie grupę neuronów, które wysyłają do mózgu sygnał „pora spać”. źródło: NKJP: W poszukiwaniu straconego snu, Focus. Poznać i zrozumieć świat, 2003
	Wiadomości o przekazywaniu sygnału w komórce zostały wykorzystane także w objaśnieniu fizjologii ruchów roślin polegających na zmianie turgoru komórek, takich jak zwijanie się liści mimozy pod wpływem dotknięcia i inne. źródło: NKJP: Leszek S. Jankiewicz (red.): Regulatory wzostu i rozwoju roślin, 1997

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sygnał	sygnały
D.	sygnału	sygnałów
C.	sygnałowi	sygnałom
B.	sygnał	sygnały
N.	sygnałem	sygnałami
Ms.	sygnale	sygnałach
W.	sygnale	sygnały

Frazeologizmy

dzwonek alarmowy
sygnał alarmowy
na sygnale I
na sygnale II

Data ostatniej modyfikacji: 09.01.2024