UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

termometr

Chronologizacja

SL: termometer, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

gr. thermós 'ciepły, gorący' + gr. métron 'miara'

Definicja

przyrząd do mierzenia temperatury wyposażony w skalę lub elektroniczny wyświetlacz

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  miernik

Połączenia

  • douszny, pokojowy; elektroniczny, rtęciowy; szklany termometr; termometr kąpielowy, laboratoryjny, lekarski, stacyjny, zaokienny; alkoholowy, cieczowy, cyfrowy, elektryczny, gazowy, paskowy; maksymalny, minimalny, precyzyjny; suchy, mokry
  • termometr do ucha, do wody; do mierzenia (ciepłoty, gorączki, temperatury...), do pomiaru temperatury
  • termometr na podczerwień
  • termometr z podziałką, z rtęcią; termometr za oknem
  • termometr przy dyżurce
  • termometr i barometr
  • dokładność, skala, wskazania termometru
  • pomiar termometrem
  • smoczek z termometrem
  • kreska, stopnie, temperatura na termometrze; rtęć, słupek w termometrze
  • termometr mierzy, pokazuje, wskazuje, wykazuje coś
  • używać termometru
  • odczytać; trzymać, włożyć/wkładać, wsadzać, wyciągać, wyjąć; strząsnąć/strząsać; dać, podać komuś; stłuc, zbić termometr
  • sprawdzić/sprawdzać, mierzyć, zmierzyć coś termometrem
  • patrzyć, spojrzeć na termometr

Cytaty

Pod pachą trzyma termometr [...].

źródło: NKJP: Iwona L. Konieczna; Paweł Tomczyk: Szarlotka z ogryzków, 2006

I choć termometr za oknem pokazuje dodatnią temperaturę, to i tak zima daje nam się we znaki.

źródło: NKJP: Iza Salamon: Ciepło, cieplej i najcieplej, Tygodnik Rybnicki, 2008-01-22

We wtorek po południu termometr w mieszkaniu zajmowanym przez Zofię i Jana Galusów wskazywał 12 stopni.

źródło: NKJP: O ludziach, którzy dostali szkołę, Dziennik Polski, 2001-04-27

Gdy pomogła mu wypić i połknąć proszki, strząsnęła termometr i wsunęła mu do ust.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Niebezpieczny może być już zwykły termometr rtęciowy, który jest bezpieczny, dopóki nie roztrzaska się na podłodze.

źródło: NKJP: Praca i Zdrowie, 2007-07-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. termometr
termometry
D. termometru
termometrów
C. termometrowi
termometrom
B. termometr
termometry
N. termometrem
termometrami
Ms. termometrze
termometrach
W. termometrze
termometry

Informacja normatywna

Uważane za niepoprawne: za pomocą termometru, przy pomocy termometru

Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj