Chronologizacja
1. w gramatyce
Definicja
Pochodzenie
Kalka łac. (casus) nominativus; zob. mianować
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język
Połączenia
- mianownik i dopełniacz
- forma mianownika
Cytaty
|
W przeciwieństwie do liczby pojedynczej liczba mnoga uchodzi za bardziej regularną. Kłopotliwe są tylko: mianownik i dopełniacz l.mn. Pierwszy - z powodu bogactwa końcówek, drugi - nieokreśloności zasad przydziału końcówek w obrębie męskich rzeczowników miękkotematowych. źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996 |
|
|
Zwano go Bęsiu, nie Bęsio czy Bęś, forma więc Bęsiu została użyta w powyższym zdaniu w funkcji mianownika jako dopełnienie orzekające. źródło: NKJP: Jerzy Pilch: POBOŻNE ŻYCZENIA, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1993-06-11 |
|
|
Rzeczowniki nieżywotne mają nadal biernik równy mianownikowi (widzę płot, stół, wóz), proszę jednak zauważyć, jak liczna jest grupa wyjątków - palę papierosa, tańczę walca, kupiłem opla, gram w tenisa, gram w tysiąca, wygrał seta, przegrał gema. źródło: NKJP: Jan Miodek: JAK MÓWIMY, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1998-02-06 |
|
|
Użycie w mianowniku końcówki wołacza -u obejmuje w gwarach małopolskich i wielkopolskich nazwy osobowe deminutywne zakończone na spółgłoskę miękką oraz -ch, np. Józiu, Stachu. źródło: NKJP: Maria Malec: Formy skrócone staropolskich imion dwuczłonowych oraz rodzime imiona odapelatywne nadawane jako imiona samodzielne w XX wieku, prasa, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mianownik |
mianowniki |
|
| D. | mianownika |
mianowników |
|
| C. | mianownikowi |
mianownikom |
|
| B. | mianownik |
mianowniki |
|
| N. | mianownikiem |
mianownikami |
|
| Ms. | mianowniku |
mianownikach |
|
| W. | mianowniku |
mianowniki |
2. w matematyce
Definicja
Pochodzenie
Być może kalka niem. Nenner; wcześniejsza polska forma to mianowacz (1538) (Bańk); zob. mianować
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
| sprzeczne: | licznik |
Połączenia
- licznik i mianownik
Cytaty
|
Stosunkowo najlepiej jest z matematyką, autorzy programów zadbali, by dzieci rozumiały, co robią na lekcji. [...] Np. zamiast uczyć jak dziś, że przy mnożeniu ułamków mnoży się licznik przez licznik, a mianownik przez mianownik - najpierw jest ćwiczenie pokazujące, co to znaczy np. 1/7 z 3/4. źródło: NKJP: Olgierd Kwiatkowski: Rozmowa z prof. Elżbietą Putkiewicz o programach szkolnych, Gazeta Wyborcza, 1999-04-19 |
|
|
Jeśli liczby są nietypowe i znalezienie najmniejszej wspólnej wielokrotności wymaga czasu, doprowadź mianowniki do liczby, która jest iloczynem tych mianowników. źródło: NKJP: Aqualorn; Tirr0: ułamki; www.forumowisko.pl, 2007-12-29 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | mianownik |
mianowniki |
|
| D. | mianownika |
mianowników |
|
| C. | mianownikowi |
mianownikom |
|
| B. | mianownik |
mianowniki |
|
| N. | mianownikiem |
mianownikami |
|
| Ms. | mianowniku |
mianownikach |
|
| W. | mianowniku |
mianowniki |