UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zarwać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. rwać

1. dach

Definicja

spowodować, że coś pęka i zapada się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  załamać

Połączenia

  • zarwać dach, łóżko, most
  • zarwany fotel, sufit; zarwane stropy

Cytaty

Na budynku Zespołu Szkół Technicznych w Nowym Targu czwartkowa ulewa zarwała część dachu.

źródło: KWSJP: BZ: Zamoczone miasto, Tygodnik Podhalański, 1999, nr 28

Ledwie skręciliśmy, napatoczyła się chałupa, prawie willa, pusta, z wywalonymi oknami i drzwiami, z zarwaną mansardą.

źródło: KWSJP: Władysław Ogrodziński: Ulica zwana Bystrą, 1985

Kolejny etap przygotowania trasy do przetrwania dwóch lat budowy, to reperacja najbardziej zarwanych krawędzi jezdni.

źródło: KWSJP: Teresa Krąż: Na dobrej drodze, prasa, 2006

Od ponad roku nie da się wejść na wieżę, bo podłoga kompletnie przegniła i grozi zarwaniem.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwę
zarwiemy
2 os. zarwiesz
zarwiecie
3 os. zarwie
zarwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałem
+(e)m zarwał
zarwałam
+(e)m zarwała
zarwałom
+(e)m zarwało
zarwaliśmy
+(e)śmy zarwali
zarwałyśmy
+(e)śmy zarwały
2 os. zarwałeś
+(e)ś zarwał
zarwałaś
+(e)ś zarwała
zarwałoś
+(e)ś zarwało
zarwaliście
+(e)ście zarwali
zarwałyście
+(e)ście zarwały
3 os. zarwał
zarwała
zarwało
zarwali
zarwały

bezosobnik: zarwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwijmy
2 os. zarwij
zarwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałbym
bym zarwał
zarwałabym
bym zarwała
zarwałobym
bym zarwało
zarwalibyśmy
byśmy zarwali
zarwałybyśmy
byśmy zarwały
2 os. zarwałbyś
byś zarwał
zarwałabyś
byś zarwała
zarwałobyś
byś zarwało
zarwalibyście
byście zarwali
zarwałybyście
byście zarwały
3 os. zarwałby
by zarwał
zarwałaby
by zarwała
zarwałoby
by zarwało
zarwaliby
by zarwali
zarwałyby
by zarwały

bezosobnik: zarwano by

bezokolicznik: zarwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarwawszy

gerundium: zarwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarwanie
zarwania
D. zarwania
zarwań
C. zarwaniu
zarwaniom
B. zarwanie
zarwania
N. zarwaniem
zarwaniami
Ms. zarwaniu
zarwaniach
W. zarwanie
zarwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarwany
zarwany
zarwany
zarwane
zarwana
D. zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanej
C. zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanej
B. zarwanego
zarwanego
zarwany
zarwane
zarwaną
N. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwaną
Ms. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarwani
zarwani
zarwane
zarwane
D. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych
C. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
B. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwane
N. zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
Ms. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych

odpowiednik aspektowy: zarywać

Składnia

bez ograniczeń + zarwać +
CO

2. noc

Definicja

pot. 
zużyć czas nie na to, na co był lub powinien być przeznaczony

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

  • zarwać noc

Cytaty

To już była trzecia noc z rzędu, którą zarwałem.

źródło: KWSJP: Stanisław Kowalewski: Czarne okna, 1961

Teraz dopiero zaczęła się cyganeria – zarwane noce, pomylone pory dnia.

źródło: KWSJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001

Współtowarzysze niedoli niejedną zarwali noc, aby uspokoić go, nieść pomoc, czuwać.

źródło: KWSJP: Elżbieta Cichla-Czarniawska: Pociąg rusza, 1982

Zaczynamy pracować i nie możemy sobie pozwolić np. na zarwanie poniedziałku po nocy w pociągu.

źródło: NKJP: Usenet

- Kończyć, kończyć, bo kontyngent trzeba oddać. - Odda się, panie burmistrzu, tak jak nakaz jest. Ani dnia się nie zarwie.

źródło: KWSJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwę
zarwiemy
2 os. zarwiesz
zarwiecie
3 os. zarwie
zarwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałem
+(e)m zarwał
zarwałam
+(e)m zarwała
zarwałom
+(e)m zarwało
zarwaliśmy
+(e)śmy zarwali
zarwałyśmy
+(e)śmy zarwały
2 os. zarwałeś
+(e)ś zarwał
zarwałaś
+(e)ś zarwała
zarwałoś
+(e)ś zarwało
zarwaliście
+(e)ście zarwali
zarwałyście
+(e)ście zarwały
3 os. zarwał
zarwała
zarwało
zarwali
zarwały

bezosobnik: zarwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwijmy
2 os. zarwij
zarwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałbym
bym zarwał
zarwałabym
bym zarwała
zarwałobym
bym zarwało
zarwalibyśmy
byśmy zarwali
zarwałybyśmy
byśmy zarwały
2 os. zarwałbyś
byś zarwał
zarwałabyś
byś zarwała
zarwałobyś
byś zarwało
zarwalibyście
byście zarwali
zarwałybyście
byście zarwały
3 os. zarwałby
by zarwał
zarwałaby
by zarwała
zarwałoby
by zarwało
zarwaliby
by zarwali
zarwałyby
by zarwały

bezosobnik: zarwano by

bezokolicznik: zarwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarwawszy

gerundium: zarwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarwanie
zarwania
D. zarwania
zarwań
C. zarwaniu
zarwaniom
B. zarwanie
zarwania
N. zarwaniem
zarwaniami
Ms. zarwaniu
zarwaniach
W. zarwanie
zarwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarwany
zarwany
zarwany
zarwane
zarwana
D. zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanej
C. zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanej
B. zarwanego
zarwanego
zarwany
zarwane
zarwaną
N. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwaną
Ms. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarwani
zarwani
zarwane
zarwane
D. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych
C. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
B. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwane
N. zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
Ms. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych

odpowiednik aspektowy: zarywać

Składnia

Rzosobowy + zarwać +
CO

3. sprawę

Definicja

pot. 
nie wywiązać się z obowiązków

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zawalić

Połączenia

  • zarwać studia

Cytaty

Chłopaki tracą już nadzieję. A przecież towarzysz z Komitetu Powiatowego obiecał. Chyba nie zarwie. A może zapomniał?

źródło: KWSJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

- Na ogół to solidny jegomość, nie słyszałem, żeby zarwał, ale kapryśny. - Co to znaczy? - Czasami weźmie w łapę, a czasami lubi wsadzić. Żebyś potem nie miał do mnie żalu.

źródło: KWSJP: Henryk Panas: Na rozstajnych drogach, 1974

Zarwał studia, ale to przecież nie koniec świata.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwę
zarwiemy
2 os. zarwiesz
zarwiecie
3 os. zarwie
zarwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałem
+(e)m zarwał
zarwałam
+(e)m zarwała
zarwałom
+(e)m zarwało
zarwaliśmy
+(e)śmy zarwali
zarwałyśmy
+(e)śmy zarwały
2 os. zarwałeś
+(e)ś zarwał
zarwałaś
+(e)ś zarwała
zarwałoś
+(e)ś zarwało
zarwaliście
+(e)ście zarwali
zarwałyście
+(e)ście zarwały
3 os. zarwał
zarwała
zarwało
zarwali
zarwały

bezosobnik: zarwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwijmy
2 os. zarwij
zarwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałbym
bym zarwał
zarwałabym
bym zarwała
zarwałobym
bym zarwało
zarwalibyśmy
byśmy zarwali
zarwałybyśmy
byśmy zarwały
2 os. zarwałbyś
byś zarwał
zarwałabyś
byś zarwała
zarwałobyś
byś zarwało
zarwalibyście
byście zarwali
zarwałybyście
byście zarwały
3 os. zarwałby
by zarwał
zarwałaby
by zarwała
zarwałoby
by zarwało
zarwaliby
by zarwali
zarwałyby
by zarwały

bezosobnik: zarwano by

bezokolicznik: zarwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarwawszy

gerundium: zarwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarwanie
zarwania
D. zarwania
zarwań
C. zarwaniu
zarwaniom
B. zarwanie
zarwania
N. zarwaniem
zarwaniami
Ms. zarwaniu
zarwaniach
W. zarwanie
zarwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarwany
zarwany
zarwany
zarwane
zarwana
D. zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanej
C. zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanej
B. zarwanego
zarwanego
zarwany
zarwane
zarwaną
N. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwaną
Ms. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarwani
zarwani
zarwane
zarwane
D. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych
C. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
B. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwane
N. zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
Ms. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych

odpowiednik aspektowy: zarywać

Składnia

Rzosobowy + zarwać +
(CO)

4. ząb

Definicja

gwałtownie zaboleć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Połączenia

  • palec, ząb zarwał

Cytaty

Źle się czuję, tak mnie ręka zarwała, że myślałam, że mi się urwała, no i biodro mnie boli.

źródło: Internet

Pojawił się taki dziwny bąbel z żyły, coś mnie zarwało i palec zrobił się granatowy.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwę
zarwiemy
2 os. zarwiesz
zarwiecie
3 os. zarwie
zarwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałem
+(e)m zarwał
zarwałam
+(e)m zarwała
zarwałom
+(e)m zarwało
zarwaliśmy
+(e)śmy zarwali
zarwałyśmy
+(e)śmy zarwały
2 os. zarwałeś
+(e)ś zarwał
zarwałaś
+(e)ś zarwała
zarwałoś
+(e)ś zarwało
zarwaliście
+(e)ście zarwali
zarwałyście
+(e)ście zarwały
3 os. zarwał
zarwała
zarwało
zarwali
zarwały

bezosobnik: zarwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwijmy
2 os. zarwij
zarwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałbym
bym zarwał
zarwałabym
bym zarwała
zarwałobym
bym zarwało
zarwalibyśmy
byśmy zarwali
zarwałybyśmy
byśmy zarwały
2 os. zarwałbyś
byś zarwał
zarwałabyś
byś zarwała
zarwałobyś
byś zarwało
zarwalibyście
byście zarwali
zarwałybyście
byście zarwały
3 os. zarwałby
by zarwał
zarwałaby
by zarwała
zarwałoby
by zarwało
zarwaliby
by zarwali
zarwałyby
by zarwały

bezosobnik: zarwano by

bezokolicznik: zarwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarwawszy

gerundium: zarwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarwanie
zarwania
D. zarwania
zarwań
C. zarwaniu
zarwaniom
B. zarwanie
zarwania
N. zarwaniem
zarwaniami
Ms. zarwaniu
zarwaniach
W. zarwanie
zarwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarwany
zarwany
zarwany
zarwane
zarwana
D. zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanej
C. zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanej
B. zarwanego
zarwanego
zarwany
zarwane
zarwaną
N. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwaną
Ms. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarwani
zarwani
zarwane
zarwane
D. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych
C. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
B. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwane
N. zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
Ms. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych

odpowiednik aspektowy: rwać

Składnia

Rznieżywotny + zarwać + bez ograniczeń

5. dziewczynę

Definicja

pot. 
zawrzeć z kimś bliższą znajomość i zainteresować sobą erotycznie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  poderwać

Połączenia

  • zarwać chłopaka, dziewczynę, laskę

Cytaty

Nieśmiały? No to jakim cudem zarwał dwie laski naraz?

źródło: Internet

Powiedz po prostu, że chciałeś zarwać panienkę na jedną noc i dobrze się bawić.

źródło: Internet

Czy one naprawdę nie mają większych ambicji niż zarwać chłopaka i nie wyjść kreską za powiekę?

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwę
zarwiemy
2 os. zarwiesz
zarwiecie
3 os. zarwie
zarwą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałem
+(e)m zarwał
zarwałam
+(e)m zarwała
zarwałom
+(e)m zarwało
zarwaliśmy
+(e)śmy zarwali
zarwałyśmy
+(e)śmy zarwały
2 os. zarwałeś
+(e)ś zarwał
zarwałaś
+(e)ś zarwała
zarwałoś
+(e)ś zarwało
zarwaliście
+(e)ście zarwali
zarwałyście
+(e)ście zarwały
3 os. zarwał
zarwała
zarwało
zarwali
zarwały

bezosobnik: zarwano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zarwijmy
2 os. zarwij
zarwijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zarwałbym
bym zarwał
zarwałabym
bym zarwała
zarwałobym
bym zarwało
zarwalibyśmy
byśmy zarwali
zarwałybyśmy
byśmy zarwały
2 os. zarwałbyś
byś zarwał
zarwałabyś
byś zarwała
zarwałobyś
byś zarwało
zarwalibyście
byście zarwali
zarwałybyście
byście zarwały
3 os. zarwałby
by zarwał
zarwałaby
by zarwała
zarwałoby
by zarwało
zarwaliby
by zarwali
zarwałyby
by zarwały

bezosobnik: zarwano by

bezokolicznik: zarwać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zarwawszy

gerundium: zarwanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zarwanie
zarwania
D. zarwania
zarwań
C. zarwaniu
zarwaniom
B. zarwanie
zarwania
N. zarwaniem
zarwaniami
Ms. zarwaniu
zarwaniach
W. zarwanie
zarwania

imiesłów przymiotnikowy bierny: zarwany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zarwany
zarwany
zarwany
zarwane
zarwana
D. zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanego
zarwanej
C. zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanemu
zarwanej
B. zarwanego
zarwanego
zarwany
zarwane
zarwaną
N. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwaną
Ms. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zarwani
zarwani
zarwane
zarwane
D. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych
C. zarwanym
zarwanym
zarwanym
zarwanym
B. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwane
N. zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
zarwanymi
Ms. zarwanych
zarwanych
zarwanych
zarwanych

odpowiednik aspektowy: zarywać

Składnia

Rzosobowy + zarwać +
KOGO
Data ostatniej modyfikacji: 17.02.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj