UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

detal

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

fr. détail

1. element

Definicja

niewielki element większej całości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

  • kamieniarski, kamienny; historyczny; drobny, lekki; bogaty, ciekawy, dekoracyjny, interesujący, oryginalny, ozdobny, piękny, wspaniały detal; aluminiowe, metalowe; barwne, szafirowe; barokowe, gotyckie, neogotyckie, renesansowe, romańskie, secesyjne; subtelne; eleganckie, innowacyjne, malownicze, urocze detale; detal konstrukcyjny, ornamentacyjny
  • detal budynku, ołtarza, scenografii; kostiumu, stroju, ubioru; detale architektury; balustrady, barierek, bramy, dzwonnicy, elewacji, grobowca, kompozycji, wykończenia, wystroju; munduru, zbroi; nadwozia
  • detale do radiostacji, do samolotu, do telewizorów, do traktorów, do wagonów, do żarówek; detale z blachy, z drewna, z metalu, z piaskowca, ze szkła; z bram, z motocykla
  • detale na elewacji, na fasadzie; detale o charakterze secesyjnym; detale w kamieniu; w stylu neorenesansu i neobaroku
  • detal i ornament; detale i akcesoria, detale i drobiazgi, detale i eksponaty, detale i kolorystyka, detale i podzespoły
  • estetyka, piękno, urok; rysunek detalu; bogactwo; obróbka, precyzja detali
  • nacisk na detale; dbałość, troska o detale
  • praca nad detalem
  • obrobić detal; dopracować, dostrzec/dostrzegać, filmować, fotografować, malować, odtworzyć/odtwarzać, przedstawić/przedstawiać detale
  • zdobiony detalami
  • dbać o detale

Cytaty

Podczas prac konserwatorskich, przeprowadzonych na zamku w latach 60. XX wieku, odsłonięto najstarsze, gotyckie i renesansowe detale architektoniczne [...].

źródło: NKJP: Gotycka perła, Życie Warszawy, 2002

Wszystkie rozwiązania, i te skromne, i nadmiernie bogate, doskonale prezentują się w towarzystwie detali ze szkła, stali nierdzewnej lub oryginalnego laminatu [...].

źródło: NKJP: Wchodzisz zielono, wychodzisz niebiesko, Dziennik Polski, 2000-10-04

Pałac jest przedziwnie szkaradny, łączy bogactwo detalu z upiornym gustem ćwierćinteligenta przeżartego megalomanią.

źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Urok despoty, Polityka, 2001-06-30

Zaczął malować lewą ręką. A jego prace stawały się coraz lepsze i wypełniały je coraz precyzyjniej odtworzone detale wojskowego munduru.

źródło: NKJP: Michał Kott: Pocztówka z Buenos Aires, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1993-04-23

Do dziś zresztą współpracuje z mławskim LG, dorabia detale do telewizorów - również dla zakładów w Pruszkowie.

źródło: NKJP: S. Żagiel: Złota rączka, Tygodnik Ciechanowski, 2006-09-23

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. detal
detale
D. detalu
detali
C. detalowi
detalom
B. detal
detale
N. detalem
detalami
Ms. detalu
detalach
W. detalu
detale

2. szczegół

Definicja

drobny lub mało istotny szczegół jakiejś kwestii, sytuacji lub działań

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  szczegół

Połączenia

  • bolesny, ważny detal; ciekawe detale
  • detal historii; detale biografii, filmu, polityki, sprawy
  • detal z historii, z przeszłości; detale z rozmowy, ze snu
  • detale w książce
  • detale i szczegóły
  • znajomość detali
  • atencja dla detali; miłość do detali
  • spór, wojna o detale
  • wiedza o detalach
  • pamiętać, podać, pomijać, zdradzić detale
  • pytać, wypytywać o detale; wchodzić, wnikać w detale
  • opisać/opisywać, opowiedzieć/opowiadać, pamiętać z detalami
  • poznawać w detalach

Cytaty

Nie pamięta detali poszczególnych akcji. Jakieś strzępy tylko, ogólną atmosferę, zawsze jednakową.

źródło: NKJP: Zbrojne ramię, Dziennik Polski, 2001-12-14

Przyjaciółka Lady Di Simone Simons zdradziła detale rozpaczliwej walki, jaką księżna toczyła z Hewittem, by odzyskać swe listy miłosne.

źródło: NKJP: Spisane na gorąco, Życie na gorąco, 1999

Ten podczas rozmowy na osobności opowiedział z detalami, co przez ostatnie tygodnie działo się w celi.

źródło: NKJP: (w): Kaci z celi, Nowiny Raciborskie, 2005-07-26

W hebrajskim oryginale Kapłan nazywał Boga Elohim, nie wchodził w detale dotyczące stworzenia człowieka [...].

źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Adam z Edenu, Polityka, 2002-12-21

Tak drobne detale ze snu, jak: barwy, stopień jasności barw, wielkość przedmiotów (bukietu) [...] przesądzają o poprawnej interpretacji snu.

źródło: NKJP: Katarzyna Ostrowska: Sny - klucz, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. detal
detale
D. detalu
detali
C. detalowi
detalom
B. detal
detale
N. detalem
detalami
Ms. detalu
detalach
W. detalu
detale

3. sprzedaż

Definicja

pot. 
kupno i sprzedaż towarów w niewielkich ilościach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Połączenia

  • detal i hurt
  • zysk z detalu
  • cena w detalu
  • kosztować, kupić/kupować, sprzedać/sprzedawać, zdrożeć w detalu

Cytaty

Jeśli podobne spodnie kosztują w detalu 100 zł, to trudno je sprzedać za 500.

źródło: NKJP: Tygrysy na wartburgi, Dziennik Polski, 2002-07-19

Ceny w detalu są nieco wyższe, ale daleko im do eksportowych.

źródło: NKJP: Monika Dzierżyńska, Jacek Pawlicki: Dziki eksport, Gazeta Wyborcza, 1993-10-01

Wydaje się, że fakt posiadania 3 mln klientów detalicznych, przy ich bardzo dobrym profilu, będzie raczej prowadziło do tego, że przychody z detalu będą udziałowo rosły [...].

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. detal
detale
D. detalu
detali
C. detalowi
detalom
B. detal
detale
N. detalem
detalami
Ms. detalu
detalach
W. detalu
detale

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 03.02.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj