Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *goldъ 'łaknienie, pragnienie'
1. uczucie łaknienia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie
Połączenia
- głód dokucza komuś
- czuć, odczuwać, poczuć; zaspokoić głód
- konać, umierać z głodu
Cytaty
|
- Nie mogę już wytrzymać z głodu - wyznała, odprowadzając kiełbasę tęsknym wzrokiem. źródło: NKJP: Monika Piątkowska, Leszek Talko: Talki w wielkim mieście, 2002 |
|
|
Mijały miesiące, już nie odczuwał głodu i pragnienia, sypiał jednak płytkim snem i wcale nie chciał kobiety. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Noc, dzień i noc , 1991 |
|
|
Portier wyszedł, a Borakowski stał, jak wszedł, i czuł coraz większy głód, i coraz bardziej baraniał. źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | głód |
głody |
|
| D. | głodu |
głodów |
|
| C. | głodowi |
głodom |
|
| B. | głód |
głody |
|
| N. | głodem |
głodami |
|
| Ms. | głodzie |
głodach |
|
| W. | głodzie |
głody |
Inne uwagi
Zwykle lp.
2. niedożywienie organizmu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie
Połączenia
- głód zagląda komuś w oczy
- słabnąć, umrzeć, zasłabnąć, zemdleć z głodu
Cytaty
|
Głód spowodował całkowite wyczerpanie organizmu. źródło: NKJP: Wojciech Zięba: Dziecko z bananów, Gazeta Wyborcza, 1997-04-19 |
|
|
W październiku 1951 zasłabł z głodu na ulicy. źródło: NKJP: Wojciech Cesarski: Przypomnienie Strzemińskiego, Gazeta Wyborcza, 1993-11-25 |
|
|
Mówiono, że z głodu dostał skrętu kiszek. źródło: NKJP: Deportacja, Dziennik Polski, 2003-02-15 |
|
|
To obłęd przebierać w pokarmach, gdy się stale przebywa na krawędzi omdlenia z głodu. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994 |
|
|
Kiedy w 1951 roku w Bojarszczyźnie umarła z głodu babka pana Czesława, Salomea, majątek podzielił los Sukurczów. źródło: NKJP: Pielgrzymka, Gazeta Wyborcza, 1992-06-11 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | głód |
głody |
|
| D. | głodu |
głodów |
|
| C. | głodowi |
głodom |
|
| B. | głód |
głody |
|
| N. | głodem |
głodami |
|
| Ms. | głodzie |
głodach |
|
| W. | głodzie |
głody |
Inne uwagi
Zwykle lp.
3. klęska
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | klęska |
Połączenia
- straszny, wielki głód
- głód i choroby, głód i epidemie, głód i nędza, głód i ubóstwo, głód i wojna; bieda i głód, zimno i głód
- fala, klęska głodu
- głód panuje gdzieś
- umierać z głodu
Cytaty
|
Głód 1921 roku zmusza miliony ludzi do wędrówek w poszukiwaniu kawałka chleba. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Ucieczka przed samym, Gazeta Wyborcza, 1992-10-03 |
|
|
W 1845 r. wielka fala głodu objęła austriacką Galicję. źródło: NKJP: Jak chamy rżnęły panów, Dziennik Polski, 2003-02-21 |
|
|
Wojna i susza spowodowały klęskę głodu, w wyniku której zginęło pół miliona Somalijczyków. źródło: NKJP: Paweł Wiejas: Ujawniamy szczegóły nielegalnego handlu bronią, jaki prowadziła spółka z udziałem państwowego kapitału, Gazeta Wyborcza, 1999-04-06 |
|
|
W gettach panował głód, który doprowadził do dramatycznego wzrostu śmiertelności na przełomie 1941 i 1942 r. źródło: NKJP: Andrzej Żbikowski: Żydzi polscy, Polityka, 2008-05-07 |
|
|
W pierwszej połowie XVIII wieku każde pokolenie doświadczało klęski wielkiego głodu nie raz, a cztery do pięciu razy w życiu. źródło: NKJP: Małgorzata Ptasińska: Problem nędzy i miłosierdzia w aktach prawnych i utworach literatury rosyjskiej XVII i XVIII wieku, 2000 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | głód |
głody |
|
| D. | głodu |
głodów |
|
| C. | głodowi |
głodom |
|
| B. | głód |
głody |
|
| N. | głodem |
głodami |
|
| Ms. | głodzie |
głodach |
|
| W. | głodzie |
głody |
Inne uwagi
Zwykle lp.
4. mieszkaniowy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | pragnienie |
Połączenia
- głód mieszkaniowy, uczuciowy
- głód informacji, mieszkań, pracy, prawdy, sukcesu, wiedzy, ziemi, zwycięstwa
- czuć, odczuć/odczuwać, poczuć głód
Cytaty
|
- Tak, często się słyszy, że głód energetyczny świata można będzie zaspokoić poprzez wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. źródło: NKJP: Atomowy strach, Dziennik Polski, 1999-12-10 |
|
|
Po drugiej wojnie istniał ogromny głód książki. Przecież w tamtym czasie prasa i radio były rarytasem. źródło: NKJP: S. Żagiel: Biblioteka jak Napoleon..., Tygodnik Ciechanowski, 2006-11-10 |
|
|
Obserwuje, w którym momencie odezwie się w nich sumienie, pojawi się głód wartości, kiedy powiedzą dość. źródło: NKJP: Janusz Wróblewski: Tragiczny, ale ciągle komiczny, Polityka, 2008-04-26 |
|
|
Mam więc nadzieję, że Wolni Demokraci zdołają pokonać głód władzy, który jest wynikiem stałego pozostawania w opozycji. źródło: NKJP: Wojciech Maziarski: Teraz - uniknąć skandalu, Gazeta Wyborcza, 1994-06-08 |
|
|
Nie ukrywam, po raz pierwszy od śmierci Kuby budzi się we mnie głód przyjaźni. źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Doktor Twardowski, 1981 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | głód |
głody |
|
| D. | głodu |
głodów |
|
| C. | głodowi |
głodom |
|
| B. | głód |
głody |
|
| N. | głodem |
głodami |
|
| Ms. | głodzie |
głodach |
|
| W. | głodzie |
głody |
Inne uwagi
Zwykle lp.
Składnia
|
+ | głód | + |
CZEGO
|
|
|
+ | głód | + |
JAKI
|
5. alkoholowy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia
Połączenia
- głód alkoholowy, narkotyczny, nikotynowy
- głód alkoholu, nikotyny
Cytaty
|
Niestety, przerwa w przyjmowania nikotyny powoduje tzw. głód nikotynowy. Objawia się on nadpobudliwością, drażliwością, irytacją, zaburzeniem koncentracji i nadmiernym apetytem. źródło: NKJP: Zyban przeciw papierosom, Dziennik Polski, 1999-11-18 |
|
|
Byłem jak nałogowiec, który po kilku miesiącach przerwy zapalił pierwszego papierosa, wypił pierwszy kieliszek; głód używki odzywa się z poczwórną siłą, a sklep bezterminowo zamknięty. źródło: NKJP: Witold Horwath: Seans, 1997 |
|
|
Wystrzegam się nawet cukierka czy ciasta nasączonego alkoholem. Nigdy nie używam żadnych kropli na spirytusie. Bo wiem, że nie tylko smak, ale nawet sam zapach może obudzić głód alkoholu. źródło: NKJP: Anna Dodziuk, Włodzimierz Kamecki: Wyjść z matni : proste rozmowy o zgubnym nałogu, 1994 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | głód |
głody |
|
| D. | głodu |
głodów |
|
| C. | głodowi |
głodom |
|
| B. | głód |
głody |
|
| N. | głodem |
głodami |
|
| Ms. | głodzie |
głodach |
|
| W. | głodzie |
głody |
Inne uwagi
Zwykle lp.
Składnia
|
|
+ | głód | + |
CZEGO
|
|
|
+ | głód | + |
JAKI
|