Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. nabrzmieć
1. rana
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Połączenia
- nabrzmiały guz; nabrzmiała blizna, gęba, rana, twarz, żyła; nabrzmiałe chmury, pąki, powieki, piersi, usta, wargi, wymiona
- nabrzmiały krwią, mlekiem, sokami, deszczem
- nabrzmiały od wody, od soków; od ukąszenia, od płaczu, od łez
- silnie nabrzmiały
- siny i nabrzmiały, bolesny i nabrzmiały
Cytaty
Zanim spojrzał w lustro, wiedział już, jak wygląda: czerwona, nabrzmiała twarz, łzawiące oczy, krwią nabiegłe białka i karminowe uszy, wszystko jak zawsze, kiedy się krztusił. źródło: KWSJP: Krystyna Kofta: Sezon na papierówki, 2003 |
|
Blizny po oparzeniu nabiegły krwią, na czole wystąpiła nabrzmiała, rozwidlona żyła. źródło: KWSJP: Krystyna Nepomucka: Miłość niedoskonała, 1978 |
|
Ogromne, nabrzmiałe deszczem chmurzyska […] kotłowały się z wolna w chłodnym, wilgotnym powietrzu, przybierając kształty osobliwe, groźne i nieodgadnione. źródło: KWSJP: Artur Klingen: Kawaler pokutnego krzyża, 1976 |
|
Był to czas winobrania, w dzień wszyscy chodziliśmy do winnic, cięliśmy krótkimi nożycami ciężkie, nabrzmiałe sokiem kiście. źródło: KWSJP: Eugeniusz Kabatc: Vinum sacrum et profanum: wino w kulturze, wino w naturze, wino na naszym stole, 2003 |
|
Z sufitu zwieszały się gdzieniegdzie pajęczyny, nabrzmiałe i ciężkie od kurzu. źródło: KWSJP: Karol Estreicher: Krystianna, 1957 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiałe |
nabrzmiała |
D. | nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiałej |
C. | nabrzmiałemu |
nabrzmiałemu |
nabrzmiałemu |
nabrzmiałemu |
nabrzmiałej |
B. | nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiały |
nabrzmiałe |
nabrzmiałą |
N. | nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałą |
Ms. | nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałej |
W. | nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiałe |
nabrzmiała |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nabrzmiali |
nabrzmiali |
nabrzmiałe |
nabrzmiałe |
D. | nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
C. | nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
B. | nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałe |
N. | nabrzmiałymi |
nabrzmiałymi |
nabrzmiałymi |
nabrzmiałymi |
Ms. | nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
W. | nabrzmiali |
nabrzmiali |
nabrzmiałe |
nabrzmiałe |
Składnia
+ | nabrzmiały | + |
CZYM
|
|
szyk: neutralny | ||||
+ | nabrzmiały | + |
od CZEGO
|
|
szyk: neutralny |
2. głos
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- nabrzmiały czymś głos; nabrzmiałe czymś słowa
- nabrzmiały grozą, lękiem, łzami, nadzieją, pieszczotą, smutkiem, udręką, wściekłością, wzruszeniem
Cytaty
Liryka Konopnickiej mówiła w słowach nabrzmiałych oburzeniem o krzywdzie chłopa i robotnika. źródło: KWSJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968 |
|
Widziała tuż obok swojej twarzy ich twarze nabrzmiałe wściekłością, ociekające potem, wytrzeszczone oczy, usta wypluwające przezwiska. źródło: KWSJP: Mieczysław Maliński: Matka Jezusa, 1981 |
|
Uroczystość trwała krótko. Parę wzniosłych przemówień na jego cześć, ciepłe nabrzmiałe serdecznością podziękowanie. źródło: KWSJP: Jola Czaderska-Hayek: Mój Hollywood, 1990 |
|
Głosem nabrzmiałym od szczęścia donosiła mi, że urodziła córkę. źródło: KWSJP: Stanisław Dobiasz: Nienawidzę Seneki, 1984 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiałe |
nabrzmiała |
D. | nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiałej |
C. | nabrzmiałemu |
nabrzmiałemu |
nabrzmiałemu |
nabrzmiałemu |
nabrzmiałej |
B. | nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiały |
nabrzmiałe |
nabrzmiałą |
N. | nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałą |
Ms. | nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałej |
W. | nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiałe |
nabrzmiała |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nabrzmiali |
nabrzmiali |
nabrzmiałe |
nabrzmiałe |
D. | nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
C. | nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
B. | nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałe |
N. | nabrzmiałymi |
nabrzmiałymi |
nabrzmiałymi |
nabrzmiałymi |
Ms. | nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
W. | nabrzmiali |
nabrzmiali |
nabrzmiałe |
nabrzmiałe |
Składnia
+ | nabrzmiały | + |
CZYM
|
|
szyk: neutralny | ||||
+ | nabrzmiały | + |
od CZEGO
|
|
szyk: neutralny |
3. konflikt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- nabrzmiały konflikt, problem; nabrzmiała sytuacja
Cytaty
Sytuacja była jednak nadal niejasna i nabrzmiała wojennymi konfliktami. źródło: KWSJP: Marek Ruszczyc: Potomkowie generała, 1985 |
|
Zbigniew Oleśnicki od dawna myślał o związaniu Węgier z Polską. Taki związek dawałby Królestwu możliwość [...]odegrania istotnej roli w rozwiązywaniu ważkich i nabrzmiałych problemów chrześcijaństwa. źródło: KWSJP: Alicja Dybkowska, Jan Żaryn, Małgorzata Żaryn: Polskie dzieje od czasów najdawniejszych do współczesności, 1994 |
|
Holendrzy coraz mniej się krępują w wyrażaniu swej niechęci do przybyszów. Imigranci to dla nich temat nabrzmiały i drażliwy. źródło: KWSJP: Małgorzata Mierżyńska: Zaraza w kraju tulipanów, Ozon, 2005, nr 3 |
|
Musimy wiele nabrzmiałych spraw załatwić, musimy szczerze i otwarcie o wielu dyskutować. źródło: KWSJP: Nasz kraj - to nasz dom, Trybuna Ludu, 1980, nr 207 |
|
Idee mesjanistyczne […] były świadectwem swoistego klerkizmu tej części ówczesnej inteligencji, która je głosiła. Prezentowała ona stanowisko świadomego odwracania uwagi od nabrzmiałych zagadnień współczesności. źródło: KWSJP: Krystyna Ratajska: Neomesjanistyczni spadkobiercy Mickiewicza, 1998 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiałe |
nabrzmiała |
D. | nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiałej |
C. | nabrzmiałemu |
nabrzmiałemu |
nabrzmiałemu |
nabrzmiałemu |
nabrzmiałej |
B. | nabrzmiałego |
nabrzmiałego |
nabrzmiały |
nabrzmiałe |
nabrzmiałą |
N. | nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałą |
Ms. | nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałej |
W. | nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiały |
nabrzmiałe |
nabrzmiała |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nabrzmiali |
nabrzmiali |
nabrzmiałe |
nabrzmiałe |
D. | nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
C. | nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
nabrzmiałym |
B. | nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałe |
N. | nabrzmiałymi |
nabrzmiałymi |
nabrzmiałymi |
nabrzmiałymi |
Ms. | nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
nabrzmiałych |
W. | nabrzmiali |
nabrzmiali |
nabrzmiałe |
nabrzmiałe |