UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skroń

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *skornь, -i 'boczna część czaszki, głowy ludzkiej, skroń'

1. część ciała

Definicja

jedna z dwóch bocznych części głowy powyżej linii oczu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

lewa, prawa skroń
skroń i policzek; czoło i skronie
w okolicach skroni
cios, strzał w skroń
włosy, żyłki, żyły na skroniach; z pistoletem przy skroni; puls; ból, szum, ucisk w skroniach
skronie pulsują
ścisnąć (dłońmi, rękoma); masować, nacierać skronie
uderzyć skronią o coś
przyłożyć/przykładać, przystawić, przytknąć (broń, lufę, pistolet, rewolwer...), przycisnąć/przyciskać (dłonie, pięści...) do skroni
pot wystąpił na skronie; strzelić sobie; uderzyć się w skroń
spływać po skroniach; czuć coś; pulsować w skroniach

Cytaty

	[...] gdy skierowałem lufę w stronę makiety, ręce i nogi zaczęły mi drżeć ze strachu, a na karku i skroniach poczułem krople potu. źródło: NKJP: Paweł Huelle: Weiser Dawidek, 1987
	Kiedy opowiadał, był blady i miał zapadnięte skronie, jakby się nagle postarzał. źródło: NKJP: Anna Kowalska: Dzienniki 1927-1969, 2008
	Choć na skroni papieża widniał plaster opatrunkowy, Jan Paweł II jak zwykle tryskał humorem [...]. źródło: NKJP: Osobisty kierowca kardynałów, Dziennik Polski, 2001-03-06
	Upadł, uderzając skronią o burtę. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża jaskółki, 2001
	Szedłem z babcią drogą do Duba-jurtu i obok rozerwał się pocisk. Odłamki trafiły mnie w skroń, łokieć, nogę i nerkę. źródło: NKJP: Mirosław Kuleba: Dzieci wojny, Dziennik Polski, 2000-08-26

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skroń	skronie
D.	skroni	skroni

C.	skroni	skroniom
B.	skroń	skronie
N.	skronią	skrońmi
Ms.	skroni	skroniach
W.	skroni	skronie

2. włosy

Definicja

włosy porastające skroń - boczną część głowy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

siwe, siwiejące, szpakowate, przyprószone siwizną skronie
skronie posiwiały, siwieją

Cytaty

	Wyszedł do nas szczupły mężczyzna o lekko siwiejących skroniach. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997
	[...] miał wysmukłą budowę ciała, włosy krótkie proste z wyraźną łysiną czołową, skronie lekko szpakowate, pociągłą twarz o śniadej cerze, szare oczy, nos wąski duży, uszy średnie. źródło: NKJP: Zaginęli bez wieści, Detektyw, 1999
	Imponował światu, że mimo siwych skroni regularnie pływa, jeździ na nartach, odbywa piesze wędrówki po górach. źródło: NKJP: Paweł Walewski: Na naszych oczach, Polityka, 2005-04-09
	W ciągu tych lat większość założyła rodziny, dorosła, spoważniała. Niektórym siwizna przyprószyła skronie. źródło: NKJP: Co dalej z aktorami?, Tygodnik Podhalański, 1997
	Włosy posiwiały mu nieco od ostatniego razu, wtedy miał tylko lekko posrebrzone skronie. źródło: NKJP: Ewa Przybylska: Dotyk motyla, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skroń	skronie
D.	skroni	skroni

C.	skroni	skroniom
B.	skroń	skronie
N.	skronią	skrońmi
Ms.	skroni	skroniach
W.	skroni	skronie

3. głowa

Definicja

książk.

głowa człowieka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

głowa

Połączenia

nałożyć, włożyć, założyć na czyjeś skronie diadem, laur, koronę, wieniec...

Cytaty

	[...] 30 grudnia 1916 Karol ukląkł w kościele św. Mateusza w Budapeszcie, a prymas Węgier włożył mu na skronie koronę św. Stefana. źródło: NKJP: Ostatni cesarz, Dziennik Polski, 2002-05-11
	[...] polscy królowie byli także wynoszeni na tron wielkoksiążęcy w Wilnie, a obrzęd ten nieco przypominał koronację w katedrze wawelskiej. W tej ostatniej wkładano na monarsze skronie koronę, zaś w katedrze wileńskiej mitrę książęcą. źródło: NKJP: Tron wielkoksiążęcy, Dziennik Polski, 2003-11-08
	Księcia płockiego popierał arcybiskup gnieźnieński Bodzanta, który rad był widzieć koronę polską na skroniach Piasta. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Pierścionek Jagiełły, Gazeta Wyborcza, 1997-06-06
	Został ponownie królem, gdy wodzowie Sotho narzucili mu na ramiona lamparcią skórę, a skronie przybrali pióropuszem. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Król na dachu, Gazeta Wyborcza - Dodatek, 1998-03-20
	[...] po przewrocie dokonanym przy życzliwej neutralności Władysława II wielkoksiążęcy kołpak spoczął na skroniach Wsiewołoda II Olegowicza (1139-1146). źródło: NKJP: Dariusz Piwowarczyk: Słynni rycerze Europy: Rycerze w służbie dam i dworu, 2009

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skroń	skronie
D.	skroni	skroni

C.	skroni	skroniom
B.	skroń	skronie
N.	skronią	skrońmi
Ms.	skroni	skroniach
W.	skroni	skronie

Inne uwagi

Zwykle lm

Data ostatniej modyfikacji: 28.01.2014