Chronologizacja
Od XV w. doględać .
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
doglądam |
doglądamy |
|||
2 os. |
doglądasz |
doglądacie |
|||
3 os. |
dogląda |
doglądają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
doglądałem +(e)m doglądał |
doglądałam +(e)m doglądała |
doglądałom +(e)m doglądało |
doglądaliśmy +(e)śmy doglądali |
doglądałyśmy +(e)śmy doglądały |
2 os. |
doglądałeś +(e)ś doglądał |
doglądałaś +(e)ś doglądała |
doglądałoś +(e)ś doglądało |
doglądaliście +(e)ście doglądali |
doglądałyście +(e)ście doglądały |
3 os. |
doglądał |
doglądała |
doglądało |
doglądali |
doglądały |
bezosobnik: doglądano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę doglądał będę doglądać |
będę doglądała będę doglądać |
będę doglądało będę doglądać |
będziemy doglądali będziemy doglądać |
będziemy doglądały będziemy doglądać |
2 os. |
będziesz doglądał będziesz doglądać |
będziesz doglądała będziesz doglądać |
będziesz doglądało będziesz doglądać |
będziecie doglądali będziecie doglądać |
będziecie doglądały będziecie doglądać |
3 os. |
będzie doglądał będzie doglądać |
będzie doglądała będzie doglądać |
będzie doglądało będzie doglądać |
będą doglądali będą doglądać |
będą doglądały będą doglądać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
doglądajmy |
|
2 os. |
doglądaj |
doglądajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
doglądałbym bym doglądał |
doglądałabym bym doglądała |
doglądałobym bym doglądało |
doglądalibyśmy byśmy doglądali |
doglądałybyśmy byśmy doglądały |
2 os. |
doglądałbyś byś doglądał |
doglądałabyś byś doglądała |
doglądałobyś byś doglądało |
doglądalibyście byście doglądali |
doglądałybyście byście doglądały |
3 os. |
doglądałby by doglądał |
doglądałaby by doglądała |
doglądałoby by doglądało |
doglądaliby by doglądali |
doglądałyby by doglądały |
bezosobnik: doglądano by
bezokolicznik: doglądać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
doglądając
gerundium: doglądanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | doglądanie |
doglądania |
D. | doglądania |
doglądań |
C. | doglądaniu |
doglądaniom |
B. | doglądanie |
doglądania |
N. | doglądaniem |
doglądaniami |
Ms. | doglądaniu |
doglądaniach |
W. | doglądanie |
doglądania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: doglądający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | doglądający |
doglądający |
doglądający |
doglądające |
doglądająca |
D. | doglądającego |
doglądającego |
doglądającego |
doglądającego |
doglądającej |
C. | doglądającemu |
doglądającemu |
doglądającemu |
doglądającemu |
doglądającej |
B. | doglądającego |
doglądającego |
doglądający |
doglądające |
doglądającą |
N. | doglądającym |
doglądającym |
doglądającym |
doglądającym |
doglądającą |
Ms. | doglądającym |
doglądającym |
doglądającym |
doglądającym |
doglądającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | doglądający |
doglądający |
doglądające |
doglądające |
D. | doglądających |
doglądających |
doglądających |
doglądających |
C. | doglądającym |
doglądającym |
doglądającym |
doglądającym |
B. | doglądających |
doglądających |
doglądających |
doglądające |
N. | doglądającymi |
doglądającymi |
doglądającymi |
doglądającymi |
Ms. | doglądających |
doglądających |
doglądających |
doglądających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: doglądany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | doglądany |
doglądany |
doglądany |
doglądane |
doglądana |
D. | doglądanego |
doglądanego |
doglądanego |
doglądanego |
doglądanej |
C. | doglądanemu |
doglądanemu |
doglądanemu |
doglądanemu |
doglądanej |
B. | doglądanego |
doglądanego |
doglądany |
doglądane |
doglądaną |
N. | doglądanym |
doglądanym |
doglądanym |
doglądanym |
doglądaną |
Ms. | doglądanym |
doglądanym |
doglądanym |
doglądanym |
doglądanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | doglądani |
doglądani |
doglądane |
doglądane |
D. | doglądanych |
doglądanych |
doglądanych |
doglądanych |
C. | doglądanym |
doglądanym |
doglądanym |
doglądanym |
B. | doglądanych |
doglądanych |
doglądanych |
doglądane |
N. | doglądanymi |
doglądanymi |
doglądanymi |
doglądanymi |
Ms. | doglądanych |
doglądanych |
doglądanych |
doglądanych |
odpowiednik aspektowy: doglądnąć
Pochodzenie
psł. *ględati 'patrzeć'
z psł.
Psł. *ględati to czas. wielokrotny od psł. czas. stanu *ględĕti 'patrzeć'.
1. załadunku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- doglądać budowy, gospodarstwa, interesu, produkcji, sprzedaży, załadunku; porządku; jakichś prac, realizacji czegoś; pracowników, robotników; czegoś jakimś (czujnym, gospodarskim, pańskim...) okiem
- pieczołowicie; osobiście doglądać
Cytaty
Chłopak przyjechał tydzień temu, żeby doglądać interesu, po tym, jak jego ojciec wziął urlop. źródło: NKJP: Darek Janowski: Taki był ich pierwszy spacer, Dziennik Bałtycki, 2006-05-25 |
|
Renia, ubrana w dżinsy i kraciastą koszulę, doglądała robotników, którzy taczkami wylewali fundament pod następną budowlę. źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002 |
|
Pod koniec lutego do zamku znów przyjechał wielkorządca, który pańskim okiem doglądał królewskiej domeny. źródło: NKJP: Helena Kręt: Śladami Świętej Jadwigi: Jadwiga i Jagiełło w Nowym Mieście Korczynie, 2008 |
|
Zawór od pary trzeba było przesuwać co kilka godzin. [...] Po metalowych schodkach schodził pan Edward i doglądał, czy wszystko idzie zgodnie z planem. źródło: NKJP: Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2007-09-28 |
|
Kazał [...] budować mury i drogi. Sam doglądał, jak postępują prace. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Kirgiz schodzi z konia, 2007 |
Składnia
![]() |
+ | doglądać | + |
KOGO/CZEGO
|
![]() |
+ | doglądać | + |
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: doglądać co
2. chorego
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu
Połączenia
- doglądać chorych, pacjentów, rannych; dzieci; koni, kur, stada, zwierząt; drzew, kwiatów
Cytaty
Karin ograniczyła pracę zawodową do dwóch dni w tygodniu, by lepiej doglądać jedynaka i uzbrojona w wiedzę z poradników skupiła się na zapewnieniu optymalnego rozwoju malucha. źródło: NKJP: Anna Tyszecka: Nowe próby kindersztuby, Polityka, 2006-12-02 |
|
Za obopólną zgodą całe wyposażenie domowe przypadło pani Blumen, która doglądała zmarłej podczas długiej i ciężkiej choroby. źródło: NKJP: Akant, 2010-03 |
|
Robiła dla staruszki zakupy, gotowała obiad. Wpadała zwykle codziennie, na godzinkę, doglądała babci. źródło: NKJP: Tygodnik Ciechanowski, 2007-04-02 |
|
Mieszkańcy wsi stanowili najbliższy krąg sąsiedztwa i wiele ich na co dzień łączyło - choćby to, że zwykle razem pasali swoje bydło, na zmianę doglądając stada. źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004 |
|
Osobiście uprawiał ogród, doglądał rzadkich i pięknych roślin. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003 |
Składnia
![]() |
+ | doglądać | + |
KOGO/CZEGO
|
Informacja normatywna
Uznawane za niepoprawne: doglądać co