UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

arystokratyzm

Chronologizacja

1888, SJPDor

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. arystokratyzm
arystokratyzmy
D. arystokratyzmu
arystokratyzmów
C. arystokratyzmowi
arystokratyzmom
B. arystokratyzm
arystokratyzmy
N. arystokratyzmem
arystokratyzmami
Ms. arystokratyzmie
arystokratyzmach
W. arystokratyzmie
arystokratyzmy

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Zob. arystokracja, arystokrata

1. pochodzenie

Definicja

ogół charakterystycznych cech wynikających z przynależności do arystokracji - grupy ludzi uprzywilejowanych dzięki urodzeniu

Noty o użyciu

 Ms. lp wymawiany: [arystokratyźmie] lub [arystokratyzmie].

Wymowa

[arystokratysm] lub [arystokratyzm]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • poczucie arystokratyzmu

Cytaty

[...] co do zbiorów należących niegdyś do rodów arystokratycznych - nie mam najmniejszych wątpliwości, że w ich potomkach poczucie arystokratyzmu jest nasycone wielkim zobowiązaniem.

źródło: NKJP: Opinie, Polityka, 2002-10-12

Kiedy snobujący się na arystokratyzm dorobkiewicze wprowadzili modę na przystrajanie swych fałszywych ludwikowskich salonów portretami tak zwanych przodków, zmuszony koniecznością mistrz P. zaczyna fabrykować kontuszowych szlagonów

źródło: NKJP: Jerzy Zaruba: Z pamiętników bywalca, 2007

Naprawdę nie przypominam sobie żadnego demokratycznego przywódcy, który afiszowałby się sygnetem na palcu. Ma to zapewne podkreślać arystokratyczne pochodzenie (nie wnikam, na ile jest to uzasadnione) obecnego prezydenta. Tyle że współcześnie prawdziwi arystokraci takimi symbolami się nie afiszują, bo - jak mawia młodzież - to obciach i wiocha. Arystokratyzm ma się w kompetencjach, manierach, stylu, klasie, sposobie mówienia i zachowaniu. Prawdziwy arystokratyzm jest dyskretny i powściągliwy.

źródło: Internet: wpolityce.pl

2. wyższość

Definicja

poczucie wyższości wynikające z prawdziwej lub rzekomej przynależności do elity w jakimś środowisku

Noty o użyciu

 Ms. lp wymawiany: [arystokratyźmie] lub [arystokratyzmie].

Wymowa

[arystokratysm] lub [arystokratyzm]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • swoisty arystokratyzm

Cytaty

Prawdziwy arystokratyzm ma tę cechę, że zaopatrzony jest w obrzydzenie w stosunku do tej części świata, która mieści się poza arystokratycznym polem.

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Niedomyty paw, Polityka, 2002-03-16

Bargelda fascynują jednostki niezwykłe, wyrastające ponad społeczeństwo - od dobrych kilku lat jego poglądy i twórczość cechuje swoisty arystokratyzm, zupełnie nie do pogodzenia z ideologią Brechtowską.

źródło: NKJP: Bertolt, Kurt i Kazik, Polityka, 2001-07-14

Cechą narzucającą się poezji Wincentego Brzozowskiego był swoisty jej arystokratyzm , chłód i wyniosłość poety, zamykającego swoje wewnętrzne doświadczenia w nieskazitelnie wycyzelowaną, subtelną formę.

źródło: NKJP: Artur Hutnikiewicz: Młoda Polska, 1994

Koriolan jest pośród przedstawionych przez Plutarcha mężów jedynym, który wystąpił przeciwko swej ojczyźnie. Wypędzony z Rzymu za swój arystokratyzm i niechęć do plebsu, sprzymierza się z Wolskami przeciwko republice.

źródło: NKJP: Jan Zieliński: Słowacki, 2009

Pindar był poetą religijnym i arystokratycznym.(...) Arystokratyzm wyraził się w twórczości: niechętny nowym greckim demokracjom, związany z rodami szlacheckimi, był ich chwalcą i chwalcą minionych czasów.

źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: renesans, 1993

Data ostatniej modyfikacji: 12.08.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj