Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. próżny
1. zarozumiałość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | duma, pycha I, wyniosłość, zarozumiałość |
Połączenia
- ludzka, męska, osobista, własna próżność
- próżność i lekkomyślność, próżność i pycha; ambicja i próżność
- odrobina próżności
- zaspokajać próżność
Cytaty
|
Mąż mój był zupełnie pozbawiony próżności, nie szukał nigdy sławy i rozgłosu, niemniej czuł, że jego wiersze nie są zupełnie pozbawione wartości i że tkwi w nich ziarnko poezji. źródło: NKJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1997 |
|
|
Kiedy wyznawcy Izydy wznieśli dla swojej Królowej pałac w Wilanowie, pozwolili Sobieskiemu sądzić, że to on jest głównym projektantem. Ponadto podsycali próżność władcy, porównując go do Marsa i do Herkulesa [...]. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999 |
|
|
Bo ty tak mówisz z próżności - stwierdza Ewa z niechęcią. - Chcesz, żeby wszyscy się dziwili, że jesteś taką młodą babcią. Ach, proszę państwa, taka młoda, a ma już wnuka. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Hiszpańskie oczy, 1990 |
|
|
[...] w jej głosie pobrzmiewała irytacja, której towarzyszyła lekka nutka próżności: pewnie pomyślała, że na przygodnie poznanym facecie wywarła kolosalne wrażenie. źródło: NKJP: Michał Bielecki: Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S. A., 1997 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próżność |
próżności |
|
| D. | próżności |
próżności |
|
| C. | próżności |
próżnościom |
|
| B. | próżność |
próżności |
|
| N. | próżnością |
próżnościami |
|
| Ms. | próżności |
próżnościach |
|
| W. | próżności |
próżności |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. pustka wewnętrzna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- kobieca próżność
Cytaty
|
[...] Nastia nie dała się skusić koralikom ani jedwabnym zwiewnościom, tak miłym niewieściej próżności. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1998 |
|
|
[...] nie zwracała uwagi na jego monstrualną próżność. Ciągle kazał podziwiać swoją anatomię, farbował włosy, żeby ukryć siwiznę, zawsze długo przeglądał się w lustrze, stroił władcze miny, prężył mięśnie, a w łóżku zmuszał Gretę, by wciąż powtarzała, jakim jest wspaniałym samcem. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003 |
|
|
Kiedy w grę wchodzi zaspokojenie próżności, dbałość o swój wygląd i zdrowie, klienci zapominają o oszczędzaniu - mówi [...] dyrektor [...]. źródło: NKJP: Tara Parker-Pope: Lustereczko powiedz przecie..., Dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-07-18 |
|
|
Co się tak gapisz? - Smoliarow wyczuł jednak, że to oglądanie sprawiło także pułkownikowi przyjemność. Widać był nie tylko ładny, ale także próżny, a w tej próżności świadom swej urody. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próżność |
próżności |
|
| D. | próżności |
próżności |
|
| C. | próżności |
próżnościom |
|
| B. | próżność |
próżności |
|
| N. | próżnością |
próżnościami |
|
| Ms. | próżności |
próżnościach |
|
| W. | próżności |
próżności |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. bezskuteczność
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | bezskuteczność | |
| sprzeczne: | skuteczność |
Cytaty
|
Próżność nadziei związanych z okrągłostołowymi ustaleniami odkrywaliśmy boleśnie wraz z postępującą degeneracją struktur państwa. źródło: Internet |
|
|
Musiał mieć świadomość biedy, marnowanego czasu, próżności starań. źródło: Internet |
|
|
Dalej księga Koheleta opisuje próżność poszukiwania sensu życia na poziomie zewnętrznym. źródło: Internet |
|
|
Mieszczanie bronili się dzielnie, ale widząc próżność wysiłków podpalili całe miasto i z resztkami mienia przenieśli się za Dziwnoujście, pozostawiając swe prastare gniazdo na pastwę zwycięzców. źródło: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | próżność |
próżności |
|
| D. | próżności |
próżności |
|
| C. | próżności |
próżnościom |
|
| B. | próżność |
próżności |
|
| N. | próżnością |
próżnościami |
|
| Ms. | próżności |
próżnościach |
|
| W. | próżności |
próżności |
Inne uwagi
Zwykle lp