UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sonda

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

fr. sonde 'przyrząd złożony z ołowianego ciężarka przywiązanego do liny, służącego do pomiaru głębokości wody i rozpoznania dna'

1. kosmiczna

Definicja

urządzenie służące do poznawania miejsc, do których bezpośredni dostęp człowieka jest niemożliwy, wyposażone w przyrządy badawcze oraz nadajniki przekazujące na odległość wyniki poczynionych obserwacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat badanie i podbój kosmosu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

próbnik

Połączenia

sonda kosmiczna, księżycowa, marsjańska, międzygwiezdna, międzyplanetarna, ziemska; głębinowa, lawinowa; okrętowa, spadochronowa; bezzałogowa; badawcza, metrologiczna, pomiarowa, szpiegowska; automatyczna
sonda Europejskiej Agencji Kosmicznej, NASA
sonda na orbicie
aparatura, instrumenty, kamera, lądownik, pokład, silnik; orbita, trajektoria; misja, wyprawa; awaria, lądowanie, lot, przelot, start sondy
dane, obserwacje, pomiary, sygnał, zdjęcia z sondy
kontakt z sondą
sonda doleciała, leci, przeleciała, wylądowała/ląduje, wystartowała, zaginęła; bada, dostarczyła, odkryła, sfotografowała, wykryła coś
budować, skonstruować; posłać, wystrzelić, wysłać/wysyłać sondę; słać sondy

Cytaty

	Całą wiedzę o tym, co się dzieje pod powierzchnią wody, czerpiemy z załogowych ekspedycji, które zwykle nie trwają zbyt długo, oraz z informacji zebranych przez okręty podwodne i sondy głębinowe [...]. źródło: NKJP: Andrzej Hołdys: Roboty do mokrej roboty, Polityka, 2008-09-27
	Dopiero za kilka dni sonda zacznie kontynuować transmisję danych i zdjęć z Marsa. źródło: NKJP: Cóż tam, panie, na Marsie?, Gazeta Wyborcza, 1997-10-09
	Kiedy już wiemy, gdzie leży zasypany, musimy namierzyć jego dokładne położenie. Służy do tego sonda lawinowa - metalowy pręt, składany lub skręcany z półmetrowych odcinków, o długości do 3,5 m. Wbijając go w śnieg na głębokość ok. 30 cm, dokładnie sondujemy sylwetkę zasypanego narciarza lub turysty oraz głębokość, na jakiej się on znajduje. źródło: NKJP: Michał M. Kowalski: Jak unikać lawin, Dziennik Polski, 2005-02-11
	Są one znane astronomom dopiero od końca lat 60., kiedy to przez przypadek wykryły je amerykańskie sondy szpiegowskie krążące wokół Ziemi i śledzące głównie Związek Radziecki - ciekawy przykład tego, jak wyścig zbrojeń pomiędzy mocarstwami może przysłużyć się nauce i pomóc w rozszerzeniu naszych horyzontów. źródło: NKJP: „Astronom”, „Sky”: Zabłysła nietypowa supernowa GRB 06.02.18 -amatorzy też skosztują, Usenet -- pl.sci.kosmos, 2006-03-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sonda	sondy
D.	sondy	sond

C.	sondzie	sondom
B.	sondę	sondy
N.	sondą	sondami
Ms.	sondzie	sondach
W.	sondo	sondy

2.a żołądkowa

Definicja

cienka rurka wprowadzana do jakiejś części ciała człowieka, aby poznać budowę tego miejsca, doprowadzić do niego jakiegoś rodzaju substancje lub w inny sposób wyleczyć zachodzące tam zmiany chorobowe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

sonda żołądkowa
zakładać, zapuścić/zapuszczać sondę
karmić kogoś sondą

Cytaty

Przy pełnoobjawowej niedrożności postępowanie polega na założeniu sondy do żołądka i odessaniu zalegającej treści oraz wykonaniu oczyszczających wlewów do jelita grubego.

źródło: NKJP: Filip em: Choroba Hirschsprunga, Wikipedia.pl, 2009-05-20

Jest karmiony sondą doprowadzoną do żołądka.

źródło: NKJP: Elżbieta Cichocka: Te czterdzieści minut, Gazeta Wyborcza, 1993-09-18

Będzie też mogła poddać się, również bezpłatnie, tzw. badaniu dopplerowskiemu. Polega ono na pomiarze przepływu krwi oraz jego dynamiki w układzie żylnym kończyn dolnych. Przykładając specjalną sondę nad badanym odcinkiem żyły, specjalista oceni jej drożność i wydolność zastawek.

źródło: NKJP: Jolanta Gromadzka-Anzelewicz: Kłopoty z nogami, Dziennik Bałtycki, 2011

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sonda	sondy
D.	sondy	sond

C.	sondzie	sondom
B.	sondę	sondy
N.	sondą	sondami
Ms.	sondzie	sondach
W.	sondo	sondy

2.b badanie

Definicja

pot.

badanie polegające na wprowadzeniu do jakiejś części ciała człowieka cienkiej rurki, aby poznać budowę tego miejsca, doprowadzić jakiegoś rodzaju substancje lub w inny sposób wyleczyć zachodzące tam zmiany chorobowe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

badanie

Połączenia

zrobić/robić sondę

Cytaty

- Albo dam ci skierowanie do szpitala, tam ci zrobią sondę, prześwietlą pewnie, może wytną ci tę dwunastnicę i kawał żołądka, co?

źródło: NKJP: Leon Pawlik: Ankara, 1998

Lekarze pierwszego kontaktu bardzo często nie wiedzą, że człowiek, który do nich przyszedł, może mieć depresję. - Robią EKG, sondę żołądkową, ponieważ depresja daje objawy somatyczne.

źródło: NKJP: Grzegorz Warchoł: Za smutno, by żyć, Polityka, nr 2251, 2000-06-24

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sonda	sondy
D.	sondy	sond

C.	sondzie	sondom
B.	sondę	sondy
N.	sondą	sondami
Ms.	sondzie	sondach
W.	sondo	sondy

3. uliczna

Definicja

badanie polegające na zadaniu określonej grupie osób tego samego zestawu pytań, aby poznać poglądy osób wchodzących w skład tej grupy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	ankieta, sondaż
	hiperonimy:	badanie

Połączenia

krótka sonda; sonda internetowa, radiowa, telefoniczna, telewizyjna, uliczna; socjologiczna
sonda na jakiś temat
sonda w Internecie; w jakiejś sprawie
pytanie, temat; podsumowanie, wynik sondy
udział w sondzie
sonda pokazuje, wskazuje, wykazała coś
przeprowadzić/przeprowadzać, robić, zrobić sondę
głosować, zagłosować w sondzie

Cytaty

Zróżnicowany stosunek mieszkańców do problemu funkcjonowania w naszym mieście marketów najlepiej oddaje sonda internetowa zaprezentowana na łamach „Tygodnika”.

źródło: NKJP: Paweł Cieślewicz: Subiektywny przegląd wydarzeń, Tygodnik Tucholski, 2003

Wiele osób, do których zwróciliśmy się z tym pytaniem, na wieść o tym, że sonda nie jest anonimowa, odmówiło udzielenia odpowiedzi.

źródło: NKJP: Waledemar Pączek: Ile powinien zarabiać burmistrz?, Dziennik Polski, 2002-12-04

W niedzielę w Zbylitowskiej Górze odbędzie się Dzień Dziecka gminy Tarnów. Czym dla najmłodszych jest to święto? Czy wybierają się na imprezę przygotowaną przez samorząd gminy Tarnów? Takie pytania zadaliśmy w naszej sondzie uczniom Szkoły Podstawowej w Zbylitowskiej Górze.

źródło: NKJP: Dzieci już czekają, Dziennik Polski, 2003-05-28

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sonda	sondy
D.	sondy	sond

C.	sondzie	sondom
B.	sondę	sondy
N.	sondą	sondami
Ms.	sondzie	sondach
W.	sondo	sondy

4. molekularna

Definicja

związek chemiczny, który ma zdolność wiązania z określonego rodzaju substancją, umożliwiając tym samym jej wykrycie w jakimś miejscu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Połączenia

sonda molekularna; fluorescencyjna

Cytaty

Wykorzystuje się tutaj sondy molekularne, które w sposób widoczny dla lekarza znaczą zmiany w DNA.

źródło: NKJP: D: Badania godne upowszechnienia, Gazeta Poznańska, 2004-05-11

Łańcuchowa reakcja polimerazy z analizą przyrostu ilości produktu w czasie rzeczywistym (Real-Time PCR) jest najnowszą techniką, wykorzystywaną także w fitopatologii do wykrywania wielu bakteryjnych patogenów roślin. Jej istotą jest użycie sond fluorescencyjnych w połączeniu z klasyczną łańcuchową reakcją polimerazy (PCR).

źródło: NKJP: Sebastian Brzozowski: METODY WYKRYWANIA I IDENTYFIKACJI CLAVIBACTER MICHIGANENSIS SUBSP. SEPEDONICUS, Ziemniak Polski, nr 1/2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	sonda	sondy
D.	sondy	sond

C.	sondzie	sondom
B.	sondę	sondy
N.	sondą	sondami
Ms.	sondzie	sondach
W.	sondo	sondy

Data ostatniej modyfikacji: 12.01.2014