UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wiosło

Chronologizacja

1 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

psł. *veslo (< *vez-slo) 'wiosło'

Od: psł. *vezti (por. wieźć, wiozę), z przyrostkiem *-slo

1. do wody

Definicja

przedmiot składający się z długiego drąga zakończonego z jednej lub z obu stron łopatką, używany do odpychania się od wody przez osobę płynącą łodzią

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Połączenia

  • ciężkie, długie, płaskie, połamane, suche, szerokie wiosło; wiosło sterowe
  • wiosło łodzi
  • wiosło w dłoni, w ręku
  • wiosło i żagiel; kajak i wiosło
  • pióro, ruch, plusk wiosła; szum wioseł
  • łódka z wiosłami
  • używać wiosła
  • chwycić, odłożyć, ująć, wziąć, zanurzać wiosło
  • machać, pracować, robić, wiosłować wiosłem; pchnięcie, pociągnięcie, uderzenie wiosła
  • chwycić za wiosło

Cytaty

Delikatnie odłożyła moją rękę z powrotem na wiosło, a oczy na powrót zatopiła w toni rzeki.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Potem nagle wyprostował się, chwycił wiosło i zdecydowanym pchnięciem odbił od brzegu.

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1962

Kamau! - rozległ się stłumiony okrzyk któregoś z wioślarzy, plusnęło poruszone wiosło.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Atlantyda, wyspa ognia źródło Atlantyda, wyspa ognia, 1996

Chwostek wiosło kładzie równolegle do wody, to znaczy, że dobrze płyną, niech teraz Wisła niesie.

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z celulozy, 1973

Musiałem zmienić wiosło na górskie, dzięki któremu mogę odpychać się od kamieni wystających z wody.

źródło: NKJP: Dzień drugi, Dziennik Polski, 2002-07-04

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wiosło
wiosła
D. wiosła
wioseł
C. wiosłu
wiosłom
B. wiosło
wiosła
N. wiosłem
wiosłami
Ms. wiośle
wiosłach
W. wiosło
wiosła

2. gitara

Definicja

środ. 
w środowisku muzyków rockowych: gitara elektryczna

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  gitara I

Połączenia

  • fenomenalne, silne wiosło
  • wziąć wiosło

Cytaty

Skojarzył sobie moją twarz, pokazał instrument, a ja zapłaciłem mu, ile chciał, nawet się nie targowałem. „Fenomenalne, cudne wiosło!” - omal nie płakałem z zachwytu.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Mam zamiar kupić sobie wiosło i nauczyć się grać.

źródło: NKJP: Internet;

Kiedy plusnęło zbyt silnie wiosło, czułem się zawstydzony, bo naruszyłem ciszę.

źródło: NKJP: M. Koreywo: Przeciwko decybelom, 1968

Najlepiej naucz się grać dobrze na jednym instrumencie, zwłaszcza jeśli rodzice zasponsorowali Ci wiosło za taką kasę. Jak nauczysz się na gitarze, to weźmiesz się za perkusję.

źródło: NKJP: Internet, www.forumowisko.pl , 2005-11-06

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wiosło
wiosła
D. wiosła
wioseł
C. wiosłu
wiosłom
B. wiosło
wiosła
N. wiosłem
wiosłami
Ms. wiośle
wiosłach
W. wiosło
wiosła
Data ostatniej modyfikacji: 13.07.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj