UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

żołnierski

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Pochodny od żołnierz

1. związany z żołnierzem - osobą służącą w wojsku

Definicja

związany z żołnierzem - osobą służącą w wojsku

Cytaty

Odmiana

część mowy: przymiotnik

1.a płaszcz

Definicja

noszony przez żołnierzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

Połączenia

żołnierski ekwipunek; hełm, mundur, pas, płaszcz, szynel; plecak; żołnierska odznaka; żołnierskie bluzy, buciory, buty, czapki

Cytaty

Wielu z nich zaciąga się do zawodowego wojska, chociaż żołnierskie buty są dla nich trzykrotnie za duże.

źródło: NKJP: Serce dla Rwandy, Dziennik Polski, 2000-12-22

Maryna puścić mnie od siebie na krok nie chciała, czepiała się moich rąk, żołnierskiego płaszcza.

źródło: NKJP: Halina Auderska: Babie lato, 1974

Elementem uzbrojenia, które obecnie przechodzi największą ewolucję, jest na przykład żołnierski hełm.

źródło: NKJP: Paweł Wroński: Tylko czołgu żal, Gazeta Wyborcza, 1996-05-17

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	żołnierski	żołnierski	żołnierski	żołnierskie	żołnierska
D.	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiej
C.	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiej
B.	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierski	żołnierskie	żołnierską
N.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierską
Ms.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskiej
W.	żołnierski	żołnierski	żołnierski	żołnierskie	żołnierska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	żołnierscy	żołnierscy	żołnierskie	żołnierskie
D.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich
C.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim
B.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskie
N.	żołnierskimi	żołnierskimi	żołnierskimi	żołnierskimi
Ms.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich
W.	żołnierscy	żołnierscy	żołnierskie	żołnierskie

1.b klub

Definicja

przeznaczony dla żołnierzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną

Połączenia

żołnierska biblioteka; pieśń, piosenka żołnierska; żołnierskie łóżko; żołnierskie groby, mogiły, nekropolie; klub; modlitewnik żołnierski; kuchnia; izby, sale; cmentarze żołnierskie

Cytaty

Dowódca dywizjonu bywał w różnych porach, zaglądał do sal żołnierskich, świetlic, rozmawiał z żołnierzami, nawet w święta wielkanocne.

źródło: NKJP: Paweł Wroński: Hańba wojskowa, Gazeta Wyborcza, 1994-11-05

Nie zdążyli [...] uprowadzić podoficerskich świń, tuczonych przy każdej kuchni żołnierskiej.

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z celulozy, 1952

Najwymowniej o śmiertelnych zmaganiach sprzed lat świadczą cmentarze żołnierskie, których jest w powiecie gorlickim około 100.

źródło: NKJP: Cmentarze z I wojny światowej w powiecie gorlickim, Dziennik Polski, 2002-07-29

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	żołnierski	żołnierski	żołnierski	żołnierskie	żołnierska
D.	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiej
C.	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiej
B.	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierski	żołnierskie	żołnierską
N.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierską
Ms.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskiej
W.	żołnierski	żołnierski	żołnierski	żołnierskie	żołnierska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	żołnierscy	żołnierscy	żołnierskie	żołnierskie
D.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich
C.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim
B.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskie
N.	żołnierskimi	żołnierskimi	żołnierskimi	żołnierskimi
Ms.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich
W.	żołnierscy	żołnierscy	żołnierskie	żołnierskie

1.c trud

Definicja

związany z wykonywaniem zawodu żołnierza

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną

Połączenia

żołnierski fach; obowiązek, trud; żołnierska powinność, służba; dola, tułaczka

Cytaty

Bush podkreśla, że podczas II wojny światowej bez wahania spełnił żołnierski obowiązek [...]. Wstąpił do lotnictwa marynarki wojennej, był najmłodszym jej pilotem bojowym i został przez Japończyków zestrzelony na Pacyfiku.

źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Kampania nadal w dryfie, Gazeta Wyborcza, 1992-09-18

Chcielibyśmy, aby nasi żołnierze byli przekonani o tym, że w ich żołnierskim trudzie będzie im towarzyszyła serdeczna troska, serdeczna myśl całego społeczeństwa.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.11.2001

Po kilkunastu dniach zmiennych losów żołnierskiej tułaczki, organizowani w coraz to nowych jednostkach, dotarliśmy wreszcie do Lublina, a dalej do Łęcznej.

źródło: NKJP: Czesław Morawetz: Ochotnicy, Tygodnik Podhalański, 1996

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	żołnierski	żołnierski	żołnierski	żołnierskie	żołnierska
D.	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiej
C.	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiej
B.	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierski	żołnierskie	żołnierską
N.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierską
Ms.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskiej
W.	żołnierski	żołnierski	żołnierski	żołnierskie	żołnierska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	żołnierscy	żołnierscy	żołnierskie	żołnierskie
D.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich
C.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim
B.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskie
N.	żołnierskimi	żołnierskimi	żołnierskimi	żołnierskimi
Ms.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich
W.	żołnierscy	żołnierscy	żołnierskie	żołnierskie

1.d honor

Definicja

charakterystyczny dla żołnierza

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną

Połączenia

żołnierski krok; etos, honor; obyczaj; żołnierska dyscyplina, odwaga, postawa; natura; godność; żołnierskie rzemiosło; cnoty żołnierskie

Cytaty

Dopiero suwerenna III Rzeczypospolita doceniła ich bohaterstwo i żołnierski honor oraz przywróciła im należne miejsce w panteonie narodowej chwały.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.08.2001

Udział oficerów, podoficerów i marynarzy w wojnie polsko-radzieckiej w latach 1919-1920 [...] był [...] pozytywnym sprawdzianem ich umiejętności bojowych, męstwa i żołnierskiej odwagi.

źródło: NKJP: Jerzy Przybylski: Marynarze w walce o niepodległość Polski (1918-1920), 1999

W Zamarstynowie [...] chodził żołnierskim krokiem, wybijał takt i śpiewał wszystkie legionowe pieśni.

źródło: NKJP: Krzysztof Masłoń: Rocznica, Rzeczpospolita, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	żołnierski	żołnierski	żołnierski	żołnierskie	żołnierska
D.	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierskiej
C.	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiemu	żołnierskiej
B.	żołnierskiego	żołnierskiego	żołnierski	żołnierskie	żołnierską
N.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierską
Ms.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskiej
W.	żołnierski	żołnierski	żołnierski	żołnierskie	żołnierska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	żołnierscy	żołnierscy	żołnierskie	żołnierskie
D.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich
C.	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim	żołnierskim
B.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskie
N.	żołnierskimi	żołnierskimi	żołnierskimi	żołnierskimi
Ms.	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich	żołnierskich
W.	żołnierscy	żołnierscy	żołnierskie	żołnierskie

Frazeologizmy

w prostych żołnierskich słowach

Data ostatniej modyfikacji: 20.10.2022