Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *ględati 'patrzeć'
Psł. *ględati to czas. wielokrotny od psł. czas. stanu *ględĕti 'patrzeć'.
1. gazetę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Połączenia
- przeglądać akta, album, archiwum, broszury, cennik, czasopismo, dokumentację, dokumenty, forum, fotografie, gazety, ilustracje, internet, kalendarz, kanały, kasety, katalogi, korespondencję, książki, listy, materiały, nagłówki, nagrania, nazwiska, notatki, notes, ofertę, ogłoszenia, papiery, pliki, pocztę, podręcznik, prasę, publikacje, rachunki, slajdy, słownik, stenogramy, taśmy, wydruki, zeszyt, zdjęcia
- przeglądać w pośpiechu
- przeglądać coś z zainteresowaniem, z nudów
- przeglądać dokładnie, dyskretnie, nerwowo, pobieżnie, skrupulatnie, starannie, uważnie; wielokrotnie
- przeglądać i analizować
Cytaty
Przeglądając pobieżnie gazetę, natknąłem się na notatkę o epidemii cholery, która wybuchła w Rzymie. źródło: KWSJP: Tadeusz Mieszkowski: Ja i reszta, 1984 |
|
Z początku sama mi nawet książki wybierała [...]. Kazała mi czekać w pokoju, po czym przynosiła trzy, cztery, a i to każdą jeszcze przy mnie przeglądała. - Ta będzie dla pana za trudna - mówiła. źródło: KWSJP: Wiesław Myśliwski: Nagi sad, 1967 |
|
Policjanci nadal przeglądają taśmy wideo i być może wkrótce zostaną skierowane kolejne wnioski o tymczasowe aresztowania. źródło: NKJP: PAP: Pomogło wideo, Dziennik Polski, 1998-05-08 |
|
Ruch tu duży. Gwar. Przychodzą chętni do pracy, zostawiają swoje dokumenty. Będą one komisyjnie przeglądane i ci, którzy będą fabryce potrzebni - znajdą zatrudnienie. źródło: NKJP: S. Żagiel: HIT pręży się do skoku, Tygodnik Ciechanowski, 2006-09-12 |
|
Jedną z atrakcji mojej comiesięcznej wyprawy do fryzjera [...] jest przeglądanie starych gazet, których w życiu bym nie kupił. źródło: NKJP: W. Hagedorny: Szast-prast: Lew do klatki, Tygodnik Ciechanowski, 2005-04-13 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przeglądam |
przeglądamy |
|||
2 os. |
przeglądasz |
przeglądacie |
|||
3 os. |
przegląda |
przeglądają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przeglądałem +(e)m przeglądał |
przeglądałam +(e)m przeglądała |
przeglądałom +(e)m przeglądało |
przeglądaliśmy +(e)śmy przeglądali |
przeglądałyśmy +(e)śmy przeglądały |
2 os. |
przeglądałeś +(e)ś przeglądał |
przeglądałaś +(e)ś przeglądała |
przeglądałoś +(e)ś przeglądało |
przeglądaliście +(e)ście przeglądali |
przeglądałyście +(e)ście przeglądały |
3 os. |
przeglądał |
przeglądała |
przeglądało |
przeglądali |
przeglądały |
bezosobnik: przeglądano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę przeglądał będę przeglądać |
będę przeglądała będę przeglądać |
będę przeglądało będę przeglądać |
będziemy przeglądali będziemy przeglądać |
będziemy przeglądały będziemy przeglądać |
2 os. |
będziesz przeglądał będziesz przeglądać |
będziesz przeglądała będziesz przeglądać |
będziesz przeglądało będziesz przeglądać |
będziecie przeglądali będziecie przeglądać |
będziecie przeglądały będziecie przeglądać |
3 os. |
będzie przeglądał będzie przeglądać |
będzie przeglądała będzie przeglądać |
będzie przeglądało będzie przeglądać |
będą przeglądali będą przeglądać |
będą przeglądały będą przeglądać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przeglądajmy |
|
2 os. |
przeglądaj |
przeglądajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przeglądałbym bym przeglądał |
przeglądałabym bym przeglądała |
przeglądałobym bym przeglądało |
przeglądalibyśmy byśmy przeglądali |
przeglądałybyśmy byśmy przeglądały |
2 os. |
przeglądałbyś byś przeglądał |
przeglądałabyś byś przeglądała |
przeglądałobyś byś przeglądało |
przeglądalibyście byście przeglądali |
przeglądałybyście byście przeglądały |
3 os. |
przeglądałby by przeglądał |
przeglądałaby by przeglądała |
przeglądałoby by przeglądało |
przeglądaliby by przeglądali |
przeglądałyby by przeglądały |
bezosobnik: przeglądano by
bezokolicznik: przeglądać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przeglądając
gerundium: przeglądanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przeglądanie |
przeglądania |
D. | przeglądania |
przeglądań |
C. | przeglądaniu |
przeglądaniom |
B. | przeglądanie |
przeglądania |
N. | przeglądaniem |
przeglądaniami |
Ms. | przeglądaniu |
przeglądaniach |
W. | przeglądanie |
przeglądania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przeglądający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przeglądający |
przeglądający |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądająca |
D. | przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającej |
C. | przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającej |
B. | przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądającą |
N. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającą |
Ms. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przeglądający |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądające |
D. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
C. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
B. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądające |
N. | przeglądającymi |
przeglądającymi |
przeglądającymi |
przeglądającymi |
Ms. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przeglądany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przeglądany |
przeglądany |
przeglądany |
przeglądane |
przeglądana |
D. | przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądanej |
C. | przeglądanemu |
przeglądanemu |
przeglądanemu |
przeglądanemu |
przeglądanej |
B. | przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądany |
przeglądane |
przeglądaną |
N. | przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądaną |
Ms. | przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przeglądani |
przeglądani |
przeglądane |
przeglądane |
D. | przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
C. | przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
B. | przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądane |
N. | przeglądanymi |
przeglądanymi |
przeglądanymi |
przeglądanymi |
Ms. | przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
odpowiedniki aspektowe: przejrzeć , przeglądnąć
Składnia
Rzosobowy | + | przeglądać | + |
CO
|
2. sprzęt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- przeglądać broń, buty, kolekcję, sprzęt, ubrania
Cytaty
Czas w bazie ekipa spędziła na przygotowaniach do kolejnego starcia z Górą Gór. […] Po raz kolejny uważnie przeglądano cały sprzęt. źródło: KWSJP: IRA: Buty ma za duże, Super Express, 2006 |
|
- Mydło już mamy - Janina Gawlik dokładnie przegląda dary przyniesione przez młodych ludzi z PCK. - Ale koc wezmę, bo to przynajmniej kawałek suchego materiału. źródło: NKJP: Paweł Szeliga: Serce w plecaku, Dziennik Polski, 2001-07-30 |
|
Wierzą, że zawód, który wykonują, nie zaniknie, tak jak dużo innych. Mimo że w wielu domach piece zostają zastąpione centralnym ogrzewaniem [...], do obowiązków kominiarskich należy również przeglądanie przewodów wentylacyjnych. źródło: NKJP: Ewa Halewska: Złap guzik na szczęście!, Nowiny Raciborskie, 2003-02-19 |
|
Po cóż więc były jego starania o ekwipunek wyprawy, godziny czyszczenia karabinków, oliwienia, przeglądanie każdego centymetra lin wszystkich rodzajów, badanie szczebli drabinek [...], skoro teraz [...] pozostał z pustymi rękami? źródło: KWSJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przeglądam |
przeglądamy |
|||
2 os. |
przeglądasz |
przeglądacie |
|||
3 os. |
przegląda |
przeglądają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przeglądałem +(e)m przeglądał |
przeglądałam +(e)m przeglądała |
przeglądałom +(e)m przeglądało |
przeglądaliśmy +(e)śmy przeglądali |
przeglądałyśmy +(e)śmy przeglądały |
2 os. |
przeglądałeś +(e)ś przeglądał |
przeglądałaś +(e)ś przeglądała |
przeglądałoś +(e)ś przeglądało |
przeglądaliście +(e)ście przeglądali |
przeglądałyście +(e)ście przeglądały |
3 os. |
przeglądał |
przeglądała |
przeglądało |
przeglądali |
przeglądały |
bezosobnik: przeglądano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę przeglądał będę przeglądać |
będę przeglądała będę przeglądać |
będę przeglądało będę przeglądać |
będziemy przeglądali będziemy przeglądać |
będziemy przeglądały będziemy przeglądać |
2 os. |
będziesz przeglądał będziesz przeglądać |
będziesz przeglądała będziesz przeglądać |
będziesz przeglądało będziesz przeglądać |
będziecie przeglądali będziecie przeglądać |
będziecie przeglądały będziecie przeglądać |
3 os. |
będzie przeglądał będzie przeglądać |
będzie przeglądała będzie przeglądać |
będzie przeglądało będzie przeglądać |
będą przeglądali będą przeglądać |
będą przeglądały będą przeglądać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przeglądajmy |
|
2 os. |
przeglądaj |
przeglądajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przeglądałbym bym przeglądał |
przeglądałabym bym przeglądała |
przeglądałobym bym przeglądało |
przeglądalibyśmy byśmy przeglądali |
przeglądałybyśmy byśmy przeglądały |
2 os. |
przeglądałbyś byś przeglądał |
przeglądałabyś byś przeglądała |
przeglądałobyś byś przeglądało |
przeglądalibyście byście przeglądali |
przeglądałybyście byście przeglądały |
3 os. |
przeglądałby by przeglądał |
przeglądałaby by przeglądała |
przeglądałoby by przeglądało |
przeglądaliby by przeglądali |
przeglądałyby by przeglądały |
bezosobnik: przeglądano by
bezokolicznik: przeglądać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przeglądając
gerundium: przeglądanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przeglądanie |
przeglądania |
D. | przeglądania |
przeglądań |
C. | przeglądaniu |
przeglądaniom |
B. | przeglądanie |
przeglądania |
N. | przeglądaniem |
przeglądaniami |
Ms. | przeglądaniu |
przeglądaniach |
W. | przeglądanie |
przeglądania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przeglądający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przeglądający |
przeglądający |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądająca |
D. | przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającej |
C. | przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającej |
B. | przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądającą |
N. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającą |
Ms. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przeglądający |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądające |
D. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
C. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
B. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądające |
N. | przeglądającymi |
przeglądającymi |
przeglądającymi |
przeglądającymi |
Ms. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przeglądany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przeglądany |
przeglądany |
przeglądany |
przeglądane |
przeglądana |
D. | przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądanej |
C. | przeglądanemu |
przeglądanemu |
przeglądanemu |
przeglądanemu |
przeglądanej |
B. | przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądany |
przeglądane |
przeglądaną |
N. | przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądaną |
Ms. | przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przeglądani |
przeglądani |
przeglądane |
przeglądane |
D. | przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
C. | przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
B. | przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądane |
N. | przeglądanymi |
przeglądanymi |
przeglądanymi |
przeglądanymi |
Ms. | przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
odpowiedniki aspektowe: przejrzeć , przeglądnąć
Składnia
Rzosobowy | + | przeglądać | + |
CO
|
3. szufladę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | przeszukiwać |
Połączenia
- przeglądać bagaż, plecak, pokój, portfel, półki, szafę, szufladę
- przeglądać i segregować
Cytaty
Szperanie w rzeczach drugiej osoby jest godne pożałowania. Nigdy nie zaglądam w cudze rzeczy i sam nie życzyłbym sobie, aby ktoś mi przeglądał szuflady. źródło: KWSJP: Kontrowersje, Cosmopolitan, 1999 |
|
Od czasu pogrzebu nie miałem ani chęci, ani okazji przejrzenia pozostałych po nim papierów i chciałem uczynić to teraz. Przestąpiwszy próg gabinetu rozejrzałem się [...], a później jąłem systematycznie przeglądać półki. źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Strzyga, 2006 |
|
Jeszcze dwa - trzy tygodnie, a zacznie się „ogólnonarodowe kiszenie”. [...] i znowu gospodynie będą w popłochu przeglądały spiżarnie w poszukiwaniu odpowiednich słoików. źródło: NKJP: A. Fidrysiak: Bazar: Pod urokiem „małosolnych”, Tygodnik Ciechanowski, 2002-07-03 |
|
Kieszonkowcy lubią tłok i zamieszanie. Pracują cicho i sprawnie. Najczęściej w dobrze zorganizowanej grupie, w której każda z osób specjalizuje się w czymś innym. Ktoś inny wyjmuje portfel, ktoś inny go przegląda, kolejna osoba pozbywa się niepotrzebnych rzeczy. źródło: NKJP: BAJA: Kradną na jarmarku, Dziennik Polski, 2001-10-25 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przeglądam |
przeglądamy |
|||
2 os. |
przeglądasz |
przeglądacie |
|||
3 os. |
przegląda |
przeglądają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przeglądałem +(e)m przeglądał |
przeglądałam +(e)m przeglądała |
przeglądałom +(e)m przeglądało |
przeglądaliśmy +(e)śmy przeglądali |
przeglądałyśmy +(e)śmy przeglądały |
2 os. |
przeglądałeś +(e)ś przeglądał |
przeglądałaś +(e)ś przeglądała |
przeglądałoś +(e)ś przeglądało |
przeglądaliście +(e)ście przeglądali |
przeglądałyście +(e)ście przeglądały |
3 os. |
przeglądał |
przeglądała |
przeglądało |
przeglądali |
przeglądały |
bezosobnik: przeglądano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę przeglądał będę przeglądać |
będę przeglądała będę przeglądać |
będę przeglądało będę przeglądać |
będziemy przeglądali będziemy przeglądać |
będziemy przeglądały będziemy przeglądać |
2 os. |
będziesz przeglądał będziesz przeglądać |
będziesz przeglądała będziesz przeglądać |
będziesz przeglądało będziesz przeglądać |
będziecie przeglądali będziecie przeglądać |
będziecie przeglądały będziecie przeglądać |
3 os. |
będzie przeglądał będzie przeglądać |
będzie przeglądała będzie przeglądać |
będzie przeglądało będzie przeglądać |
będą przeglądali będą przeglądać |
będą przeglądały będą przeglądać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przeglądajmy |
|
2 os. |
przeglądaj |
przeglądajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przeglądałbym bym przeglądał |
przeglądałabym bym przeglądała |
przeglądałobym bym przeglądało |
przeglądalibyśmy byśmy przeglądali |
przeglądałybyśmy byśmy przeglądały |
2 os. |
przeglądałbyś byś przeglądał |
przeglądałabyś byś przeglądała |
przeglądałobyś byś przeglądało |
przeglądalibyście byście przeglądali |
przeglądałybyście byście przeglądały |
3 os. |
przeglądałby by przeglądał |
przeglądałaby by przeglądała |
przeglądałoby by przeglądało |
przeglądaliby by przeglądali |
przeglądałyby by przeglądały |
bezosobnik: przeglądano by
bezokolicznik: przeglądać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przeglądając
gerundium: przeglądanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przeglądanie |
przeglądania |
D. | przeglądania |
przeglądań |
C. | przeglądaniu |
przeglądaniom |
B. | przeglądanie |
przeglądania |
N. | przeglądaniem |
przeglądaniami |
Ms. | przeglądaniu |
przeglądaniach |
W. | przeglądanie |
przeglądania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przeglądający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przeglądający |
przeglądający |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądająca |
D. | przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającej |
C. | przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającej |
B. | przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądającą |
N. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającą |
Ms. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przeglądający |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądające |
D. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
C. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
B. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądające |
N. | przeglądającymi |
przeglądającymi |
przeglądającymi |
przeglądającymi |
Ms. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przeglądany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przeglądany |
przeglądany |
przeglądany |
przeglądane |
przeglądana |
D. | przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądanej |
C. | przeglądanemu |
przeglądanemu |
przeglądanemu |
przeglądanemu |
przeglądanej |
B. | przeglądanego |
przeglądanego |
przeglądany |
przeglądane |
przeglądaną |
N. | przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądaną |
Ms. | przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przeglądani |
przeglądani |
przeglądane |
przeglądane |
D. | przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
C. | przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
przeglądanym |
B. | przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądane |
N. | przeglądanymi |
przeglądanymi |
przeglądanymi |
przeglądanymi |
Ms. | przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
przeglądanych |
odpowiedniki aspektowe: przejrzeć , przeglądnąć
Składnia
Rzosobowy | + | przeglądać | + |
CO
|
4. przez chmury
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Relacje znaczeniowe
synonimy: | prześwitywać, przezierać |
Połączenia
- słońce przegląda
- przeglądać przez chmury, przez szybę
Cytaty
Blade, jakby przygaszone słońce przeglądało przez chmury wiatrem północnym pędzone. źródło: KWSJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych: eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej, 1993 |
|
Nagie ciało przeglądało przez dziury zużytej starganej tuniki niewolnicy. źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński: Gasnące słońce, 1958 |
|
Wokół kryjówki rozciągał się las wysokopienny, podszyty gęstwiną krzaczastych roślin o tak obfitym listowiu, że oprócz splątanej zieleni, spod której tu i ówdzie przeglądały brązowe kreski pni i łodyg, nic zobaczyć nie mogłam. źródło: KWSJP: Kamil Giżycki: Listy z Archipelagu Salomona, 1969 |
|
Widzi pan, powiadają ludzie, że za dawnych czasów to tutaj wcale nie było wody, tylko pole, tak jak i naokoło. A tam hen w środku, gdzie to niby dno przegląda, stał [...] dwór. źródło: KWSJP: Hanna Kostyrko: Klechdy domowe, 1960 |
|
Deszcz ustał [...]. Przeglądało dziurami w obłokach słonko, aż zaświeciło mocno i przypiekło tak, że nad tłumem jęła parować wilgoć z przemoczonej odzieży. źródło: KWSJP: Tadeusz Kudliński: Gniew o Szoszannę, 1963 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
przeglądam |
przeglądamy |
|||
2 os. |
przeglądasz |
przeglądacie |
|||
3 os. |
przegląda |
przeglądają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przeglądałem +(e)m przeglądał |
przeglądałam +(e)m przeglądała |
przeglądałom +(e)m przeglądało |
przeglądaliśmy +(e)śmy przeglądali |
przeglądałyśmy +(e)śmy przeglądały |
2 os. |
przeglądałeś +(e)ś przeglądał |
przeglądałaś +(e)ś przeglądała |
przeglądałoś +(e)ś przeglądało |
przeglądaliście +(e)ście przeglądali |
przeglądałyście +(e)ście przeglądały |
3 os. |
przeglądał |
przeglądała |
przeglądało |
przeglądali |
przeglądały |
bezosobnik: przeglądano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę przeglądał będę przeglądać |
będę przeglądała będę przeglądać |
będę przeglądało będę przeglądać |
będziemy przeglądali będziemy przeglądać |
będziemy przeglądały będziemy przeglądać |
2 os. |
będziesz przeglądał będziesz przeglądać |
będziesz przeglądała będziesz przeglądać |
będziesz przeglądało będziesz przeglądać |
będziecie przeglądali będziecie przeglądać |
będziecie przeglądały będziecie przeglądać |
3 os. |
będzie przeglądał będzie przeglądać |
będzie przeglądała będzie przeglądać |
będzie przeglądało będzie przeglądać |
będą przeglądali będą przeglądać |
będą przeglądały będą przeglądać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
przeglądajmy |
|
2 os. |
przeglądaj |
przeglądajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
przeglądałbym bym przeglądał |
przeglądałabym bym przeglądała |
przeglądałobym bym przeglądało |
przeglądalibyśmy byśmy przeglądali |
przeglądałybyśmy byśmy przeglądały |
2 os. |
przeglądałbyś byś przeglądał |
przeglądałabyś byś przeglądała |
przeglądałobyś byś przeglądało |
przeglądalibyście byście przeglądali |
przeglądałybyście byście przeglądały |
3 os. |
przeglądałby by przeglądał |
przeglądałaby by przeglądała |
przeglądałoby by przeglądało |
przeglądaliby by przeglądali |
przeglądałyby by przeglądały |
bezosobnik: przeglądano by
bezokolicznik: przeglądać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
przeglądając
gerundium: przeglądanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | przeglądanie |
przeglądania |
D. | przeglądania |
przeglądań |
C. | przeglądaniu |
przeglądaniom |
B. | przeglądanie |
przeglądania |
N. | przeglądaniem |
przeglądaniami |
Ms. | przeglądaniu |
przeglądaniach |
W. | przeglądanie |
przeglądania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: przeglądający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | przeglądający |
przeglądający |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądająca |
D. | przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądającej |
C. | przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającemu |
przeglądającej |
B. | przeglądającego |
przeglądającego |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądającą |
N. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającą |
Ms. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | przeglądający |
przeglądający |
przeglądające |
przeglądające |
D. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
C. | przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
przeglądającym |
B. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądające |
N. | przeglądającymi |
przeglądającymi |
przeglądającymi |
przeglądającymi |
Ms. | przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
przeglądających |
odpowiednik aspektowy: przejrzeć
Składnia
Rznieżywotny | + | przeglądać | + |
przez CO | spod CZEGO
|