UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dekorować

Chronologizacja

1808, Gazeta Poznańska, nr 68, polona.pl

Pochodzenie

łac. decorāre 'zdobić, upiększać; odznaczać'

1. choinkę

Definicja

umieszczać gdzieś ozdoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ozdabiać, przystrajać, stroić, ubierać, zdobić

Połączenia

  • dekorować potrawy, tort; choinkę, groby, okna, ołtarze, stół; budynek, dom, kościół, miasto, mieszkanie, salę, wnętrza
  • dekorować flagami, kwiatami
  • dekorowany freskami, motywami, ornamentami, stiukami; dekorowane sklepienie

Cytaty

Warto dodać, że w tym roku powszechniej niż w latach ubiegłych ludzie dekorowali swoje domy narodowymi flagami.

źródło: KWSJP: Święto konstytucji, prasa, 2006

Wielu właścicieli sklepów też wita papieża, dekorując witryny, np. fotografiami Benedykta XVI.

źródło: KWSJP: Marcin Kucharzewski: Warszawa wita papieża, Super Express, 2006

Kwiaty doniczkowe ładnie wyglądają w „koszulkach” z kolorowego papieru albo tkaniny harmonizującej z wzorem zasłon, obrusa czy kanapy. Można jednak dekorować w ten sposób tylko doniczki wstawione do osłonek; w przeciwnym razie papier lub tkanina szybko nasiąknie wodą.

źródło: KWSJP: Kwietnik, 1996, nr 3

Szczególnie piękne są sufity dekorowane girlandami sztukatorskiej roboty.

źródło: KWSJP: Małgorzata Litwin: Ogłoszenie, Gazeta Miejska, 1999, nr 1(19)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dekoruję
dekorujemy
2 os. dekorujesz
dekorujecie
3 os. dekoruje
dekorują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dekorowałem
+(e)m dekorował
dekorowałam
+(e)m dekorowała
dekorowałom
+(e)m dekorowało
dekorowaliśmy
+(e)śmy dekorowali
dekorowałyśmy
+(e)śmy dekorowały
2 os. dekorowałeś
+(e)ś dekorował
dekorowałaś
+(e)ś dekorowała
dekorowałoś
+(e)ś dekorowało
dekorowaliście
+(e)ście dekorowali
dekorowałyście
+(e)ście dekorowały
3 os. dekorował
dekorowała
dekorowało
dekorowali
dekorowały

bezosobnik: dekorowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę dekorował
będę dekorować
będę dekorowała
będę dekorować
będę dekorowało
będę dekorować
będziemy dekorowali
będziemy dekorować
będziemy dekorowały
będziemy dekorować
2 os. będziesz dekorował
będziesz dekorować
będziesz dekorowała
będziesz dekorować
będziesz dekorowało
będziesz dekorować
będziecie dekorowali
będziecie dekorować
będziecie dekorowały
będziecie dekorować
3 os. będzie dekorował
będzie dekorować
będzie dekorowała
będzie dekorować
będzie dekorowało
będzie dekorować
będą dekorowali
będą dekorować
będą dekorowały
będą dekorować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dekorujmy
2 os. dekoruj
dekorujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dekorowałbym
bym dekorował
dekorowałabym
bym dekorowała
dekorowałobym
bym dekorowało
dekorowalibyśmy
byśmy dekorowali
dekorowałybyśmy
byśmy dekorowały
2 os. dekorowałbyś
byś dekorował
dekorowałabyś
byś dekorowała
dekorowałobyś
byś dekorowało
dekorowalibyście
byście dekorowali
dekorowałybyście
byście dekorowały
3 os. dekorowałby
by dekorował
dekorowałaby
by dekorowała
dekorowałoby
by dekorowało
dekorowaliby
by dekorowali
dekorowałyby
by dekorowały

bezosobnik: dekorowano by

bezokolicznik: dekorować

imiesłów przysłówkowy współczesny: dekorując

gerundium: dekorowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dekorowanie
dekorowania
D. dekorowania
dekorowań
C. dekorowaniu
dekorowaniom
B. dekorowanie
dekorowania
N. dekorowaniem
dekorowaniami
Ms. dekorowaniu
dekorowaniach
W. dekorowanie
dekorowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dekorujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dekorujący
dekorujący
dekorujący
dekorujące
dekorująca
D. dekorującego
dekorującego
dekorującego
dekorującego
dekorującej
C. dekorującemu
dekorującemu
dekorującemu
dekorującemu
dekorującej
B. dekorującego
dekorującego
dekorujący
dekorujące
dekorującą
N. dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującą
Ms. dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dekorujący
dekorujący
dekorujące
dekorujące
D. dekorujących
dekorujących
dekorujących
dekorujących
C. dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującym
B. dekorujących
dekorujących
dekorujących
dekorujące
N. dekorującymi
dekorującymi
dekorującymi
dekorującymi
Ms. dekorujących
dekorujących
dekorujących
dekorujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dekorowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dekorowany
dekorowany
dekorowany
dekorowane
dekorowana
D. dekorowanego
dekorowanego
dekorowanego
dekorowanego
dekorowanej
C. dekorowanemu
dekorowanemu
dekorowanemu
dekorowanemu
dekorowanej
B. dekorowanego
dekorowanego
dekorowany
dekorowane
dekorowaną
N. dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowaną
Ms. dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dekorowani
dekorowani
dekorowane
dekorowane
D. dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
C. dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
B. dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
dekorowane
N. dekorowanymi
dekorowanymi
dekorowanymi
dekorowanymi
Ms. dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych

odpowiednik aspektowy: udekorować

Składnia

Rzosobowy + dekorować +
CO + (CZYM)

2. o roślinach

Definicja

znajdować się w jakimś miejscu, pełniąc funkcję upiększającą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ozdabiać, uzdabiać, zdobić

Połączenia

  • malowidła dekorują

Cytaty

Ulicę Długą dekorowało dwanaście chorągwi w białym kolorze, należących do innej kompanii.

źródło: KWSJP: Wojciech Fijałkowski: Szlakiem Jana III Sobieskiego

Ściankę przednią dekorują cztery figury ewangelistów w niszach, po bokach św. Jana Chrzciciela umieszczonego w środku rzędu.

źródło: KWSJP: Janina Kłosińska: Sztuka bizantyńska, 1975

Niezaprzeczalne walory dekoracyjne oraz możliwość szerokiego zastosowania roślin, a także stosunkowo łatwa uprawa i rozmnażanie są argumentem do szerokiego rozpowszechnienia tych roślin - tak, aby były ozdobą naszych mieszkań, dekorowały okna, balkony i rozjaśniały ogródki przydomowe.

źródło: KWSJP: Lucyna Nycz; Krzysztof Ryndak: Ponownie na szczycie, Kwiaty, 1988, nr 2

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dekoruję
dekorujemy
2 os. dekorujesz
dekorujecie
3 os. dekoruje
dekorują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dekorowałem
+(e)m dekorował
dekorowałam
+(e)m dekorowała
dekorowałom
+(e)m dekorowało
dekorowaliśmy
+(e)śmy dekorowali
dekorowałyśmy
+(e)śmy dekorowały
2 os. dekorowałeś
+(e)ś dekorował
dekorowałaś
+(e)ś dekorowała
dekorowałoś
+(e)ś dekorowało
dekorowaliście
+(e)ście dekorowali
dekorowałyście
+(e)ście dekorowały
3 os. dekorował
dekorowała
dekorowało
dekorowali
dekorowały

bezosobnik: dekorowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę dekorował
będę dekorować
będę dekorowała
będę dekorować
będę dekorowało
będę dekorować
będziemy dekorowali
będziemy dekorować
będziemy dekorowały
będziemy dekorować
2 os. będziesz dekorował
będziesz dekorować
będziesz dekorowała
będziesz dekorować
będziesz dekorowało
będziesz dekorować
będziecie dekorowali
będziecie dekorować
będziecie dekorowały
będziecie dekorować
3 os. będzie dekorował
będzie dekorować
będzie dekorowała
będzie dekorować
będzie dekorowało
będzie dekorować
będą dekorowali
będą dekorować
będą dekorowały
będą dekorować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dekorujmy
2 os. dekoruj
dekorujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dekorowałbym
bym dekorował
dekorowałabym
bym dekorowała
dekorowałobym
bym dekorowało
dekorowalibyśmy
byśmy dekorowali
dekorowałybyśmy
byśmy dekorowały
2 os. dekorowałbyś
byś dekorował
dekorowałabyś
byś dekorowała
dekorowałobyś
byś dekorowało
dekorowalibyście
byście dekorowali
dekorowałybyście
byście dekorowały
3 os. dekorowałby
by dekorował
dekorowałaby
by dekorowała
dekorowałoby
by dekorowało
dekorowaliby
by dekorowali
dekorowałyby
by dekorowały

bezosobnik: dekorowano by

bezokolicznik: dekorować

imiesłów przysłówkowy współczesny: dekorując

gerundium: dekorowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dekorowanie
dekorowania
D. dekorowania
dekorowań
C. dekorowaniu
dekorowaniom
B. dekorowanie
dekorowania
N. dekorowaniem
dekorowaniami
Ms. dekorowaniu
dekorowaniach
W. dekorowanie
dekorowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dekorujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dekorujący
dekorujący
dekorujący
dekorujące
dekorująca
D. dekorującego
dekorującego
dekorującego
dekorującego
dekorującej
C. dekorującemu
dekorującemu
dekorującemu
dekorującemu
dekorującej
B. dekorującego
dekorującego
dekorujący
dekorujące
dekorującą
N. dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującą
Ms. dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dekorujący
dekorujący
dekorujące
dekorujące
D. dekorujących
dekorujących
dekorujących
dekorujących
C. dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującym
B. dekorujących
dekorujących
dekorujących
dekorujące
N. dekorującymi
dekorującymi
dekorującymi
dekorującymi
Ms. dekorujących
dekorujących
dekorujących
dekorujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dekorowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dekorowany
dekorowany
dekorowany
dekorowane
dekorowana
D. dekorowanego
dekorowanego
dekorowanego
dekorowanego
dekorowanej
C. dekorowanemu
dekorowanemu
dekorowanemu
dekorowanemu
dekorowanej
B. dekorowanego
dekorowanego
dekorowany
dekorowane
dekorowaną
N. dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowaną
Ms. dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dekorowani
dekorowani
dekorowane
dekorowane
D. dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
C. dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
B. dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
dekorowane
N. dekorowanymi
dekorowanymi
dekorowanymi
dekorowanymi
Ms. dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych

Składnia

Rznieżywotny + dekorować +
CO

3. zwycięzcę

Definicja

zawieszać na szyi medal, przypinać order lub wręczać inne odznaczenie, zwykle w sposób uroczysty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odznaczać

Połączenia

  • dekorować zwycięzców
  • dekorować krzyżem, medalami, odznaczeniami

Cytaty

Później znów miłe chwile, gdy wysokimi odznaczeniami państwowymi dekorowano ratowników, by w końcu zagościło przygnębienie i smutek, bo znów doszło do tragicznego wypadku w Tatrach.

źródło: KWSJP: Adam Marasek: Kronika TOPR, Tygodnik Podhalański, 1999, nr 11

Nikt nie miał pretensji do prezydenta, gdy dekorował orderem gen. Stanisława Maczka, Adama Bienia, Witolda Lutosławskiego czy przywódców polskiego państwa podziemnego. Ale już wyróżnienie nim prof. Aleksandra Gieysztora i Czesława Miłosza wzbudziło zastrzeżenia, głównie środowisk skrajnie prawicowych, które uważały, że pierwszego z nich zaszczyt nie powinien spotkać [...].

źródło: KWSJP: K.W.: Ordery dla wielkich i małych, Dziennik Polski, 1998-06-16

Po finałowym meczu turnieju hokejowego kobiet reprezentowała MKOl na uroczystości wręczania medali, dekorując nimi amerykańskie hokeistki.

źródło: KWSJP: Nasi w Nagano, Dziennik Polski - Sport, 1998-02-19

Waldemar Babinicz dekorowany był wysokimi odznaczeniami państwowymi, uhonorowany nagrodą Ministra Kultury i Sztuki (ten ostatni fakt literacko zaowocował w kapitalnym opowiadaniu o odbieraniu takiej nagrody...), zasiadał w powiatowych i wojewódzkich radach narodowych, był członkiem Zarządu Głównego ZNP.

źródło: KWSJP: Kazimierz Koźniewski: Zostanie mit, 1988

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dekoruję
dekorujemy
2 os. dekorujesz
dekorujecie
3 os. dekoruje
dekorują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dekorowałem
+(e)m dekorował
dekorowałam
+(e)m dekorowała
dekorowałom
+(e)m dekorowało
dekorowaliśmy
+(e)śmy dekorowali
dekorowałyśmy
+(e)śmy dekorowały
2 os. dekorowałeś
+(e)ś dekorował
dekorowałaś
+(e)ś dekorowała
dekorowałoś
+(e)ś dekorowało
dekorowaliście
+(e)ście dekorowali
dekorowałyście
+(e)ście dekorowały
3 os. dekorował
dekorowała
dekorowało
dekorowali
dekorowały

bezosobnik: dekorowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę dekorował
będę dekorować
będę dekorowała
będę dekorować
będę dekorowało
będę dekorować
będziemy dekorowali
będziemy dekorować
będziemy dekorowały
będziemy dekorować
2 os. będziesz dekorował
będziesz dekorować
będziesz dekorowała
będziesz dekorować
będziesz dekorowało
będziesz dekorować
będziecie dekorowali
będziecie dekorować
będziecie dekorowały
będziecie dekorować
3 os. będzie dekorował
będzie dekorować
będzie dekorowała
będzie dekorować
będzie dekorowało
będzie dekorować
będą dekorowali
będą dekorować
będą dekorowały
będą dekorować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dekorujmy
2 os. dekoruj
dekorujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dekorowałbym
bym dekorował
dekorowałabym
bym dekorowała
dekorowałobym
bym dekorowało
dekorowalibyśmy
byśmy dekorowali
dekorowałybyśmy
byśmy dekorowały
2 os. dekorowałbyś
byś dekorował
dekorowałabyś
byś dekorowała
dekorowałobyś
byś dekorowało
dekorowalibyście
byście dekorowali
dekorowałybyście
byście dekorowały
3 os. dekorowałby
by dekorował
dekorowałaby
by dekorowała
dekorowałoby
by dekorowało
dekorowaliby
by dekorowali
dekorowałyby
by dekorowały

bezosobnik: dekorowano by

bezokolicznik: dekorować

imiesłów przysłówkowy współczesny: dekorując

gerundium: dekorowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dekorowanie
dekorowania
D. dekorowania
dekorowań
C. dekorowaniu
dekorowaniom
B. dekorowanie
dekorowania
N. dekorowaniem
dekorowaniami
Ms. dekorowaniu
dekorowaniach
W. dekorowanie
dekorowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dekorujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dekorujący
dekorujący
dekorujący
dekorujące
dekorująca
D. dekorującego
dekorującego
dekorującego
dekorującego
dekorującej
C. dekorującemu
dekorującemu
dekorującemu
dekorującemu
dekorującej
B. dekorującego
dekorującego
dekorujący
dekorujące
dekorującą
N. dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującą
Ms. dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dekorujący
dekorujący
dekorujące
dekorujące
D. dekorujących
dekorujących
dekorujących
dekorujących
C. dekorującym
dekorującym
dekorującym
dekorującym
B. dekorujących
dekorujących
dekorujących
dekorujące
N. dekorującymi
dekorującymi
dekorującymi
dekorującymi
Ms. dekorujących
dekorujących
dekorujących
dekorujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dekorowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dekorowany
dekorowany
dekorowany
dekorowane
dekorowana
D. dekorowanego
dekorowanego
dekorowanego
dekorowanego
dekorowanej
C. dekorowanemu
dekorowanemu
dekorowanemu
dekorowanemu
dekorowanej
B. dekorowanego
dekorowanego
dekorowany
dekorowane
dekorowaną
N. dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowaną
Ms. dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dekorowani
dekorowani
dekorowane
dekorowane
D. dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
C. dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
dekorowanym
B. dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
dekorowane
N. dekorowanymi
dekorowanymi
dekorowanymi
dekorowanymi
Ms. dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych
dekorowanych

odpowiednik aspektowy: udekorować

Składnia

Rzosobowy + dekorować +
KOGO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 28.04.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj