UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

widać I

II

czasownik

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

widać

Czas przeszły

było widać

Tryb rozkazujący

niech będzie widać

Tryb warunkowy

Czas teraźniejszy

widać by

Czas przeszły

bezokolicznik: być widać

Pochodzenie

płn. psł. *vidati 'widywać, widzieć od czasu do czasu; daje się widzieć, można zobaczyć'

Zob. widzieć

1. patrząc

Definicja

można zobaczyć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

  • widać ludzi, tłumy; dno, domy, dym, efekty, horyzont, oznaki czegoś, różnice, szczegóły, ślady, zarysy czegoś, zdenerwowanie, zniszczenia; nic, nikogo nie widać
  • widać coś na monitorze, na rysunku, na zdjęciu; na horyzoncie; na twarzy
  • widać coś przez (uchylone) drzwi, przez lornetkę, przez lunetę, przez okno, przez otwór, przez szparę, przez szybę
  • widać coś spod czapki, spod liści, spod płaszcza, spod wody
  • widać w ciemności, w gąszczu, w lustrze, w mroku, w oknie, w tle, w zaroślach; w czyichś oczach
  • widać z okna, z samolotu
  • dobrze, doskonale; gdzieniegdzie, ledwo, wyraźnie; z bliska, z daleka, z oddali, z zewnątrz widać
  • widać i słychać

Cytaty

Przez półotwarte drzwi do pokoju widać gości. Nigdy jeszcze nie bywało ich tylu.

źródło: KWSJP: Zbigniew Załuski: Czterdziesty czwarty, 1968

We wczesnych latach dwudziestych dziewczynki Melchiorów całymi tygodniami przebywały w Jerce. Widać je na fotografii zrobionej zimą - w gospodarskich saniach z baranicy wychylają się cztery główki.

źródło: NKJP: Dorota Mycielska: Z Kresów do Wielkopolski, Wańkowicze w Jerce, 2002

Nic nie widać, ciemno, zupełnie ciemno!

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Biało-czerwony, 2007

Inspektor nadzoru budowlanego [...] wyłączył z użytkowania ten fragment obiektu - ze względu na zagrożenie życia i zdrowia ludzi. Jednocześnie polecił sporządzenie ekspertyzy technicznej. Ale już [...] było widać, że trzeba wymienić więźbę i pokrycie dachowe.

źródło: NKJP: K. Jakubowski: Miączyn Mały: Zagrożenie minęło, Tygodnik Ciechanowski, 2007-04-02

– Chce pan zobaczyć w środku? W środku panuje miły, chłodny półmrok, ale nawet w tym półmroku widać, jak bardzo wszystko jest czyste.

źródło: NKJP: Tomasz Piątek: Pałac Ostrogskich, 2008

Składnia

Ø + widać +
KOGO/CO
Ø + widać +
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

2. wnioskując

Definicja

można sobie uświadomić i wyciągnąć jakiś wniosek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • widać poprawę, postęp, różnice (kulturowe, poglądów...); tendencję; światełko w tunelu
  • widać coś na przykładzie; na pierwszy rzut oka
  • widać coś po latach; po objawach, po rezultatach, po sondażach, po stanie czegoś, po wynikach
  • widać z danych, z gazet, z czyjejś wypowiedzi
  • czarno na białym, dokładnie, wyraźnie, gołym okiem widać
  • widać jak na dłoni

Cytaty

Żyli socjalizmem, mimo wszystko... Przetrzymali ciężkie obozy, zdrady i tortury. Wierzyli, że to nieunikniona cena, kiedy się kładzie fundamenty. A teraz widać, że mogło się bez tego obyć.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Kosmyrowa wylicza szkody spokojnym, stonowanym głosem. Ale widać po niej, że tłumi emocje.

źródło: NKJP: Daleko od pomocy, Dziennik Polski, 2001-08-21

Za przyjęciem ustawy bez poprawek było 5 senatorów, 4 przeciw, a 3 wstrzymało się od głosu. Widać z tego, jak rozbieżne były poglądy na temat tego zapisu w samej Komisji Gospodarki Narodowej.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 41. posiedzenia Senatu RP część 3

W moim klubie widać znaczne różnice poglądów. Są ludzie, którzy bardziej kierują się wrażliwością społeczną, dla innych ważniejsze są kryteria ekonomiczne.

źródło: NKJP: Ewa Milewicz: Plastyczna opinia publiczna, Gazeta Wyborcza, 1993-04-19

Nikt nie wierzył, że uda się zebrać takie środki na cele ekologiczne. Jednak już podpisaliśmy ponad 800 umów z mieszkańcami na ponad 200 tys. zł. Widać determinację ludzi, którzy chcą tej oczyszczalni, jestem dla nich pełen podziwu.

źródło: KWSJP: fig.: Determinacja i ekologia, Tygodnik Podhalański, 1997, nr 14

Składnia

Ø + widać +
(z CZEGO | po KIM/CZYM) + że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
Ø + widać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 13.07.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj