UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przemilczać

Chronologizacja

SPXVI, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. milczeć

1. prawdę

Definicja

celowo nie mówić o czymś istotnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

prasa, telewizja przemilcza; media; politycy, radni przemilczają
przemilczać jakieś informacje, niewygodne fakty, porażkę, prawdę, udział w czymś
przemilczać całkowicie, dyskretnie, miłosiernie, przezornie, wstydliwie
nie można przemilczać
przemilczać lub bagatelizować, przemilczać lub fałszywie interpretować

Cytaty

	Z powodów politycznych przemilcza prawdę. źródło: NKJP: Marian Marzyński: Sennik polsko-żydowski, 2005
	Zwierzają się i mężczyźni, i kobiety. Czytając, warto zauważyć, co przemilczają one, a o czym wolą nie pamiętać oni. źródło: NKJP: Inga Iwasiów: Gender dla średnio zaawansowanych. Wykłady szczecińskie, 2004
	Kpiliście z nas, organizowaliście nagonkę prasową, przemilczaliście prawdziwe motywy. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 05.03.2004
	W konkluzji Beck oskarża ich o naiwność: mieli oni igrać z opinią społeczną, przemilczając, że rozstrzygnięcia terytorialne są zawsze efektem przemocy. źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przemilczam	przemilczamy
2 os.	przemilczasz	przemilczacie
3 os.	przemilcza	przemilczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przemilczałem +(e)m przemilczał	przemilczałam +(e)m przemilczała	przemilczałom +(e)m przemilczało	przemilczaliśmy +(e)śmy przemilczali	przemilczałyśmy +(e)śmy przemilczały
2 os.	przemilczałeś +(e)ś przemilczał	przemilczałaś +(e)ś przemilczała	przemilczałoś +(e)ś przemilczało	przemilczaliście +(e)ście przemilczali	przemilczałyście +(e)ście przemilczały
3 os.	przemilczał	przemilczała	przemilczało	przemilczali	przemilczały

bezosobnik: przemilczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przemilczał będę przemilczać	będę przemilczała będę przemilczać	będę przemilczało będę przemilczać	będziemy przemilczali będziemy przemilczać	będziemy przemilczały będziemy przemilczać
2 os.	będziesz przemilczał będziesz przemilczać	będziesz przemilczała będziesz przemilczać	będziesz przemilczało będziesz przemilczać	będziecie przemilczali będziecie przemilczać	będziecie przemilczały będziecie przemilczać
3 os.	będzie przemilczał będzie przemilczać	będzie przemilczała będzie przemilczać	będzie przemilczało będzie przemilczać	będą przemilczali będą przemilczać	będą przemilczały będą przemilczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przemilczajmy
2 os.	przemilczaj	przemilczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przemilczałbym bym przemilczał	przemilczałabym bym przemilczała	przemilczałobym bym przemilczało	przemilczalibyśmy byśmy przemilczali	przemilczałybyśmy byśmy przemilczały
2 os.	przemilczałbyś byś przemilczał	przemilczałabyś byś przemilczała	przemilczałobyś byś przemilczało	przemilczalibyście byście przemilczali	przemilczałybyście byście przemilczały
3 os.	przemilczałby by przemilczał	przemilczałaby by przemilczała	przemilczałoby by przemilczało	przemilczaliby by przemilczali	przemilczałyby by przemilczały

bezosobnik: przemilczano by

bezokolicznik: przemilczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przemilczając

gerundium: przemilczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przemilczanie	przemilczania
D.	przemilczania	przemilczań
C.	przemilczaniu	przemilczaniom
B.	przemilczanie	przemilczania
N.	przemilczaniem	przemilczaniami
Ms.	przemilczaniu	przemilczaniach
W.	przemilczanie	przemilczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przemilczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przemilczający	przemilczający	przemilczający	przemilczające	przemilczająca
D.	przemilczającego	przemilczającego	przemilczającego	przemilczającego	przemilczającej
C.	przemilczającemu	przemilczającemu	przemilczającemu	przemilczającemu	przemilczającej
B.	przemilczającego	przemilczającego	przemilczający	przemilczające	przemilczającą
N.	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającą
Ms.	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przemilczający	przemilczający	przemilczające	przemilczające
D.	przemilczających	przemilczających	przemilczających	przemilczających
C.	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym
B.	przemilczających	przemilczających	przemilczających	przemilczające
N.	przemilczającymi	przemilczającymi	przemilczającymi	przemilczającymi
Ms.	przemilczających	przemilczających	przemilczających	przemilczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przemilczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przemilczany	przemilczany	przemilczany	przemilczane	przemilczana
D.	przemilczanego	przemilczanego	przemilczanego	przemilczanego	przemilczanej
C.	przemilczanemu	przemilczanemu	przemilczanemu	przemilczanemu	przemilczanej
B.	przemilczanego	przemilczanego	przemilczany	przemilczane	przemilczaną
N.	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczaną
Ms.	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przemilczani	przemilczani	przemilczane	przemilczane
D.	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych
C.	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym
B.	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych	przemilczane
N.	przemilczanymi	przemilczanymi	przemilczanymi	przemilczanymi
Ms.	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych

odpowiednik aspektowy: przemilczeć

Składnia

Rz_osobowy	+	przemilczać	+	CO
Rz_osobowy	+	przemilczać	+	że ZDANIE

2. zaczepkę

Definicja

powstrzymywać się przed słowną reakcją na coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

przemilczać aluzję, obelgę, pytanie, uwagę, zaczepkę, zniewagę

Cytaty

Teraz tu, na ulicy, wita mnie cisza. Ale mistrz nie umie chować się i przemilczać. - Jak pan mógł. Ja pana dźwignąłem na tarczy w „Odrodzeniu”, a pan... Jak pan mógł. - Ale co? - pytam w panice.

źródło: NKJP: Roman Bratny: Pamiętnik moich książek, 1978

Utrzymuje, że to władze przeniosły ciało w inne miejsce [...], i przemilcza pytanie, dlaczego nie wystawiły go na widok publiczny.

źródło: Internet

Nie reaguję na zaczepki personalne [...], dyplomatycznie przemilczam.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przemilczam	przemilczamy
2 os.	przemilczasz	przemilczacie
3 os.	przemilcza	przemilczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przemilczałem +(e)m przemilczał	przemilczałam +(e)m przemilczała	przemilczałom +(e)m przemilczało	przemilczaliśmy +(e)śmy przemilczali	przemilczałyśmy +(e)śmy przemilczały
2 os.	przemilczałeś +(e)ś przemilczał	przemilczałaś +(e)ś przemilczała	przemilczałoś +(e)ś przemilczało	przemilczaliście +(e)ście przemilczali	przemilczałyście +(e)ście przemilczały
3 os.	przemilczał	przemilczała	przemilczało	przemilczali	przemilczały

bezosobnik: przemilczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przemilczał będę przemilczać	będę przemilczała będę przemilczać	będę przemilczało będę przemilczać	będziemy przemilczali będziemy przemilczać	będziemy przemilczały będziemy przemilczać
2 os.	będziesz przemilczał będziesz przemilczać	będziesz przemilczała będziesz przemilczać	będziesz przemilczało będziesz przemilczać	będziecie przemilczali będziecie przemilczać	będziecie przemilczały będziecie przemilczać
3 os.	będzie przemilczał będzie przemilczać	będzie przemilczała będzie przemilczać	będzie przemilczało będzie przemilczać	będą przemilczali będą przemilczać	będą przemilczały będą przemilczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przemilczajmy
2 os.	przemilczaj	przemilczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przemilczałbym bym przemilczał	przemilczałabym bym przemilczała	przemilczałobym bym przemilczało	przemilczalibyśmy byśmy przemilczali	przemilczałybyśmy byśmy przemilczały
2 os.	przemilczałbyś byś przemilczał	przemilczałabyś byś przemilczała	przemilczałobyś byś przemilczało	przemilczalibyście byście przemilczali	przemilczałybyście byście przemilczały
3 os.	przemilczałby by przemilczał	przemilczałaby by przemilczała	przemilczałoby by przemilczało	przemilczaliby by przemilczali	przemilczałyby by przemilczały

bezosobnik: przemilczano by

bezokolicznik: przemilczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przemilczając

gerundium: przemilczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przemilczanie	przemilczania
D.	przemilczania	przemilczań
C.	przemilczaniu	przemilczaniom
B.	przemilczanie	przemilczania
N.	przemilczaniem	przemilczaniami
Ms.	przemilczaniu	przemilczaniach
W.	przemilczanie	przemilczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przemilczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przemilczający	przemilczający	przemilczający	przemilczające	przemilczająca
D.	przemilczającego	przemilczającego	przemilczającego	przemilczającego	przemilczającej
C.	przemilczającemu	przemilczającemu	przemilczającemu	przemilczającemu	przemilczającej
B.	przemilczającego	przemilczającego	przemilczający	przemilczające	przemilczającą
N.	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającą
Ms.	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przemilczający	przemilczający	przemilczające	przemilczające
D.	przemilczających	przemilczających	przemilczających	przemilczających
C.	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym	przemilczającym
B.	przemilczających	przemilczających	przemilczających	przemilczające
N.	przemilczającymi	przemilczającymi	przemilczającymi	przemilczającymi
Ms.	przemilczających	przemilczających	przemilczających	przemilczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przemilczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przemilczany	przemilczany	przemilczany	przemilczane	przemilczana
D.	przemilczanego	przemilczanego	przemilczanego	przemilczanego	przemilczanej
C.	przemilczanemu	przemilczanemu	przemilczanemu	przemilczanemu	przemilczanej
B.	przemilczanego	przemilczanego	przemilczany	przemilczane	przemilczaną
N.	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczaną
Ms.	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przemilczani	przemilczani	przemilczane	przemilczane
D.	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych
C.	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym	przemilczanym
B.	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych	przemilczane
N.	przemilczanymi	przemilczanymi	przemilczanymi	przemilczanymi
Ms.	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych	przemilczanych

odpowiednik aspektowy: przemilczeć

Składnia

Rz_osobowy

przemilczać

Data ostatniej modyfikacji: 15.08.2013