Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
żegnam się |
żegnamy się |
|||
2 os. |
żegnasz się |
żegnacie się |
|||
3 os. |
żegna się |
żegnają się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
żegnałem się +(e)m się żegnał |
żegnałam się +(e)m się żegnała |
żegnałom się +(e)m się żegnało |
żegnaliśmy się +(e)śmy się żegnali |
żegnałyśmy się +(e)śmy się żegnały |
2 os. |
żegnałeś się +(e)ś się żegnał |
żegnałaś się +(e)ś się żegnała |
żegnałoś się +(e)ś się żegnało |
żegnaliście się +(e)ście się żegnali |
żegnałyście się +(e)ście się żegnały |
3 os. |
żegnał się |
żegnała się |
żegnało się |
żegnali się |
żegnały się |
bezosobnik: żegnano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się żegnał będę się żegnać |
będę się żegnała będę się żegnać |
będę się żegnało będę się żegnać |
będziemy się żegnali będziemy się żegnać |
będziemy się żegnały będziemy się żegnać |
2 os. |
będziesz się żegnał będziesz się żegnać |
będziesz się żegnała będziesz się żegnać |
będziesz się żegnało będziesz się żegnać |
będziecie się żegnali będziecie się żegnać |
będziecie się żegnały będziecie się żegnać |
3 os. |
będzie się żegnał będzie się żegnać |
będzie się żegnała będzie się żegnać |
będzie się żegnało będzie się żegnać |
będą się żegnali będą się żegnać |
będą się żegnały będą się żegnać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
żegnajmy się |
|
2 os. |
żegnaj się |
żegnajcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
żegnałbym się bym się żegnał |
żegnałabym się bym się żegnała |
żegnałobym się bym się żegnało |
żegnalibyśmy się byśmy się żegnali |
żegnałybyśmy się byśmy się żegnały |
2 os. |
żegnałbyś się byś się żegnał |
żegnałabyś się byś się żegnała |
żegnałobyś się byś się żegnało |
żegnalibyście się byście się żegnali |
żegnałybyście się byście się żegnały |
3 os. |
żegnałby się by się żegnał |
żegnałaby się by się żegnała |
żegnałoby się by się żegnało |
żegnaliby się by się żegnali |
żegnałyby się by się żegnały |
bezosobnik: żegnano by się
bezokolicznik: żegnać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
żegnając się
gerundium: żegnanie się
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | żegnanie się |
żegnania się |
D. | żegnania się |
żegnań się |
C. | żegnaniu się |
żegnaniom się |
B. | żegnanie się |
żegnania się |
N. | żegnaniem się |
żegnaniami się |
Ms. | żegnaniu się |
żegnaniach się |
W. | żegnanie się |
żegnania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: żegnający się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | żegnający się |
żegnający się |
żegnający się |
żegnające się |
żegnająca się |
D. | żegnającego się |
żegnającego się |
żegnającego się |
żegnającego się |
żegnającej się |
C. | żegnającemu się |
żegnającemu się |
żegnającemu się |
żegnającemu się |
żegnającej się |
B. | żegnającego się |
żegnającego się |
żegnający się |
żegnające się |
żegnającą się |
N. | żegnającym się |
żegnającym się |
żegnającym się |
żegnającym się |
żegnającą się |
Ms. | żegnającym się |
żegnającym się |
żegnającym się |
żegnającym się |
żegnającej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | żegnający się |
żegnający się |
żegnające się |
żegnające się |
D. | żegnających się |
żegnających się |
żegnających się |
żegnających się |
C. | żegnającym się |
żegnającym się |
żegnającym się |
żegnającym się |
B. | żegnających się |
żegnających się |
żegnających się |
żegnające się |
N. | żegnającymi się |
żegnającymi się |
żegnającymi się |
żegnającymi się |
Ms. | żegnających się |
żegnających się |
żegnających się |
żegnających się |
odpowiednik aspektowy: pożegnać się
Pochodzenie
Od: żegnać (zob.)
1. z ukochaną
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- żegnać się gestem, skinieniem, ukłonem
- żegnać się przed podróżą, przed rozłąką, przed wyjazdem; przed bramą, przed domem
- żegnać się z bliskimi, z braćmi, z córką, z matką, z narzeczoną, z ojcem, z rodziną, z synem, z ukochaną, z ukochanym; z ojczyzną, ze stanowiskiem
- żegnać się chłodno, ciepło, czule, wesoło, wylewnie
Cytaty
Inżynier żegna się z ojcem, który jest też trochę zakłopotany, zdejmuje i wkłada okulary. źródło: KWSJP: Hanna Ożogowska: Dziewczyna i chłopak czyli heca na 14 fajerek, 1978 |
|
Ci, którzy odchodzili do kanału, żegnali się z nimi jak ze skazańcami. Chyba nikt nie wierzył, że się jeszcze na tym świecie zobaczą. źródło: KWSJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: czyściec, 1992 |
|
Jest rok 1952 i Garguła jedzie do Nowej Huty - czule żegna się z matką, Stefanią, rodowitą Ślązaczką, mocno ściska ojca. źródło: NKJP: Renata Radłowska: Nowohucka telenowela, 2008 |
|
Po chwili umówiwszy się z Wiktorem na spotkanie za tydzień umknął nie żegnając się z nikim. źródło: KWSJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Sława i chwała, 1962 |
Składnia
+ | żegnać się | + |
z KIM/CZYM
|
2. na zawsze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
W myślach żegnała się z posadą, z córką, może z życiem. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005 |
|
Żegnamy się serdecznie i rozstajemy bez żalu na zawsze. źródło: KWSJP: Krystyna Janda, Bożena Janicka: Gwiazdy mają czerwone pazury, 1998 |
Składnia
+ | żegnać się | + |
z KIM/CZYM
|
3. z premią
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- żegnać się z kontraktem, z posadą, z premią, z rozgrywkami, ze stanowiskiem, ze studiami
Cytaty
Rosyjska drużyna przegrała wszystkie mecze i żegna się z rozgrywkami. źródło: NKJP: (mk): Koszykarska środa, Dziennik Łódzki, 2005-02-01 |
|
32-letni szwajcarski gracz, który żegna się już z tenisem, wystąpił w Monachium jako rezerwowy. źródło: NKJP: Wojciech Nowosielski: TENIS. Puchar Wielkiego Szlema, Gazeta Wyborcza, 1996-12-06 |
|
Po 16 latach [...] żegna się ze stanowiskiem szefa śliwickiej gminy. źródło: NKJP: Lucyna Zdanowska, Piotr Paterski: Burmistrzem Kowalski, wójtami: Januszewski i Kożuch, Tygodnik Tucholski, nr 769, 2006 |
Składnia
Rzosobowy | + | żegnać się | + |
z CZYM
|
4. znakiem krzyża
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
Połączenia
- żegnać się krzyżem, znakiem krzyża
- żegnać się i mówić pacierz, żegnać się i odmawiać litanię
Cytaty
Żegnał się znakiem krzyża świętego i przysięgał, że nigdy nikogo nie zabił. źródło: KWSJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003 |
|
Żegnał się i odmawiał litanię, prosząc Boga o opiekę. źródło: KWSJP: Henryk Mąka: Saga rodów morskich, 1979 |
|
Ona jest teraz jedną z najlepszych pracownic, przed rozpoczęciem roboty żegna się i mówi pacierz. źródło: KWSJP: Jan Bijak: Piekłem nie postraszy, 1982 |
|
Ojciec żegna się znakiem krzyża i rusza przodem. źródło: KWSJP: Sławomir Mrożek: Teatr 2, 1980 |
Składnia
Rzosobowy | + | żegnać się | + |