UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

powitać

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. witać

1. gościa

Definicja

spotkawszy kogoś, wypowiedzieć zwyczajowe formuły lub wykonać stosowne gesty

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	przywitać
	antonimy:	pożegnać

Połączenia

gospodarz powitał; fani, kibice, mieszkańcy powitali; psy, tłumy powitały
powitać brata, delegatów, dostojników, gości, matkę, papieża, poddanych, premiera, prezydenta, przybyłych, przybyszów, rodzinę, uczestników, wchodzących, żołnierzy
powitać brawami, okrzykiem, owacjami, skinieniem głowy, uściskiem
powitać kogoś na dworcu, na lotnisku, na peronie; na przyjęciu, na uroczystości
powitać przed bramą, przed drzwiami
powitać w domu, w drzwiach, w przedpokoju
powitać z ukłonem, z uśmiechem
powitać ciepło, entuzjastycznie, radośnie, serdecznie, spontanicznie, wesoło, życzliwie

Cytaty

	Na dziedzińcu powitał gościa przeor Santa Maria. źródło: KWSJP: Jerzy Andrzejewski: Ciemności kryją ziemię, 1957
	Ojciec Święty serdecznie powitał łódzkich pielgrzymów, podziękował za honory i pobłogosławił sztandar miasta. źródło: NKJP: Monika Pietras: Zaślubiny z miastem, Dziennik Łódzki, 2003-05-24
	Helena już była na nogach, otworzyła drzwi, kiedy zaczął przy zamku manipulować nieznanymi sobie kluczami. […] Rzuciła mu się na szyję i powitała długim pocałunkiem. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003
	Z pewnością z otwartymi ramionami powitają cię w stolicy. źródło: KWSJP: Jerzy Andrzejewski: Ciemności kryją ziemię, 1957
	- Dzień dobry - powitał mnie jak długo oczekiwanego gościa. źródło: KWSJP: Michał Bielecki: Osiedle prominentów, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	powitam	powitamy
2 os.	powitasz	powitacie
3 os.	powita	powitają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powitałem +(e)m powitał	powitałam +(e)m powitała	powitałom +(e)m powitało	powitaliśmy +(e)śmy powitali	powitałyśmy +(e)śmy powitały
2 os.	powitałeś +(e)ś powitał	powitałaś +(e)ś powitała	powitałoś +(e)ś powitało	powitaliście +(e)ście powitali	powitałyście +(e)ście powitały
3 os.	powitał	powitała	powitało	powitali	powitały

bezosobnik: powitano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		powitajmy
2 os.	powitaj	powitajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powitałbym bym powitał	powitałabym bym powitała	powitałobym bym powitało	powitalibyśmy byśmy powitali	powitałybyśmy byśmy powitały
2 os.	powitałbyś byś powitał	powitałabyś byś powitała	powitałobyś byś powitało	powitalibyście byście powitali	powitałybyście byście powitały
3 os.	powitałby by powitał	powitałaby by powitała	powitałoby by powitało	powitaliby by powitali	powitałyby by powitały

bezosobnik: powitano by

bezokolicznik: powitać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: powitawszy

gerundium: powitanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	powitanie	powitania
D.	powitania	powitań
C.	powitaniu	powitaniom
B.	powitanie	powitania
N.	powitaniem	powitaniami
Ms.	powitaniu	powitaniach
W.	powitanie	powitania

imiesłów przymiotnikowy bierny: powitany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powitany	powitany	powitany	powitane	powitana
D.	powitanego	powitanego	powitanego	powitanego	powitanej
C.	powitanemu	powitanemu	powitanemu	powitanemu	powitanej
B.	powitanego	powitanego	powitany	powitane	powitaną
N.	powitanym	powitanym	powitanym	powitanym	powitaną
Ms.	powitanym	powitanym	powitanym	powitanym	powitanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powitani	powitani	powitane	powitane
D.	powitanych	powitanych	powitanych	powitanych
C.	powitanym	powitanym	powitanym	powitanym
B.	powitanych	powitanych	powitanych	powitane
N.	powitanymi	powitanymi	powitanymi	powitanymi
Ms.	powitanych	powitanych	powitanych	powitanych

odpowiednik aspektowy: witać

Składnia

Rz_żywotny	+	powitać	+	KOGO + JAK
Rz_osobowy	+	powitać	+	KOGO + CZYM
Rz_osobowy	+	powitać	+	MOWA WPROST + (JAK)

2. propozycję

Definicja

zareagować na jakieś zjawiska, zdarzenia lub na pojawienie się jakiejś osoby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przywitać

Połączenia

powitać pomysł, propozycję, zmianę; Nowy Rok
powitać narzekaniem, pretensjami, wymówką
powitać z entuzjazmem, z radością, z życzliwością
powitać chłodno, cierpko, entuzjastycznie

Cytaty

	Stany Zjednoczone zawarły układ z Francją, zakupując Luizjanę za 15 mln dolarów. Zakup Luizjany powitano z wielkim zadowoleniem. źródło: KWSJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999
	Zmianę okupanta powitała ludność Królestwa z mieszanymi uczuciami. źródło: KWSJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1968
	Stara Doris, która nie wiedziała, że to on był przyczyną zamętu i morderstw, powitała go narzekaniem. źródło: KWSJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1949
	Duce z zadowoleniem powitał propozycję nowego spotkania [...]. źródło: KWSJP: Karol Grünberg, Bolesław Otręba: Joachim von Ribbentrop: szef hitlerowskiej dyplomacji, 1995

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	powitam	powitamy
2 os.	powitasz	powitacie
3 os.	powita	powitają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powitałem +(e)m powitał	powitałam +(e)m powitała	powitałom +(e)m powitało	powitaliśmy +(e)śmy powitali	powitałyśmy +(e)śmy powitały
2 os.	powitałeś +(e)ś powitał	powitałaś +(e)ś powitała	powitałoś +(e)ś powitało	powitaliście +(e)ście powitali	powitałyście +(e)ście powitały
3 os.	powitał	powitała	powitało	powitali	powitały

bezosobnik: powitano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		powitajmy
2 os.	powitaj	powitajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powitałbym bym powitał	powitałabym bym powitała	powitałobym bym powitało	powitalibyśmy byśmy powitali	powitałybyśmy byśmy powitały
2 os.	powitałbyś byś powitał	powitałabyś byś powitała	powitałobyś byś powitało	powitalibyście byście powitali	powitałybyście byście powitały
3 os.	powitałby by powitał	powitałaby by powitała	powitałoby by powitało	powitaliby by powitali	powitałyby by powitały

bezosobnik: powitano by

bezokolicznik: powitać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: powitawszy

gerundium: powitanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	powitanie	powitania
D.	powitania	powitań
C.	powitaniu	powitaniom
B.	powitanie	powitania
N.	powitaniem	powitaniami
Ms.	powitaniu	powitaniach
W.	powitanie	powitania

imiesłów przymiotnikowy bierny: powitany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powitany	powitany	powitany	powitane	powitana
D.	powitanego	powitanego	powitanego	powitanego	powitanej
C.	powitanemu	powitanemu	powitanemu	powitanemu	powitanej
B.	powitanego	powitanego	powitany	powitane	powitaną
N.	powitanym	powitanym	powitanym	powitanym	powitaną
Ms.	powitanym	powitanym	powitanym	powitanym	powitanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powitani	powitani	powitane	powitane
D.	powitanych	powitanych	powitanych	powitanych
C.	powitanym	powitanym	powitanym	powitanym
B.	powitanych	powitanych	powitanych	powitane
N.	powitanymi	powitanymi	powitanymi	powitanymi
Ms.	powitanych	powitanych	powitanych	powitanych

odpowiednik aspektowy: witać

Składnia

Rz_osobowy

powitać

KOGO/CO + JAK

3. deszczem

Definicja

znaleźć się w określonym stanie lub w określonej sytuacji w momencie przybycia jakiejś osoby lub osób

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przywitać

Połączenia

miasto, miejsce powitało kogoś czymś
powitać pasażerów, przybyłych, turystów, zwiedzających
powitać deszczem, śniegiem, widokiem

Cytaty

Ranek powitał nas deszczem.

źródło: Internet

Miasto powitało nas dawno tam niewidzianym śniegiem.

źródło: Internet

[...] Zurych powitał go zapachem gorącej czekolady i przejrzałych mandarynek.

źródło: NKJP: Paweł Huelle: Opowieści chłodnego morza, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	powitam	powitamy
2 os.	powitasz	powitacie
3 os.	powita	powitają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powitałem +(e)m powitał	powitałam +(e)m powitała	powitałom +(e)m powitało	powitaliśmy +(e)śmy powitali	powitałyśmy +(e)śmy powitały
2 os.	powitałeś +(e)ś powitał	powitałaś +(e)ś powitała	powitałoś +(e)ś powitało	powitaliście +(e)ście powitali	powitałyście +(e)ście powitały
3 os.	powitał	powitała	powitało	powitali	powitały

bezosobnik: powitano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		powitajmy
2 os.	powitaj	powitajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	powitałbym bym powitał	powitałabym bym powitała	powitałobym bym powitało	powitalibyśmy byśmy powitali	powitałybyśmy byśmy powitały
2 os.	powitałbyś byś powitał	powitałabyś byś powitała	powitałobyś byś powitało	powitalibyście byście powitali	powitałybyście byście powitały
3 os.	powitałby by powitał	powitałaby by powitała	powitałoby by powitało	powitaliby by powitali	powitałyby by powitały

bezosobnik: powitano by

bezokolicznik: powitać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: powitawszy

gerundium: powitanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	powitanie	powitania
D.	powitania	powitań
C.	powitaniu	powitaniom
B.	powitanie	powitania
N.	powitaniem	powitaniami
Ms.	powitaniu	powitaniach
W.	powitanie	powitania

imiesłów przymiotnikowy bierny: powitany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powitany	powitany	powitany	powitane	powitana
D.	powitanego	powitanego	powitanego	powitanego	powitanej
C.	powitanemu	powitanemu	powitanemu	powitanemu	powitanej
B.	powitanego	powitanego	powitany	powitane	powitaną
N.	powitanym	powitanym	powitanym	powitanym	powitaną
Ms.	powitanym	powitanym	powitanym	powitanym	powitanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powitani	powitani	powitane	powitane
D.	powitanych	powitanych	powitanych	powitanych
C.	powitanym	powitanym	powitanym	powitanym
B.	powitanych	powitanych	powitanych	powitane
N.	powitanymi	powitanymi	powitanymi	powitanymi
Ms.	powitanych	powitanych	powitanych	powitanych

odpowiednik aspektowy: witać

Składnia

Rz_nieżywotny	+	powitać	+	KOGO + CZYM
Rz_nieżywotny	+	powitać	+	KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2014