UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

powojenny

Chronologizacja

SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od wyrażenia przyimkowego po wojnie; zob. wojna

1. okres

Definicja

przypadający na okres po wojnie

Noty o użyciu

Najczęściej używane w odniesieniu do okresu po drugiej wojnie światowej.

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

powojenny okres; powojenna historia; powojenne 45-lecie, 50-lecie, ...; powojenne czasy, dzieje, lata

Cytaty

Pierwsze powojenne lata były dla ZHP trudne, ale ciekawe.

źródło: NKJP: S.Żagiel: Lilijka z LamusaTygodnik Ciechanowski, 2006-06-13

W ubogich, powojennych czasach mojego dzieciństwa na stacjach i stacyjkach oferowano nie tylko czereśnie, ale także inne owoce.

źródło: NKJP: Obowiązki podróżnego, Dziennik Polski, 2000-06-10

Przez lata powojenne budynek użytkowany był przez placówki służby zdrowia.

źródło: NKJP: Elżbieta Borek: Komu dworek, komu?, Dziennik Polski, 2001-03-13

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powojenny	powojenny	powojenny	powojenne	powojenna
D.	powojennego	powojennego	powojennego	powojennego	powojennej
C.	powojennemu	powojennemu	powojennemu	powojennemu	powojennej
B.	powojennego	powojennego	powojenny	powojenne	powojenną
N.	powojennym	powojennym	powojennym	powojennym	powojenną
Ms.	powojennym	powojennym	powojennym	powojennym	powojennej
W.	powojenny	powojenny	powojenny	powojenne	powojenna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powojenni	powojenni	powojenne	powojenne
D.	powojennych	powojennych	powojennych	powojennych
C.	powojennym	powojennym	powojennym	powojennym
B.	powojennych	powojennych	powojennych	powojenne
N.	powojennymi	powojennymi	powojennymi	powojennymi
Ms.	powojennych	powojennych	powojennych	powojennych
W.	powojenni	powojenni	powojenne	powojenne

2. Kraków

Definicja

istniejący lub dopiero powstały po wojnie

Noty o użyciu

Najczęściej używane w odniesieniu do okresu po drugiej wojnie światowej.

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

powojenny ład, porządek; wyż demograficzny; teatr; powojenna rzeczywistość; Europa, Polska, emigracja, odbudowa, rozbudowa; literatura, ustawa; powojenne państwo, pokolenie, ustawodawstwo, życie; powojenne losy, represje, władze; piosenki
przedwojenny i powojenny

Cytaty

	Marek miał okazję porównać ich biografie. Jego rówieśnik z kraju wygłosił podczas konferencji referat o różnych falach powojennej emigracji. źródło: NKJP: Cezary Michalski: Siła odpychania, 2002
	Najpierw Niemcy uznały nasze powojenne granice, później przystąpiliśmy do NATO, wyzwalając się z fatalizmu geopolityki odwiecznego ˝między Niemcami a Rosją˝. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.05.2000,
	Firmy polskie na pierwszym etapie powojennej odbudowy i restrukturyzacji Iraku będą brały w tym udział w charakterze firm współpracujących z głównymi firmami amerykańskimi. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.05.2003
	Jednym z elementów projektu była projekcja slajdów zatytułowana „Wspomnienie dawnego Raciborza” [...]. Przedstawiały one przedwojenny Racibórz oraz powojenne zniszczenia, zestawione z dzisiejszym wyglądem pokazywanych miejsc. źródło: NKJP: (Adk): Dotarli do źródeł, Nowiny Raciborskie, 2005-06-28
	Powojenna literatura polska rozwijała się przede wszystkim w cieniu historii. Była z nią niezwykle mocno związana, na dobre i na złe źródło: NKJP: Literatura w cieniu polityki, Dziennik Polski, 2002-12-21

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powojenny	powojenny	powojenny	powojenne	powojenna
D.	powojennego	powojennego	powojennego	powojennego	powojennej
C.	powojennemu	powojennemu	powojennemu	powojennemu	powojennej
B.	powojennego	powojennego	powojenny	powojenne	powojenną
N.	powojennym	powojennym	powojennym	powojennym	powojenną
Ms.	powojennym	powojennym	powojennym	powojennym	powojennej
W.	powojenny	powojenny	powojenny	powojenne	powojenna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powojenni	powojenni	powojenne	powojenne
D.	powojennych	powojennych	powojennych	powojennych
C.	powojennym	powojennym	powojennym	powojennym
B.	powojennych	powojennych	powojennych	powojenne
N.	powojennymi	powojennymi	powojennymi	powojennymi
Ms.	powojennych	powojennych	powojennych	powojennych
W.	powojenni	powojenni	powojenne	powojenne

3. zniszczenia

Definicja

będący skutkiem wojny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna

Połączenia

powojenne ruiny, zgliszcza, zniszczenia

Cytaty

Cmentarz szczęśliwym trafem przetrwał lata hitlerowskiego panowania, uniknął także powojennych zniszczeń [...].

źródło: NKJP: (WALD): Prawem niezbyt chroniony, Dziennik Polski, 2000-12-20

Majątek kupiony w stanie powojennej ruiny z walącymi się, zaniedbanymi budynkami, ugorami i zapuszczonym ogrodem doprowadził (zapewne sporymi nakładami) do stanu zewnętrznego rozkwitu.

źródło: NKJP: Jeremi Przybora: Przymknięte oko opaczności, 1994

Wydawało się, że potrafią uratować to, co ocalało i co udało się odgrzebać w popiołach powojennych zgliszcz.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powojenny	powojenny	powojenny	powojenne	powojenna
D.	powojennego	powojennego	powojennego	powojennego	powojennej
C.	powojennemu	powojennemu	powojennemu	powojennemu	powojennej
B.	powojennego	powojennego	powojenny	powojenne	powojenną
N.	powojennym	powojennym	powojennym	powojennym	powojenną
Ms.	powojennym	powojennym	powojennym	powojennym	powojennej
W.	powojenny	powojenny	powojenny	powojenne	powojenna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powojenni	powojenni	powojenne	powojenne
D.	powojennych	powojennych	powojennych	powojennych
C.	powojennym	powojennym	powojennym	powojennym
B.	powojennych	powojennych	powojennych	powojenne
N.	powojennymi	powojennymi	powojennymi	powojennymi
Ms.	powojennych	powojennych	powojennych	powojennych
W.	powojenni	powojenni	powojenne	powojenne

Data ostatniej modyfikacji: 23.03.2011