Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego st.pol. pokarmić 'dać jeść'; zob. karmić
1. dla zwierząt
Definicja
Noty o użyciu
W odniesieniu do żywności przeznaczonej dla ludzi wyraz używany głównie w tekstach oficjalnych i specjalistycznych.
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | coś na ząb, jadło, jedzenie, jeść II, papu, pożywienie, spiża |
Połączenia
- płynny, stały; podstawowy; zdrowy; naturalny; wysokokaloryczny; suchy; surowy; żywy pokarm; pokarm białkowy; zwierzęcy; pokarm bogaty w białka, w błonnik,...; pokarmy pochodzenia roślinnego/zwierzęcego
- pokarm ludzi; niedźwiedzi; bocianów; ryb
- pokarm dla (bezdomnych) zwierząt; dla kotów, dla psów; dla ptaków; dla kanarków, dla papug; dla gryzoni; dla rybek; dla gadów; dla roślin; dla bakterii
- zapasy; źródło pokarmu
- dostęp do pokarmu
- pojemnik, torebka z pokarmem
- poszukiwać, szukać; odmawiać sobie pokarmu
- stanowić; dostarczać, wyszukiwać, zbierać, zdobywać; uzupełniać; podawać; pobierać, przyjmować, przyswajać, spożyć/spożywać; połykać, przełykać, przeżuwać, rozdrabniać, żuć pokarm
- trawienie, wchłanianie pokarmu
- dzielić się; stać się pokarmem
- prosić, walczyć; zadbać o pokarm; coś uchodzi za (zdrowy) pokarm; coś służy za czyjś pokarm
Cytaty
|
[...] szpaki szukają pokarmu gromadnie, odlatując nieraz na całkiem pokaźne odległości od gniazda [...]. źródło: NKJP: DARIUSZ GRASZKA-PETRYKOWSKI: Zasady wieszania skrzynek., Las Polski |
|
|
Chory nastolatek musi przyjmować leki nierefundowane przez kasy chorych, wysokie dawki antybiotyków coraz nowszej generacji, a także leki wspomagające trawienie pokarmu. źródło: NKJP: Charytatywnie we Frydmanie, Dziennik Polski, 2003-10-29 |
|
|
Borsuk - gatunek wszystkożerny. Zjada różnorodny pokarm roślinny, owady, ślimaki, drobne gryzonie. źródło: NKJP: Co wiesz o TPN, Dziennik Polski, 2008-04-11 |
|
|
Zwierzęta podzielono na czyste i nieczyste. Czyste były te, które miały kopyta lub racicę i przeżuwały pokarm. źródło: NKJP: Jurata Bogna Serafińska: Kot w literaturze i sztuce, prasa, 2006 |
|
|
Jama ustna wraz z zawartymi w niej narządami służy do pobierania i rozdrabniania pokarmu, przesycenia go śliną i uformowania kęsa. źródło: NKJP: Jan Zarzycki, Jan Kuryszko: Anatomia mikroskopowa zwierząt domowych i człowieka, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pokarm |
pokarmy |
|
| D. | pokarmu |
pokarmów |
|
| C. | pokarmowi |
pokarmom |
|
| B. | pokarm |
pokarmy |
|
| N. | pokarmem |
pokarmami |
|
| Ms. | pokarmie |
pokarmach |
|
| W. | pokarmie |
pokarmy |
2. świąteczny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie
Połączenia
- pokarm mięsny; gorący, zimny; ulubiony pokarm; sezonowe; świąteczne, tradycyjne, wielkanocne; słodkie; gotowane pokarmy
- koszyczki z pokarmami (do święcenia)
- porcja, resztki pokarmu; próbki pokarmów
- dodatek do pokarmów; wstrzemięźliwość od pokarmów (mięsnych)
- uczulenie na pokarmy
- przygotowywać, przyrządzać pokarmy
- święcenie pokarmów
- powstrzymywać się od pokarmów (mięsnych)
Cytaty
|
Sobotnie święcenie wielkanocnych pokarmów przed proszowickim kościołem jak zwykle połączone było ze zbiórką żywności dla osób najbiedniejszych. źródło: NKJP: Długa kolejka potrzebujących, Dziennik Polski, 2003-04-22 |
|
|
Z tajnikami tradycji ludowej, sposobem przyrządzania niektórych pokarmów świątecznych, zapoznawali publiczność oraz program prowadzili pomysłodawcy „Koszyczka Wielkanocnego”. źródło: NKJP: Jan Skupień: Tygodnik Podhalański, 1996 |
|
|
Początkowo, mniej więcej przez dwa tygodnie, choremu podaje się tylko czyste, klarowne płyny: niegazowaną wodę, soki, herbatę. Potem pokarmy płynne typu kleik, później dopiero papki, dieta miksowana. źródło: NKJP: (DD): Ważyć 165 kilogramów, Dziennik Polski, 2006-07-06 |
|
|
Oprócz alkoholowych drinków zębom zagrażają również kwaśne lub słodkie pokarmy i napoje, soki, owoce, ketchup czy witamina C w tabletkach. źródło: NKJP: (PAP): Dentyści ostrzegają: alkohol albo uzębienie, prasa, 2001 |
|
|
Służby sanitarne nie zlekceważyły informacji, pobrano próbki pokarmów i je zbadano. źródło: NKJP: Dwoje przytrutych, Dziennik Polski, 2002-08-24 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pokarm |
pokarmy |
|
| D. | pokarmu |
pokarmów |
|
| C. | pokarmowi |
pokarmom |
|
| B. | pokarm |
pokarmy |
|
| N. | pokarmem |
pokarmami |
|
| Ms. | pokarmie |
pokarmach |
|
| W. | pokarmie |
pokarmy |
3. matczyny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia narodziny i dzieciństwo
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | mleko |
Połączenia
- matczyny; kobiecy pokarm
- pokarm matki
- nadmiar, niedostatek pokarmu
- uczulenie (dziecka) na pokarm
- wytwarzać; odciągać, ściągać; stracić pokarm
Cytaty
|
Matczyny pokarm nie tylko zmniejsza ryzyko wystąpienia biegunek i uczuleń, ale chroni również przed krzywicą, niedokrwistością i w dużym stopniu eliminuje groźbę wystąpienia w wieku dorosłym miażdżycy, otyłości i nadciśnienia. źródło: NKJP: Ola Pawlicka: Zwycięska pierś, Gazeta Wyborcza, 1992-11-13 |
|
|
Przewieziono mnie na ośmioosobową salę. Dzieci dostawałyśmy sześć razy na dobę. Nikt nie pokazał mi, jak karmić, jak trzymać dziecko, w jaki sposób odciągać pokarm. źródło: NKJP: Dzień matki rodzącej, Gazeta Wyborcza, 1994-05-26 |
|
|
Pokarm kobiecy dostarcza dziecku elementów potrzebnych do prawidłowego rozwoju wszystkich narządów, w tym śluzówki przewodu pokarmowego, układu immunologicznego, nerwowego, hormonalnego. źródło: NKJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001 |
|
|
Dlaczego dzieci coraz rzadziej karmione są zdrowym pokarmem matki, a w zamian dostają sztuczną i pozbawioną naturalnych przeciwciał mieszankę? źródło: NKJP: Powrót do humanizmu, Dziennik Polski, 2003-11-07 |
|
|
Elizabeth niestety bardzo szybko straciła pokarm i małą odżywiano kroplówką. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pokarm |
pokarmy |
|
| D. | pokarmu |
pokarmów |
|
| C. | pokarmowi |
pokarmom |
|
| B. | pokarm |
pokarmy |
|
| N. | pokarmem |
pokarmami |
|
| Ms. | pokarmie |
pokarmach |
|
| W. | pokarmie |
pokarmy |
4. duchowy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | strawa |
Połączenia
- pokarm duchowy
- pokarm dla (ludzkiej) duszy, dla intelektu, dla wyobraźni
Cytaty
|
Utracona Ukraina stepów Malczewskiego, rapsodycznego rozmachu „Beniowskiego” i dramatów Słowackiego oraz twórczość Goszczyńskiego, a także Sienkiewicza - ten pokarm duchowy młodego człowieka od stulecia utrwalał romantyczną wizję polskich kresów, sentymentalnych i krwawych, namiastki polskiej kolonii zamojskiej. źródło: NKJP: Julian Stryjkowski: Czy odwaga zastępuje prawdę?, Gazeta Wyborcza, 1992-01-28 |
|
|
Każdy z obrazów ma swój własny rytm, charakter, swoją przestrzeń, a łączy je pewien osobliwy typ wrażliwości na piękno natury, która jest przedstawiona niemal jako pokarm dla ludzkiej duszy i wyobraźni. źródło: NKJP: JAN TULIK: Pejzaże we własnym kolorze, Dziennik Polski, 2006-09-16 |
|
|
Napisanie tego zbioru anegdot i spostrzeżeń zajęło mu prawie 25 lat [...], ale [...] dzieło to wciąż stanowić będzie wyśmienity pokarm dla zgłodniałych intelektów. źródło: NKJP: Piotr Bikont: Rozkosze, Gazeta Wyborcza, 1996-12-20 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pokarm |
pokarmy |
|
| D. | pokarmu |
pokarmów |
|
| C. | pokarmowi |
pokarmom |
|
| B. | pokarm |
pokarmy |
|
| N. | pokarmem |
pokarmami |
|
| Ms. | pokarmie |
pokarmach |
|
| W. | pokarmie |
pokarmy |
Składnia
|
+ | pokarm | + |
JAKI
|
|
|
+ | pokarm | + |
dla CZEGO
|