Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. należeć
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | przynależny | |
| sprzeczne: | nienależny |
Połączenia
- należny czynsz, ryczałt, zasiłek; honor, szacunek; należna akcyza, dieta, emerytura, renta, subwencja, suma; kara, nagroda; opieka, troska; cześć, powaga, ranga; uwaga; sprawiedliwość; wysokość czegoś; należne cło, odszkodowanie, uposażenie; miejsce;
- należne alimenty, dochody, dodatki, dopłaty, dotacje, dywidendy, kwoty, odprawy, odsetki, opłaty, pieniądze, podatki, podwyżki, płatności, przychody, rekompensaty, składki, środki, świadczenia, wpłaty, wpływy, wynagrodzenia, wypłaty, zaliczki; prawa, zobowiązania
- należny człowiekowi, dzieciom, emerytom, funkcjonariuszowi, inwestorom, kombatantom, nauczycielom, obywatelom, ofiarom, podatnikowi, pracownikom, rolnikom, twórcom, wierzycielom, żołnierzowi; Bogu; gminie, miastu, państwu, Polsce, powiatowi, województwu; bankowi, szpitalowi, zakładowi; budżetowi, fiskusowi, funduszowi, skarbowi państwa
- należny na podstawie czegoś; należny z mocy ustawy, z tytułu czegoś; należny za jakiś okres, za któryś rok
- prawnie, ustawowo; słusznie należny
Cytaty
|
Urzędników państwowych należy zmusić do przestrzegania praw należnych obywatelom, a obywateli zainteresować wypełnianiem obowiązków wobec państwa. źródło: NKJP: Justyna Goszczyńska: Liberałowie są Zmęczeni, Gazeta Wyborcza, 1996-12-21 |
|
|
Wraz z zagraniczną pieczęcią artysta polski uzyskiwał dopiero należną mu pozycję w swym kraju. źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995 |
|
|
Otóż odnosiłem się do pani Marii z należnym szacunkiem, ale nigdy nie przyszło mi do głowy, że można na nią spojrzeć jak na kobietę. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Abecadło Miłosza, 1997 |
|
|
Kwituję odbiór kolejnej śmiesznej kwoty, należnej mi za wyświetlanie filmu, opartego na książce „Smutnych losów Jana Piszczyka ciąg dalszy”. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
|
|
Pomoc budżetu polega na spłacie części należnego bankom oprocentowania od zaciągniętych kredytów na zakup nawozów mineralnych i środków ochrony roślin [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 06.03.1992 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | należny |
należny |
należny |
należne |
należna |
| D. | należnego |
należnego |
należnego |
należnego |
należnej |
| C. | należnemu |
należnemu |
należnemu |
należnemu |
należnej |
| B. | należnego |
należnego |
należny |
należne |
należną |
| N. | należnym |
należnym |
należnym |
należnym |
należną |
| Ms. | należnym |
należnym |
należnym |
należnym |
należnej |
| W. | należny |
należny |
należny |
należne |
należna |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | należni |
należni |
należne |
należne |
| D. | należnych |
należnych |
należnych |
należnych |
| C. | należnym |
należnym |
należnym |
należnym |
| B. | należnych |
należnych |
należnych |
należne |
| N. | należnymi |
należnymi |
należnymi |
należnymi |
| Ms. | należnych |
należnych |
należnych |
należnych |
| W. | należni |
należni |
należne |
należne |
Składnia
|
+ | należny | + |
KOMU
|
| szyk: neutralny | ||||