UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

upiększyć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	upiększę	upiększymy
2 os.	upiększysz	upiększycie
3 os.	upiększy	upiększą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	upiększyłem +(e)m upiększył	upiększyłam +(e)m upiększyła	upiększyłom +(e)m upiększyło	upiększyliśmy +(e)śmy upiększyli	upiększyłyśmy +(e)śmy upiększyły
2 os.	upiększyłeś +(e)ś upiększył	upiększyłaś +(e)ś upiększyła	upiększyłoś +(e)ś upiększyło	upiększyliście +(e)ście upiększyli	upiększyłyście +(e)ście upiększyły
3 os.	upiększył	upiększyła	upiększyło	upiększyli	upiększyły

bezosobnik: upiększono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		upiększmy upiększyjmy
2 os.	upiększ upiększyj	upiększcie upiększyjcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	upiększyłbym bym upiększył	upiększyłabym bym upiększyła	upiększyłobym bym upiększyło	upiększylibyśmy byśmy upiększyli	upiększyłybyśmy byśmy upiększyły
2 os.	upiększyłbyś byś upiększył	upiększyłabyś byś upiększyła	upiększyłobyś byś upiększyło	upiększylibyście byście upiększyli	upiększyłybyście byście upiększyły
3 os.	upiększyłby by upiększył	upiększyłaby by upiększyła	upiększyłoby by upiększyło	upiększyliby by upiększyli	upiększyłyby by upiększyły

bezosobnik: upiększono by

bezokolicznik: upiększyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

upiększywszy

gerundium: upiększenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	upiększenie	upiększenia
D.	upiększenia	upiększeń
C.	upiększeniu	upiększeniom
B.	upiększenie	upiększenia
N.	upiększeniem	upiększeniami
Ms.	upiększeniu	upiększeniach
W.	upiększenie	upiększenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: upiększony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	upiększony	upiększony	upiększony	upiększone	upiększona
D.	upiększonego	upiększonego	upiększonego	upiększonego	upiększonej
C.	upiększonemu	upiększonemu	upiększonemu	upiększonemu	upiększonej
B.	upiększonego	upiększonego	upiększony	upiększone	upiększoną
N.	upiększonym	upiększonym	upiększonym	upiększonym	upiększoną
Ms.	upiększonym	upiększonym	upiększonym	upiększonym	upiększonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	upiększeni	upiększeni	upiększone	upiększone
D.	upiększonych	upiększonych	upiększonych	upiększonych
C.	upiększonym	upiększonym	upiększonym	upiększonym
B.	upiększonych	upiększonych	upiększonych	upiększone
N.	upiększonymi	upiększonymi	upiększonymi	upiększonymi
Ms.	upiększonych	upiększonych	upiększonych	upiększonych

odpowiednik aspektowy: upiększać

Pochodzenie

Zob. piękny

1. twarz

Definicja

spowodować, że coś zaczęło sprawiać większą przyjemność, kiedy się na to patrzy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	upięknić, wypięknić, wypiększyć
	hiperonimy:	ulepszyć

Połączenia

upiększyć dom, miasto, mieszkanie, świat, wnętrze czegoś
warty upiększenia

Cytaty

	Coco Chanel twierdziła, że tylko sztuczna biżuteria może prawdziwie upiększyć kobietę, uwalniając ją od lęku o utratę majątku. źródło: NKJP: (S): Meteoryty karnawału, Gazeta Krakowska, 2002-01-05
	Jaskrawe kwiaty pelargonii, podobnie jak petunii, begonii stale kwitnącej, szałwii i nasturcji, upiększą barwnymi plamami szare mury blokowisk. źródło: NKJP: Maria Polcynowa: Słoneczne balkony, Trybuna Śląska, 2004-06-02
	Nietypowe okno z pewnością upiększy każdy dom. źródło: NKJP: (JMP): Okno na każdy wymiar, Dziennik Zachodni, 2001-01-30
	Do pokojów jedziemy słynną windą - przeszkloną (szkło hartowane), z ozdobną balustradą z brązu, upiększoną rzeźbami kwiatów. źródło: NKJP: Beata Pawlak: Atmosfera de luxe, Gazeta Wyborcza, 1992-12-07

Składnia

upiększyć

KOGO/CO

2. mszę

Definicja

spowodować, że coś jest uważane za bardziej wartościowe pod względem estetycznym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

upiększyć śpiewem

Cytaty

Kapela upiększyła recytację podkładem muzycznym.

źródło: NKJP: Henryk Janik: Lechu wśród Podhalan, Tygodnik Podhalański, nr 23, 1996

Po mszy św., upiększonej śpiewem chojnickiego chóru „Lutnia”, wszyscy uczestnicy przeszli ulicami miasta pod Bramę Człuchowską.

źródło: NKJP: (mg): Pochód i koncert, Dziennik Bałtycki, 2001-02-01

Dzięki [...] za upiększenie mojego wiersza. Dzięki poprawkom nabrał wdzięczności.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

upiększyć

3. rzeczywistość

Definicja

przedstawić coś jako lepsze niż w rzeczywistości, ukrywając negatywne cechy, a podkreślając pozytywne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

upięknić, zaczarować

Połączenia

upiększyć rzeczywistość

Cytaty

- Mam nadzieję, że dziennikarze trochę upiększą swoje relacje. Jeśli napiszą prawdę, będziemy skompromitowani [...].

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Zjazd mazowieckiej „S”, Gazeta Wyborcza, 1993-11-29

- Poeta historię ubarwił i upiększył, ale to, co oś narracji stanowi, to prawda.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Smoczy pazur, 2003

Sandra nawet nie stara się zrozumieć tych wszystkich fachowych określeń, którymi sypie, jakby mogły upiększyć rzeczywistość. A przecież prawda jest jasna: komu przestrzelono kolano pociskiem dużego kalibru, który wszystko tam zgruchotał, ten do końca życia będzie kulał.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

Składnia

upiększyć

Data ostatniej modyfikacji: 16.05.2018