Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. pożyczyć
1. dawać coś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Połączenia
- bank, budżet, fundusz pożycza
- pożyczać klientom, rolnikom; firmom, przedsiębiorstwom; budżetowi
- pożyczać film, kasetę, książki; auto, samochód; sprzęt; forsę, gotówkę, kasę, kwotę, pieniądze, sumę, środki
- pożyczać chętnie, niechętnie; drogo, tanio; często; na procent, pod zastaw
- (nie) chcieć, (nie) móc pożyczać
Cytaty
Ciężko by mi było poradzić sobie samej, bez pomocy koleżanek i kolegów z roku, którzy nie tylko pożyczają mi notatki, ale również pomagają mi dotrzeć z bagażami do akademika - stwierdza Kasia. źródło: NKJP: Indeks na wózku, Dziennik Polski, 2000-05-12 |
|
Żeby pieniądze nie leżały bezczynnie, kolejni wielcy mistrzowie pożyczali je królom, książętom i baronom, a ci najczęściej spłacali dług ziemią. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999 |
|
Bankier mógł oczywiście pożyczać pieniądze, ale nie na procent, bo to była lichwa, grzech ciężki. źródło: NKJP: Teresa Bogucka: Korzenie ekonomicznej wyobraźni, Gazeta Wyborcza, 1992-05-23 |
|
W lutym wrócił dziedzic Popielski i zadał młynowi robotę. Skąd wziął ziarno na przemiał, nie wiadomo. I pożyczał chłopom ziarno na siewy. źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
pożyczam |
pożyczamy |
|||
2 os. |
pożyczasz |
pożyczacie |
|||
3 os. |
pożycza |
pożyczają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pożyczałem +(e)m pożyczał |
pożyczałam +(e)m pożyczała |
pożyczałom +(e)m pożyczało |
pożyczaliśmy +(e)śmy pożyczali |
pożyczałyśmy +(e)śmy pożyczały |
2 os. |
pożyczałeś +(e)ś pożyczał |
pożyczałaś +(e)ś pożyczała |
pożyczałoś +(e)ś pożyczało |
pożyczaliście +(e)ście pożyczali |
pożyczałyście +(e)ście pożyczały |
3 os. |
pożyczał |
pożyczała |
pożyczało |
pożyczali |
pożyczały |
bezosobnik: pożyczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę pożyczał będę pożyczać |
będę pożyczała będę pożyczać |
będę pożyczało będę pożyczać |
będziemy pożyczali będziemy pożyczać |
będziemy pożyczały będziemy pożyczać |
2 os. |
będziesz pożyczał będziesz pożyczać |
będziesz pożyczała będziesz pożyczać |
będziesz pożyczało będziesz pożyczać |
będziecie pożyczali będziecie pożyczać |
będziecie pożyczały będziecie pożyczać |
3 os. |
będzie pożyczał będzie pożyczać |
będzie pożyczała będzie pożyczać |
będzie pożyczało będzie pożyczać |
będą pożyczali będą pożyczać |
będą pożyczały będą pożyczać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
pożyczajmy |
|
2 os. |
pożyczaj |
pożyczajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pożyczałbym bym pożyczał |
pożyczałabym bym pożyczała |
pożyczałobym bym pożyczało |
pożyczalibyśmy byśmy pożyczali |
pożyczałybyśmy byśmy pożyczały |
2 os. |
pożyczałbyś byś pożyczał |
pożyczałabyś byś pożyczała |
pożyczałobyś byś pożyczało |
pożyczalibyście byście pożyczali |
pożyczałybyście byście pożyczały |
3 os. |
pożyczałby by pożyczał |
pożyczałaby by pożyczała |
pożyczałoby by pożyczało |
pożyczaliby by pożyczali |
pożyczałyby by pożyczały |
bezosobnik: pożyczano by
bezokolicznik: pożyczać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
pożyczając
gerundium: pożyczanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | pożyczanie |
pożyczania |
D. | pożyczania |
pożyczań |
C. | pożyczaniu |
pożyczaniom |
B. | pożyczanie |
pożyczania |
N. | pożyczaniem |
pożyczaniami |
Ms. | pożyczaniu |
pożyczaniach |
W. | pożyczanie |
pożyczania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: pożyczający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pożyczający |
pożyczający |
pożyczający |
pożyczające |
pożyczająca |
D. | pożyczającego |
pożyczającego |
pożyczającego |
pożyczającego |
pożyczającej |
C. | pożyczającemu |
pożyczającemu |
pożyczającemu |
pożyczającemu |
pożyczającej |
B. | pożyczającego |
pożyczającego |
pożyczający |
pożyczające |
pożyczającą |
N. | pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającą |
Ms. | pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pożyczający |
pożyczający |
pożyczające |
pożyczające |
D. | pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
C. | pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
B. | pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
pożyczające |
N. | pożyczającymi |
pożyczającymi |
pożyczającymi |
pożyczającymi |
Ms. | pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: pożyczany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pożyczany |
pożyczany |
pożyczany |
pożyczane |
pożyczana |
D. | pożyczanego |
pożyczanego |
pożyczanego |
pożyczanego |
pożyczanej |
C. | pożyczanemu |
pożyczanemu |
pożyczanemu |
pożyczanemu |
pożyczanej |
B. | pożyczanego |
pożyczanego |
pożyczany |
pożyczane |
pożyczaną |
N. | pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczaną |
Ms. | pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pożyczani |
pożyczani |
pożyczane |
pożyczane |
D. | pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
C. | pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
B. | pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczane |
N. | pożyczanymi |
pożyczanymi |
pożyczanymi |
pożyczanymi |
Ms. | pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
odpowiednik aspektowy: pożyczyć
Składnia
+ | pożyczać | + |
KOMU +
CO +
(na CO)
|
2. brać coś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Połączenia
- inwestor, klient; państwo, rząd pożycza
- pożyczać film, kasetę, książki; auto, samochód; sprzęt; forsę, gotówkę, kasę, kwotę, pieniądze, sumę, środki
- pożyczać od koleżanki, od sąsiadów, od znajomych
- pożyczać w banku, w bibliotece
- pożyczać z banku
- pożyczać dużo
- musieć pożyczać
- pożyczać i kupować
Cytaty
Pożyczamy samochód i wyruszamy w Grecję Zjednoczonej Europy. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001 |
|
Dzisiaj Muzeum Sztuki pożycza od Galerii Denise Rene wybitne dzieła sztuki światowej, 35 obrazów i rzeźb artystów [...]. źródło: NKJP: Dorota Jarecka: Sztuka konkretna z Galerii Denise Rene, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1997-05-30 |
|
[...] jak każdy bajarz, czując chętkę sprawdzenia, jak się baja profesjonalnie, zaczął pożyczać z więziennej biblioteki masę książek. źródło: NKJP: Krzysztof Mroziewicz: Nie bój Dżaby, Polityka, 2003-03-22 |
|
- To wszystko za pieniądze gminy? - spytał Maciuś [...]. źródło: NKJP: Tadeusz Samselski: NIE TYLKO DLA DZIECI Baśń o mądrym dziadku Wincentym i jego wnuku, dociekliwym Maciusiu, Nakielski Czas, 2004-08-11 |
|
Prawie jedna trzecia klientów banków zaciągnęła kredyt lub pożyczkę. [...] Najważniejsze zaś jest to, że staramy się pożyczać głównie na bieżące wydatki. źródło: NKJP: Na kreskę, Dziennik Polski, 2002-06-15 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
pożyczam |
pożyczamy |
|||
2 os. |
pożyczasz |
pożyczacie |
|||
3 os. |
pożycza |
pożyczają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pożyczałem +(e)m pożyczał |
pożyczałam +(e)m pożyczała |
pożyczałom +(e)m pożyczało |
pożyczaliśmy +(e)śmy pożyczali |
pożyczałyśmy +(e)śmy pożyczały |
2 os. |
pożyczałeś +(e)ś pożyczał |
pożyczałaś +(e)ś pożyczała |
pożyczałoś +(e)ś pożyczało |
pożyczaliście +(e)ście pożyczali |
pożyczałyście +(e)ście pożyczały |
3 os. |
pożyczał |
pożyczała |
pożyczało |
pożyczali |
pożyczały |
bezosobnik: pożyczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę pożyczał będę pożyczać |
będę pożyczała będę pożyczać |
będę pożyczało będę pożyczać |
będziemy pożyczali będziemy pożyczać |
będziemy pożyczały będziemy pożyczać |
2 os. |
będziesz pożyczał będziesz pożyczać |
będziesz pożyczała będziesz pożyczać |
będziesz pożyczało będziesz pożyczać |
będziecie pożyczali będziecie pożyczać |
będziecie pożyczały będziecie pożyczać |
3 os. |
będzie pożyczał będzie pożyczać |
będzie pożyczała będzie pożyczać |
będzie pożyczało będzie pożyczać |
będą pożyczali będą pożyczać |
będą pożyczały będą pożyczać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
pożyczajmy |
|
2 os. |
pożyczaj |
pożyczajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pożyczałbym bym pożyczał |
pożyczałabym bym pożyczała |
pożyczałobym bym pożyczało |
pożyczalibyśmy byśmy pożyczali |
pożyczałybyśmy byśmy pożyczały |
2 os. |
pożyczałbyś byś pożyczał |
pożyczałabyś byś pożyczała |
pożyczałobyś byś pożyczało |
pożyczalibyście byście pożyczali |
pożyczałybyście byście pożyczały |
3 os. |
pożyczałby by pożyczał |
pożyczałaby by pożyczała |
pożyczałoby by pożyczało |
pożyczaliby by pożyczali |
pożyczałyby by pożyczały |
bezosobnik: pożyczano by
bezokolicznik: pożyczać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
pożyczając
gerundium: pożyczanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | pożyczanie |
pożyczania |
D. | pożyczania |
pożyczań |
C. | pożyczaniu |
pożyczaniom |
B. | pożyczanie |
pożyczania |
N. | pożyczaniem |
pożyczaniami |
Ms. | pożyczaniu |
pożyczaniach |
W. | pożyczanie |
pożyczania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: pożyczający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pożyczający |
pożyczający |
pożyczający |
pożyczające |
pożyczająca |
D. | pożyczającego |
pożyczającego |
pożyczającego |
pożyczającego |
pożyczającej |
C. | pożyczającemu |
pożyczającemu |
pożyczającemu |
pożyczającemu |
pożyczającej |
B. | pożyczającego |
pożyczającego |
pożyczający |
pożyczające |
pożyczającą |
N. | pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającą |
Ms. | pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pożyczający |
pożyczający |
pożyczające |
pożyczające |
D. | pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
C. | pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
pożyczającym |
B. | pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
pożyczające |
N. | pożyczającymi |
pożyczającymi |
pożyczającymi |
pożyczającymi |
Ms. | pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
pożyczających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: pożyczany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | pożyczany |
pożyczany |
pożyczany |
pożyczane |
pożyczana |
D. | pożyczanego |
pożyczanego |
pożyczanego |
pożyczanego |
pożyczanej |
C. | pożyczanemu |
pożyczanemu |
pożyczanemu |
pożyczanemu |
pożyczanej |
B. | pożyczanego |
pożyczanego |
pożyczany |
pożyczane |
pożyczaną |
N. | pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczaną |
Ms. | pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | pożyczani |
pożyczani |
pożyczane |
pożyczane |
D. | pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
C. | pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
pożyczanym |
B. | pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczane |
N. | pożyczanymi |
pożyczanymi |
pożyczanymi |
pożyczanymi |
Ms. | pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
pożyczanych |
odpowiednik aspektowy: pożyczyć
Składnia
+ | pożyczać | + |
CO +
(od KOGO) +
(na CO)
|
|
+ | pożyczać | + |
CO +
(SKĄD) +
(na CO)
|
|
+ | pożyczać | + |
CO +
(GDZIE) +
(na CO)
|