UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zbiednieć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł (hasło spoza kanonu źródeł).

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zbiednieję	zbiedniejemy
2 os.	zbiedniejesz	zbiedniejecie
3 os.	zbiednieje	zbiednieją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbiedniałem +(e)m zbiedniał	zbiedniałam +(e)m zbiedniała	zbiedniałom +(e)m zbiedniało	zbiednieliśmy +(e)śmy zbiednieli	zbiedniałyśmy +(e)śmy zbiedniały
2 os.	zbiedniałeś +(e)ś zbiedniał	zbiedniałaś +(e)ś zbiedniała	zbiedniałoś +(e)ś zbiedniało	zbiednieliście +(e)ście zbiednieli	zbiedniałyście +(e)ście zbiedniały
3 os.	zbiedniał	zbiedniała	zbiedniało	zbiednieli	zbiedniały

bezosobnik: zbiedniano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zbiedniejmy
2 os.	zbiedniej	zbiedniejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zbiedniałbym bym zbiedniał	zbiedniałabym bym zbiedniała	zbiedniałobym bym zbiedniało	zbiednielibyśmy byśmy zbiednieli	zbiedniałybyśmy byśmy zbiedniały
2 os.	zbiedniałbyś byś zbiedniał	zbiedniałabyś byś zbiedniała	zbiedniałobyś byś zbiedniało	zbiednielibyście byście zbiednieli	zbiedniałybyście byście zbiedniały
3 os.	zbiedniałby by zbiedniał	zbiedniałaby by zbiedniała	zbiedniałoby by zbiedniało	zbiednieliby by zbiednieli	zbiedniałyby by zbiedniały

bezosobnik: zbiedniano by

bezokolicznik: zbiednieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zbiedniawszy

gerundium: zbiednienie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zbiednienie	zbiednienia
D.	zbiednienia	zbiednień
C.	zbiednieniu	zbiednieniom
B.	zbiednienie	zbiednienia
N.	zbiednieniem	zbiednieniami
Ms.	zbiednieniu	zbiednieniach
W.	zbiednienie	zbiednienia

odpowiednik aspektowy: biednieć

Pochodzenie

Zob. biedny

1. finansowo

Definicja

stracić jakąś część pieniędzy lub innych dóbr materialnych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zdziadzieć, zgołocieć, zubożeć
	antonimy:	dorobić się, wzbogacić się

Połączenia

wieś zbiedniała; społeczeństwo zbiedniało

Cytaty

	Aby nie zbiednieć z dnia na dzień po przejściu na emeryturę, przeciętny Amerykanin powinien dysponować stałym dochodem równym 65 procent dotychczasowych zarobków. źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Emerytalne imperium, Gazeta Wyborcza, 1996-04-24
	Bogacz, który kupi klub, na krótko zbiednieje, a potem będzie jeszcze bogatszy. źródło: NKJP: Krzysztof Mrówka: Dla szpanu, Gazeta Krakowska, 2003-12-31
	- Zapłakałbym się ze zgryzoty, że mój tata tak zbiedniał. Nie stać go nawet na odkupienie domu w Wadowicach od Balamutów. źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Strach na ludzi, Polityka, 2006-04-15
	Teraz zauważyłem, że biedni tak zbiednieli, że już ich nawet na używany sprzęt nie stać. Bogatsi też liczą się z groszem. źródło: NKJP: Grażyna Kuźnik: Okazje z drugiej ręki, Dziennik Zachodni, 2005-02-21
	W kraju wysiłek wojenny spowodował inflację i zbiednienie społeczeństwa, oceniane przez ekonomistów na około 20 procent. źródło: NKJP: Andrzej Krawczyk: Rewolucja nr 1, Polityka, 2007-10-29

2. cieleśnie

Definicja

stać się słabszym pod względem stanu zdrowia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Cytaty

Bardzo w tym czasie zbiedniał i zmizerniał. Od prawdziwej śmierci głodowej uratowali go przyjaciele i zamówienie na fresk kościelny od pewnych mnichów.

źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Podróż ludzi księgi, 1993

Troszkę zbiedniał, schudł i zmizerniał.

źródło: Internet: forum-onkologiczne.com.pl

3. treściowo

Definicja

stać się złożonym z mniejszej liczby elementów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:

wzbogacić się

Cytaty

[...] Panie kucharki starają się gotować dzieciom bogatsze zupy. Ale na wiosnę, kiedy zdrożeją warzywa, zupa i tak zbiednieje.

źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Gorąca zupa, Polityka, 2002-01-19

Menu lodziarni zbiedniało. Podaje się teraz lody o dziesięciu smakach, a nie przeszło pięćdziesięciu, jak w latach 70. i 80.

źródło: NKJP: (X), Dziennik Polski, 1998-06-04

4. duchowo

Definicja

stać się gorszym pod jakimś względem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:

ubogacić się, wzbogacić się

Cytaty

Płaczemy, bo zbiednieliśmy również w innych dyscyplinach. Kto tak pięknie będzie pokonywać żużlowe wiraże jak rybniczanin Antoni Woryna?

źródło: NKJP: (JC): Wagner, Roguski, Rut..., Gazeta Krakowska, 2002-11-03

Tak bardzo już zbiednieliśmy - duchowo? Wypaliły nam się serca [...].

źródło: NKJP: (X), Dziennik Polski, 2002-05-11

Mam nadzieję, że do końca nie zbiedniejemy jako kraj i nie upadniemy moralnie.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 24.06.2016