Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. wierzyć
1. funkcję
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie
Połączenia
- prezydent, premier, prokuratura, sejm powierza; wyborcy powierzają
- powierzać gminom, krajowemu wykonawcy, ministrowi, pracownikowi, prezydentowi, profesjonalistom, resortowi, wyspecjalizowanym jednostkom
- powierzać funkcję, kierownictwo, misję, nadzór, obowiązki, ochronę, organizację czegoś, pieczę, projekt, rolę, rządy, stanowisko, urząd, wykonanie czegoś, zadanie
Cytaty
Ilekroć król powierzał mu ster rządu, na afgańsko-pakistańskim górzystym pograniczu rozlegały się strzały. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002 |
|
Cesarz Prus powierzał Hansowi Heinrichowi mniej ważne dyplomatyczne misje. źródło: NKJP: Dwoje na wulkanie, Dziennik Polski, 2003-11-28 |
|
Boruta powierzał odpowiedzialne funkcje młodym oficerom. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1996 |
|
Przy obsadzaniu ważnych urzędów państwowych […] będą się liczyć nade wszystko względy merytoryczne, a więc fachowe przygotowanie kandydata do pełnienia powierzanych mu obowiązków. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.09.1992 |
|
Projekt ustawy powierza ustalanie kursów walut rządowi, który mógłby je zmieniać na wniosek rady NBP. źródło: NKJP: Konrad Sadurski, Gazeta Wyborcza, 1995-09-22 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
powierzam |
powierzamy |
|||
2 os. |
powierzasz |
powierzacie |
|||
3 os. |
powierza |
powierzają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
powierzałem +(e)m powierzał |
powierzałam +(e)m powierzała |
powierzałom +(e)m powierzało |
powierzaliśmy +(e)śmy powierzali |
powierzałyśmy +(e)śmy powierzały |
2 os. |
powierzałeś +(e)ś powierzał |
powierzałaś +(e)ś powierzała |
powierzałoś +(e)ś powierzało |
powierzaliście +(e)ście powierzali |
powierzałyście +(e)ście powierzały |
3 os. |
powierzał |
powierzała |
powierzało |
powierzali |
powierzały |
bezosobnik: powierzano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę powierzał będę powierzać |
będę powierzała będę powierzać |
będę powierzało będę powierzać |
będziemy powierzali będziemy powierzać |
będziemy powierzały będziemy powierzać |
2 os. |
będziesz powierzał będziesz powierzać |
będziesz powierzała będziesz powierzać |
będziesz powierzało będziesz powierzać |
będziecie powierzali będziecie powierzać |
będziecie powierzały będziecie powierzać |
3 os. |
będzie powierzał będzie powierzać |
będzie powierzała będzie powierzać |
będzie powierzało będzie powierzać |
będą powierzali będą powierzać |
będą powierzały będą powierzać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
powierzajmy |
|
2 os. |
powierzaj |
powierzajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
powierzałbym bym powierzał |
powierzałabym bym powierzała |
powierzałobym bym powierzało |
powierzalibyśmy byśmy powierzali |
powierzałybyśmy byśmy powierzały |
2 os. |
powierzałbyś byś powierzał |
powierzałabyś byś powierzała |
powierzałobyś byś powierzało |
powierzalibyście byście powierzali |
powierzałybyście byście powierzały |
3 os. |
powierzałby by powierzał |
powierzałaby by powierzała |
powierzałoby by powierzało |
powierzaliby by powierzali |
powierzałyby by powierzały |
bezosobnik: powierzano by
bezokolicznik: powierzać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
powierzając
gerundium: powierzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | powierzanie |
powierzania |
D. | powierzania |
powierzań |
C. | powierzaniu |
powierzaniom |
B. | powierzanie |
powierzania |
N. | powierzaniem |
powierzaniami |
Ms. | powierzaniu |
powierzaniach |
W. | powierzanie |
powierzania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: powierzający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | powierzający |
powierzający |
powierzający |
powierzające |
powierzająca |
D. | powierzającego |
powierzającego |
powierzającego |
powierzającego |
powierzającej |
C. | powierzającemu |
powierzającemu |
powierzającemu |
powierzającemu |
powierzającej |
B. | powierzającego |
powierzającego |
powierzający |
powierzające |
powierzającą |
N. | powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającą |
Ms. | powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | powierzający |
powierzający |
powierzające |
powierzające |
D. | powierzających |
powierzających |
powierzających |
powierzających |
C. | powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
B. | powierzających |
powierzających |
powierzających |
powierzające |
N. | powierzającymi |
powierzającymi |
powierzającymi |
powierzającymi |
Ms. | powierzających |
powierzających |
powierzających |
powierzających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: powierzany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | powierzany |
powierzany |
powierzany |
powierzana |
|
D. | powierzanej |
||||
C. | powierzanemu |
powierzanemu |
powierzanemu |
powierzanemu |
|
B. | powierzanego |
powierzanego |
powierzane |
||
Ms. | powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | powierzani |
powierzani |
||
D. | powierzanych |
powierzanych |
powierzanych |
powierzanych |
C. | powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
B. | powierzanych |
powierzanych |
powierzanych |
powierzane |
Ms. |
Składnia
![]() |
+ | powierzać | + |
KOMU +
CO
|
2. dziecko, majątek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- powierzać bankom, fachowcom, firmie, rodzinie zastępczej
- powierzać dziecko; biżuterię, dokumenty, firmę, majątek, mienie, oszczędności, pieniądze, swoje interesy
Cytaty
Policjanci proszą, aby rodzice [...] towarzyszyli swoim dzieciom w wyprawach na narty, sanki czy łyżwy, a jeżeli to niemożliwe, aby powierzali je opiece innych odpowiedzialnych, dorosłych osób. źródło: NKJP: (ST): Przed feriami, Dziennik Polski, 2002-01-17 |
|
Sąd dyskryminuje mężczyznę: orzeka rozwód, dziecko powierza matce, a ojcu pozwala spotykać się z dzieckiem raz w tygodniu przez godzinę. źródło: NKJP: Wojciech Tochman, Gazeta Wyborcza, 1994-11-04 |
|
Akcjonariusze powierzają firmie wielokrotnie więcej niż wynosi np. wartość majątku trwałego firmy. źródło: NKJP: Paweł Wujec, Gazeta Wyborcza, 1994-03-29 |
|
Fundusze emerytalne będą inwestować powierzane im pieniądze w obligacje, bony oraz w akcje. źródło: NKJP: Łukasz Kwiecień: Fundusze w ataku, Dziennik Polski, 1999-02-16 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
powierzam |
powierzamy |
|||
2 os. |
powierzasz |
powierzacie |
|||
3 os. |
powierza |
powierzają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
powierzałem +(e)m powierzał |
powierzałam +(e)m powierzała |
powierzałom +(e)m powierzało |
powierzaliśmy +(e)śmy powierzali |
powierzałyśmy +(e)śmy powierzały |
2 os. |
powierzałeś +(e)ś powierzał |
powierzałaś +(e)ś powierzała |
powierzałoś +(e)ś powierzało |
powierzaliście +(e)ście powierzali |
powierzałyście +(e)ście powierzały |
3 os. |
powierzał |
powierzała |
powierzało |
powierzali |
powierzały |
bezosobnik: powierzano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę powierzał będę powierzać |
będę powierzała będę powierzać |
będę powierzało będę powierzać |
będziemy powierzali będziemy powierzać |
będziemy powierzały będziemy powierzać |
2 os. |
będziesz powierzał będziesz powierzać |
będziesz powierzała będziesz powierzać |
będziesz powierzało będziesz powierzać |
będziecie powierzali będziecie powierzać |
będziecie powierzały będziecie powierzać |
3 os. |
będzie powierzał będzie powierzać |
będzie powierzała będzie powierzać |
będzie powierzało będzie powierzać |
będą powierzali będą powierzać |
będą powierzały będą powierzać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
powierzajmy |
|
2 os. |
powierzaj |
powierzajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
powierzałbym bym powierzał |
powierzałabym bym powierzała |
powierzałobym bym powierzało |
powierzalibyśmy byśmy powierzali |
powierzałybyśmy byśmy powierzały |
2 os. |
powierzałbyś byś powierzał |
powierzałabyś byś powierzała |
powierzałobyś byś powierzało |
powierzalibyście byście powierzali |
powierzałybyście byście powierzały |
3 os. |
powierzałby by powierzał |
powierzałaby by powierzała |
powierzałoby by powierzało |
powierzaliby by powierzali |
powierzałyby by powierzały |
bezosobnik: powierzano by
bezokolicznik: powierzać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
powierzając
gerundium: powierzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | powierzanie |
powierzania |
D. | powierzania |
powierzań |
C. | powierzaniu |
powierzaniom |
B. | powierzanie |
powierzania |
N. | powierzaniem |
powierzaniami |
Ms. | powierzaniu |
powierzaniach |
W. | powierzanie |
powierzania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: powierzający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | powierzający |
powierzający |
powierzający |
powierzające |
powierzająca |
D. | powierzającego |
powierzającego |
powierzającego |
powierzającego |
powierzającej |
C. | powierzającemu |
powierzającemu |
powierzającemu |
powierzającemu |
powierzającej |
B. | powierzającego |
powierzającego |
powierzający |
powierzające |
powierzającą |
N. | powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającą |
Ms. | powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | powierzający |
powierzający |
powierzające |
powierzające |
D. | powierzających |
powierzających |
powierzających |
powierzających |
C. | powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
B. | powierzających |
powierzających |
powierzających |
powierzające |
N. | powierzającymi |
powierzającymi |
powierzającymi |
powierzającymi |
Ms. | powierzających |
powierzających |
powierzających |
powierzających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: powierzany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | powierzany |
powierzany |
powierzany |
powierzana |
|
D. | powierzanej |
||||
C. | powierzanemu |
powierzanemu |
powierzanemu |
powierzanemu |
|
B. | powierzanego |
powierzanego |
powierzane |
||
Ms. | powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | powierzani |
powierzani |
||
D. | powierzanych |
powierzanych |
powierzanych |
powierzanych |
C. | powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
B. | powierzanych |
powierzanych |
powierzanych |
powierzane |
Ms. |
Składnia
tylko Rz osobowy | + | powierzać | + |
KOGO/CO +
KOMU
|
3. sekret
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- powierzać przyjacielowi, spowiednikowi
- powierzać grzechy, kłopoty, sekret, swoje najskrytsze myśli, tajemnicę
Cytaty
Olga odpisywała na listy Mączyńskiego. Posyłała mu z Paryża zasuszone kwiatki, a także swoje szkice, fotografie, powierzała tajemnice. źródło: NKJP: Maria Rostworowska: Portret za mgłą opowieść o Oldze Boznańskiej, 2003 |
|
Beznamiętnie odczytany tekst nie budzi zainteresowania słuchaczy, należy sprzedać go jak powierzany sekret, jak nowy pomysł. źródło: NKJP: Katarzyna Szałańska, Gazeta Wyborcza, 1993-04-02 |
|
Zaufanie, z jakim Rojek powierzał mu zawiłości, z którymi inni nie dawali sobie rady, ożywiło w nim pragnienie, aby go nigdy nie zawieść. źródło: NKJP: Jan Parandowski: Niebo w płomieniach, 1988 |
|
Była wówczas świadkiem śmierci swojej matki Katarzyny, która panicznie bała się ognia czyśćcowego i swe lęki powierzała spowiednikowi [...], fanatycznemu jezuicie, wysłannikowi Watykanu do Szwecji. źródło: NKJP: Królewna Anusia, Dziennik Polski, 2000-08-26 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
powierzam |
powierzamy |
|||
2 os. |
powierzasz |
powierzacie |
|||
3 os. |
powierza |
powierzają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
powierzałem +(e)m powierzał |
powierzałam +(e)m powierzała |
powierzałom +(e)m powierzało |
powierzaliśmy +(e)śmy powierzali |
powierzałyśmy +(e)śmy powierzały |
2 os. |
powierzałeś +(e)ś powierzał |
powierzałaś +(e)ś powierzała |
powierzałoś +(e)ś powierzało |
powierzaliście +(e)ście powierzali |
powierzałyście +(e)ście powierzały |
3 os. |
powierzał |
powierzała |
powierzało |
powierzali |
powierzały |
bezosobnik: powierzano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę powierzał będę powierzać |
będę powierzała będę powierzać |
będę powierzało będę powierzać |
będziemy powierzali będziemy powierzać |
będziemy powierzały będziemy powierzać |
2 os. |
będziesz powierzał będziesz powierzać |
będziesz powierzała będziesz powierzać |
będziesz powierzało będziesz powierzać |
będziecie powierzali będziecie powierzać |
będziecie powierzały będziecie powierzać |
3 os. |
będzie powierzał będzie powierzać |
będzie powierzała będzie powierzać |
będzie powierzało będzie powierzać |
będą powierzali będą powierzać |
będą powierzały będą powierzać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
powierzajmy |
|
2 os. |
powierzaj |
powierzajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
powierzałbym bym powierzał |
powierzałabym bym powierzała |
powierzałobym bym powierzało |
powierzalibyśmy byśmy powierzali |
powierzałybyśmy byśmy powierzały |
2 os. |
powierzałbyś byś powierzał |
powierzałabyś byś powierzała |
powierzałobyś byś powierzało |
powierzalibyście byście powierzali |
powierzałybyście byście powierzały |
3 os. |
powierzałby by powierzał |
powierzałaby by powierzała |
powierzałoby by powierzało |
powierzaliby by powierzali |
powierzałyby by powierzały |
bezosobnik: powierzano by
bezokolicznik: powierzać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
powierzając
gerundium: powierzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | powierzanie |
powierzania |
D. | powierzania |
powierzań |
C. | powierzaniu |
powierzaniom |
B. | powierzanie |
powierzania |
N. | powierzaniem |
powierzaniami |
Ms. | powierzaniu |
powierzaniach |
W. | powierzanie |
powierzania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: powierzający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | powierzający |
powierzający |
powierzający |
powierzające |
powierzająca |
D. | powierzającego |
powierzającego |
powierzającego |
powierzającego |
powierzającej |
C. | powierzającemu |
powierzającemu |
powierzającemu |
powierzającemu |
powierzającej |
B. | powierzającego |
powierzającego |
powierzający |
powierzające |
powierzającą |
N. | powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającą |
Ms. | powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | powierzający |
powierzający |
powierzające |
powierzające |
D. | powierzających |
powierzających |
powierzających |
powierzających |
C. | powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
powierzającym |
B. | powierzających |
powierzających |
powierzających |
powierzające |
N. | powierzającymi |
powierzającymi |
powierzającymi |
powierzającymi |
Ms. | powierzających |
powierzających |
powierzających |
powierzających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: powierzany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | powierzany |
powierzany |
powierzany |
powierzana |
|
D. | powierzanej |
||||
C. | powierzanemu |
powierzanemu |
powierzanemu |
powierzanemu |
|
B. | powierzanego |
powierzanego |
powierzane |
||
Ms. | powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | powierzani |
powierzani |
||
D. | powierzanych |
powierzanych |
powierzanych |
powierzanych |
C. | powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
powierzanym |
B. | powierzanych |
powierzanych |
powierzanych |
powierzane |
Ms. |
Składnia
tylko Rz osobowy | + | powierzać | + |
KOMU +
CO
|