UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

cerebralny

Chronologizacja

1850, K. Libelt: System umnictwa czyli filozofii umysłowej, books.google.pl

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	cerebralny	cerebralny	cerebralny	cerebralne	cerebralna
D.	cerebralnego	cerebralnego	cerebralnego	cerebralnego	cerebralnej
C.	cerebralnemu	cerebralnemu	cerebralnemu	cerebralnemu	cerebralnej
B.	cerebralnego	cerebralnego	cerebralny	cerebralne	cerebralną
N.	cerebralnym	cerebralnym	cerebralnym	cerebralnym	cerebralną
Ms.	cerebralnym	cerebralnym	cerebralnym	cerebralnym	cerebralnej
W.	cerebralny	cerebralny	cerebralny	cerebralne	cerebralna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	cerebralni	cerebralni	cerebralne	cerebralne
D.	cerebralnych	cerebralnych	cerebralnych	cerebralnych
C.	cerebralnym	cerebralnym	cerebralnym	cerebralnym
B.	cerebralnych	cerebralnych	cerebralnych	cerebralne
N.	cerebralnymi	cerebralnymi	cerebralnymi	cerebralnymi
Ms.	cerebralnych	cerebralnych	cerebralnych	cerebralnych
W.	cerebralni	cerebralni	cerebralne	cerebralne

Pochodzenie

fr. cérébral

z łac. celebrum 'mózg'

1. związany z mózgiem - narządem

Definicja

przest.

związany z mózgiem - narządem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

synonimy:

mózgowy

Cytaty

Komórki „a” [...] są zgrupowane w tylnej części mózgu i tworzą organ cerebralny.

źródło: Prace zoologiczne, 1969 (books.google.pl)

Samice zachowują niższy stopień koncentracji mózgu, zbliżony do typu larwalnego, który odznacza się wyodrębnieniem trzech par zwojów cerebralnych, podczas gdy u samca zwoje te ulegają silnemu stopieniu.

źródło: Kazimierz Sembrat: Zoologica Poloniae. Archivum Societatis Zoologorum Poloniae, 1964

Składnia

Rz	+	cerebralny	+
szyk: tylko postpozycja

2. o sztuce

Definicja

książk.

taki, którego podstawą są zdolności człowieka związane z myśleniem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka

Cytaty

Znika powoli literatura cerebralna, intelektualna, asentymentalna, właściwa gustom renesansu. Rozwija się natomiast powieść popularna, apelująca do uczuciowości czytelnika, czyli właściwości znacznie równiej między ludzi podzielonej.

źródło: NKJP: Jerzy Stempowski: Szkice literackie. Chimera jako zwierzę pociągowe. 1929-1941, 2001

[...] artyści odkrywający wszystko, co impresjonizm zatracił, nawiązujący do klasyków, przekreślający wszystko, co impresjonizm odkrył i zdobył, tworzą sztukę cerebralną, namyśloną, surową matematykę form.

źródło: NKJP: Józef Czapski: Patrząc, 1996

Refleksja [...] stanowiąca próbę cerebralnego rozwikłania zagadki, nie zyskuje akceptacji bohaterki. Dotychczasowa pozytywistka zmienia się w spirytystkę [...].

źródło: NKJP: Ksenia Olkusz: Opowieści spirytystyczne w prozie drugiego pokolenia pozytywistów, Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis, 2005

Składnia

Rz	+	cerebralny	+
szyk: neutralny

3. o spółgłosce

Definicja

jęz.

taki, przy którego wymowie koniec języka zawija się ku górze i dotyka podniebienia twardego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

retrofleksyjny

Połączenia

spółgłoska cerebralna

Cytaty

Języki drawidyjskie odcisnęły [...] swój ślad w językach indoaryjskich w postaci spółgłosek cerebralnych [...], które nie występują w innych językach indoeuropejskich.

źródło: NKJP: Natalia Szczucka-Kubisz: Na południe od Bombaju, Wiedza i Życie, 1996

W średnioindyjskich prakrytach zasięg użycia fonemów cerebralnych jest [...] większy.

źródło: Tadeusz Milewski: Zarys językoznawstwa ogólnego, 1948 (books.google.pl)

Ten sposób oznaczania „s” cerebralnego utrzymał się [...] jeszcze przez przeszło sto lat [...].

źródło: Lingua Posnaniensis, 1963 (books.google.pl)

Składnia

Rz	+	cerebralny	+
szyk: tylko postpozycja

Data ostatniej modyfikacji: 14.03.2018