UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

samowola

Chronologizacja

1848, Dziennik Narodowy, books.google.pl

Pochodzenie

Zob. sam , wola

1. postawa

Definicja

stan cechujący się tym, że ktoś w swoich działaniach nie przestrzega zasad, praw i kieruje się wyłącznie własną wolą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

samowolka, samowolność

Połączenia

samowola szlachecka, urzędnicza
samowola dyrekcji, państwa, policji, pracodawcy, rządu, rządzących, szlachty, urzędników, urzędów, władzy
samowola i anarchia, samowola i łamanie prawa; bezprawie i samowola
akt samowoli
walka z samowolą
ukrócić samowolę; ograniczenie samowoli

Cytaty

[...] w miarę upływu czasu świadomość podatkowa społeczeństwa będzie wzrastać, co ograniczy obszar swobody, a może i samowolę podatkową władz publicznych.

źródło: NKJP: Stanisław Owsiak: Finanse publiczne, 1998

Proponował powołać urząd cenzora, który by czuwał nad obyczajami dzieci, kobiet, małżeństw, nad uczciwością handlu. Cenzor broniłby poddanych przed samowolą panów.

źródło: NKJP: Jerzy Ziomek: Renesans, 1973

To od nauczyciela ma zależeć, jakie teksty wybierze, a jakie pominie, ile czasu poświęci na jaki temat, czy będzie uczył bardziej dziejów wojen czy historii kultury. [...] Ta swoboda nie oznacza samowoli, bowiem państwo ma, w z góry określonych terminach, sprawdzać wiedzę i umiejętności uczniów.

źródło: NKJP: Maria Kruczkowska: Cicha rewolucja, Gazeta Wyborcza, 1997-06-30

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	samowola	samowole
D.	samowoli	samowoli

C.	samowoli	samowolom
B.	samowolę	samowole
N.	samowolą	samowolami
Ms.	samowoli	samowolach
W.	samowolo	samowole

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

	+	samowola	+	(KOGO)
	+	samowola	+	(JAKA)

2.a czynność

Definicja

działanie świadczące o tym, że ktoś nie przestrzega zasad, praw i kieruje się wyłącznie własną wolą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

samowolka

Połączenia

ewidentna, typowa samowola; samowola budowlana
sprawca, zjawisko samowoli
kara za samowolę
dopuścić się samowoli
popełnić samowolę
zwalczanie samowoli
pozwolić na samowolę

Cytaty

A tymczasem, jako najstarsza, zajmiesz się wychowaniem dziewczynek. Zabrałem je matkom i zgromadziłem pod jednym dachem. To kara za samowolę, jakiej się dopuściły pod moją nieobecność.

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

Poszczególne zabiegi mają różną wartość w punktach, ale X ocenia, za najprostsze i najczęstsze cena będzie wynosiła w granicach 100 koron (ok. 10 zł). [...]. .
- Ta akcja jest nielegalna - powiedział [...] rzecznik prasowy ministerstwa zdrowia. - Cennik nie został zatwierdzony, więc to po prostu samowola.

źródło: NKJP: Tomasz Maćkowiak: CZECHY. Rozmowy lekarzy z ubezpieczalniami spaliły na panewce, Gazeta Wyborcza, 1997-07-01

Oto proponuję władzy wykonawczej przeanalizowanie aktualnie obowiązujących zasad przeciwdziałania choćby samowolom budowlanym i, co za tym idzie, ekologicznym.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 25. posiedzenia Senatu RP w dniu 29 października 1992 r.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	samowola	samowole
D.	samowoli	samowoli

C.	samowoli	samowolom
B.	samowolę	samowole
N.	samowolą	samowolami
Ms.	samowoli	samowolach
W.	samowolo	samowole

Składnia

samowola

(JAKA)

2.b rezultat

Definicja

rezultat działania świadczący o tym, że ktoś podjął je, nie przestrzegając zasad, praw i kierując się wyłącznie własną wolą

Noty o użyciu

Używane często w odniesieniu do budynków postawionych bez wymaganych przepisami prawa zezwoleń.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

samowolka

Połączenia

właściciel; legalizacja, likwidacja, rozbiórka samowoli
zalegalizować samowolę

Cytaty

Nikt też nie występował do Zarządu Dróg Miejskich o zgodę na zajęcie rynkowej płyty. Budka jest więc ewidentną samowolą [...].

źródło: NKJP: Miejskie sprawy, Gazeta Poznańska, 2003-10-16

[...] burmistrz uznał, że całe potężne daczowisko to jedna wielka samowola budowlana postawiona na terenie rezerwatu przyrody.

źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Dacza polska, Polityka, 2003-08-16

- Ludzie jadą w góry, żeby cieszyć się widokami, a nie denerwować przesłaniającymi je samowolami reklamowymi - zaznaczył X.

źródło: Internet: krakow.onet.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	samowola	samowole
D.	samowoli	samowoli

C.	samowoli	samowolom
B.	samowolę	samowole
N.	samowolą	samowolami
Ms.	samowoli	samowolach
W.	samowolo	samowole

Składnia

samowola

(JAKA)

Data ostatniej modyfikacji: 06.02.2018