UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spekulować

Chronologizacja

SJPXVII, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

fr. spéculer

niem. spekulieren

ros. spekulírovat'

z łac. speculārī 'rozglądać sie wokoło; bacznie obserwować; śledzić', 'badać, dostrzegać, zauważać'

1. akcjami

Definicja

kupować coś i sprzedawać to po wyższej cenie, w tym celu, aby łatwo i szybko zarobić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

  • bank spekuluje; inwestorzy spekulują
  • spekulować gruntami, zbożem, ziemią; akcjami, kursami walut, obligacjami, papierami wartościowymi, pieniędzmi, walutą, złotówką
  • spekulować dla zysków
  • spekulować na budowie mieszkań; na akcjach, na dolarze, na giełdzie, na instrumentach pochodnych, na kursie złotego, na rynkach finansowych, na rynku opcji, walutowym..., na spadkach lub wzrostach kursu, na walucie, na złotówce
  • mocno, skutecznie spekulować

Cytaty

Komisja uważa, że maklerzy - z racji swej pozycji na rynku - nie powinni spekulować akcjami.

źródło: NKJP: Paweł Wujec: Komisja Papierów Wartościowych, Gazeta Wyborcza, 1995-03-03

To sygnał dla uczestników rynku walutowego, że spekulując na spadkach lub wzrostach kursów, sami podejmują ryzyko - mogą zarobić, ale też dużo stracić.

źródło: NKJP: Rozmowa z Hanną Gronkiewicz-Waltz, prezesem Narodowego Banku Polskiego, Wprost, 1999

W Second Life od razu pojawili się gracze, którzy wytwarzają przedmioty, np. ubrania, akcesoria czy domy, i zarabiają na ich sprzedaży, a nawet spekulują gruntami.

źródło: NKJP: Piotr Stasiak: Reklma w grze, Polityka, 2006-10-21

Na giełdzie akcjami Universalu mocno spekulowano. Wiedzieliśmy, że to się musi źle skończyć.

źródło: NKJP: Usenet, 2006-11-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spekuluję
spekulujemy
2 os. spekulujesz
spekulujecie
3 os. spekuluje
spekulują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spekulowałem
+(e)m spekulował
spekulowałam
+(e)m spekulowała
spekulowałom
+(e)m spekulowało
spekulowaliśmy
+(e)śmy spekulowali
spekulowałyśmy
+(e)śmy spekulowały
2 os. spekulowałeś
+(e)ś spekulował
spekulowałaś
+(e)ś spekulowała
spekulowałoś
+(e)ś spekulowało
spekulowaliście
+(e)ście spekulowali
spekulowałyście
+(e)ście spekulowały
3 os. spekulował
spekulowała
spekulowało
spekulowali
spekulowały

bezosobnik: spekulowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę spekulował
będę spekulować
będę spekulowała
będę spekulować
będę spekulowało
będę spekulować
będziemy spekulowali
będziemy spekulować
będziemy spekulowały
będziemy spekulować
2 os. będziesz spekulował
będziesz spekulować
będziesz spekulowała
będziesz spekulować
będziesz spekulowało
będziesz spekulować
będziecie spekulowali
będziecie spekulować
będziecie spekulowały
będziecie spekulować
3 os. będzie spekulował
będzie spekulować
będzie spekulowała
będzie spekulować
będzie spekulowało
będzie spekulować
będą spekulowali
będą spekulować
będą spekulowały
będą spekulować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spekulujmy
2 os. spekuluj
spekulujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spekulowałbym
bym spekulował
spekulowałabym
bym spekulowała
spekulowałobym
bym spekulowało
spekulowalibyśmy
byśmy spekulowali
spekulowałybyśmy
byśmy spekulowały
2 os. spekulowałbyś
byś spekulował
spekulowałabyś
byś spekulowała
spekulowałobyś
byś spekulowało
spekulowalibyście
byście spekulowali
spekulowałybyście
byście spekulowały
3 os. spekulowałby
by spekulował
spekulowałaby
by spekulowała
spekulowałoby
by spekulowało
spekulowaliby
by spekulowali
spekulowałyby
by spekulowały

bezosobnik: spekulowano by

bezokolicznik: spekulować

imiesłów przysłówkowy współczesny: spekulując

gerundium: spekulowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. spekulowanie
spekulowania
D. spekulowania
spekulowań
C. spekulowaniu
spekulowaniom
B. spekulowanie
spekulowania
N. spekulowaniem
spekulowaniami
Ms. spekulowaniu
spekulowaniach
W. spekulowanie
spekulowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: spekulujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. spekulujący
spekulujący
spekulujący
spekulujące
spekulująca
D. spekulującego
spekulującego
spekulującego
spekulującego
spekulującej
C. spekulującemu
spekulującemu
spekulującemu
spekulującemu
spekulującej
B. spekulującego
spekulującego
spekulujący
spekulujące
spekulującą
N. spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującą
Ms. spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. spekulujący
spekulujący
spekulujące
spekulujące
D. spekulujących
spekulujących
spekulujących
spekulujących
C. spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującym
B. spekulujących
spekulujących
spekulujących
spekulujące
N. spekulującymi
spekulującymi
spekulującymi
spekulującymi
Ms. spekulujących
spekulujących
spekulujących
spekulujących

Składnia

Rz osobowy + spekulować +
CZYM
Rz osobowy + spekulować +
na CZYM

2. faktami

Definicja

książk. 
wykorzystywać coś po to, by osiągnąć korzyść

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • spekulować faktami historycznymi
  • spekulować na nieszczęściu, na uczuciach

Cytaty

Polska jako pierwsza uznała naszą niepodległość. I w odróżnieniu od innych sąsiadów nigdy nie grzebała się w historii i nie spekulowała faktami historycznymi.

źródło: NKJP: Pojednanie dawno pojednanych, Gazeta Wyborcza, 1997-05-23

Postawa rosyjska robi wrażenie chęci spekulowania na nieszczęściu zamordowanych w Auschwitz Żydów, obywateli polskich.

źródło: NKJP: Usenet, 2007-04-03

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spekuluję
spekulujemy
2 os. spekulujesz
spekulujecie
3 os. spekuluje
spekulują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spekulowałem
+(e)m spekulował
spekulowałam
+(e)m spekulowała
spekulowałom
+(e)m spekulowało
spekulowaliśmy
+(e)śmy spekulowali
spekulowałyśmy
+(e)śmy spekulowały
2 os. spekulowałeś
+(e)ś spekulował
spekulowałaś
+(e)ś spekulowała
spekulowałoś
+(e)ś spekulowało
spekulowaliście
+(e)ście spekulowali
spekulowałyście
+(e)ście spekulowały
3 os. spekulował
spekulowała
spekulowało
spekulowali
spekulowały

bezosobnik: spekulowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę spekulował
będę spekulować
będę spekulowała
będę spekulować
będę spekulowało
będę spekulować
będziemy spekulowali
będziemy spekulować
będziemy spekulowały
będziemy spekulować
2 os. będziesz spekulował
będziesz spekulować
będziesz spekulowała
będziesz spekulować
będziesz spekulowało
będziesz spekulować
będziecie spekulowali
będziecie spekulować
będziecie spekulowały
będziecie spekulować
3 os. będzie spekulował
będzie spekulować
będzie spekulowała
będzie spekulować
będzie spekulowało
będzie spekulować
będą spekulowali
będą spekulować
będą spekulowały
będą spekulować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spekulujmy
2 os. spekuluj
spekulujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spekulowałbym
bym spekulował
spekulowałabym
bym spekulowała
spekulowałobym
bym spekulowało
spekulowalibyśmy
byśmy spekulowali
spekulowałybyśmy
byśmy spekulowały
2 os. spekulowałbyś
byś spekulował
spekulowałabyś
byś spekulowała
spekulowałobyś
byś spekulowało
spekulowalibyście
byście spekulowali
spekulowałybyście
byście spekulowały
3 os. spekulowałby
by spekulował
spekulowałaby
by spekulowała
spekulowałoby
by spekulowało
spekulowaliby
by spekulowali
spekulowałyby
by spekulowały

bezosobnik: spekulowano by

bezokolicznik: spekulować

imiesłów przysłówkowy współczesny: spekulując

gerundium: spekulowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. spekulowanie
spekulowania
D. spekulowania
spekulowań
C. spekulowaniu
spekulowaniom
B. spekulowanie
spekulowania
N. spekulowaniem
spekulowaniami
Ms. spekulowaniu
spekulowaniach
W. spekulowanie
spekulowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: spekulujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. spekulujący
spekulujący
spekulujący
spekulujące
spekulująca
D. spekulującego
spekulującego
spekulującego
spekulującego
spekulującej
C. spekulującemu
spekulującemu
spekulującemu
spekulującemu
spekulującej
B. spekulującego
spekulującego
spekulujący
spekulujące
spekulującą
N. spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującą
Ms. spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. spekulujący
spekulujący
spekulujące
spekulujące
D. spekulujących
spekulujących
spekulujących
spekulujących
C. spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującym
B. spekulujących
spekulujących
spekulujących
spekulujące
N. spekulującymi
spekulującymi
spekulującymi
spekulującymi
Ms. spekulujących
spekulujących
spekulujących
spekulujących

Składnia

Rz osobowy + spekulować +
CZYM
Rz osobowy + spekulować +
na CZYM

3. na temat czegoś

Definicja

książk. 
snuć teoretyczne rozważania o czymś, bez wystarczającej znajomości faktów, które dotyczą danej sprawy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • autor; gazeta, prasa spekuluje; analitycy, eksperci, komentatorzy, obserwatorzy, publicyści, teoretycy; archeolodzy, bibliści, historycy, naukowcy, watykaniści; internauci, optymiści; media spekulują
  • spekulować na temat dymisji szefa MON, na temat wyborów nowych władz...
  • spekulować nad godnością i przywilejami Maryi, nad odejściem Howarda, nad stworzeniem wszechświata
  • spekulować o istnieniu inteligentnej cywilizacji na Marsie, o możliwości złagodzenia embarga, wspólnego podjęcia działań, o przyczynach katastrofy, tragedii
  • spekulować w wywiadach
  • spekulować z uśmiechem
  • bezpodstawnie, bezsensownie, nieustannie, wielokrotnie; nieoficjalnie, powszechnie, publicznie, głośno; ciężko, trudno spekulować
  • spekulować i czekać na kolejne sensacje, spekulować i domniemywać, spekulować i dyskutować, spekulować i dywagować, spekulować i przypuszczać, spekulować i pytać, spekulować i teoretyzować

Cytaty

Tymczasem prasa spekuluje, że były prezes PZU Życie sam próbuje potajemnie odzyskać kontrolę nad funduszami, którą utracił podczas prawie trzech lat spędzonych w areszcie.

źródło: NKJP: Adam Grzeszak: Złote jaja, Polityka, 2004-07-10

Analitycy spekulowali, że spadek akcji TP SA na giełdzie skłonił France Telecom do zaoferowania w swojej ofercie z 7 sierpnia 15 złotych za jedną akcję polskiej spółki.

źródło: NKJP: (PAP): Oferta Francuzów, Dziennik Polski, 2001-08-16

- Nie chcę spekulować na temat jej planów - mówi menedżerka zawodniczki Stephanie Tolesson.

źródło: NKJP: Daniel Młynarski: - Nie pozbędzie się urojeń, jeśli nie wróci między ludzi - mówi o Monice Seles ..., Gazeta Wyborcza, 1995-02-14

Na razie trudno spekulować, który scenariusz się sprawdzi.

źródło: NKJP: R. Nadaj: Glinojeck: Na miejscu specjaliści, ambulatorium, karetka pogotowia, Tygodnik Ciechanowski, 2003-10-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spekuluję
spekulujemy
2 os. spekulujesz
spekulujecie
3 os. spekuluje
spekulują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spekulowałem
+(e)m spekulował
spekulowałam
+(e)m spekulowała
spekulowałom
+(e)m spekulowało
spekulowaliśmy
+(e)śmy spekulowali
spekulowałyśmy
+(e)śmy spekulowały
2 os. spekulowałeś
+(e)ś spekulował
spekulowałaś
+(e)ś spekulowała
spekulowałoś
+(e)ś spekulowało
spekulowaliście
+(e)ście spekulowali
spekulowałyście
+(e)ście spekulowały
3 os. spekulował
spekulowała
spekulowało
spekulowali
spekulowały

bezosobnik: spekulowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę spekulował
będę spekulować
będę spekulowała
będę spekulować
będę spekulowało
będę spekulować
będziemy spekulowali
będziemy spekulować
będziemy spekulowały
będziemy spekulować
2 os. będziesz spekulował
będziesz spekulować
będziesz spekulowała
będziesz spekulować
będziesz spekulowało
będziesz spekulować
będziecie spekulowali
będziecie spekulować
będziecie spekulowały
będziecie spekulować
3 os. będzie spekulował
będzie spekulować
będzie spekulowała
będzie spekulować
będzie spekulowało
będzie spekulować
będą spekulowali
będą spekulować
będą spekulowały
będą spekulować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spekulujmy
2 os. spekuluj
spekulujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spekulowałbym
bym spekulował
spekulowałabym
bym spekulowała
spekulowałobym
bym spekulowało
spekulowalibyśmy
byśmy spekulowali
spekulowałybyśmy
byśmy spekulowały
2 os. spekulowałbyś
byś spekulował
spekulowałabyś
byś spekulowała
spekulowałobyś
byś spekulowało
spekulowalibyście
byście spekulowali
spekulowałybyście
byście spekulowały
3 os. spekulowałby
by spekulował
spekulowałaby
by spekulowała
spekulowałoby
by spekulowało
spekulowaliby
by spekulowali
spekulowałyby
by spekulowały

bezosobnik: spekulowano by

bezokolicznik: spekulować

imiesłów przysłówkowy współczesny: spekulując

gerundium: spekulowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. spekulowanie
spekulowania
D. spekulowania
spekulowań
C. spekulowaniu
spekulowaniom
B. spekulowanie
spekulowania
N. spekulowaniem
spekulowaniami
Ms. spekulowaniu
spekulowaniach
W. spekulowanie
spekulowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: spekulujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. spekulujący
spekulujący
spekulujący
spekulujące
spekulująca
D. spekulującego
spekulującego
spekulującego
spekulującego
spekulującej
C. spekulującemu
spekulującemu
spekulującemu
spekulującemu
spekulującej
B. spekulującego
spekulującego
spekulujący
spekulujące
spekulującą
N. spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującą
Ms. spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. spekulujący
spekulujący
spekulujące
spekulujące
D. spekulujących
spekulujących
spekulujących
spekulujących
C. spekulującym
spekulującym
spekulującym
spekulującym
B. spekulujących
spekulujących
spekulujących
spekulujące
N. spekulującymi
spekulującymi
spekulującymi
spekulującymi
Ms. spekulujących
spekulujących
spekulujących
spekulujących

Składnia

Rz osobowy + spekulować +
(na temat CZEGO)
Rz osobowy + spekulować +
(nad CZYM)
Rz osobowy + spekulować +
(o CZYM)
Rz osobowy + spekulować +
(że ZDANIE)
Data ostatniej modyfikacji: 14.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj