Chronologizacja
Inne znaczenie: 'stawiać w zakładzie'
Pochodzenie
psł. *ložiti 'powodować, że coś leży, opadło, kłaść'
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Połączenia
- gmina, miasto, państwo; budżet łoży; samorządy łożą
- łożyć pieniądze, środki
- łożyć na dzieci; na budowę, na remont; na działalność; na edukację, na kulturę, na naukę, na oświatę, na sport; na utrzymanie, na wychowanie; na bezpieczeństwo; na jakieś cele
- łożyć z budżetu
- łożyć hojnie; chętnie
- (nie) chcieć; musieć łożyć
- obowiązek łożenia
Cytaty
|
Wiele łożył z własnej kieszeni na cele narodowe. Sam zakup broni i organizacja oddziałów kosztowała Sapiehę około 200 000 guldenów austriackich. źródło: NKJP: Stanisław Wasylewski: Życie polskie w XIX wieku, 2008 |
|
|
[...] nasze niezbyt bogate państwo, nawet dzisiaj dość ubogie, łoży środki finansowe na kulturę, na wymianę, na przeróżne kwestie związane z działalnością organizacji mniejszości niemieckich. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.06.2001 |
|
|
Żydzi przyjeżdżają z zagranicy i kręcą nosem, że bożnice są w złym stanie [...]. Ale sami nie łożą na konserwację. Wszystkie bożnice odbudowano za polskie pieniądze. źródło: NKJP: Ariadna Machowska: Synagogi bez Tory, Gazeta Wyborcza, 1993-04-19 |
|
|
Przyjęcie takiego rozwiązania oznaczałoby w praktyce, że IPN byłby bytem karłowatym, na którego utrzymanie szkoda byłoby łożyć pieniądze z kasy państwa. źródło: NKJP: Dokumentów nie brakuje, Dziennik Polski, 2000-05-30 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
łożę |
łożymy |
|||
| 2 os. |
łożysz |
łożycie |
|||
| 3 os. |
łoży |
łożą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
łożyłem +(e)m łożył |
łożyłam +(e)m łożyła |
łożyłom +(e)m łożyło |
łożyliśmy +(e)śmy łożyli |
łożyłyśmy +(e)śmy łożyły |
| 2 os. |
łożyłeś +(e)ś łożył |
łożyłaś +(e)ś łożyła |
łożyłoś +(e)ś łożyło |
łożyliście +(e)ście łożyli |
łożyłyście +(e)ście łożyły |
| 3 os. |
łożył |
łożyła |
łożyło |
łożyli |
łożyły |
bezosobnik: łożono
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę łożył będę łożyć |
będę łożyła będę łożyć |
będę łożyło będę łożyć |
będziemy łożyli będziemy łożyć |
będziemy łożyły będziemy łożyć |
| 2 os. |
będziesz łożył będziesz łożyć |
będziesz łożyła będziesz łożyć |
będziesz łożyło będziesz łożyć |
będziecie łożyli będziecie łożyć |
będziecie łożyły będziecie łożyć |
| 3 os. |
będzie łożył będzie łożyć |
będzie łożyła będzie łożyć |
będzie łożyło będzie łożyć |
będą łożyli będą łożyć |
będą łożyły będą łożyć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
łóżmy |
|
| 2 os. |
łóż |
łóżcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
łożyłbym bym łożył |
łożyłabym bym łożyła |
łożyłobym bym łożyło |
łożylibyśmy byśmy łożyli |
łożyłybyśmy byśmy łożyły |
| 2 os. |
łożyłbyś byś łożył |
łożyłabyś byś łożyła |
łożyłobyś byś łożyło |
łożylibyście byście łożyli |
łożyłybyście byście łożyły |
| 3 os. |
łożyłby by łożył |
łożyłaby by łożyła |
łożyłoby by łożyło |
łożyliby by łożyli |
łożyłyby by łożyły |
bezosobnik: łożono by
bezokolicznik: łożyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
łożąc
gerundium: łożenie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | łożenie |
łożenia |
| D. | łożenia |
łożeń |
| C. | łożeniu |
łożeniom |
| B. | łożenie |
łożenia |
| N. | łożeniem |
łożeniami |
| Ms. | łożeniu |
łożeniach |
| W. | łożenie |
łożenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: łożący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | łożący |
łożący |
łożący |
łożące |
łożąca |
| D. | łożącego |
łożącego |
łożącego |
łożącego |
łożącej |
| C. | łożącemu |
łożącemu |
łożącemu |
łożącemu |
łożącej |
| B. | łożącego |
łożącego |
łożący |
łożące |
łożącą |
| N. | łożącym |
łożącym |
łożącym |
łożącym |
łożącą |
| Ms. | łożącym |
łożącym |
łożącym |
łożącym |
łożącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | łożący |
łożący |
łożące |
łożące |
| D. | łożących |
łożących |
łożących |
łożących |
| C. | łożącym |
łożącym |
łożącym |
łożącym |
| B. | łożących |
łożących |
łożących |
łożące |
| N. | łożącymi |
łożącymi |
łożącymi |
łożącymi |
| Ms. | łożących |
łożących |
łożących |
łożących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: łożony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | łożony |
łożony |
łożony |
łożone |
łożona |
| D. | łożonego |
łożonego |
łożonego |
łożonego |
łożonej |
| C. | łożonemu |
łożonemu |
łożonemu |
łożonemu |
łożonej |
| B. | łożonego |
łożonego |
łożony |
łożone |
łożoną |
| N. | łożonym |
łożonym |
łożonym |
łożonym |
łożoną |
| Ms. | łożonym |
łożonym |
łożonym |
łożonym |
łożonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | łożeni |
łożeni |
łożone |
łożone |
| D. | łożonych |
łożonych |
łożonych |
łożonych |
| C. | łożonym |
łożonym |
łożonym |
łożonym |
| B. | łożonych |
łożonych |
łożonych |
łożone |
| N. | łożonymi |
łożonymi |
łożonymi |
łożonymi |
| Ms. | łożonych |
łożonych |
łożonych |
łożonych |
Składnia
|
+ | łożyć | + |
(CO) +
na KOGO/CO +
(z CZEGO)
|