UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wydzielić

Chronologizacja

2 połowa XIV w.,

Pochodzenie

Zob. dzielić

1. zapach

Definicja

wytworzyć i wysłać na zewnątrz światło, energię, zapach lub jakąś substancję

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

wydzielić ciepło, energię; zapach; gazy, spaliny; enzymy trawienne, estrogen, hormon, żółć; pot
wydzielić do krwi, do naczyń krwionośnych; do atmosfery

Cytaty

[...] organizm o powierzchni zaledwie dziesięciu centymetrów kwadratowych potrafi wydzielić trujący gaz mogący pozbawić przytomności dorosłego człowieka.

źródło: NKJP: Gamedec. Sprzedawca lokomotyw, Esensja, 2006, nr 3

Podczas zderzenia [wiązek jąder] dochodzi do wydzielenia ogromnej energii.

źródło: NKJP: Stanisław Mrówczyński: Żelazna pustynia, Polityka, 2001-02-17

Słońce jest najsilniejszym regulatorem rytmów biologicznych człowieka. Kiedy brakuje jego światła, czujemy się gorzej. Dzieje się tak, ponieważ rytm dobowy dotyczy nie tylko snu i czuwania, ale cyklów wydzielenia hormonów.

źródło: NKJP: (LUK): Depresja jesienna, Dziennik Łódzki, 2002-10-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wydzielę	wydzielimy
2 os.	wydzielisz	wydzielicie
3 os.	wydzieli	wydzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydzieliłem +(e)m wydzielił	wydzieliłam +(e)m wydzieliła	wydzieliłom +(e)m wydzieliło	wydzieliliśmy +(e)śmy wydzielili	wydzieliłyśmy +(e)śmy wydzieliły
2 os.	wydzieliłeś +(e)ś wydzielił	wydzieliłaś +(e)ś wydzieliła	wydzieliłoś +(e)ś wydzieliło	wydzieliliście +(e)ście wydzielili	wydzieliłyście +(e)ście wydzieliły
3 os.	wydzielił	wydzieliła	wydzieliło	wydzielili	wydzieliły

bezosobnik: wydzielono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wydzielmy
2 os.	wydziel	wydzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydzieliłbym bym wydzielił	wydzieliłabym bym wydzieliła	wydzieliłobym bym wydzieliło	wydzielilibyśmy byśmy wydzielili	wydzieliłybyśmy byśmy wydzieliły
2 os.	wydzieliłbyś byś wydzielił	wydzieliłabyś byś wydzieliła	wydzieliłobyś byś wydzieliło	wydzielilibyście byście wydzielili	wydzieliłybyście byście wydzieliły
3 os.	wydzieliłby by wydzielił	wydzieliłaby by wydzieliła	wydzieliłoby by wydzieliło	wydzieliliby by wydzielili	wydzieliłyby by wydzieliły

bezosobnik: wydzielono by

bezokolicznik: wydzielić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wydzieliwszy

gerundium: wydzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wydzielenie	wydzielenia
D.	wydzielenia	wydzieleń
C.	wydzieleniu	wydzieleniom
B.	wydzielenie	wydzielenia
N.	wydzieleniem	wydzieleniami
Ms.	wydzieleniu	wydzieleniach
W.	wydzielenie	wydzielenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wydzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wydzielony	wydzielony	wydzielony	wydzielone	wydzielona
D.	wydzielonego	wydzielonego	wydzielonego	wydzielonego	wydzielonej
C.	wydzielonemu	wydzielonemu	wydzielonemu	wydzielonemu	wydzielonej
B.	wydzielonego	wydzielonego	wydzielony	wydzielone	wydzieloną
N.	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzieloną
Ms.	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wydzieleni	wydzieleni	wydzielone	wydzielone
D.	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych
C.	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym
B.	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych	wydzielone
N.	wydzielonymi	wydzielonymi	wydzielonymi	wydzielonymi
Ms.	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych

odpowiednik aspektowy: wydzielać

Składnia

wydzielić

2. gałąź nauki

Definicja

wyodrębnić jakąś część z całości

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

wydzielić miejsce, obszar, pas dla autobusów, przestrzeń, teren; fragment tekstu, plik; środki na coś; gałąź nauki
wydzielić w mieszkaniu; w budżecie
wydzielić ze strychu; z nagranego materiału, z tekstu

Cytaty

	Zależnie od wysokości tego wskaźnika można wydzielić trzy grupy, w których skład wchodzą wyróżnione kategorie społeczno-zawodowe. źródło: KWSJP: Maria Jarosz: Samobójstwa: ucieczka przegranych, 1997
	Na Czerniakowie specjalnie wydzielona sekcja przygotowała i przeprowadziła z dobrym wynikiem przerzut łączniczek na Saską Kępę. źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951
	Nigdy nie zabiegałem o to, aby wydzielić w budżecie ministra infrastruktury specjalną rezerwę na wydatki związane z Unią Europejską. źródło: KWSJP: Sprawozdania stenograficzne Sejmu RP, 2004-11-26
	[...] wydzieliłam małą przestrzeń z pokoju, zamykając oryginalną wnękę cienką ścianką z drzwiami, i w ten sposób zyskałam sypialnię. źródło: NKJP: Karolina Macios: Pieskie życie mojego kota, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wydzielę	wydzielimy
2 os.	wydzielisz	wydzielicie
3 os.	wydzieli	wydzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydzieliłem +(e)m wydzielił	wydzieliłam +(e)m wydzieliła	wydzieliłom +(e)m wydzieliło	wydzieliliśmy +(e)śmy wydzielili	wydzieliłyśmy +(e)śmy wydzieliły
2 os.	wydzieliłeś +(e)ś wydzielił	wydzieliłaś +(e)ś wydzieliła	wydzieliłoś +(e)ś wydzieliło	wydzieliliście +(e)ście wydzielili	wydzieliłyście +(e)ście wydzieliły
3 os.	wydzielił	wydzieliła	wydzieliło	wydzielili	wydzieliły

bezosobnik: wydzielono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wydzielmy
2 os.	wydziel	wydzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydzieliłbym bym wydzielił	wydzieliłabym bym wydzieliła	wydzieliłobym bym wydzieliło	wydzielilibyśmy byśmy wydzielili	wydzieliłybyśmy byśmy wydzieliły
2 os.	wydzieliłbyś byś wydzielił	wydzieliłabyś byś wydzieliła	wydzieliłobyś byś wydzieliło	wydzielilibyście byście wydzielili	wydzieliłybyście byście wydzieliły
3 os.	wydzieliłby by wydzielił	wydzieliłaby by wydzieliła	wydzieliłoby by wydzieliło	wydzieliliby by wydzielili	wydzieliłyby by wydzieliły

bezosobnik: wydzielono by

bezokolicznik: wydzielić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wydzieliwszy

gerundium: wydzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wydzielenie	wydzielenia
D.	wydzielenia	wydzieleń
C.	wydzieleniu	wydzieleniom
B.	wydzielenie	wydzielenia
N.	wydzieleniem	wydzieleniami
Ms.	wydzieleniu	wydzieleniach
W.	wydzielenie	wydzielenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wydzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wydzielony	wydzielony	wydzielony	wydzielone	wydzielona
D.	wydzielonego	wydzielonego	wydzielonego	wydzielonego	wydzielonej
C.	wydzielonemu	wydzielonemu	wydzielonemu	wydzielonemu	wydzielonej
B.	wydzielonego	wydzielonego	wydzielony	wydzielone	wydzieloną
N.	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzieloną
Ms.	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wydzieleni	wydzieleni	wydzielone	wydzielone
D.	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych
C.	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym
B.	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych	wydzielone
N.	wydzielonymi	wydzielonymi	wydzielonymi	wydzielonymi
Ms.	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych

odpowiednik aspektowy: wydzielać

Składnia

Rz_osobowy

wydzielić

CO + (w CZYM | z CZEGO)

3. komuś jedzenie

Definicja

dać komuś niewielką część czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Połączenia

wydzielić ludziom, pracownikom, żołnierzom, żonie
wydzielić komuś jakąś kwotę, pieniądze; jedzenie, porcje, racje żywnościowe; działkę, ziemię

Cytaty

	Jarosław dwukrotnie wszczynał bunt przeciw ojcu i znienawidzonej macosze, podobno rodzice musieli przed nim uchodzić, wreszcie Bolko wydzielił pierworodnemu Nysę i Otmuchów. źródło: KWSJP: Jadwiga Żylińska: Piastówny i żony Piastów, 1969
	Doktor Kurek wydzielił każdemu płatek łykowatej słoniny i główkę cebuli. źródło: KWSJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955
	Wierzchowcom wydzielili skąpe porcje wody ze skórzanego wora, po czym przywiązali je na noc do drzewka, wokół którego mogły skubać trawę. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957
	Wydzieliłem każdemu z osobna po porcji prochu i kul, dostatecznej na dziesięć strzałów. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wydzielę	wydzielimy
2 os.	wydzielisz	wydzielicie
3 os.	wydzieli	wydzielą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydzieliłem +(e)m wydzielił	wydzieliłam +(e)m wydzieliła	wydzieliłom +(e)m wydzieliło	wydzieliliśmy +(e)śmy wydzielili	wydzieliłyśmy +(e)śmy wydzieliły
2 os.	wydzieliłeś +(e)ś wydzielił	wydzieliłaś +(e)ś wydzieliła	wydzieliłoś +(e)ś wydzieliło	wydzieliliście +(e)ście wydzielili	wydzieliłyście +(e)ście wydzieliły
3 os.	wydzielił	wydzieliła	wydzieliło	wydzielili	wydzieliły

bezosobnik: wydzielono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wydzielmy
2 os.	wydziel	wydzielcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wydzieliłbym bym wydzielił	wydzieliłabym bym wydzieliła	wydzieliłobym bym wydzieliło	wydzielilibyśmy byśmy wydzielili	wydzieliłybyśmy byśmy wydzieliły
2 os.	wydzieliłbyś byś wydzielił	wydzieliłabyś byś wydzieliła	wydzieliłobyś byś wydzieliło	wydzielilibyście byście wydzielili	wydzieliłybyście byście wydzieliły
3 os.	wydzieliłby by wydzielił	wydzieliłaby by wydzieliła	wydzieliłoby by wydzieliło	wydzieliliby by wydzielili	wydzieliłyby by wydzieliły

bezosobnik: wydzielono by

bezokolicznik: wydzielić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wydzieliwszy

gerundium: wydzielenie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wydzielenie	wydzielenia
D.	wydzielenia	wydzieleń
C.	wydzieleniu	wydzieleniom
B.	wydzielenie	wydzielenia
N.	wydzieleniem	wydzieleniami
Ms.	wydzieleniu	wydzieleniach
W.	wydzielenie	wydzielenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wydzielony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wydzielony	wydzielony	wydzielony	wydzielone	wydzielona
D.	wydzielonego	wydzielonego	wydzielonego	wydzielonego	wydzielonej
C.	wydzielonemu	wydzielonemu	wydzielonemu	wydzielonemu	wydzielonej
B.	wydzielonego	wydzielonego	wydzielony	wydzielone	wydzieloną
N.	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzieloną
Ms.	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wydzieleni	wydzieleni	wydzielone	wydzielone
D.	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych
C.	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym	wydzielonym
B.	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych	wydzielone
N.	wydzielonymi	wydzielonymi	wydzielonymi	wydzielonymi
Ms.	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych	wydzielonych

odpowiednik aspektowy: wydzielać

Składnia

Rz_osobowy

wydzielić

KOMU/CZEMU + CO

Data ostatniej modyfikacji: 03.07.2014