UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

słodki

Chronologizacja

XIV w., Bor

Pochodzenie

psł. *soldъkъ 'mający przyjemny smak, smaczny; słodki; przyjemny, miły'

Od: *sal-dŭ z nawarstwionym przyrostkiem *-kъ. Ostateczną podstawą był pie. rzeczownik pierwiastkowy *sal- (zob. sól).

1. napój

Definicja

taki, który zawiera dużo cukru lub smakuje tak, jakby zawierał dużo cukru

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Połączenia

  • słodki napój, owoc, rogalik, sos; deser, przysmak, smakołyk; słodka bułka, herbata, kawa; słodkie ciastko; słodkie wypieki

Cytaty

Uczniowie głowieńskich szkół nie będą płacić za udział w zajęciach podczas ferii - zadecydowali miejscy włodarze. [...] Każdy uczeń uczestniczący w zajęciach otrzyma też herbatę i słodką bułkę.

źródło: NKJP: (kbs): Ferie za darmo, Express Ilustrowany, 2002-01-19

Udało się już wyhodować sałatę-szczepionkę przeciwko żółtaczce, słodsze ogórki, jabłka odporne na szkodniki. Naukowcy ciągle udoskonalają smak, wygląd i odporność roślin.

źródło: NKJP: None: Posłódź herbatę taumatyną,prasa, 2000

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
D. słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiej
C. słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiej
B. słodkiego
słodkiego
słodki
słodkie
słodką
N. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodką
Ms. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodkiej
W. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie
D. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
C. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
B. słodkich
słodkich
słodkich
słodkie
N. słodkimi
słodkimi
słodkimi
słodkimi
Ms. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
W. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodszy
słodszy
słodszy
słodsze
słodsza
D. słodszego
słodszego
słodszego
słodszego
słodszej
C. słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszej
B. słodszego
słodszego
słodszy
słodsze
słodszą
N. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszą
Ms. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodsi
słodsi
słodsze
słodsze
D. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych
C. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
B. słodszych
słodszych
słodszych
słodsze
N. słodszymi
słodszymi
słodszymi
słodszymi
Ms. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych

2. poczęstunek

Definicja

taki, w czasie którego podaje się do jedzenia ciasta, słodycze i owoce

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

Połączenia

  • słodki poczęstunek, podwieczorek; słodkie przyjęcie

Cytaty

Czasem jeździliśmy bryczką, którą przysyłały po nas dwie stare panny mieszkające w mająteczku Kawęczyn. Stał tam stary dwór. Była też wielka papuga w klatce, przy której przesiadywałam godziny całe. Od tych pań kupowaliśmy chyba kartofle czy jabłka, jakieś tam były interesy załatwiane przy słodkich podwieczorkach.

źródło: NKJP: Monika Żeromska: Wspomnienia, 2007

Na uroczystość otwarcia klubu spółdzielnia przygotowała słodkie przyjęcie . Kulinarne spotkania mają być jedną ze specjalności seniorek spotykających się w Karolince

źródło: NKJP: Blisko Poznania, Gazeta Poznańska, 2003-04-26

Za zdrowie rodziców wzniesiono toast lampką szampana, a następnie wszystkich gości zaproszono na słodki poczęstunek

źródło: NKJP: W SZubinie przyznano medale, Nakielski Czas, 2003-12-24

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
D. słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiej
C. słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiej
B. słodkiego
słodkiego
słodki
słodkie
słodką
N. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodką
Ms. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodkiej
W. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie
D. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
C. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
B. słodkich
słodkich
słodkich
słodkie
N. słodkimi
słodkimi
słodkimi
słodkimi
Ms. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
W. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodszy
słodszy
słodszy
słodsze
słodsza
D. słodszego
słodszego
słodszego
słodszego
słodszej
C. słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszej
B. słodszego
słodszego
słodszy
słodsze
słodszą
N. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszą
Ms. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodsi
słodsi
słodsze
słodsze
D. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych
C. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
B. słodszych
słodszych
słodszych
słodsze
N. słodszymi
słodszymi
słodszymi
słodszymi
Ms. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych

3. zapach

Definicja

książk. 
taki, który wywołuje miłe wrażenia, podobne do tych, jakie wywołują słodkie potrawy, ale w dużym natężeniu jest mdły i odurzający

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii zapachy

Połączenia

  • słodki aromat, zapach; słodka woń

Cytaty

Szal Aleksandry rozsnuł wokół obłok słodkich perfum.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006

Kadzidło ma słodką woń, odurzającą każdą ludzką głowę.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
D. słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiej
C. słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiej
B. słodkiego
słodkiego
słodki
słodkie
słodką
N. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodką
Ms. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodkiej
W. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie
D. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
C. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
B. słodkich
słodkich
słodkich
słodkie
N. słodkimi
słodkimi
słodkimi
słodkimi
Ms. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
W. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodszy
słodszy
słodszy
słodsze
słodsza
D. słodszego
słodszego
słodszego
słodszego
słodszej
C. słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszej
B. słodszego
słodszego
słodszy
słodsze
słodszą
N. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszą
Ms. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodsi
słodsi
słodsze
słodsze
D. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych
C. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
B. słodszych
słodszych
słodszych
słodsze
N. słodszymi
słodszymi
słodszymi
słodszymi
Ms. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych

4. sen

Definicja

książk. 
taki, który jest miły, wywołuje przyjemne wrażenia i przynosi ukojenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • słodki kolor; sen, spokój; śpiew, trel; słodka chwila, drzemka; melodia; słodkie lenistwo, nieróbstwo; słodkie dźwięki, wspomnienia

Cytaty

Maklako wybił rytm nogą i zaczęli jak zwykle w g-moll.
Łagodnym staccato klawesynu wtórowały słodkie trele fletu. Po nienagannym andante glissandami przeszli w lento. Grali spokojnie, płynnie, bez wysiłku.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

W Górce Klasztornej spędzimy cztery pełne dni wypełnione zwiedzaniem na rowerach okolicy, zabawami sportowo-rekreacyjnymi, nie zabraknie trochę opalania i tzw. słodkiego lenistwa.

źródło: NKJP: LT: W GÓRCE KLASZTORNEJ, Nakielski Czas, 2005-08-24

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
D. słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiej
C. słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiej
B. słodkiego
słodkiego
słodki
słodkie
słodką
N. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodką
Ms. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodkiej
W. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie
D. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
C. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
B. słodkich
słodkich
słodkich
słodkie
N. słodkimi
słodkimi
słodkimi
słodkimi
Ms. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
W. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodszy
słodszy
słodszy
słodsze
słodsza
D. słodszego
słodszego
słodszego
słodszego
słodszej
C. słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszej
B. słodszego
słodszego
słodszy
słodsze
słodszą
N. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszą
Ms. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodsi
słodsi
słodsze
słodsze
D. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych
C. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
B. słodszych
słodszych
słodszych
słodsze
N. słodszymi
słodszymi
słodszymi
słodszymi
Ms. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych

5.a chłopczyk

Definicja

książk. 
taki, który wygląda i zachowuje się tak, że przebywanie w jego towarzystwie sprawia przyjemność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Połączenia

  • słodki chłopczyk, maluszek, staruszek; słodka dziewczynka, staruszka; słodkie maleństwo

Cytaty

Kokia w sposób zabawny, choć bardzo nieśmiały stale spoufalała się z widownią. Z niedowierzaniem pytała, skąd w ogóle ludzie o niej w naszym kraju wiedzą, gdzie słuchają jej piosenek [...]. Potem z uśmiechem na twarzy pokazywała wszystkie trunki, jakie podano jej do picia w trakcie koncertu: colę, wodę mineralną i sok. I była w tym wszystkim piekielnie urocza, cały czas wyglądając jak mała słodka dziewczynka.

źródło: NKJP: Marta Akuszewska: Kokia – perła prosto z Japonii, Esensja, 2009-11-08

A teraz wyjdź z siebie i popatrz na nas z dystansu. Dzieci. Słodkie maleństwa. Jedno wrzeszczy, że zabrano mu buciki. Drugie topi się w gnojówce. Czysta rozkosz, istotnie.

źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996

— Nie będę jadła tego paskudztwa — powiedziała i odchyliła się na krześle. — A dlaczego nie, moje najsłodsze kochanie? — spytała spokojnie mama.

źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Góry Żmijowe, 2006

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
D. słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiej
C. słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiej
B. słodkiego
słodkiego
słodki
słodkie
słodką
N. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodką
Ms. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodkiej
W. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie
D. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
C. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
B. słodkich
słodkich
słodkich
słodkie
N. słodkimi
słodkimi
słodkimi
słodkimi
Ms. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
W. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodszy
słodszy
słodszy
słodsze
słodsza
D. słodszego
słodszego
słodszego
słodszego
słodszej
C. słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszej
B. słodszego
słodszego
słodszy
słodsze
słodszą
N. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszą
Ms. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodsi
słodsi
słodsze
słodsze
D. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych
C. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
B. słodszych
słodszych
słodszych
słodsze
N. słodszymi
słodszymi
słodszymi
słodszymi
Ms. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych

5.b uśmiech

Definicja

książk. 
taki, który świadczy o czyjejś łagodności i sympatii wobec rozmówcy, czasem jednak ukrywa prawdziwe myśli i uczucia nadawcy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Połączenia

  • słodki charakter, głos, uśmiech; słodkie miny, oczy, słówka

Cytaty

- W ostatniej ciąży przytyłam prawie dwadzieścia dwa kilo - zaczyna. Mrugam do Agnieszki, bo jeśli to prawda, to znaczy, że później bez problemów można schudnąć.
A prowadząca opowiada dalej. O tym, że poród to wielka sprawa i takie tam. Wszystko mówi tym swoim słodkim głosem i uśmiecha się przyjemnie, i w ogóle cała jest taka ciepła, matczyna, a jednocześnie szalenie kobieca.

źródło: NKJP: Tomasz Kwaśniewski: Dziennik ciężarowca, 2007

W Moskwie wstydziła się znajomych, dlatego wybrała bazar podmiejski. Czuje się tam dobrze, bo lubi ludzi, do każdego ma indywidualne podejście. Uśmiechnie się do niezdecydowanej, do mężczyzny zrobi słodkie oczy, doradzi z gustem, zagwarantuje jakość.

źródło: NKJP: Anna Żebrowska: Olga z wyklętego rodu, Gazeta Wyborcza, 1996-04-05

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
D. słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiego
słodkiej
C. słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiemu
słodkiej
B. słodkiego
słodkiego
słodki
słodkie
słodką
N. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodką
Ms. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
słodkiej
W. słodki
słodki
słodki
słodkie
słodka
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie
D. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
C. słodkim
słodkim
słodkim
słodkim
B. słodkich
słodkich
słodkich
słodkie
N. słodkimi
słodkimi
słodkimi
słodkimi
Ms. słodkich
słodkich
słodkich
słodkich
W. słodcy
słodcy
słodkie
słodkie

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słodszy
słodszy
słodszy
słodsze
słodsza
D. słodszego
słodszego
słodszego
słodszego
słodszej
C. słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszemu
słodszej
B. słodszego
słodszego
słodszy
słodsze
słodszą
N. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszą
Ms. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
słodszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słodsi
słodsi
słodsze
słodsze
D. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych
C. słodszym
słodszym
słodszym
słodszym
B. słodszych
słodszych
słodszych
słodsze
N. słodszymi
słodszymi
słodszymi
słodszymi
Ms. słodszych
słodszych
słodszych
słodszych

Frazeologizmy

słodka idiotka
słodka kapusta
słodka śmietana
słodka tajemnica
słodka woda
słodkie mleko
słodkie życie
Data ostatniej modyfikacji: 18.07.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj