UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

napraszać się

Chronologizacja

1848, Ł. Gołębiowski, "Dzieje Polski za panowania Jagiellonów", Tom II, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. napraszam się
napraszamy się
2 os. napraszasz się
napraszacie się
3 os. naprasza się
napraszają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. napraszałem się
+(e)m się napraszał
napraszałam się
+(e)m się napraszała
napraszałom się
+(e)m się napraszało
napraszaliśmy się
+(e)śmy się napraszali
napraszałyśmy się
+(e)śmy się napraszały
2 os. napraszałeś się
+(e)ś się napraszał
napraszałaś się
+(e)ś się napraszała
napraszałoś się
+(e)ś się napraszało
napraszaliście się
+(e)ście się napraszali
napraszałyście się
+(e)ście się napraszały
3 os. napraszał się
napraszała się
napraszało się
napraszali się
napraszały się

bezosobnik: napraszano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się napraszał
będę się napraszać
będę się napraszała
będę się napraszać
będę się napraszało
będę się napraszać
będziemy się napraszali
będziemy się napraszać
będziemy się napraszały
będziemy się napraszać
2 os. będziesz się napraszał
będziesz się napraszać
będziesz się napraszała
będziesz się napraszać
będziesz się napraszało
będziesz się napraszać
będziecie się napraszali
będziecie się napraszać
będziecie się napraszały
będziecie się napraszać
3 os. będzie się napraszał
będzie się napraszać
będzie się napraszała
będzie się napraszać
będzie się napraszało
będzie się napraszać
będą się napraszali
będą się napraszać
będą się napraszały
będą się napraszać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. napraszajmy się
2 os. napraszaj się
napraszajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. napraszałbym się
bym się napraszał
napraszałabym się
bym się napraszała
napraszałobym się
bym się napraszało
napraszalibyśmy się
byśmy się napraszali
napraszałybyśmy się
byśmy się napraszały
2 os. napraszałbyś się
byś się napraszał
napraszałabyś się
byś się napraszała
napraszałobyś się
byś się napraszało
napraszalibyście się
byście się napraszali
napraszałybyście się
byście się napraszały
3 os. napraszałby się
by się napraszał
napraszałaby się
by się napraszała
napraszałoby się
by się napraszało
napraszaliby się
by się napraszali
napraszałyby się
by się napraszały

bezosobnik: napraszano by się

bezokolicznik: napraszać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: napraszając się

gerundium: napraszanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. napraszanie się
napraszania się
D. napraszania się
napraszań się
C. napraszaniu się
napraszaniom się
B. napraszanie się
napraszania się
N. napraszaniem się
napraszaniami się
Ms. napraszaniu się
napraszaniach się
W. napraszanie się
napraszania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: napraszający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. napraszający się
napraszający się
napraszający się
napraszające się
napraszająca się
D. napraszającego się
napraszającego się
napraszającego się
napraszającego się
napraszającej się
C. napraszającemu się
napraszającemu się
napraszającemu się
napraszającemu się
napraszającej się
B. napraszającego się
napraszającego się
napraszający się
napraszające się
napraszającą się
N. napraszającym się
napraszającym się
napraszającym się
napraszającym się
napraszającą się
Ms. napraszającym się
napraszającym się
napraszającym się
napraszającym się
napraszającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. napraszający się
napraszający się
napraszające się
napraszające się
D. napraszających się
napraszających się
napraszających się
napraszających się
C. napraszającym się
napraszającym się
napraszającym się
napraszającym się
B. napraszających się
napraszających się
napraszających się
napraszające się
N. napraszającymi się
napraszającymi się
napraszającymi się
napraszającymi się
Ms. napraszających się
napraszających się
napraszających się
napraszających się

Pochodzenie

Zob. prosić

1. narzucać się

Definicja

działać w ten sposób, że wielokrotnie lub w sposób męczący proponuje się coś jakiejś osobie lub prosi się ją o coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

Wyznanie to znacznie uprościło nasze dalsze kontakty - wziąłem ją do kina, o co sama się zresztą napraszała, a potem ona poprosiła mnie o rękę, na co ja wyraziłem zgodę.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska, Leszek Talko: Talki w wielkim mieście, 2002

- Nikogo o pomoc prosiła nie będę - śmiało spojrzała Zorza, Zorzeńka, w rusałczane oczy. - Czemu się ze swoim wsparciem napraszasz, kiedy ono mnie niepotrzebne?

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993

- Czasem coś zjem, czasem gdzieś pojadę i tak mi dni uciekają. Chyba nie mam wrogów, po prostu nie lubię się ludziom napraszać. Odsuwają się ode mnie, więc wolę żyć ot tak, po prostu sam.

źródło: NKJP: Milena Celińska: Samotność to taka pusta trwoga, Tygodnik Siedlecki, 2009-02-03

Wszystko, co zaczynał robić, wydawało mu się nieudolne, głupie i zbyteczne. A przedtem, jeżeli postawił jeden klocek na drugim, uważał to już za coś nadzwyczajnego, zwoływał wszystkich, by przyszli go podziwiać, napraszał się pochwał.

źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Podróż, 1958

Teraz będzie łaził od stolika do stolika i napraszał się, żeby mu ulać trochę piwa do kufla.

źródło: NKJP: Internet

Siedzę w domu, patrzę przez okno, czyhając na kogoś z mojej kompanii. Widzę czasem jakąś pomniejszą płoteczkę, niezdolnego kolegę, którego nie przyjęto do podchorążówki, albo łamagę, który od miesięcy naprasza się do konspiracji.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wniebowstąpienie, 1967

Składnia

bez ograniczeń + napraszać się +
CZEGO
bez ograniczeń + napraszać się +
KOMU
bez ograniczeń + napraszać się +
do CZEGO | o CO | z CZYM
bez ograniczeń + napraszać się +
żeby ZDANIE
bez ograniczeń + napraszać się +
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

2. o kłopoty

Definicja

prowokować swoim zachowaniem złą dla siebie sytuację

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  prosić się

Cytaty

Większość moich rozmówców była zgodna, że zachowywał się wyzywająco, był kosmicznie upierdliwy i nie darował nikomu.
– Inaczej mówiąc, sam się napraszał, żeby go zadźgać – pokiwał głową Dyna.

źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijąc pająków, 2007

Jeśli językoznawcy ustalili, że ta sama sylaba pisana na końcu wyrazu ma być wymawiana na dwa różne sposoby, to sami napraszali się o kłopoty.

źródło: NKJP: Internet

Tamten kilkutysięczny pochód służył zaczepce, wymuszał skandal, napraszał się o nieprzyjazne odruchy: zapamiętajcie burżuje, idziemy przeciw wam, depczemy wasze załgane porządki, a wy macie nas nienawidzić.

źródło: NKJP: Anna Strońska: Bić noblistów, Gazeta Krakowska, 2004-05-14

Składnia

bez ograniczeń + napraszać się +
o CO
bez ograniczeń + napraszać się +
żeby ZDANIE

3. o pomyśle

Definicja

książk. 
nagle stawać się przedmiotem czyichś myśli, postrzeganym jako coś oczywistego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  narzucać się, nasuwać się

Cytaty

Tam mieszkałam z rodzicami i ciotką Rzepową, z jej rodziną. Wspomnienia napraszają się, kuszą bez słów, samymi obrazami [...].

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010

Napraszającą się jako pierwsza hipotezę wybuchów nuklearnych, czy to próbnych, czy wojennych, można było odrzucić bez dyskusji.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Fiasko, 1987

Plan sam się naprasza: wapno zwozi się samochodami, uciekać trzeba więc też samochodem.

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: ARCHIPELAG GUŁag, 1977

Data ostatniej modyfikacji: 29.04.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj