Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
napraszam się |
napraszamy się |
|||
2 os. |
napraszasz się |
napraszacie się |
|||
3 os. |
naprasza się |
napraszają się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
napraszałem się +(e)m się napraszał |
napraszałam się +(e)m się napraszała |
napraszałom się +(e)m się napraszało |
napraszaliśmy się +(e)śmy się napraszali |
napraszałyśmy się +(e)śmy się napraszały |
2 os. |
napraszałeś się +(e)ś się napraszał |
napraszałaś się +(e)ś się napraszała |
napraszałoś się +(e)ś się napraszało |
napraszaliście się +(e)ście się napraszali |
napraszałyście się +(e)ście się napraszały |
3 os. |
napraszał się |
napraszała się |
napraszało się |
napraszali się |
napraszały się |
bezosobnik: napraszano się
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę się napraszał będę się napraszać |
będę się napraszała będę się napraszać |
będę się napraszało będę się napraszać |
będziemy się napraszali będziemy się napraszać |
będziemy się napraszały będziemy się napraszać |
2 os. |
będziesz się napraszał będziesz się napraszać |
będziesz się napraszała będziesz się napraszać |
będziesz się napraszało będziesz się napraszać |
będziecie się napraszali będziecie się napraszać |
będziecie się napraszały będziecie się napraszać |
3 os. |
będzie się napraszał będzie się napraszać |
będzie się napraszała będzie się napraszać |
będzie się napraszało będzie się napraszać |
będą się napraszali będą się napraszać |
będą się napraszały będą się napraszać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
napraszajmy się |
|
2 os. |
napraszaj się |
napraszajcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
napraszałbym się bym się napraszał |
napraszałabym się bym się napraszała |
napraszałobym się bym się napraszało |
napraszalibyśmy się byśmy się napraszali |
napraszałybyśmy się byśmy się napraszały |
2 os. |
napraszałbyś się byś się napraszał |
napraszałabyś się byś się napraszała |
napraszałobyś się byś się napraszało |
napraszalibyście się byście się napraszali |
napraszałybyście się byście się napraszały |
3 os. |
napraszałby się by się napraszał |
napraszałaby się by się napraszała |
napraszałoby się by się napraszało |
napraszaliby się by się napraszali |
napraszałyby się by się napraszały |
bezosobnik: napraszano by się
bezokolicznik: napraszać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napraszając się
gerundium: napraszanie się
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | napraszanie się |
napraszania się |
D. | napraszania się |
napraszań się |
C. | napraszaniu się |
napraszaniom się |
B. | napraszanie się |
napraszania się |
N. | napraszaniem się |
napraszaniami się |
Ms. | napraszaniu się |
napraszaniach się |
W. | napraszanie się |
napraszania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napraszający się
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | napraszający się |
napraszający się |
napraszający się |
napraszające się |
napraszająca się |
D. | napraszającego się |
napraszającego się |
napraszającego się |
napraszającego się |
napraszającej się |
C. | napraszającemu się |
napraszającemu się |
napraszającemu się |
napraszającemu się |
napraszającej się |
B. | napraszającego się |
napraszającego się |
napraszający się |
napraszające się |
napraszającą się |
N. | napraszającym się |
napraszającym się |
napraszającym się |
napraszającym się |
napraszającą się |
Ms. | napraszającym się |
napraszającym się |
napraszającym się |
napraszającym się |
napraszającej się |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | napraszający się |
napraszający się |
napraszające się |
napraszające się |
D. | napraszających się |
napraszających się |
napraszających się |
napraszających się |
C. | napraszającym się |
napraszającym się |
napraszającym się |
napraszającym się |
B. | napraszających się |
napraszających się |
napraszających się |
napraszające się |
N. | napraszającymi się |
napraszającymi się |
napraszającymi się |
napraszającymi się |
Ms. | napraszających się |
napraszających się |
napraszających się |
napraszających się |
Pochodzenie
Zob. prosić
1. narzucać się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
Wyznanie to znacznie uprościło nasze dalsze kontakty - wziąłem ją do kina, o co sama się zresztą napraszała, a potem ona poprosiła mnie o rękę, na co ja wyraziłem zgodę. źródło: NKJP: Monika Piątkowska, Leszek Talko: Talki w wielkim mieście, 2002 |
|
- Nikogo o pomoc prosiła nie będę - śmiało spojrzała Zorza, Zorzeńka, w rusałczane oczy. - Czemu się ze swoim wsparciem napraszasz, kiedy ono mnie niepotrzebne? źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993 |
|
- Czasem coś zjem, czasem gdzieś pojadę i tak mi dni uciekają. Chyba nie mam wrogów, po prostu nie lubię się ludziom napraszać. Odsuwają się ode mnie, więc wolę żyć ot tak, po prostu sam. źródło: NKJP: Milena Celińska: Samotność to taka pusta trwoga, Tygodnik Siedlecki, 2009-02-03 |
|
Wszystko, co zaczynał robić, wydawało mu się nieudolne, głupie i zbyteczne. A przedtem, jeżeli postawił jeden klocek na drugim, uważał to już za coś nadzwyczajnego, zwoływał wszystkich, by przyszli go podziwiać, napraszał się pochwał. źródło: NKJP: Stanisław Dygat: Podróż, 1958 |
|
Teraz będzie łaził od stolika do stolika i napraszał się, żeby mu ulać trochę piwa do kufla. źródło: NKJP: Internet |
|
Siedzę w domu, patrzę przez okno, czyhając na kogoś z mojej kompanii. Widzę czasem jakąś pomniejszą płoteczkę, niezdolnego kolegę, którego nie przyjęto do podchorążówki, albo łamagę, który od miesięcy naprasza się do konspiracji. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wniebowstąpienie, 1967 |
Składnia
![]() |
+ | napraszać się | + |
CZEGO
|
![]() |
+ | napraszać się | + |
KOMU
|
![]() |
+ | napraszać się | + |
do CZEGO | o CO | z CZYM
|
![]() |
+ | napraszać się | + |
żeby ZDANIE
|
![]() |
+ | napraszać się | + |
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
2. o kłopoty
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | prosić się |
Cytaty
Większość moich rozmówców była zgodna, że zachowywał się wyzywająco, był kosmicznie upierdliwy i nie darował nikomu. źródło: NKJP: Irena Matuszkiewicz: Nie zabijąc pająków, 2007 |
|
Jeśli językoznawcy ustalili, że ta sama sylaba pisana na końcu wyrazu ma być wymawiana na dwa różne sposoby, to sami napraszali się o kłopoty. źródło: NKJP: Internet |
|
Tamten kilkutysięczny pochód służył zaczepce, wymuszał skandal, napraszał się o nieprzyjazne odruchy: zapamiętajcie burżuje, idziemy przeciw wam, depczemy wasze załgane porządki, a wy macie nas nienawidzić. źródło: NKJP: Anna Strońska: Bić noblistów, Gazeta Krakowska, 2004-05-14 |
Składnia
![]() |
+ | napraszać się | + |
o CO
|
![]() |
+ | napraszać się | + |
żeby ZDANIE
|
3. o pomyśle
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | narzucać się, nasuwać się |
Cytaty
Tam mieszkałam z rodzicami i ciotką Rzepową, z jej rodziną. Wspomnienia napraszają się, kuszą bez słów, samymi obrazami [...]. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010 |
|
Napraszającą się jako pierwsza hipotezę wybuchów nuklearnych, czy to próbnych, czy wojennych, można było odrzucić bez dyskusji. źródło: NKJP: Stanisław Lem: Fiasko, 1987 |
|
Plan sam się naprasza: wapno zwozi się samochodami, uciekać trzeba więc też samochodem. źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: ARCHIPELAG GUŁag, 1977 |