UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przeciwieństwo

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Pochodzenie

Zob. przeciwny

1. antyteza

Definicja

osoba, rzecz lub zjawisko zupełnie różne od innej osoby, rzeczy lub zjawiska

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

antyteza

Połączenia

absolutne, całkowite, dokładne, ostre, skrajne, totalne, zupełne przeciwieństwo
przeciwieństwo kłamstwa, miłości, natury, zła, życia
łączyć, stanowić przeciwieństwa
być przeciwieństwem

Cytaty

	Major Leśniewski był przeciwieństwem wesołego kapitana. Wysoki, szczupły, o suchej, ascetycznej twarzy, miał usposobienie raczej ponure. źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958
	Matka, która na starość zamieniła się w przeciwieństwo małżonka, z trudem przeciskała ciężkie kilogramy przez drzwi. źródło: NKJP: Max Cegielski: Apokalipso, 2004
	Dusza jest przeciwieństwem materii. źródło: NKJP: Ryszard Myśliwiec: Drogi dojścia do Boga, 2009
	Biały stanowi przeciwieństwo czerni. Kolor ten niesie przesłanie: – „nie dotykaj mnie”, ale też powoduje koncentrację uwagi. Biel kojarzy się ze sterylnością, jest czysta. źródło: NKJP: Sławomir Dąblewski: ... i kolor też, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2006-06-06

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przeciwieństwo	przeciwieństwa
D.	przeciwieństwa	przeciwieństw
C.	przeciwieństwu	przeciwieństwom
B.	przeciwieństwo	przeciwieństwa
N.	przeciwieństwem	przeciwieństwami
Ms.	przeciwieństwie	przeciwieństwach
W.	przeciwieństwo	przeciwieństwa

Składnia

przeciwieństwo

KOGO/CZEGO

2. sprzeczność

Definicja

sprzeczność zachodząca między rzeczami lub zjawiskami

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

W zmartwychwstaniu ciało powróci do doskonałej jedności i harmonii z duchem: człowiek nie będzie doświadczał przeciwieństwa pomiędzy tym, co w nim duchowe, a tym co cielesne.

źródło: NKJP:Teresa Celińska-Mysław: Płeć człowieka i jej znaczenie, Wychowawca, 2005-07

W każdej rzeczy jest część innej rzeczy, we wszystkim jest część wszystkiego, wszystkie rzeczy są jednym.
- Skąd więc bierze się ich różnorodność i przeciwieństwa między nimi?

źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Podróż ludzi księgi, 1996

[...] reforma stołypinowska nie zjednała ogółu chłopów dla caratu, a jedynie ich część, zaostrzyła natomiast przeciwieństwa klasowe na wsi rosyjskiej.

źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przeciwieństwo	przeciwieństwa
D.	przeciwieństwa	przeciwieństw
C.	przeciwieństwu	przeciwieństwom
B.	przeciwieństwo	przeciwieństwa
N.	przeciwieństwem	przeciwieństwami
Ms.	przeciwieństwie	przeciwieństwach
W.	przeciwieństwo	przeciwieństwa

Składnia

przeciwieństwo

między KIM/CZYM a KIM/CZYM | między KIM/CZYM[sub]pl[/sub]

3. przeszkoda

Definicja

przeszkoda, która utrudnia jakiejś osobie osiągnięcie celu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

przeciwieństwa losu

Cytaty

[...] oblicze senatora emanowało niewzruszonym spokojem człowieka przygotowanego na wszystkie przeciwieństwa losu.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

Zdjęła go dziecinna melancholia. Czy to dlatego, że tak wiele już musiał pokonać przeciwieństw i tyle trudu kosztowała go przebyta dotychczas droga [...].

źródło: NKJP: Christian Skrzyposzek: Mojra, 1996

[...] człowiek osłabiony, człowiek wyczerpany walką z tysiącem przeciwieństw, żyjący w świecie nigdy-nie-zaspokojonych-potrzeb i nigdy-nie-spełnionych-pragnień jest łatwym obiektem manipulacji i podporządkowania.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przeciwieństwo	przeciwieństwa
D.	przeciwieństwa	przeciwieństw
C.	przeciwieństwu	przeciwieństwom
B.	przeciwieństwo	przeciwieństwa
N.	przeciwieństwem	przeciwieństwami
Ms.	przeciwieństwie	przeciwieństwach
W.	przeciwieństwo	przeciwieństwa

Inne uwagi

Zwykle lm

Składnia

przeciwieństwo

(CZEGO)

Frazeologizmy

w przeciwieństwie do

Data ostatniej modyfikacji: 12.06.2014