UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obdarzyć

Chronologizacja

1455, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obdarzę
 obdarzymy
2 os. obdarzysz
 obdarzycie
3 os. obdarzy
 obdarzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obdarzyłem
+(e)m obdarzył
 obdarzyłam
+(e)m obdarzyła
 obdarzyłom
+(e)m obdarzyło
 obdarzyliśmy
+(e)śmy obdarzyli
 obdarzyłyśmy
+(e)śmy obdarzyły
2 os. obdarzyłeś
+(e)ś obdarzył
 obdarzyłaś
+(e)ś obdarzyła
 obdarzyłoś
+(e)ś obdarzyło
 obdarzyliście
+(e)ście obdarzyli
 obdarzyłyście
+(e)ście obdarzyły
3 os. obdarzył
 obdarzyła
 obdarzyło
 obdarzyli
 obdarzyły

bezosobnik: obdarzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obdarzmy
2 os. obdarz
 obdarzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obdarzyłbym
bym obdarzył
 obdarzyłabym
bym obdarzyła
 obdarzyłobym
bym obdarzyło
 obdarzylibyśmy
byśmy obdarzyli
 obdarzyłybyśmy
byśmy obdarzyły
2 os. obdarzyłbyś
byś obdarzył
 obdarzyłabyś
byś obdarzyła
 obdarzyłobyś
byś obdarzyło
 obdarzylibyście
byście obdarzyli
 obdarzyłybyście
byście obdarzyły
3 os. obdarzyłby
by obdarzył
 obdarzyłaby
by obdarzyła
 obdarzyłoby
by obdarzyło
 obdarzyliby
by obdarzyli
 obdarzyłyby
by obdarzyły

bezosobnik: obdarzono by

bezokolicznik: obdarzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obdarzywszy

gerundium: obdarzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: obdarzony

odpowiednik aspektowy: obdarzać

Pochodzenie

Zob. darzyć

1. klejnotami

Definicja

dać komuś coś w prezencie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obdarować, ofiarować

Cytaty

Niedoszli teściowie neapolitańscy obdarzyli go przepięknymi wazami etruskimi, które wzbogaciły jego zbiory starożytności.

źródło: NKJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1960

Panie obdarzono pięknymi bukietami kwiatów.

źródło: NKJP: (EMA): Medal za małżeństwo, Gazeta Krakowska, 2007-02-26

Składnia

bez ograniczeń + obdarzyć +
KOGO + CZYM

2. tytułem szlacheckim

Definicja

nadać komuś jakiś tytuł, stanowisko, godność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

antonimy:  pozbawić

Połączenia

  • obdarzyć kogoś jakimś stanowiskiem, jakimś tytułem, jakimś zaszczytem

Cytaty

źródło: NKJP:

Schumannowie należeli od kilku pokoleń do gdańskiej i pomorskiej oligarchii finansowej: obdarzeni herbem, dziedziczyli majątki i stanowiska, także w Radzie Głównego Miasta, czyli najważniejszej części dawnego Gdańska.

źródło: NKJP: Paweł Huelle: Jejmość Magdalena, Gazeta Wyborcza, 1999-01-16

Uzasadniają, że skoro Ryszard Kukliński został obdarzony tytułem honorowego obywatela miasta Krakowa, to zasługuje także na patronowanie ulicy.

źródło: NKJP: Ulica dla obywatela, Dziennik Polski, 2004-02-24

Odebranie mu władzy lokalnej i obdarzenie stanowiskiem ministerialnym w stolicy ma przysłużyć się budowaniu demokracji i pokoju w państwie.

źródło: NKJP: Łukasz Czeszumski: Mudżahedin emerytowany, Polityka, 2005

Składnia

bez ograniczeń + obdarzyć +
KOGO + CZYM

3. zaufaniem

Definicja

okazać komuś swoje pozytywne uczucia lub przychylne nastawienie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • obdarzyć miłością, przyjaźnią, zaufaniem

Cytaty

Zarząd związku obdarzył mnie zaufaniem i będę wypełniał swą funkcję jako emeryt.

źródło: NKJP: Jacek Jaszczyk: Za 100 gramów whiskey..., Tygodnik Tucholski, nr 571, 2003

Im dojrzalej nauczę się kochać samego siebie, tym większą mam szansę, bym podobną miłością obdarzył moich bliźnich.

źródło: NKJP: Marek Dziewiecki: Młodzi w poszukiwaniu szczęścia. Szczęście – Miłość – Seksualność, 2007

– Nagroda Anioła Teatralnego przypada osobom lub instytucjom, które w sposób specjalny obdarzyły nasz teatr przyjaźnią, zainteresowaniem i pomocą w całym sezonie teatralnym

źródło: NKJP: (mano): Teatr nas wyróżnił, Dziennik Zachodni, 2004-04-02

Składnia

bez ograniczeń + obdarzyć +
KOGO + CZYM

4. talentem

Definicja

sprawić, że ktoś ma określoną cechę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie prawdy i wartości życiowe

Relacje znaczeniowe

antonimy:  pozbawić

Połączenia

  • Bóg, los obdarzył; natura obdarzyła
  • obdarzyć jakimś talentem, pięknym głosem

Cytaty

Nie lubił ludzi, których los obdarzył szczególnym powodzeniem, bo on sam nie reprezentował cech supermęskich.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992

Bozia obdarzyła go niesamowitą siłą, fantastycznymi warunkami fizycznymi.

źródło: NKJP: (R.Mus.): Chłopiec w ciele mężczyzny, Trybuna Śląska, 2004-06-19

Był przekonany, że los obdarzył go wybitnym głosem oraz talentem aktorskim.

źródło: NKJP: Ryszard Sługocki: Na przekór i na bakier, 2008

Była pewna siebie i urody, a do tego obdarzona błyskotliwą inteligencją i sporą dawką wiedzy. Do życia podchodziła na wielkim luzie.

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć... , 2001

Jedna z tych osób pełna polotu, obdarzona poczuciem humoru, była karcona przez tę drugą.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: piołun, 1993

Składnia

bez ograniczeń + obdarzyć +
KOGO + CZYM

Frazeologizmy

hojnie obdarzony przez naturę
ktoś podarował wolność komuś
ktoś obdarzył wolnością kogoś
Data ostatniej modyfikacji: 06.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN