UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wciągać

Chronologizacja

1471, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wciągam
wciągamy
2 os. wciągasz
wciągacie
3 os. wciąga
wciągają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wciągałem
+(e)m wciągał
wciągałam
+(e)m wciągała
wciągałom
+(e)m wciągało
wciągaliśmy
+(e)śmy wciągali
wciągałyśmy
+(e)śmy wciągały
2 os. wciągałeś
+(e)ś wciągał
wciągałaś
+(e)ś wciągała
wciągałoś
+(e)ś wciągało
wciągaliście
+(e)ście wciągali
wciągałyście
+(e)ście wciągały
3 os. wciągał
wciągała
wciągało
wciągali
wciągały

bezosobnik: wciągano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wciągał
będę wciągać
będę wciągała
będę wciągać
będę wciągało
będę wciągać
będziemy wciągali
będziemy wciągać
będziemy wciągały
będziemy wciągać
2 os. będziesz wciągał
będziesz wciągać
będziesz wciągała
będziesz wciągać
będziesz wciągało
będziesz wciągać
będziecie wciągali
będziecie wciągać
będziecie wciągały
będziecie wciągać
3 os. będzie wciągał
będzie wciągać
będzie wciągała
będzie wciągać
będzie wciągało
będzie wciągać
będą wciągali
będą wciągać
będą wciągały
będą wciągać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wciągajmy
2 os. wciągaj
wciągajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wciągałbym
bym wciągał
wciągałabym
bym wciągała
wciągałobym
bym wciągało
wciągalibyśmy
byśmy wciągali
wciągałybyśmy
byśmy wciągały
2 os. wciągałbyś
byś wciągał
wciągałabyś
byś wciągała
wciągałobyś
byś wciągało
wciągalibyście
byście wciągali
wciągałybyście
byście wciągały
3 os. wciągałby
by wciągał
wciągałaby
by wciągała
wciągałoby
by wciągało
wciągaliby
by wciągali
wciągałyby
by wciągały

bezosobnik: wciągano by

bezokolicznik: wciągać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wciągając

gerundium: wciąganie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wciąganie
wciągania
D. wciągania
wciągań
C. wciąganiu
wciąganiom
B. wciąganie
wciągania
N. wciąganiem
wciąganiami
Ms. wciąganiu
wciąganiach
W. wciąganie
wciągania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wciągający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wciągający
wciągający
wciągający
wciągające
wciągająca
D. wciągającego
wciągającego
wciągającego
wciągającego
wciągającej
C. wciągającemu
wciągającemu
wciągającemu
wciągającemu
wciągającej
B. wciągającego
wciągającego
wciągający
wciągające
wciągającą
N. wciągającym
wciągającym
wciągającym
wciągającym
wciągającą
Ms. wciągającym
wciągającym
wciągającym
wciągającym
wciągającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wciągający
wciągający
wciągające
wciągające
D. wciągających
wciągających
wciągających
wciągających
C. wciągającym
wciągającym
wciągającym
wciągającym
B. wciągających
wciągających
wciągających
wciągające
N. wciągającymi
wciągającymi
wciągającymi
wciągającymi
Ms. wciągających
wciągających
wciągających
wciągających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wciągany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wciągany
wciągany
wciągany
wciągane
wciągana
D. wciąganego
wciąganego
wciąganego
wciąganego
wciąganej
C. wciąganemu
wciąganemu
wciąganemu
wciąganemu
wciąganej
B. wciąganego
wciąganego
wciągany
wciągane
wciąganą
N. wciąganym
wciąganym
wciąganym
wciąganym
wciąganą
Ms. wciąganym
wciąganym
wciąganym
wciąganym
wciąganej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wciągani
wciągani
wciągane
wciągane
D. wciąganych
wciąganych
wciąganych
wciąganych
C. wciąganym
wciąganym
wciąganym
wciąganym
B. wciąganych
wciąganych
wciąganych
wciągane
N. wciąganymi
wciąganymi
wciąganymi
wciąganymi
Ms. wciąganych
wciąganych
wciąganych
wciąganych

odpowiednik aspektowy: wciągnąć

Pochodzenie

Zob. ciągnąć

1. do wnętrza

Definicja

trzymając kogoś lub coś i działając siłą, wsuwać tę osobę lub rzecz do wnętrza czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • wciągać kogoś/coś do domu, do piwnicy, do samochodu, do środka, do wnętrza czegoś

Cytaty

Do tej pory musimy czasem wciągać klientów do środka, gdy zawracają widząc taśmy i prace remontowe.

źródło: NKJP: Adrian Czarnota: Ulica wraca do życia, Dziennik Zachodni, 2006-04-13

A teraz zapewne nie ma już nawet przy sobie swojego wędkarskiego roleksa, który zdobił mu przegub, gdy komandosi agencji wciągali go do śmigłowca.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

Ci, którzy czekali, wydawało się, że już się nie zmieszczą.[...] Z wagonów ich wciągali, z peronu wpychali.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
KOGO/CO + do CZEGO

2. na pewną wysokość

Definicja

trzymając kogoś lub coś i działając siłą, przemieszczać tę osobę lub rzecz na pewną wysokość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • wciągać kogoś/coś na dach, na maszt, na piętro

Cytaty

Idzie teraz uczepiona tego pasa i jest znacznie lepiej, a prawdę powiedziawszy, on niemal wciąga ją na górę.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Dzwon posiada 200-kilogramowe żelazne serce. [...] Wciągano go po 800-metrowej pochylni przy pomocy 7 wołów.

źródło: NKJP: Leszek Matela: Sekrety katedr i miejsc mocy: wiedza tajemna chrześcijańskich mistrzów, 2004

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
KOGO/CO + na CO | po CZYM

3. spodnie

Definicja

wkładać coś na siebie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  naciągać, zdejmować
antonimy:  ściągać

Połączenia

  • wciągać buty, koszulę, kurtkę, rajstopy, rękawiczki, spodnie, spódnicę, sweter, ubranie

Cytaty

Chłopiec wciąga szorty, wsuwa nogi w trepy, machnięcie ręką po włosach zastępuje czesanie.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Ludzie w śpiączce nie miewają ataków. Więc może... - gorączkował się wciągając ubranie.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996

I przy mnie dopiero ubierały się, zrzucały szlafroki, wciągały pończochy na nogi, i to tak wysoko, że już noga się prawie kończyła

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
CO

4. powietrze

Definicja

wchłaniać coś do dróg oddechowych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

Połączenia

  • wciągać dym, kurz, powietrze, zapach
  • wciągać nosem, ustami
  • wciągać do płuc
  • wciągać w nozdrza, w płuca

Cytaty

Wciągał powietrze wielkimi haustami, jakby nigdy więcej nie chciał oddychać tlenem przypływającym do celi przez filtr więziennego okna.

źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica, 2006

Chciał zaczerpnąć tchu, lecz zamiast powietrza wciągał w płuca jakiś pył.

źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009

- Chcę adwokata - powtórzył aresztant, starając się wciągać z powrotem wypływającą nosem krew.

źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006

Powietrze zastąpił dym, a ludzie wciągali go do płuc.

źródło: NKJP: Mirosław Nahacz: Bocian i Lola, 2005

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
CO + (do CZEGO | w CO)

5. płyn

Definicja

pić, wsysając płyn

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pociągać

Połączenia

  • wciągać napój, płyn
  • wciągać przez słomkę

Cytaty

[...] na samym dnie tego cholernego oceanu siedzi sobie ogromniasty potwór, gruba, łuskowata poczwara, ropucha z rogami na paskudnym łbie. I co jakiś czas wciąga wodę do brzuszyska.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Cezary Polak w Poranku RDC: „Żeby wygrać [mistrzostwa w piciu oranżady], oranżady nie należy pić, a chyba ją wciągać”.

źródło: Internet: rdc.pl/informacje

Bierze się marchew, obiera, obcina oba końce tak ze 3 cm , a posiekaną marchew gotuje na wodzie do 3 godzin(!), potem zmiksować przyprawić solą cukrem i to podawać w formie zupy lub soku (moje wciągały przez słomkę z pudełek po soczkach).

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
CO

6. brzuch

Definicja

powodować, żeby coś przestało wystawać poza obręb czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

  • wciągać brzuch, głowę, szyję (w ramiona)

Cytaty

Człowiek kwilił tylko, dygotał, wciągał głowę w ramiona i dławił się zdzieranymi z gnatów ochłapami.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996

– Dlaczego nie powiedział pan, kim jest, panie nadwachmistrzu? – zapytał, wciągając brzuch.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
CO

7. do spółki

Definicja

nakłaniać kogoś, żeby w czymś uczestniczył lub został członkiem czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • wciągać kogoś do dyskusji, do gry, do organizacji, do pracy, do rozgrywek, do rozmowy, do spisku, do spółki, do towarzystwa, do walki, do wojny, do współzawodnictwa, do związku
  • wciągać kogoś w awanturę, w dyskusję, w grę, w pijatykę, w spisek, w spór

Cytaty

Elizabeth czuła się niezręcznie, wciągając ją w swoje sprawy, ale nie dało się inaczej.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008

Ostrzegałem was, żebyście nie wciągali mnie do współpracy - ciągnął dalej melancholijnie, żeby nie rzec, żałobnie.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001

Kogokolwiek, proszę bardzo, lecz położną rejonową wciągać do wielkiej polityki?!

źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
KOGO + do CZEGO | w CO

8. w pułapkę

Definicja

powodować, żeby ktoś znalazł się w niekorzystnej dla siebie sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • wciągać kogoś w pułapkę, w zasadzkę; w kłopoty, w problemy; w matnię; w kabałę

Cytaty

- Nad czym tak myślisz? - Zastanawiam się, czy mam prawo wciągać cię w to bagno.

źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007

Czyżbyś była zdradliwą wiedźmą, która wciąga bezbronne, nieświadome niczego ofiary w pułapkę własnej fobii?

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
KOGO + w CO

9. na listę

Definicja

umieszczać jakieś nazwisko lub nazwę w pewnym spisie lub zbiorze danych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Połączenia

  • wciągać kogoś/coś do ewidencji, do kartoteki, do księgi, do rejestru
  • wciągać kogoś/coś na listę

Cytaty

Ludzi, od których kupowałem „bibułę”, natychmiast wciągałem na listę fikcyjnych TW, żeby ich chronić.

źródło: NKJP: Ludzie fikcyjnej roboty, Polityka, 2006, nr 2566

[...] znaczną ilość więźniów zamordowano prosto po przywiezieniu, po wstępnej selekcji, bez wciągania do ewidencji.

źródło: NKJP: Oświęcim, Usenet -- pl.sci.historia, 2005-01-26

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
KOGO/CO + do CZEGO | na CO

10. książka wciąga

Definicja

całkowicie zajmować czyjąś uwagę i czyjś czas

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny hobby i zainteresowania

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zasysać

Połączenia

  • film, książka, praca, prasa wciąga kogoś
  • zacząć wciągać

Cytaty

- Podobno Sielczyka - powiedział Olszak - nie można było kupić. Może dlatego nie żyje. - Zaczęła go wciągać ta rozmowa.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Bardzo dużo pajacyków, 1968

Czasem gra wciąga ją do tego stopnia, że zatraca poczucie rzeczywistości.

źródło: NKJP: Monika Rakusa: Żona Adama, 2010

Składnia

bez ograniczeń + wciągać +
KOGO
Data ostatniej modyfikacji: 03.02.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj