Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
wciągam |
wciągamy |
|||
| 2 os. |
wciągasz |
wciągacie |
|||
| 3 os. |
wciąga |
wciągają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wciągałem +(e)m wciągał |
wciągałam +(e)m wciągała |
wciągałom +(e)m wciągało |
wciągaliśmy +(e)śmy wciągali |
wciągałyśmy +(e)śmy wciągały |
| 2 os. |
wciągałeś +(e)ś wciągał |
wciągałaś +(e)ś wciągała |
wciągałoś +(e)ś wciągało |
wciągaliście +(e)ście wciągali |
wciągałyście +(e)ście wciągały |
| 3 os. |
wciągał |
wciągała |
wciągało |
wciągali |
wciągały |
bezosobnik: wciągano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę wciągał będę wciągać |
będę wciągała będę wciągać |
będę wciągało będę wciągać |
będziemy wciągali będziemy wciągać |
będziemy wciągały będziemy wciągać |
| 2 os. |
będziesz wciągał będziesz wciągać |
będziesz wciągała będziesz wciągać |
będziesz wciągało będziesz wciągać |
będziecie wciągali będziecie wciągać |
będziecie wciągały będziecie wciągać |
| 3 os. |
będzie wciągał będzie wciągać |
będzie wciągała będzie wciągać |
będzie wciągało będzie wciągać |
będą wciągali będą wciągać |
będą wciągały będą wciągać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
wciągajmy |
|
| 2 os. |
wciągaj |
wciągajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
wciągałbym bym wciągał |
wciągałabym bym wciągała |
wciągałobym bym wciągało |
wciągalibyśmy byśmy wciągali |
wciągałybyśmy byśmy wciągały |
| 2 os. |
wciągałbyś byś wciągał |
wciągałabyś byś wciągała |
wciągałobyś byś wciągało |
wciągalibyście byście wciągali |
wciągałybyście byście wciągały |
| 3 os. |
wciągałby by wciągał |
wciągałaby by wciągała |
wciągałoby by wciągało |
wciągaliby by wciągali |
wciągałyby by wciągały |
bezosobnik: wciągano by
bezokolicznik: wciągać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wciągając
gerundium: wciąganie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | wciąganie |
wciągania |
| D. | wciągania |
wciągań |
| C. | wciąganiu |
wciąganiom |
| B. | wciąganie |
wciągania |
| N. | wciąganiem |
wciąganiami |
| Ms. | wciąganiu |
wciąganiach |
| W. | wciąganie |
wciągania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wciągający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wciągający |
wciągający |
wciągający |
wciągające |
wciągająca |
| D. | wciągającego |
wciągającego |
wciągającego |
wciągającego |
wciągającej |
| C. | wciągającemu |
wciągającemu |
wciągającemu |
wciągającemu |
wciągającej |
| B. | wciągającego |
wciągającego |
wciągający |
wciągające |
wciągającą |
| N. | wciągającym |
wciągającym |
wciągającym |
wciągającym |
wciągającą |
| Ms. | wciągającym |
wciągającym |
wciągającym |
wciągającym |
wciągającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wciągający |
wciągający |
wciągające |
wciągające |
| D. | wciągających |
wciągających |
wciągających |
wciągających |
| C. | wciągającym |
wciągającym |
wciągającym |
wciągającym |
| B. | wciągających |
wciągających |
wciągających |
wciągające |
| N. | wciągającymi |
wciągającymi |
wciągającymi |
wciągającymi |
| Ms. | wciągających |
wciągających |
wciągających |
wciągających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: wciągany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wciągany |
wciągany |
wciągany |
wciągane |
wciągana |
| D. | wciąganego |
wciąganego |
wciąganego |
wciąganego |
wciąganej |
| C. | wciąganemu |
wciąganemu |
wciąganemu |
wciąganemu |
wciąganej |
| B. | wciąganego |
wciąganego |
wciągany |
wciągane |
wciąganą |
| N. | wciąganym |
wciąganym |
wciąganym |
wciąganym |
wciąganą |
| Ms. | wciąganym |
wciąganym |
wciąganym |
wciąganym |
wciąganej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wciągani |
wciągani |
wciągane |
wciągane |
| D. | wciąganych |
wciąganych |
wciąganych |
wciąganych |
| C. | wciąganym |
wciąganym |
wciąganym |
wciąganym |
| B. | wciąganych |
wciąganych |
wciąganych |
wciągane |
| N. | wciąganymi |
wciąganymi |
wciąganymi |
wciąganymi |
| Ms. | wciąganych |
wciąganych |
wciąganych |
wciąganych |
odpowiednik aspektowy: wciągnąć
Pochodzenie
Zob. ciągnąć
1. do wnętrza
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- wciągać kogoś/coś do domu, do piwnicy, do samochodu, do środka, do wnętrza czegoś
Cytaty
|
Do tej pory musimy czasem wciągać klientów do środka, gdy zawracają widząc taśmy i prace remontowe. źródło: NKJP: Adrian Czarnota: Ulica wraca do życia, Dziennik Zachodni, 2006-04-13 |
|
|
A teraz zapewne nie ma już nawet przy sobie swojego wędkarskiego roleksa, który zdobił mu przegub, gdy komandosi agencji wciągali go do śmigłowca. źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009 |
|
|
Ci, którzy czekali, wydawało się, że już się nie zmieszczą.[...] Z wagonów ich wciągali, z peronu wpychali. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
KOGO/CO +
do CZEGO
|
2. na pewną wysokość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- wciągać kogoś/coś na dach, na maszt, na piętro
Cytaty
|
Idzie teraz uczepiona tego pasa i jest znacznie lepiej, a prawdę powiedziawszy, on niemal wciąga ją na górę. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008 |
|
|
Dzwon posiada 200-kilogramowe żelazne serce. [...] Wciągano go po 800-metrowej pochylni przy pomocy 7 wołów. źródło: NKJP: Leszek Matela: Sekrety katedr i miejsc mocy: wiedza tajemna chrześcijańskich mistrzów, 2004 |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
KOGO/CO +
na CO | po CZYM
|
3. spodnie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań
Połączenia
- wciągać buty, koszulę, kurtkę, rajstopy, rękawiczki, spodnie, spódnicę, sweter, ubranie
Cytaty
|
Chłopiec wciąga szorty, wsuwa nogi w trepy, machnięcie ręką po włosach zastępuje czesanie. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961 |
|
|
Ludzie w śpiączce nie miewają ataków. Więc może... - gorączkował się wciągając ubranie. źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996 |
|
|
I przy mnie dopiero ubierały się, zrzucały szlafroki, wciągały pończochy na nogi, i to tak wysoko, że już noga się prawie kończyła źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996 |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
CO
|
4. powietrze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły
Połączenia
- wciągać dym, kurz, powietrze, zapach
- wciągać nosem, ustami
- wciągać do płuc
- wciągać w nozdrza, w płuca
Cytaty
|
Wciągał powietrze wielkimi haustami, jakby nigdy więcej nie chciał oddychać tlenem przypływającym do celi przez filtr więziennego okna. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica, 2006 |
|
|
Chciał zaczerpnąć tchu, lecz zamiast powietrza wciągał w płuca jakiś pył. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009 |
|
|
- Chcę adwokata - powtórzył aresztant, starając się wciągać z powrotem wypływającą nosem krew. źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006 |
|
|
Powietrze zastąpił dym, a ludzie wciągali go do płuc. źródło: NKJP: Mirosław Nahacz: Bocian i Lola, 2005 |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
CO +
(do CZEGO | w CO)
|
5. płyn
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | pociągać |
Połączenia
- wciągać napój, płyn
- wciągać przez słomkę
Cytaty
|
[...] na samym dnie tego cholernego oceanu siedzi sobie ogromniasty potwór, gruba, łuskowata poczwara, ropucha z rogami na paskudnym łbie. I co jakiś czas wciąga wodę do brzuszyska. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992 |
|
|
Cezary Polak w Poranku RDC: „Żeby wygrać [mistrzostwa w piciu oranżady], oranżady nie należy pić, a chyba ją wciągać”. źródło: Internet: rdc.pl/informacje |
|
|
Bierze się marchew, obiera, obcina oba końce tak ze 3 cm , a posiekaną marchew gotuje na wodzie do 3 godzin(!), potem zmiksować przyprawić solą cukrem i to podawać w formie zupy lub soku (moje wciągały przez słomkę z pudełek po soczkach). źródło: NKJP: Internet |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
CO
|
6. brzuch
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Połączenia
- wciągać brzuch, głowę, szyję (w ramiona)
Cytaty
|
Człowiek kwilił tylko, dygotał, wciągał głowę w ramiona i dławił się zdzieranymi z gnatów ochłapami. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
|
|
– Dlaczego nie powiedział pan, kim jest, panie nadwachmistrzu? – zapytał, wciągając brzuch. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Dżuma w Breslau, 2007 |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
CO
|
7. do spółki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Połączenia
- wciągać kogoś do dyskusji, do gry, do organizacji, do pracy, do rozgrywek, do rozmowy, do spisku, do spółki, do towarzystwa, do walki, do wojny, do współzawodnictwa, do związku
- wciągać kogoś w awanturę, w dyskusję, w grę, w pijatykę, w spisek, w spór
Cytaty
|
Elizabeth czuła się niezręcznie, wciągając ją w swoje sprawy, ale nie dało się inaczej. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Powrót do Lwowa, 2008 |
|
|
Ostrzegałem was, żebyście nie wciągali mnie do współpracy - ciągnął dalej melancholijnie, żeby nie rzec, żałobnie. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
|
|
Kogokolwiek, proszę bardzo, lecz położną rejonową wciągać do wielkiej polityki?! źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1980 |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
KOGO +
do CZEGO | w CO
|
8. w pułapkę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Połączenia
- wciągać kogoś w pułapkę, w zasadzkę; w kłopoty, w problemy; w matnię; w kabałę
Cytaty
|
- Nad czym tak myślisz? - Zastanawiam się, czy mam prawo wciągać cię w to bagno. źródło: NKJP: Mirosław Sokołowski: Gady, 2007 |
|
|
Czyżbyś była zdradliwą wiedźmą, która wciąga bezbronne, nieświadome niczego ofiary w pułapkę własnej fobii? źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Siostra, 1996 |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
KOGO +
w CO
|
9. na listę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie
Połączenia
- wciągać kogoś/coś do ewidencji, do kartoteki, do księgi, do rejestru
- wciągać kogoś/coś na listę
Cytaty
|
Ludzi, od których kupowałem „bibułę”, natychmiast wciągałem na listę fikcyjnych TW, żeby ich chronić. źródło: NKJP: Ludzie fikcyjnej roboty, Polityka, 2006, nr 2566 |
|
|
[...] znaczną ilość więźniów zamordowano prosto po przywiezieniu, po wstępnej selekcji, bez wciągania do ewidencji. źródło: NKJP: Oświęcim, Usenet -- pl.sci.historia, 2005-01-26 |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
KOGO/CO +
do CZEGO | na CO
|
10. książka wciąga
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny hobby i zainteresowania
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | zasysać |
Połączenia
- film, książka, praca, prasa wciąga kogoś
- zacząć wciągać
Cytaty
|
- Podobno Sielczyka - powiedział Olszak - nie można było kupić. Może dlatego nie żyje. - Zaczęła go wciągać ta rozmowa. źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Bardzo dużo pajacyków, 1968 |
|
|
Czasem gra wciąga ją do tego stopnia, że zatraca poczucie rzeczywistości. źródło: NKJP: Monika Rakusa: Żona Adama, 2010 |
Składnia
|
+ | wciągać | + |
KOGO
|