UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rychły

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

płn. psł. *rychlъ 'będący w ruchu, poruszający się, ruchliwy', 'taki, który poruszając się wyrasta (np. o cieście), pulchny'

Budowa wskazuje na pierwotny imiesłów hipotetycznego czasownika *rychnǫti, który należy łączyć z psł. *rušiti (zob. ruszyć).
Już w st.pol. szereg znaczeń wtórnych ‘ruchliwy, szybki' > 'wykonywany w krótkim czasie, bez zwłoki, bez ociągania się’, ‘taki, który ma wkrótce nastąpić, niedaleki’, ‘wczesny’; ‘wykonujący bez zwłoki, chętny, ochotny’, ‘porywczy, popędliwy’.

Definicja

książk. 
taki, który ma wkrótce nastąpić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  szybki

Połączenia

  • rychły finał, koniec, kres, upadek, zgon; powrót; przyjazd, wyjazd; wybuch; termin; rychła akcesja; finalizacja, realizacja, ratyfikacja; beatyfikacja; dymisja; klęska, katastrofa; likwidacja, odbudowa; nowelizacja; obniżka, podwyżka; poprawa; przeprowadzka, wizyta; odpowiedź; zima; śmierć; zmiana; rychłe członkostwo, małżeństwo, zamążpójście; nadejście, spotkanie; przyjęcie, rozpoczęcie, zakończenie; rozwiązanie; uchwalenie; zwycięstwo; rychłe wybory

Cytaty

Drobne wahania koniunktury giełdowej nie zmieniają faktu, że wokół parkietu nie widać sygnałów zapowiadających rychłe i trwałe odwrócenie tendencji na korzyść inwestorów.

źródło: NKJP: Popyt w dogrywkach, Dziennik Polski, 1999-11-03

Panu Stanisławowi Ostachowskiemu, który z czwartku na piątek nabawił się na wierch[u] Bańskiej czterdziestostopniowej gorączki, życzymy serdecznie rychłego powrotu do zdrowia.

źródło: NKJP: W Szaflarach i okolicy - Zmagania z zimą, prasa, Tygodnik Podhalański, nr 4, 2000

Tymczasem część przebywającego w Krzemieńcu korpusu dyplomatycznego coraz natarczywiej żądała możliwie najrychlejszego przemieszczenia się ku granicy rumuńskiej.

źródło: NKJP: Eugeniusz Duraczyński: Rząd polski na uchodźstwie1939-1345 : organizacja, personalia, polityka, 1993

Niestety, optymistyczne dane statystyczne nie gwarantują rychłej poprawy nastrojów społecznych.

źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2003-08-25

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rychły
rychły
rychły
rychłe
rychła
D. rychłego
rychłego
rychłego
rychłego
rychłej
C. rychłemu
rychłemu
rychłemu
rychłemu
rychłej
B. rychłego
rychłego
rychły
rychłe
rychłą
N. rychłym
rychłym
rychłym
rychłym
rychłą
Ms. rychłym
rychłym
rychłym
rychłym
rychłej
W. rychły
rychły
rychły
rychłe
rychła
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rychli
rychli
rychłe
rychłe
D. rychłych
rychłych
rychłych
rychłych
C. rychłym
rychłym
rychłym
rychłym
B. rychłych
rychłych
rychłych
rychłe
N. rychłymi
rychłymi
rychłymi
rychłymi
Ms. rychłych
rychłych
rychłych
rychłych
W. rychli
rychli
rychłe
rychłe

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rychlejszy
rychlejszy
rychlejszy
rychlejsze
rychlejsza
D. rychlejszego
rychlejszego
rychlejszego
rychlejszego
rychlejszej
C. rychlejszemu
rychlejszemu
rychlejszemu
rychlejszemu
rychlejszej
B. rychlejszego
rychlejszego
rychlejszy
rychlejsze
rychlejszą
N. rychlejszym
rychlejszym
rychlejszym
rychlejszym
rychlejszą
Ms. rychlejszym
rychlejszym
rychlejszym
rychlejszym
rychlejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rychlejsi
rychlejsi
rychlejsze
rychlejsze
D. rychlejszych
rychlejszych
rychlejszych
rychlejszych
C. rychlejszym
rychlejszym
rychlejszym
rychlejszym
B. rychlejszych
rychlejszych
rychlejszych
rychlejsze
N. rychlejszymi
rychlejszymi
rychlejszymi
rychlejszymi
Ms. rychlejszych
rychlejszych
rychlejszych
rychlejszych

Frazeologizmy

do zobaczenia
do rychłego zobaczenia
Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj