UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rachuba

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: rachować < śr.-w.-niem. rechen. Postać przyrostka -u-ba sugeruje, że podstawę stanowił rachunek względnie jego niemiecki wzorzec (Bor).

1. kalkulacja

Definicja

zastanawianie się nad tym, czy i w jakim stopniu jakieś działania mogą mieć pożądany skutek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

kalkulacja

Połączenia

błędne; polityczne rachuby
rachuby i przewidywania
rachuby zawiodły
pomylić się w rachubach

Cytaty

	[...] zawiodły rachuby, że Żeleźniak trafi na ich ślad w ruinach, zwabiony schowkiem pełnym skór. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1975
	Bolesław Sulik [...] napisał w „Kulturze” paryskiej z nieskrywanym żalem do stoczniowców, że we wcześniejszych rachubach nie brali zupełnie pod uwagę możliwości przyjazdu Gierka. źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002
	- A jeśli to się nie stanie? - zapytała. - W takim razie moje przewidywania i rachuby wezmą w łeb. Nie odnajdziemy pamiętnika - oświadczyłem. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987
	Do Polaków denikinowcy odnosili się z rezerwą, ale nie wrogo. Nie wiadomo było jeszcze, jak postąpi Piłsudski, istniała nadzieja - rachuba raczej - na współpracę z nim. źródło: NKJP: Paweł Jasienica: Pamiętnik z Rosji, Polityka, 2007-11-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rachuba	rachuby
D.	rachuby	rachub

C.	rachubie	rachubom
B.	rachubę	rachuby
N.	rachubą	rachubami
Ms.	rachubie	rachubach
W.	rachubo	rachuby

Składnia

	+	rachuba	+	że ZDANIE
	+	rachuba	+	na CO

2. liczenie

Definicja

umiejętność i sposób liczenia czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie

Połączenia

rachuba dni, lat; czasu
stracić rachubę (czasu)

Cytaty

Minęły już jakieś dni, ale to były dni monotonne i straciłem ich rachubę.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1995

Zatracił wszelką rachubę, nie wiedział, jak wiele przeszedł. Zapadał zmierzch, płynęły godziny, dalej nie mógł już iść.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Bóg zapłacz!, 2000

Spośród liczącej 400 tys. mniejszości (kościelne rachuby mówią o milionie katolików [...]) do organizacji należało w porywach 24 tys. osób.

źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Związkiem podzieleni, Polityka, 2006-07-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rachuba	rachuby
D.	rachuby	rachub

C.	rachubie	rachubom
B.	rachubę	rachuby
N.	rachubą	rachubami
Ms.	rachubie	rachubach
W.	rachubo	rachuby

3. dział firmy

Definicja

przest.

dział firmy, zajmujący się rachunkowością

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

Relacje znaczeniowe

synonimy:

rachunkowość

Połączenia

pracować w rachubie

Cytaty

Z dużą energią prowadziła dom; pracowała w rachubie Urzędu Miejskiego, co wyrobiło w niej wielką dokładność [...].

źródło: NKJP: Luiza Rzymowska: Ostatnia lekcja u Jakuba Fajnera, Gazeta Radomszczańska, 2009-01-21

Irena wraca do Polski ostatnim transportem. Pracuje w rachubie zakładów mechanicznych im. Nowotki w Warszawie.

źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Życie podliczone, Polityka, 2001-06-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rachuba	rachuby
D.	rachuby	rachub

C.	rachubie	rachubom
B.	rachubę	rachuby
N.	rachubą	rachubami
Ms.	rachubie	rachubach
W.	rachubo	rachuby

Frazeologizmy

coś wchodzi w grę
ktoś bierze w rachubę coś/kogoś
ktoś wziął w rachubę coś/kogoś

Data ostatniej modyfikacji: 16.10.2011