Chronologizacja
Na podstawie kartoteki i indeksu haseł słownika.
W obecnym znaczeniu używane od XIX wieku.
Pochodzenie
Od: kres daw. 'linia graniczna, kraniec'
Definicja
Noty o użyciu
Najczęściej używane w odniesieniu do dawnego pogranicza polskiego na wschodzie. W tym znaczeniu zapisywane też wielką literą, np. pochodzić z Kresów .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny
Połączenia
- dalekie; dawne, byłe; polskie; utracone kresy; kresy południowe, południowo-wschodnie, wschodnie, zachodnie
- kresy Polski, Rzeczpospolitej; Europy
- obszar, tereny; ludność, mieszkańcy; literatura; obrona, utrata; depolonizacja, polonizacja kresów
- bronić kresów
- odzyskanie kresów
- pochodzić z kresów
- wysiedleni, przesiedleni, deportowani z kresów
- związany z kresami
- mieszkać na kresach
- urodzony; aresztowani, pomordowani na kresach
Cytaty
Zdaniem członków komitetu, właśnie w Tarnowie - jako mieście, w którym osiedlali się po wojnie mieszkańcy dawnych kresów południowo-wschodnich II RP - należałoby upamiętnić setki tysięcy Polaków pomordowanych w latach 1939-1948. źródło: NKJP: SMOL: Tarnowianie nie chcą pomnika, Dziennik Polski, 2002-06-21 |
|
W 1. wniosku mniejszości wnioskodawca proponuje, aby Sejm podjął uchwałę w sprawie eksterminacji ludności polskiej na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.07.2003, |
|
Na przedwojennych Kresach Zachodnich, czyli w województwach zachodnich, swoje gospodarstwa odzyskali drobni właściciele, którzy zostali przez Niemców wywłaszczeni; [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 29.10.1992 |
|
- Sprawisz nam kłopot, bo będziemy musiały odsyłać, a na poczcie są straszne kolejki. Zastosował metodę, znaną na kresach jako prynuka. To znaczy wiercił im dziurę w brzuchu tak długo, aż ustąpiły. źródło: NKJP: Antoni Kroh: Pan Wańkowicz i ciotki, Gazeta Wyborcza, 1998-06-05 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: p3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | kresy |
||
D. | kresów |
||
C. | kresom |
||
B. | kresy |
||
N. | kresami |
||
Ms. | kresach |
||
W. | kresy |
Składnia
![]() |
+ | kresy | + |
(CZEGO)
|