UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

finanse

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

fr. finances

1. pieniądze

Definicja

ogół środków, jakie posiada określona osoba lub instytucja w postaci gotówki, papierów wartościowych i na kontach w banku

Noty o użyciu

Wyraz często używany w odniesieniu do środków instytucji lub jednostek oficjalnych, pozyskiwanych, rozdzielanych lub wydatkowanych na określony cel.

Wymowa

[finãse] lub [finanse]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dudki, flota, forsa, grosiwo, hajs, kapucha, kasa, kasiora, kasiorka, pieniądze, szmal, szmalec, waluta

Połączenia

  • duże, skromne, szczupłe; osobiste, prywatne, własne; domowe, rodzinne; klubowe, partyjne, szpitalne; gminne, miejskie, państwowe, powiatowe, światowe, unijne; samorządowe; dodatkowe finanse
  • finanse firmy, organizacji, przedsiębiorstwa, spółki, szkoły, szpitala, teatru, telewizji, zakładu; klubu, partii; funduszu, kasy chorych; gminy, kraju, miasta, państwa, powiatu, województwa; jednostek samorządu terytorialnego, samorządów
  • finanse z budżetu
  • finanse na budowę, na realizację czegoś, na zakup czegoś
  • gospodarka finansami
  • kontrola, nadzór nad finansami; kłopoty, problemy z finansami
  • deficyt, niedobór w finansach
  • finansów brakuje
  • kontrolować; podreperować, poprawić, ratować; pozyskać, zdobyć finanse
  • gospodarować, obracać, zarządzać finansami
  • dbać, martwić się, zadbać o finanse

Cytaty

Dyrektor SPZOZ w Nakle Józef Kimber uważa, że z finansami szpitala jest coraz lepiej. Jest też szansa całkowitego wyjścia z długów.

źródło: NKJP: (ST): Teraz profesjonalna diagnoza, Nakielski Czas, 2002-03-20

Wszyscy zgodni byli co do jednego, że inicjatorem a jednocześnie osobą, która troszczyła się o pozyskiwanie finansów na realizację przeprowadzonych w gminie zadań jest wójt Wilhelm Wolnik.

źródło: NKJP: Uczą się uczyć, Nowiny Raciborskie, 2002-10-16

Ze względu na szczupłe finanse naszego klubu nie byłem w stanie pojechać z moim podopiecznym do Wałcza [...].

źródło: NKJP:Osika trzeci w Polsce, Dziennik Polski, 2002-11-26

Organizacja jest rozproszona na olbrzymich obszarach, co znacznie utrudnia zdobywanie finansów i działalność.

źródło: NKJP: Krzysztof Urbański: Leksykon dziejów ludności żydowskiej Kielc 1789-1999, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: p2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. finanse
D. finansów
C. finansom
B. finanse
N. finansami
Ms. finansach
W. finanse

2. procesy ekonomiczne

Definicja

ogół procesów związanych z gospodarowaniem pieniędzmi, zwłaszcza należącymi do państwa

Wymowa

[finãse] lub [finanse]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse

Połączenia

  • narodowe, polskie; chore, zdrowe finanse; finanse publiczne
  • finanse budżetu; górnictwa, oświaty, sektora publicznego, służby zdrowia
  • finanse i administracja, finanse i bankowość, finanse i budownictwo, finanse i budżet, finanse i ekonomia, finanse i gospodarka, finanse i handel, finanse i księgowość, finanse i polityka, finanse i przemysł, finanse i rachunkowość, finanse i rolnictwo, finanse i ubezpieczenia
  • kierunek finanse
  • minister, wiceminister; komisja, ministerstwo, resort, sektor; kontrola; naprawa, poprawa, reforma; deficyt, kryzys; kondycja, model, obraz, stan, struktura, system; stabilność finansów
  • zagrożenie dla finansów; fachowiec, minister, specjalista od finansów
  • odpowiedzialność za finanse
  • dyskusja nad finansami
  • dyskusja, przepisy, ustawa; nauka, wiedza o finansach; dyscyplina, kryzys, zmiany w finansach
  • bezpieczny, korzystny; groźny, niebezpieczny, szkodliwy dla finansów
  • odpowiedzialny za finanse
  • załamanie finansów
  • zagrażać finansom
  • badać, studiować; naprawić/naprawiać, ratować, reformować, regulować, uzdrowić/uzdrawiać, ustabilizować, zreformować; obciążać finanse
  • odpowiadać za finanse
  • znać się na finansach; dyskutować o finansach

Cytaty

Zarówno stawka 22%, jak też stawka 7% wskazuje na to, że resort finansów albo świadomie chce wziąć więcej pieniędzy do budżetu, albo co najmniej asekuruje się na wszelki wypadek wyższymi stawkami.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 01.07.1992

Węgierski rząd przygotował gorzkie lekarstwo na chore finanse i gospodarkę kraju.

źródło: NKJP: Bat na Węgrów, Gazeta Wyborcza, 1993-05-18

Ludwik XVI, który arcybiskupa osobiście nie lubił, zgodził się zaś na jego powołanie tylko dlatego, że sam nie potrafił sobie poradzić z kryzysem finansów publicznych.

źródło: NKJP: Zbigniew Anusik: Dyplomacja szwedzka wobec kryzysu monarchii we Francji w latach 1787-1792, 2000

Największą popularnością cieszyły się trzy kierunki: finanse i bankowość (940 kandydatów na 240 miejsc), stosunki międzynarodowe (998/240) oraz informatyka i ekonometria (515/180).

źródło: NKJP: Jedna trzecia z indeksami, Dziennik Polski, 2001-07-16

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: p2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. finanse
D. finansów
C. finansom
B. finanse
N. finansami
Ms. finansach
W. finanse
Data ostatniej modyfikacji: 10.02.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj