Chronologizacja
Pochodzenie
fr.
1. broń
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń
Połączenia
- nabity, naładowany, załadowany; dymiący; policyjny, wojskowy pistolet; pistolet automatyczny, pneumatyczny, półautomatyczny, samopowtarzalny, szybkostrzelny; gazowy, jednostrzałowy; bojowy, pojedynkowy, sportowy, sygnałowy; amerykańskie, czeskie, hiszpańskie... pistolety
- pistolet Mauzer, Parabellum, Walther...
- pistolet jakiegoś kalibru
- pistolet na (gazową, ostrą) amunicję, na naboje (gazowe, hukowe)
- pistolet z tłumikiem
- pistolety i granaty, pistolety i karabiny, pistolety i rewolwery, pistolety i strzelby; karabinek i pistolet; szable i pistolety
- kolba, lufa, magazynek, rękojeść, spust; atrapa, imitacja pistoletu
- amunicja, magazynki, naboje, pocisk do pistoletu; ogień, seria, strzał, wystrzał; postrzał z pistoletu; kabury do pistoletów
- człowiek, facet, kobieta, mężczyzna; ochroniarz, policjant, żołnierz z pistoletem
- pistolet strzelił/strzela, wypalił, wystrzelił
- użyć pistoletu
- schować, trzymać, wyciągnąć/wyciągać, wyjąć/wyjmować; odbezpieczyć/odbezpieczać, przeładować; przyłożyć/przykładać, przystawić/przystawiać (do głowy, łba, skroni...), wycelować; wyrwać, wyszarpnąć pistolet
- wymachiwać; grozić; sterroryzować, straszyć kogoś pistoletem
- celować, mierzyć, strzelić/strzelać; zastrzelić kogoś z pistoletu
Cytaty
|
Widzieli, jak przykłada mu pistolet do głowy i naciska spust. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006 |
|
|
Przed Klossem stał Poller z pistoletem gotowym do strzału. źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967 |
|
|
Nieważne jest, czy śmiertelna kula padła z pistoletu czy też z automatycznego karabinu typu kałasznikow. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 16.03.2000 |
|
|
Wycelowane pistolety sprawiły, że klienci natychmiast wypełnili polecenie bandziorów i położyli się na podłogę. źródło: NKJP: S.Żagiel: Bandyci obrabowali bank w Sochocinie. Napad trwał 20 sekund, Tygodnik Ciechanowski, 2003-11-20 |
|
|
Pomyślał o swoich czterdziestu czterech latach i o małym pistolecie Walther obciążającym wewnętrzną kieszeń marynarki. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pistolet |
pistolety |
|
| D. | pistoletu |
pistoletów |
|
| C. | pistoletowi |
pistoletom |
|
| B. | pistolet |
pistolety |
|
| N. | pistoletem |
pistoletami |
|
| Ms. | pistolecie |
pistoletach |
|
| W. | pistolecie |
pistolety |
2. urządzenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | urządzenie |
Połączenia
- pistolet natryskowy
- pistolet do malowania, do piankowania, do przekłuwania uszu; do silikonu; do gwoździ, do kołków, do zszywek
- pistolet na gwoździe
- przebijać coś pistoletem
Cytaty
|
Na początek zainwestował w kilka maszyn, urządzeń do mierzenia spalin, kompresor, pistolet do malowania. źródło: NKJP: B.S.: Na czterech kółkach, Nowiny Raciborskie, 2007-09-04 |
|
|
Farbę, rozcieńczoną wodą lub benzyną lakową, natryskuje się na ścianę za pomocą specjalnego pistoletu natryskowego. źródło: NKJP: Budowanie od A do Z, Dziennik Polski, 2001-03-21 |
|
|
Na przygotowaną już powierzchnię przedmiotu nanosi się specjalnym pistoletem lakier proszkowy i element lakierowany wkłada się do pieca. źródło: NKJP: Proszkiem malowane, Dziennik Polski, 2000-07-01 |
|
|
Przy używaniu pistoletów do wstrzeliwania kołków należy zastosować środki zabezpieczające ludzi przed wypadkami. źródło: NKJP: Rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlano-montażowych i rozbiórkowych z dnia 28 marca 1972 |
|
|
U każdej kosmetyczki jest możliwość przebicia nosa pistoletem. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pistolet |
pistolety |
|
| D. | pistoletu |
pistoletów |
|
| C. | pistoletowi |
pistoletom |
|
| B. | pistolet |
pistolety |
|
| N. | pistoletem |
pistoletami |
|
| Ms. | pistolecie |
pistoletach |
|
| W. | pistolecie |
pistolety |
Składnia
|
+ | pistolet | + |
(JAKI)
|
|
|
+ | pistolet | + |
(do CZEGO)
|
3. mężczyzna
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie
Połączenia
- młody; dziennikarski pistolet
Cytaty
|
Ruppenthal był młodziutkim chłopcem. Miał w baterii opinię pistoleta i pragnął poświęcić się zawodowo karierze wojskowej. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański, Polska jesień, 1955 |
|
|
Hemmings dałby głowę, że tekst wyszedł spod pióra młodego, bezwzględnego dziennikarskiego „pistoleta”, tymczasem człowiek w brązowym wielbłądzim blezerze wydawał się uosobieniem niewinności i łagodności. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007 |
|
|
Kokietowałem Sławka przez dwa lata [...] Ściągnąłem go wtedy do URM, w którym najmłodszy dyrektor miał z 58 lat, ośmiu młodych pistoletów [...]. źródło: NKJP: Joanna Solska: Sławek po Wiesławie, Polityka, 2003-01-18 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pistolet |
pistoleci |
ndepr |
| pistolety |
depr | ||
| D. | pistoleta |
pistoletów |
|
| C. | pistoletowi |
pistoletom |
|
| B. | pistoleta |
pistoletów |
|
| N. | pistoletem |
pistoletami |
|
| Ms. | pistolecie |
pistoletach |
|
| W. | pistolecie |
pistoleci |
ndepr |
| pistolety |
depr |