UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

krępować

Chronologizacja

SPXVI: krepować, SKN: *krepować, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

niem. krampen 'spinać, przytwierdzać klamrami; zamykać na hak, na skobel, na klamrę'

1. zawstydzać

Definicja

powodować, że ktoś czuje się niekomfortowo i jest mu wstyd

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	onieśmielać, żenować
	hiperonimy:	zawstydzić

Połączenia

onieśmiela i krępuje

Cytaty

Obecność obcego mężczyzny nie krępowała jej w najmniejszym stopniu.

źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958

Uśmiechnęła się w końcu, a ja zbyt późno domyśliłem się, że nie mnie jednego męczy i krępuje towarzystwo Marzeny.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Kisuny, 2008

Mąż jest przeciwko proszeniu o pomoc. Ja proszę, choć mnie to krępuje, bo chciałabym dzieciom kupić jakieś ubrania, żeby w końcu przestały się wstydzić

źródło: KWSJP: Wojciech Staszewskim: Gazeta Wyborcza, 1993-04-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	krępuję	krępujemy
2 os.	krępujesz	krępujecie
3 os.	krępuje	krępują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	krępowałem +(e)m krępował	krępowałam +(e)m krępowała	krępowałom +(e)m krępowało	krępowaliśmy +(e)śmy krępowali	krępowałyśmy +(e)śmy krępowały
2 os.	krępowałeś +(e)ś krępował	krępowałaś +(e)ś krępowała	krępowałoś +(e)ś krępowało	krępowaliście +(e)ście krępowali	krępowałyście +(e)ście krępowały
3 os.	krępował	krępowała	krępowało	krępowali	krępowały

bezosobnik: krępowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę krępował będę krępować	będę krępowała będę krępować	będę krępowało będę krępować	będziemy krępowali będziemy krępować	będziemy krępowały będziemy krępować
2 os.	będziesz krępował będziesz krępować	będziesz krępowała będziesz krępować	będziesz krępowało będziesz krępować	będziecie krępowali będziecie krępować	będziecie krępowały będziecie krępować
3 os.	będzie krępował będzie krępować	będzie krępowała będzie krępować	będzie krępowało będzie krępować	będą krępowali będą krępować	będą krępowały będą krępować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		krępujmy
2 os.	krępuj	krępujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	krępowałbym bym krępował	krępowałabym bym krępowała	krępowałobym bym krępowało	krępowalibyśmy byśmy krępowali	krępowałybyśmy byśmy krępowały
2 os.	krępowałbyś byś krępował	krępowałabyś byś krępowała	krępowałobyś byś krępowało	krępowalibyście byście krępowali	krępowałybyście byście krępowały
3 os.	krępowałby by krępował	krępowałaby by krępowała	krępowałoby by krępowało	krępowaliby by krępowali	krępowałyby by krępowały

bezosobnik: krępowano by

bezokolicznik: krępować

imiesłów przysłówkowy współczesny: krępując

gerundium: krępowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	krępowanie	krępowania
D.	krępowania	krępowań
C.	krępowaniu	krępowaniom
B.	krępowanie	krępowania
N.	krępowaniem	krępowaniami
Ms.	krępowaniu	krępowaniach
W.	krępowanie	krępowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: krępujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	krępujący	krępujący	krępujący	krępujące	krępująca
D.	krępującego	krępującego	krępującego	krępującego	krępującej
C.	krępującemu	krępującemu	krępującemu	krępującemu	krępującej
B.	krępującego	krępującego	krępujący	krępujące	krępującą
N.	krępującym	krępującym	krępującym	krępującym	krępującą
Ms.	krępującym	krępującym	krępującym	krępującym	krępującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	krępujący	krępujący	krępujące	krępujące
D.	krępujących	krępujących	krępujących	krępujących
C.	krępującym	krępującym	krępującym	krępującym
B.	krępujących	krępujących	krępujących	krępujące
N.	krępującymi	krępującymi	krępującymi	krępującymi
Ms.	krępujących	krępujących	krępujących	krępujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: krępowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	krępowany	krępowany	krępowany	krępowane	krępowana
D.	krępowanego	krępowanego	krępowanego	krępowanego	krępowanej
C.	krępowanemu	krępowanemu	krępowanemu	krępowanemu	krępowanej
B.	krępowanego	krępowanego	krępowany	krępowane	krępowaną
N.	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowaną
Ms.	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	krępowani	krępowani	krępowane	krępowane
D.	krępowanych	krępowanych	krępowanych	krępowanych
C.	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanym
B.	krępowanych	krępowanych	krępowanych	krępowane
N.	krępowanymi	krępowanymi	krępowanymi	krępowanymi
Ms.	krępowanych	krępowanych	krępowanych	krępowanych

Składnia

krępować

KOGO

2. ograniczać

Definicja

ograniczać czyjś ruch lub inne działanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	pętać
	hiperonimy:	ograniczać

Połączenia

płaszcz, rękaw; cenzura krępuje
krępować ciało, przedsiębiorców, rozwój, ruchy, swobodę, wolność
krępujący gorset; krępujące więzy

Cytaty

	Nie ma powrotu do formacji społecznej, która wykazała swą ekonomiczną niewydolność, krępowała siły twórcze tkwiące w jednostce i ograniczała swobodę polityczną, kurczowo przez dziesięciolecia trzymając się systemu jednopartyjnego. źródło: NKJP: Mieczysław F. Rakowski: Nie ma chętnych do rozmowy, Gazeta Wyborcza, 1995-10-06
	Ostatnio pokazały się w sklepach plastikowe, składane stoliki będące właściwie prostokątnymi tackami na krótkich nóżkach. Podobne widujemy czasem na filmach. To sprzęt godny polecenia na czas choroby. Jest stabilniejszy od zwykłej tacy i nie krępuje ruchów. źródło: NKJP: Joanna Rysunki: W mieszkaniu, Gazeta Wyborcza - Weekend, 1993-02-19
	Ciężkie płaszcze krępują ruchy (ręka w rękawie skraca się zdecydowanie), czapka nie pozwala usłyszeć złej pracy silnika, zimno przenosi się z oblodzonych rękawic na ręce, które nie czują dobrze kierownicy. źródło: NKJP: Szkoła Jazdy, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1993-03-05
	W pierwszym przypadku do uchwalenia planu prowadzi bardzo długa droga, w drugim zniesienie krępujących zapisów powinno potrwać do pół roku. źródło: NKJP: Plan po protestach, Dziennik Polski - Kraków, 1999-03-31

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	krępuję	krępujemy
2 os.	krępujesz	krępujecie
3 os.	krępuje	krępują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	krępowałem +(e)m krępował	krępowałam +(e)m krępowała	krępowałom +(e)m krępowało	krępowaliśmy +(e)śmy krępowali	krępowałyśmy +(e)śmy krępowały
2 os.	krępowałeś +(e)ś krępował	krępowałaś +(e)ś krępowała	krępowałoś +(e)ś krępowało	krępowaliście +(e)ście krępowali	krępowałyście +(e)ście krępowały
3 os.	krępował	krępowała	krępowało	krępowali	krępowały

bezosobnik: krępowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę krępował będę krępować	będę krępowała będę krępować	będę krępowało będę krępować	będziemy krępowali będziemy krępować	będziemy krępowały będziemy krępować
2 os.	będziesz krępował będziesz krępować	będziesz krępowała będziesz krępować	będziesz krępowało będziesz krępować	będziecie krępowali będziecie krępować	będziecie krępowały będziecie krępować
3 os.	będzie krępował będzie krępować	będzie krępowała będzie krępować	będzie krępowało będzie krępować	będą krępowali będą krępować	będą krępowały będą krępować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		krępujmy
2 os.	krępuj	krępujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	krępowałbym bym krępował	krępowałabym bym krępowała	krępowałobym bym krępowało	krępowalibyśmy byśmy krępowali	krępowałybyśmy byśmy krępowały
2 os.	krępowałbyś byś krępował	krępowałabyś byś krępowała	krępowałobyś byś krępowało	krępowalibyście byście krępowali	krępowałybyście byście krępowały
3 os.	krępowałby by krępował	krępowałaby by krępowała	krępowałoby by krępowało	krępowaliby by krępowali	krępowałyby by krępowały

bezosobnik: krępowano by

bezokolicznik: krępować

imiesłów przysłówkowy współczesny: krępując

gerundium: krępowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	krępowanie	krępowania
D.	krępowania	krępowań
C.	krępowaniu	krępowaniom
B.	krępowanie	krępowania
N.	krępowaniem	krępowaniami
Ms.	krępowaniu	krępowaniach
W.	krępowanie	krępowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: krępujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	krępujący	krępujący	krępujący	krępujące	krępująca
D.	krępującego	krępującego	krępującego	krępującego	krępującej
C.	krępującemu	krępującemu	krępującemu	krępującemu	krępującej
B.	krępującego	krępującego	krępujący	krępujące	krępującą
N.	krępującym	krępującym	krępującym	krępującym	krępującą
Ms.	krępującym	krępującym	krępującym	krępującym	krępującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	krępujący	krępujący	krępujące	krępujące
D.	krępujących	krępujących	krępujących	krępujących
C.	krępującym	krępującym	krępującym	krępującym
B.	krępujących	krępujących	krępujących	krępujące
N.	krępującymi	krępującymi	krępującymi	krępującymi
Ms.	krępujących	krępujących	krępujących	krępujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: krępowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	krępowany	krępowany	krępowany	krępowane	krępowana
D.	krępowanego	krępowanego	krępowanego	krępowanego	krępowanej
C.	krępowanemu	krępowanemu	krępowanemu	krępowanemu	krępowanej
B.	krępowanego	krępowanego	krępowany	krępowane	krępowaną
N.	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowaną
Ms.	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	krępowani	krępowani	krępowane	krępowane
D.	krępowanych	krępowanych	krępowanych	krępowanych
C.	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanym
B.	krępowanych	krępowanych	krępowanych	krępowane
N.	krępowanymi	krępowanymi	krępowanymi	krępowanymi
Ms.	krępowanych	krępowanych	krępowanych	krępowanych

odpowiednik aspektowy: skrępować

Składnia

krępować

KOGO/CO + (CZYM)

3. związywać

Definicja

związywać kogoś, aby nie mógł się poruszać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

wiązać, związywać

Połączenia

krępować dziecko, nogi, ofiarę, ręce, stopy, zwłoki
krępować kajdankami, sznurem
krępujące więzy

Cytaty

	Po 265 dniach więzienia Silvia Melis zdołała jakoby sama uwolnić się z łańcuchów, którymi zawsze starannie krępowali ją porywacze, dojść do szosy i zatrzymać na niej policyjny samochód. źródło: NKJP: Anna Kowalewska: Pazury mafii, prasa, 1998
	Na rękach ma zadrapania, ślady po nakłuciach i jakby po krępowaniu rąk sznurem lub kajdankami - powiedział nam Piotr Gabriel. źródło: NKJP: Dariusz Stasik: Mac odnaleziony, Gazeta Wyborcza, 1996-09-03
	Uczniowie m.in. nakładali mu kosz na głowę, próbowali krępować ręce i wycierali twarz gąbką. źródło: NKJP: Jacek Jaszczyk: Każda lekcja to jest wojna, Tygodnik Tucholski, 2003
	Nikt nie rozumie, jak to wielkie ciało wymyka się z więzów, które skutecznie krępują innych pacjentów. źródło: NKJP: Mirosław Kuleba: Nie lubię słabych, Dziennik Polski - Pejzaż, 2001-02-17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	krępuję	krępujemy
2 os.	krępujesz	krępujecie
3 os.	krępuje	krępują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	krępowałem +(e)m krępował	krępowałam +(e)m krępowała	krępowałom +(e)m krępowało	krępowaliśmy +(e)śmy krępowali	krępowałyśmy +(e)śmy krępowały
2 os.	krępowałeś +(e)ś krępował	krępowałaś +(e)ś krępowała	krępowałoś +(e)ś krępowało	krępowaliście +(e)ście krępowali	krępowałyście +(e)ście krępowały
3 os.	krępował	krępowała	krępowało	krępowali	krępowały

bezosobnik: krępowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę krępował będę krępować	będę krępowała będę krępować	będę krępowało będę krępować	będziemy krępowali będziemy krępować	będziemy krępowały będziemy krępować
2 os.	będziesz krępował będziesz krępować	będziesz krępowała będziesz krępować	będziesz krępowało będziesz krępować	będziecie krępowali będziecie krępować	będziecie krępowały będziecie krępować
3 os.	będzie krępował będzie krępować	będzie krępowała będzie krępować	będzie krępowało będzie krępować	będą krępowali będą krępować	będą krępowały będą krępować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		krępujmy
2 os.	krępuj	krępujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	krępowałbym bym krępował	krępowałabym bym krępowała	krępowałobym bym krępowało	krępowalibyśmy byśmy krępowali	krępowałybyśmy byśmy krępowały
2 os.	krępowałbyś byś krępował	krępowałabyś byś krępowała	krępowałobyś byś krępowało	krępowalibyście byście krępowali	krępowałybyście byście krępowały
3 os.	krępowałby by krępował	krępowałaby by krępowała	krępowałoby by krępowało	krępowaliby by krępowali	krępowałyby by krępowały

bezosobnik: krępowano by

bezokolicznik: krępować

imiesłów przysłówkowy współczesny: krępując

gerundium: krępowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	krępowanie	krępowania
D.	krępowania	krępowań
C.	krępowaniu	krępowaniom
B.	krępowanie	krępowania
N.	krępowaniem	krępowaniami
Ms.	krępowaniu	krępowaniach
W.	krępowanie	krępowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: krępujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	krępujący	krępujący	krępujący	krępujące	krępująca
D.	krępującego	krępującego	krępującego	krępującego	krępującej
C.	krępującemu	krępującemu	krępującemu	krępującemu	krępującej
B.	krępującego	krępującego	krępujący	krępujące	krępującą
N.	krępującym	krępującym	krępującym	krępującym	krępującą
Ms.	krępującym	krępującym	krępującym	krępującym	krępującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	krępujący	krępujący	krępujące	krępujące
D.	krępujących	krępujących	krępujących	krępujących
C.	krępującym	krępującym	krępującym	krępującym
B.	krępujących	krępujących	krępujących	krępujące
N.	krępującymi	krępującymi	krępującymi	krępującymi
Ms.	krępujących	krępujących	krępujących	krępujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: krępowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	krępowany	krępowany	krępowany	krępowane	krępowana
D.	krępowanego	krępowanego	krępowanego	krępowanego	krępowanej
C.	krępowanemu	krępowanemu	krępowanemu	krępowanemu	krępowanej
B.	krępowanego	krępowanego	krępowany	krępowane	krępowaną
N.	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowaną
Ms.	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	krępowani	krępowani	krępowane	krępowane
D.	krępowanych	krępowanych	krępowanych	krępowanych
C.	krępowanym	krępowanym	krępowanym	krępowanym
B.	krępowanych	krępowanych	krępowanych	krępowane
N.	krępowanymi	krępowanymi	krępowanymi	krępowanymi
Ms.	krępowanych	krępowanych	krępowanych	krępowanych

odpowiednik aspektowy: skrępować

Składnia

Rz_osobowy

krępować

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 19.03.2011