UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skurczyć

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skurczę
 skurczymy
2 os. skurczysz
 skurczycie
3 os. skurczy
 skurczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skurczyłem
+(e)m skurczył
 skurczyłam
+(e)m skurczyła
 skurczyłom
+(e)m skurczyło
 skurczyliśmy
+(e)śmy skurczyli
 skurczyłyśmy
+(e)śmy skurczyły
2 os. skurczyłeś
+(e)ś skurczył
 skurczyłaś
+(e)ś skurczyła
 skurczyłoś
+(e)ś skurczyło
 skurczyliście
+(e)ście skurczyli
 skurczyłyście
+(e)ście skurczyły
3 os. skurczył
 skurczyła
 skurczyło
 skurczyli
 skurczyły

bezosobnik: skurczono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skurczmy
2 os. skurcz
 skurczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skurczyłbym
bym skurczył
 skurczyłabym
bym skurczyła
 skurczyłobym
bym skurczyło
 skurczylibyśmy
byśmy skurczyli
 skurczyłybyśmy
byśmy skurczyły
2 os. skurczyłbyś
byś skurczył
 skurczyłabyś
byś skurczyła
 skurczyłobyś
byś skurczyło
 skurczylibyście
byście skurczyli
 skurczyłybyście
byście skurczyły
3 os. skurczyłby
by skurczył
 skurczyłaby
by skurczyła
 skurczyłoby
by skurczyło
 skurczyliby
by skurczyli
 skurczyłyby
by skurczyły

bezosobnik: skurczono by

bezokolicznik: skurczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skurczywszy

gerundium: skurczenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: skurczony

odpowiednik aspektowy: kurczyć

Pochodzenie

Zob. kurczyć

1. palce

Definicja

spowodować, że coś staje się mniejsze lub zaczyna zajmować mniej miejsca niż wcześniej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Relacje znaczeniowe

antonimy:  rozkurczyć

Połączenia

  • skurczyć ramiona, rękę

Cytaty

Kargul skurczył ramiona, jakby oczekiwał, że zaraz cały dom zwali się na jego barki.

źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1967

Dziewczyna stała już tak blisko, że pijany chłopak cofnął i skurczył rękę, by zmieścić pistolet między swoimi a jej piersiami.

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957

[...] stopy możemy też ćwiczyć w domu. Najpierw przez 10 minut chodzimy na palcach, potem na piętach ze skurczonymi palcami i na bocznych, zewnętrznych krawędziach ze skurczonymi palcami.

źródło: NKJP: Bogumiła Nehrebecka: Dodaj sobie skrzydeł, Słowo Polskie - Gazeta Wrocławska, 2005-05-05

Potem tygrysica pochyliła łeb, wstrząsnęła nim, jakby drażniła ją siła ludzkiego wzroku. Skurczyła grzbiet prężąc się do skoku.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1996

Składnia

Rzżywotny + skurczyć +
CO

2. twarz

Definicja

spowodować powstanie grymasu twarzy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • skurczyć twarz

Cytaty

Na pierwsze słowa Łukasiński skurczył twarz do ironicznego uśmiechu.

źródło: NKJP: Wacław Gąsiorowski: Księżna Łowicka Powieść historyczna z XIX wieku, 2001

Niemy zrozumiał — skurczył twarz jak paszczę buldoga, wyciągnął z zanadrza ostry kamień i [...] celował w głowę Lejby.

źródło: Internet

Składnia

Rzosobowy + skurczyć +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 04.09.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN